< Marcos 7 >

1 Y se juntaron a él los Fariseos, y algunos de los escribas que habían venido de Jerusalem.
Bafalisi ayi ndambu yi minlongi mi mina baba ku Yelusalemi, bayiza kutakana vaba Yesu.
2 Los cuales viendo a algunos de sus discípulos comer pan con manos comunes, es a saber, por lavar, los condenaban.
Bamona ti minlonguki miandi minkaka miba dia dipha ayi miokomi mvindu bu dinsundula mioko mikambu sukulu.
3 Porque los Fariseos, y todos los Judíos, teniendo la tradición de los ancianos, si muchas veces no se lavan las manos, no comen;
Bila Bafalisi ayi Bayuda boso balendi dia ko mu kambu tuama sukulabumbote mioko miawu; buawu bobo baba kinzikilanga kikhulu ki bakulu bawu.
4 Y volviendo de la plaza, si no se lavaren, no comen; y otras muchas cosas hay que han recibido para guardar, como el lavar de las copas, y de los jarros, y de los vasos de metal, y de los lechos.
Ayi enati ku zandu babedi, balendi dia ko enati basi yobila ko. Bifu binkaka biwombo baba bikila kuidi bakulu bawu banga mu phila yisukudila zikopo, mimvungu ayi zinzungu zi bisengo.
5 Y le preguntaron los Fariseos y los escribas: ¿Por qué tus discípulos no andan conforme a la tradición de los ancianos, mas comen pan con las manos por lavar?
Diawu Bafalisi ayi minlongi mi mina bayuvudila Yesu ti: —A bila mbi minlonguki miaku mikinzikanga ko kikhulu ki bakulubeto e? Bila mbi beti dila ayi mioko mikambu sukulu e?
6 Y respondiendo él, les dijo: Hipócritas, bien profetizó de vosotros Isaías, como está escrito: Este pueblo con los labios me honra, mas su corazón lejos está de mí.
Yesu wuba vutudila: —Beno luidi bankua mayuya! Ezayi wubikula bumboti mu diambu dieno. Banga bu disonimina mu minkanda: Batu baba mu tsongi zi bididi kaka beta kunzitisila vayi mintima miawu thama midi ayi minu.
7 Mas en vano me honran, enseñando como doctrinas, mandamientos de hombres.
Mu phamba kuandi balembo tsambidila bila malongi balembo longi madi zithumunu zikubuku kuidi batu.
8 Porque dejando el mandamiento de Dios, tenéis la tradición de los hombres: como el lavar de los jarros, y de las copas; y hacéis muchas otras cosas semejantes a estas.
Bila lueti loza Mina mi Nzambi ayi lueti kinzika kikhulu ki batu.
9 Les decía también: Bien invalidáis el mandamiento de Dios para guardar vuestra tradición.
Wubuela ku bakamba diaka: —Beno lueti vunzikisa Mina mi Nzambi muingi lukinzika kikhulu kieno.
10 Porque Moisés dijo: Honra a tu padre y a tu madre; y: El que maldijere al padre o a la madre muera de muerte.
Bila Moyize wutuba ti: Kinzika Dise diaku ayi ngudi aku, ayi woso wunsinga dise diandi votingudi andi kafueti baka thumbudulu yi lufua.
11 Y vosotros decís: Si el hombre dijere a su padre o a su madre: El Corbán (que quiere decir, don mío) a ti aprovechará; quedará libre.
Vayi tala phila lueti tubila: woso wunkamba kuidi dise diandi voti kuidingudi andi ti: “Bima biabi ndiedi kaveni mu kusadisa bidi kolibani, budinsundula dikaba ditambuku kuidi Nzambi”,
12 Y no le dejáis más hacer nada por su padre, o por su madre;
ayi lueti vana minsua kuidi mutu wowo mu kambu sadisa dise diandi ayi ngudi andi.
13 Invalidando la palabra de Dios con vuestra tradición que disteis; y muchas cosas hacéis semejantes a estas.
Buawu bobo beno lueti vunzikisila Mambu ma Nzambi bu lueti kinzikakikhulu kieno kioki lueti kukilonga ayi lueti vanga mambu mawombo ma phila yoyi.
14 Y llamando a toda la multitud, les dijo: Oídme todos, y entendéd.
Yesu wutumisa diaka nkangu wu batu ayi wuba kamba: —Lungua beno boso ayi lusudika:
15 Nada hay fuera del hombre que entrando en él, le pueda contaminar; mas lo que sale de él, aquello es lo que contamina al hombre.
Kuisi ko kima kidi ku nganda yi mutu kilenda sumuna mutu bu kikotidi mu khati mutu vayi biobi bieti totuka mu niandi biawu bieti kunsumuna.
16 Si alguno tiene oídos para oír, oiga.
[Enati mutu beki matu ma wila buna bika kawa.]
17 Y entrándose, dejada la multitud, en casa, le preguntaron sus discípulos de la parábola.
Buna kabotuka vaba nkangu wu batu, Yesu wukota ku nzo; bunaminlonguki miandi minyuvula muingi kaba kamba tsundu nongo yoyi katuba.
18 Y les dice: ¿Así también vosotros sois sin entendimiento? ¿No entendéis que todo lo de fuera que entra en el hombre, no le puede contaminar?
Buna wuba kamba: —Beno mamveno luisi ko diela e? Lukadi zaba ti bibioso bidi ku nganda yi mutu bilendi kunsumuna ko bu bikotidi mu niandi.
