Fjalët e urta 10

1 Fjalët e urta të Salomonit. Një fëmijë e urtë e gëzon të atin, por një fëmijë budalla i shkakton vuajtje nënes së vet.

These [are more] proverbs/wise sayings from Solomon: If children are wise, they cause their parents to be happy; but if children are foolish, they cause their parents to be very sad.

2 Thesaret e padrejtësisë nuk japin dobi, por drejtësia të çliron nga vdekja.

Money that you get by doing dishonest/wicked things will really not benefit you; but by living righteously you will live for (a long time/many years).

3 Zoti nuk do të lejojë që i drejti të vuajë nga uria, por hedh poshtë dëshirën e të pabesëve.

Yahweh does not allow righteous [people] to starve, but he will prevent wicked [people] from getting what they want.

4 Kush punon me dorë përtace varfërohet, por dora e njerëzve të zellshëm të bën të pasurohesh.

Lazy people [soon] become poor; it is those who work hard who become rich.

5 Ai që mbledh gjatë verës është një bir i matur, por ai që fle në kohën e korrjeve është një bir që të mbulon me turp.

Those who are wise, harvest the crops when they are ripe; it is shameful/disgraceful to sleep [and not work] during harvest time.

6 Ka bekime mbi kokën e të drejtit, por dhuna e mbulon gojën e të pabesëve.

Righteous [people will] be blessed [by God]; [the nice things] that wicked [people] say [MTY] [sometimes] conceal the fact that they [are planning to] act violently.

7 Kujtimi i të drejtit është në bekim, por emri i të pabesit do të kalbet.

After righteous [people die], other people are blessed as they remember [what those people did before they died]; but we will soon forget wicked people [MTY] after they die.

8 Zemërurti i pranon urdhërimet, por fjalamani budalla do të rrëzohet.

Wise people heed good instruction/advice, but people who talk foolishly will ruin themselves.

9 Ai që ecën në ndershmëri ecën i sigurt, por ai që ndjek rrugë dredharake ka për t’u zbuluar.

Honest people will be safe, but [others] (OR, God) will find out those who are dishonest.

10 Kush e shkel syrin shkakton vuajtje, por fjalamani budalla do të rrëzohet.

Those who signal with their eyes [that they are about to do something that is wrong] cause trouble, but those who rebuke others truthfully cause them to be peaceful.

11 Goja e të drejtit është një burim jete, por dhuna e mbulon gojën e të pabesëve.

What righteous [people] say [MTY] is [like] a fountain that (gives life/enables people to live many years) [MET], but what wicked [people] say [MTY] hides [the fact] that they intend to act violently.

12 Urrejtja shkakton grindje, por dashuria mbulon të gjitha fajet.

When we hate others, it causes quarrels, but if we love others, we forgive them [for the wrong things that they do].

13 Dituria gjendet mbi buzët e atyre që kanë mendje, por shkopi është për kurrizin e atyre që nuk kanë mend.

Those who have good sense say [MTY] what is wise, but people who do not have good sense must be punished.

14 Të urtët grumbullojnë njohuri, por goja e budallait është një shkatërrim i shpejtë.

Wise people continue to learn all that they can, but when foolish people speak, they soon cause trouble.

15 Begatia e të pasurit është qyteti i tij i fortë; shkatërrimi i të varfërit është varfëria e tyre.

The wealth that rich people have [protects them like a city is protected by a] strong wall around it [MET], but people who are poor suffer much [because they have no one to help them].

16 Puna e të drejtit i shërben jetës, fitimi i të pabesit mëkatit.

If you are righteous, your reward will be a good life, [but] all that sinful people gain is to sin more.

17 Kush ruan mësimet është në rrugën e jetës; por kush nuk pranon kritikën humb.

Those who pay attention when others try to (correct them/teach them what they are doing that is wrong) will live (happily/for many years); but those who reject being rebuked will not find the road to life (OR, cause others to go astray).

18 Kush e maskon urrejtjen ka buzë gënjeshtare dhe ai që përhap shpifje është budalla.

Those who will not admit that they hate [others] are liars, and those who slander [others] are foolish.

19 Në fjalët e shumta faji nuk mungon, por ai që i frenon buzët e tij është i urtë.

When people talk a lot, that will lead them to sin a lot [by what they say]; if you are wise, you will refuse to say very much.

20 Gjuha e të drejtit është argjend i zgjedhur, por zemra e të pabesëve vlen pak.

What righteous/good [people] say [MTY] is [as valuable as] pure silver [MET]; what wicked [people] think is worthless.

21 Buzët e të drejtit ushqejnë mjaft njerëz, por budallenjtë vdesin sepse nuk kanë mend.

What righteous [people] say [MTY] benefits many [people], but foolish people die because of the stupid [things that they do].

22 Bekimi i Zotit pasuron dhe ai nuk shton asnjë vuajtje.

Yahweh blesses [some people] by enabling them to become rich, and working hard will not make them to become richer (OR, and he will not also cause them to become sad).

23 Kryerja e një kobi për budallanë është si një zbavitje; kështu është dituria për njeriun që ka mend.

Foolish people (have fun/enjoy) doing what is wrong, but wise/sensible people enjoy doing what is wise.

24 Të pabesit i ndodh ajo nga e cila trembet, por njerëzve të drejtë u jepet ajo që dëshirojnë.

Righteous [people] will get the good things that they want/desire, but what wicked [people] are afraid of is what will happen to them.

25 Kur kalon furtuna, i pabesi nuk është më, por i drejti ka një themel të përjetshëm.

When storms come, the wicked will (be blown away/never be safe), but righteous [people will] be safe forever.

26 Ashtu si uthulla për dhëmbët dhe tymi për sytë, kështu është dembeli për ata që e dërgojnë.

We do not like a lazy person who refuses to do the job that he is given to do, [just] like we do not like vinegar in our mouths or smoke in our eyes.

27 Frika e Zotit i zgjat ditët, por vitet e të pabesit do të shkurtohen.

If you revere Yahweh, you will live for a long time; but wicked [people] die before they become old.

28 Shpresa e të drejtëve është gëzimi, por pritja e të pabesëve do të zhduket.

Righteous [people] confidently expect [that good things will happen to them], and that causes them to be happy/joyful; but when wicked [people] confidently expect something good to happen, it does not happen.

29 Rruga e Zotit është një kala për njeriun e ndershëm, por është shkatërrim për ata që kryejnë padrejtësi.

Yahweh protects [MET] those who live righteously, but he destroys those who do what is evil.

30 I drejti nuk do të lëvizet kurrë, por të pabesët nuk do të banojnë në tokë.

Righteous [people] will always be secure [LIT], but wicked people will be removed from their land (OR, from this earth).

31 Goja e të drejtit prodhon dituri, por gjuha e çoroditur do të pritet.

Righteous people [MTY] say things that are wise, but [God] will shut the mouths of people [MTY] who say what is not true.

32 Buzët e të drejtit njohin atë që është e pranueshme; por goja e të pabesëve njeh vetëm gjëra të çoroditura.

Righteous people [MTY] know what to say that is acceptable, but wicked [people] [MTY] are [constantly] saying things that are not true.