Fjalët e urta 10

1 Fjalët e urta të Salomonit. Një fëmijë e urtë e gëzon të atin, por një fëmijë budalla i shkakton vuajtje nënes së vet.

Miyambo ya Solomoni: Mwana wanzeru amakondweretsa abambo ake, koma mwana wopusa amamvetsa amayi ake chisoni.

2 Thesaret e padrejtësisë nuk japin dobi, por drejtësia të çliron nga vdekja.

Chuma chochipeza mwachinyengo sichipindulitsa, koma chilungamo chimapulumutsa ku imfa.

3 Zoti nuk do të lejojë që i drejti të vuajë nga uria, por hedh poshtë dëshirën e të pabesëve.

Yehova salola kuti munthu wolungama azikhala ndi njala; koma amalepheretsa zokhumba za anthu oyipa.

4 Kush punon me dorë përtace varfërohet, por dora e njerëzve të zellshëm të bën të pasurohesh.

Wochita zinthu mwaulesi amasauka, koma wogwira ntchito mwakhama amalemera.

5 Ai që mbledh gjatë verës është një bir i matur, por ai që fle në kohën e korrjeve është një bir që të mbulon me turp.

Amene amakolola nthawi yachilimwe ndi mwana wanzeru, koma amene amangogona nthawi yokolola ndi mwana wochititsa manyazi.

6 Ka bekime mbi kokën e të drejtit, por dhuna e mbulon gojën e të pabesëve.

Madalitso amakhala pa mutu wa munthu wolungama, koma pakamwa pa munthu woyipa pamaphimba chiwawa.

7 Kujtimi i të drejtit është në bekim, por emri i të pabesit do të kalbet.

Munthu wolungama anzake adzamukumbukira ngati mdalitso, koma dzina la munthu woyipa lidzayiwalika.

8 Zemërurti i pranon urdhërimet, por fjalamani budalla do të rrëzohet.

Munthu wa mtima wanzeru amasamala malamulo, koma chitsiru chomangolongolola chidzawonongeka.

9 Ai që ecën në ndershmëri ecën i sigurt, por ai që ndjek rrugë dredharake ka për t’u zbuluar.

Munthu woyenda mwangwiro amayenda mosatekeseka; koma amene amayenda njira yokhotakhota adzadziwika.

10 Kush e shkel syrin shkakton vuajtje, por fjalamani budalla do të rrëzohet.

Aliyense wotsinzinira maso mwachinyengo amabweretsa mavuto, koma wodzudzula chitsiru molimba mtima amabweretsa mtendere.

11 Goja e të drejtit është një burim jete, por dhuna e mbulon gojën e të pabesëve.

Pakamwa pa munthu wolungama ndi kasupe wamoyo, koma pakamwa pa munthu woyipa pamabisa chiwawa.

12 Urrejtja shkakton grindje, por dashuria mbulon të gjitha fajet.

Udani umawutsa mikangano, koma chikondi chimaphimba zolakwa zonse.

13 Dituria gjendet mbi buzët e atyre që kanë mendje, por shkopi është për kurrizin e atyre që nuk kanë mend.

Nzeru imapezeka pa milomo ya munthu wozindikira zinthu, koma pa msana pa munthu wopanda nzeru sipachoka chikwapu.

14 Të urtët grumbullojnë njohuri, por goja e budallait është një shkatërrim i shpejtë.

Anzeru amasunga chidziwitso koma pakamwa pa chitsiru pamatulutsa zowononga.

15 Begatia e të pasurit është qyteti i tij i fortë; shkatërrimi i të varfërit është varfëria e tyre.

Chuma cha munthu wolemera ndiye chitetezo chake; koma umphawi ndiye chiwonongeko cha osauka.

16 Puna e të drejtit i shërben jetës, fitimi i të pabesit mëkatit.

Moyo ndiye malipiro a munthu wolungama, koma phindu la anthu oyipa ndi uchimo ndi imfa.

