Provérbios 6
1 Filho meu, se ficaste fiador por teu próximo, [se] deste tua garantia ao estranho;
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 [Se] tu foste capturado pelas palavras de tua [própria] boca, e te prendeste pelas palavras de tua boca,
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 Então faze isto agora, meu filho, e livra-te, pois caíste nas mãos de teu próximo; vai, humilha-te, e insiste exaustivamente ao teu próximo.
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 Não dês sono aos teus olhos, nem cochilo às tuas pálpebras.
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 Livra-te, como a corça do caçador, como o pássaro do caçador de aves.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Vai até a formiga, preguiçoso; olha para os caminhos dela, e sê sábio.
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 Ela, [mesmo] não tendo chefe, nem fiscal, nem dominador,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 Prepara seu alimento no verão, na ceifa ajunta seu mantimento.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Ó preguiçoso, até quando estarás deitado? Quando te levantarás de teu sono?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Um pouco de sono, um pouco de cochilo; um pouco de descanso com as mãos cruzadas;
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 Assim a pobreza virá sobre ti como um assaltante; a necessidade [chegará] a ti como um homem armado.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 O homem mal, o homem injusto, anda com uma boca perversa.
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 Ele acena com os olhos, fala com seus pés, aponta com seus dedos.
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 Perversidades há em seu coração; todo o tempo ele trama o mal; anda semeando brigas.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Por isso sua perdição virá repentinamente; subitamente ele será quebrado, e não haverá cura.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Estas seis coisas o SENHOR odeia; e sete sua alma abomina:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 Olhos arrogantes, língua mentirosa, e mãos que derramam sangue inocente;
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 O coração que trama planos malignos, pés que se apressam a correr para o mal;
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 A falsa testemunha, que sopra mentiras; e o que semeia brigas entre irmãos.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Filho meu, guarda o mandamento de teu pai; e não abandones a lei de tua mãe.
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Amarra-os continuamente em teu coração; e pendura-os ao teu pescoço.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Quando caminhares, [isto] te guiará; quando deitares, [isto] te guardará; quando acordares, [isto] falará contigo.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Porque o mandamento é uma lâmpada, e a lei é luz; e as repreensões para correção são o caminho da vida;
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 Para te protegerem da mulher má, das lisonjas da língua da estranha.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Não cobices a formosura dela em teu coração; nem te prenda em seus olhos.
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 Porque pela mulher prostituta [chega-se a pedir] um pedaço de pão; e a mulher de [outro] homem anda à caça de uma alma preciosa.
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Por acaso pode alguém botar fogo em seu peito, sem que suas roupas se queimem?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 [Ou] alguém pode andar sobre as brasas, sem seus pés se arderem?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Assim [será] aquele que se deitar com a mulher de seu próximo; não será considerado inocente todo aquele que a tocar.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Não se despreza ao ladrão, quando furta para saciar sua alma, tendo fome;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 Mas, [se for] achado, ele pagará sete vezes mais; ele terá que dar todos os bens de sua casa.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 [Porém] aquele que adultera com mulher [alheia] tem falta de entendimento; quem faz [isso] destrói sua [própria] alma.
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Ele encontrará castigo e desgraça; e sua desonra nunca será apagada.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 Porque ciúmes [são] a fúria do marido, e ele de maneira nenhuma terá misericórdia no dia da vingança.
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 Ele não aceitará nenhum pagamento pela culpa; nem consentirá, ainda que aumentes os presentes.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
