Fjalët e urta 22

1 Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

Más vale el buen nombre que las muchas riquezas, Y el ser apreciado más que la plata y el oro.

2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

El rico y el pobre tienen esto en común: Yavé los hizo a todos ellos.

3 Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

El prudente ve el mal y se aparta, Pero los ingenuos siguen y reciben el daño.

4 Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

En las huellas de la humildad y del temor a Yavé, Andan riqueza, honor y vida.

5 Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

Espinos y lazos hay en el camino de los perversos, El que guarda su alma se aparta de ellos.

6 Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

Instruye al niño en el camino que debe seguir, Aun cuando sea viejo no se apartará de él.

7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

El rico domina al pobre, Y el que pide prestado es esclavo del prestamista.

8 Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

El que siembra maldad cosecha desgracia, Y la vara de su arrogancia se consumirá.

9 Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

El que tiene ojo generoso será bendecido, Porque repartió su pan con el pobre.

10 Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

Echa fuera al escarnecedor, y se irá la discordia, Y también saldrán la contienda y las afrentas.

11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

El que ama la pureza de corazón, El que tiene gracia en sus labios Tendrá como amigo al propio rey.

12 Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

Los ojos de Yavé velan por la verdad, Y Él descubre el engaño de los traicioneros.

13 Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.

Dice el perezoso: Afuera hay un león. En plena calle me matará.

14 Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

Abismo profundo es la boca de la mujer ajena. El aborrecido de Yavé caerá allí.

15 Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

La necedad se pega al corazón del niño. La vara de la corrección se la apartará.

16 Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

El que oprime al pobre enriquece. Quien da al rico se empobrece.

17 Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

Inclina tu oído, escucha las palabras de los sabios Y aplica tu corazón a mis enseñanzas,

18 sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

Porque será bueno que las guardes dentro de ti, Y las establezcas sobre tus labios,

19 Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

Para que pongas en Yavé tu confianza. Te instruiré también a ti.

20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

¿No te escribí cosas excelentes de consejos y enseñanzas,

21 në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

Para que conozcas la certeza de los dichos de verdad, Y las hagas llegar a los que te son enviados?

22 Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

No explotes al pobre, porque es pobre, Ni atropelles al desgraciado en la puerta,

23 sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

Porque Yavé defenderá su causa Y quitará la vida a los que la quitan a otro.

24 Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

No hagas amistad con el hombre iracundo, Ni te hagas acompañar del hombre violento,

25 që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

No sea que te acostumbres a sus caminos, Y coloques lazo a tu propia alma.

26 Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

No seas tú de los que dan la mano, Y salen fiadores de deudas.

27 Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

Si no tienes con qué pagar, ¿Por qué te quitarán tu propia cama?

28 Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

No remuevas el lindero antiguo Que colocaron tus antepasados.

29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.

¿Has visto hombre diligente en su obra? Estará delante de los reyes y no de la gentuza.