17 Kush ruan mësimet është në rrugën e jetës; por kush nuk pranon kritikën humb.

Wosamalira malangizo amayenda mʼnjira ya moyo, koma wonyoza chidzudzulo amasochera.

18 Kush e maskon urrejtjen ka buzë gënjeshtare dhe ai që përhap shpifje është budalla.

Amene amabisa chidani chake ndi munthu wonama, ndipo amene amafalitsa miseche ndi chitsiru.

19 Në fjalët e shumta faji nuk mungon, por ai që i frenon buzët e tij është i urtë.

Mawu akachuluka zolakwa sizisowa, koma amene amasunga pakamwa pake ndi wanzeru.

20 Gjuha e të drejtit është argjend i zgjedhur, por zemra e të pabesëve vlen pak.

Mawu a munthu wolungama ali ngati siliva wabwino kwambiri, koma mtima wa munthu woyipa ndi wopanda phindu.

21 Buzët e të drejtit ushqejnë mjaft njerëz, por budallenjtë vdesin sepse nuk kanë mend.

Milomo ya anthu olungama imalimbikitsa ambiri; koma chitsiru chimafa chifukwa chosowa nzeru.

22 Bekimi i Zotit pasuron dhe ai nuk shton asnjë vuajtje.

Mdalitso wa Yehova ndiwo umabweretsa chuma, ntchito za munthu siziwonjezerapo kanthu.

23 Kryerja e një kobi për budallanë është si një zbavitje; kështu është dituria për njeriun që ka mend.

Kwa chitsiru kuchita zinthu zoyipa ndiye chinthu chomusangalatsa, koma kwa munthu womvetsa bwino zinthu nzeru ndiyo imamusangalatsa.

24 Të pabesit i ndodh ajo nga e cila trembet, por njerëzve të drejtë u jepet ajo që dëshirojnë.

Chimene munthu woyipa amachiopa chidzamuchitikira; chimene munthu wolungama amachilakalaka adzachipeza.

25 Kur kalon furtuna, i pabesi nuk është më, por i drejti ka një themel të përjetshëm.

Pamene namondwe wawomba, anthu oyipa amachotsedwa, koma anthu olungama amakhazikika mpaka muyaya.

26 Ashtu si uthulla për dhëmbët dhe tymi për sytë, kështu është dembeli për ata që e dërgojnë.

Momwe amakhalira vinyo wosasa mʼkamwa ndi momwe umakhalira utsi mʼmaso, ndi momwenso amakhalira munthu waulesi kwa amene amutuma.

27 Frika e Zotit i zgjat ditët, por vitet e të pabesit do të shkurtohen.

Kuopa Yehova kumatalikitsa moyo; koma zaka za anthu oyipa zidzafupikitsidwa.

28 Shpresa e të drejtëve është gëzimi, por pritja e të pabesëve do të zhduket.

Chiyembekezo cha olungama chimapatsa chimwemwe, koma chiyembekezo cha anthu ochimwa chidzafera mʼmazira.

29 Rruga e Zotit është një kala për njeriun e ndershëm, por është shkatërrim për ata që kryejnë padrejtësi.

Njira za Yehova ndi linga loteteza anthu ochita zabwino, koma wochita zoyipa adzawonongeka.

30 I drejti nuk do të lëvizet kurrë, por të pabesët nuk do të banojnë në tokë.

Munthu wolungama sadzachotsedwa, pamalo pake koma oyipa sadzakhazikika pa dziko.

31 Goja e të drejtit prodhon dituri, por gjuha e çoroditur do të pritet.

Pakamwa pa munthu wolungama pamatulutsa za nzeru, koma lilime lokhota lidzadulidwa.

32 Buzët e të drejtit njohin atë që është e pranueshme; por goja e të pabesëve njeh vetëm gjëra të çoroditura.

Milomo ya anthu olungama imadziwa zoyenera kuyankhula, koma pakamwa pa anthu ochimwa pamatulutsa zokhota zokhazokha.