19 Porque no entra en su corazón, sino en el vientre; y sale a la secreta, purgando todas las viandas.
Bila bikotanga ko mu ntimꞌandi vayi mu vumu binkuendanga bosibintotukanga ku nganda. Mu mambu momo buna Yesu wuvedisa bidia bioso.
20 Y decía: Lo que del hombre sale, aquello contamina al hombre.
Wubuela ku bakamba diaka: —Vayi mantotukanga mu mutu, mawu meti sumuna mutu.
21 Porque de dentro, del corazón de los hombres, salen los malos pensamientos, los adulterios, las fornicaciones, los homicidios,
Bila mu khati, mu ntima wu mutu, muawu mueti totukila mayindumambimbi meti nata mutu mu vanga mambu matsoni, mu yiba, mu vonda,
22 Los hurtos, las avaricias, las maldades, el engaño, la lujuria, el ojo maligno, la blasfemia, la soberbia, la insensatez.
mu kitsuza, mu nzinunu, mu mambu mambimbi, mu luvunu, mu divunzi, mu kikhenene, ku bifingu, ku luniemo ayi ku mambu ma buvungisi ayi mambimbi.
23 Todas estas maldades de dentro salen, y contaminan al hombre.
Mambu moso mama mambimbi mu khati ntima meti ba ayi mawu meti sumuna mutu.
24 Y levantándose de allí, se fue a los términos de Tiro y de Sidón, y entrando en casa quiso que nadie lo supiese; mas no pudo esconderse.
Yesu bu kabotuka vana, wuyenda mu zunga ki divula di Tile. Buna wukota mu nzo yimosi ayi kasia zola ko ti mutu kazaba. Vayi kasia baka busuamina ko.
25 Porque una mujer, cuya hija tenía un espíritu inmundo, luego que oyó de él vino, y se echó a sus pies.
Bila nketo wumosi, wuwa zitsangu ziandi ayi wuba ayi muanꞌandiwunketo wuyamusu kuidi pheve yimbimbi, wuyiza ayi wufukama va malu mandi.
26 Y la mujer era Griega, Sirofenisa de nación, y le rogaba que echase fuera de su hija al demonio.
Nketo beni wuba muisi Ngelese, wubutukila ku Fenisi didi mu tsi Sili. Wuleba Yesu muingi katotula pheve yimbimbi yiba mu muanꞌandi wunketo.
27 Mas Jesús le dijo: Deja primero hartarse los hijos; porque no es bien tomar el pan de los hijos, y echar lo a los perros.
Vayi Yesu wumvutudila: —Bika theti bana batuama yukuta; bila busi fuana ko mu bonga dipha di bana ayi lozila diawu zimbua.
28 Y respondió ella, y le dijo: Si, Señor, pero los perros debajo de la mesa comen de las migajas de los hijos.
Nketo beni wunkamba: —Nyinga Pfumu, zimbua zidi ku tsi meza zieti dia bitsiedi-tsiedi biobi bana beti dodula.
29 Entonces le dice: Por esta palabra, vé: el demonio ha salido de tu hija.
Buna Yesu wumvutudila: —Mu diambu di mvutu wowo, yenda kuaku! Pheve yimbimbi yitotukidi mumuanꞌaku wunketo.
30 Y como fue a su casa, halló que el demonio había salido, y a la hija echada sobre la cama.
Bu kavutuka ku nzoꞌandi; wuyenda bata muanꞌandi buna kalekidi va mbuka, pheve yimbimbi yitotukidingi kuandi.
31 Y volviendo a salir de los términos de Tiro y de Sidón, vino a la mar de Galilea por en medio de los términos de Decápolis.
Yesu bu kabotuka mu zunga ki Tila, wuviokila mu Sidoni ayi mu Dekapoli bu kayenda ku mbu wu Ngalili.
32 Y le traen un sordo y tartamudo, y le ruegan que le ponga la mano encima.
Bannatina mutu wumosi wufua matu ayi wuba yolukilanga mu phasi. Banleba muingi kantetika mioko.
33 Y tomándole de la multitud aparte, metió sus dedos en las orejas de él, y escupiendo tocó su lengua.
Yesu wubotula mutu beni va khatitsika nkangu, wunnata va lutengo, wutula minlembo miandi mu matu; wulobula madita bosi wusimba ludimilu mutu beni.
34 Y mirando al cielo gimió, y dijo: Ephphatha; es decir: Sé abierto.
Buna wuvumbula meso ku yilu, wuvumisa ayi wutuba: —Efata! Bu dinsundula zibuka kuaku.
35 Y luego fueron abiertos sus oídos; y fue desatada la ligadura de su lengua, y hablaba bien.
Vana vawu matu ma mutu beni mazibuka; ludimi luandilunianguka ayi wutona tuba bumboti.
36 Y les mandó que no lo dijesen a nadie; mas cuanto más les mandaba, tanto más y más lo divulgaban;
Yesu wuba kandika babika kamba nsamu beni kadi kuidi mutu wumosi. Bu kaluta kuba kandika buna baluta tembikisa wawu.
37 Y en grande manera se espantaban, diciendo: Bien lo ha hecho todo: hace a los sordos oír, y a los mudos hablar.
Nkangu wu batu basimina ngolo ayi batuba: —Mambu moso keti vanga madi mamboti; weti zibula matu ma batu bafua matuayi weti yolukisa mababa!

< Marcos 7 >