امثال 8

۱ 1 آیا حکمت ندا نمی کند، و فطانت آوازخود را بلند نمی نماید؟

Doth not wisedome crie? and vnderstanding vtter her voyce?

۲ 2 به‌سر مکان های بلند، به کناره راه، در میان طریقها می‌ایستد.

She standeth in the top of the high places by the way in the place of the paths.

۳ 3 به‌جانب دروازه‌ها به دهنه شهر، نزد مدخل دروازه‌ها صدا می‌زند.

She cryeth besides the gates before the citie at the entrie of the doores,

۴ 4 که شما را‌ای مردان می‌خوانم و آواز من به بنی آدم است.

O men, I call vnto you, and vtter my voyce to the children of men.

۵ 5 ‌ای جاهلان زیرکی را بفهمید و‌ای احمقان عقل رادرک نمایید.

O ye foolish men, vnderstand wisedome, and ye, O fooles, be wise in heart.

۶ 6 بشنوید زیرا که به امور عالیه تکلم می‌نمایم و گشادن لبهایم استقامت است.

Giue eare, for I will speake of excellent things, and the opening of my lippes, shall teache things that be right.

۷ 7 دهانم به راستی تنطق می‌کند و لبهایم شرارت را مکروه می‌دارد.

For my mouth shall speake the trueth, and my lippes abhorre wickednesse.

۸ 8 همه سخنان دهانم بر‌حق است و درآنها هیچ‌چیز کج یا معوج نیست.

All the wordes of my mouth are righteous: there is no lewdenes, nor frowardnesse in them.

۹ 9 تمامی آنهانزد مرد فهیم واضح است و نزد یابندگان معرفت مستقیم است.

They are all plaine to him that will vnderstande, and streight to them that woulde finde knowledge.

۱۰ 10 تادیب مرا قبول کنید و نه نقره را، و معرفت را بیشتر از طلای خالص.

Receiue mine instruction, and not siluer, and knowledge rather then fine golde.

۱۱ 11 زیرا که حکمت از لعلها بهتر است، و جمیع نفایس را به او برابر نتوان کرد.

For wisdome is better then precious stones: and all pleasures are not to be compared vnto her.

۱۲ 12 من حکمتم و در زیرکی سکونت دارم، و معرفت تدبیر را یافته‌ام.

I wisdome dwell with prudence, and I find foorth knowledge and counsels.

۱۳ 13 ترس خداوند، مکروه داشتن بدی است. غرور و تکبر وراه بد و دهان دروغگو را مکروه می‌دارم.

The feare of the Lord is to hate euill as pride, and arrogancie, and the euill way: and a mouth that speaketh lewde things, I doe hate.

۱۴ 14 مشورت و حکمت کامل از آن من است. من فهم هستم و قوت از آن من است.

I haue counsell and wisedome: I am vnderstanding, and I haue strength.

۱۵ 15 به من پادشاهان سلطنت می‌کنند، و داوران به عدالت فتوا می‌دهند.

By me, Kings reigne, and princes decree iustice.

۱۶ 16 به من سروران حکمرانی می‌نمایند و شریفان و جمیع داوران جهان.

By me princes rule and the nobles, and all the iudges of the earth.

۱۷ 17 من دوست می‌دارم آنانی را که مرا دوست می‌دارند. وهر‌که مرا به جد و جهد بطلبد مرا خواهد یافت.

I loue them that loue me: and they that seeke me earely, shall finde me.

۱۸ 18 دولت و جلال با من است. توانگری جاودانی وعدالت.

Riches and honour are with me: euen durable riches and righteousnesse.

۱۹ 19 ثمره من از طلا و زر ناب بهتر است، وحاصل من از نقره خالص.

My fruite is better then golde, euen then fine golde, and my reuenues better then fine siluer.

۲۰ 20 در طریق عدالت می‌خرامم، در میان راههای انصاف،

I cause to walke in the way of righteousnes, and in the middes of the paths of iudgement,

۲۱ 21 تا مال حقیقی را نصیب محبان خود گردانم، وخزینه های ایشان را مملو سازم.

That I may cause them that loue me, to inherite substance, and I will fill their treasures.

۲۲ 22 خداوند مرا مبداء طریق خود داشت، قبل از اعمال خویش از ازل.

The Lord hath possessed me in the beginning of his way: I was before his workes of olde.

۲۳ 23 من از ازل برقرار بودم، از ابتدا پیش از بودن جهان.

I was set vp from euerlasting, from the beginning and before the earth.

۲۴ 24 هنگامی که لجه هانبود من مولود شدم، وقتی که چشمه های پر ازآب وجود نداشت.

When there were no depths, was I begotten, when there were no fountaines abounding with water.

۲۵ 25 قبل از آنگاه کوهها برپاشود، پیش از تلها مولود گردیدم.

Before the mountaines were setled: and before the hilles, was I begotten.

۲۶ 26 چون زمین وصحراها را هنوز نساخته بود، و نه اول غبار ربع مسکون را.

He had not yet made the earth, nor the open places, nor the height of the dust in the worlde.

۲۷ 27 وقتی که او آسمان را مستحکم ساخت من آنجا بودم، و هنگامی که دایره را برسطح لجه قرار داد.

When hee prepared the heauens, I was there, when he set the compasse vpon the deepe.

۲۸ 28 وقتی که افلاک را بالااستوار کرد، و چشمه های لجه را استوار گردانید.

When he established the cloudes aboue, when he confirmed the fountaines of the deepe,

۲۹ 29 چون به دریا حد قرار داد، تا آبها از فرمان اوتجاوز نکنند، و زمانی که بنیاد زمین را نهاد.

When he gaue his decree to the Sea, that the waters shoulde not passe his commandement: when he appointed the foundations of the earth,

۳۰ 30 آنگاه نزد او معمار بودم، و روزبروز شادی می‌نمودم، و همیشه به حضور او اهتزاز می‌کردم.

Then was I with him as a nourisher, and I was dayly his delight reioycing alway before him,

۳۱ 31 و اهتزاز من در آبادی زمین وی، و شادی من بابنی آدم می‌بود.

And tooke my solace in the compasse of his earth: and my delite is with the children of men.

۳۲ 32 پس الان‌ای پسران مرا بشنوید، وخوشابحال آنانی که طریقهای مرا نگاه دارند.

Therefore nowe hearken, O children, vnto me: for blessed are they that keepe my wayes.

۳۳ 33 تادیب را بشنوید و حکیم باشید، و آن را ردمنمایید.

Heare instruction, and be ye wise, and refuse it not:

۳۴ 34 خوشابحال کسی‌که مرا بشنود، و هرروز نزد درهای من دیده بانی کند، و باهوهای دروازه های مرا محافظت نماید.

blessed is the man that heareth mee, watching dayly at my gates, and giuing attendance at the postes of my doores.

۳۵ 35 زیرا هر‌که مرایابد حیات را تحصیل کند، و رضامندی خداوندرا حاصل نماید.

For he that findeth me, findeth life, and shall obteine fauour of the Lord.

۳۶ 36 و اما کسی‌که مرا خطا کند، به‌جان خود ضرر رساند، و هر‌که مرا دشمن دارد، موت را دوست دارد.

But he that sinneth against me, hurteth his owne soule: and all that hate me, loue death.