امثال 24
| بر مردان شریر حسد مبر، و آرزو مدارتا با ایشان معاشرت نمایی، | ۱ 1 |
Be not thou envious against evil men, neither desire to be with them.
| زیرا که دل ایشان در ظلم تفکر می‌کند ولبهای ایشان درباره مشقت تکلم می‌نماید. | ۲ 2 |
For their heart studieth destruction, and their lips talk of mischief.
| خانه به حکمت بنا می‌شود، و با فطانت استوار می‌گردد، | ۳ 3 |
Through wisdom is a house built; and by understanding it is established:
| و به معرفت اطاقها پر می‌شود، از هر گونه اموال گرانبها و نفایس. | ۴ 4 |
And by knowledge shall the chambers be filled with all precious and pleasant riches.
| مرد حکیم در قدرت می‌ماند، و صاحب معرفت در توانایی ترقی می‌کند، | ۵ 5 |
A wise man [is] strong; and a man of knowledge increaseth strength.
| زیرا که با حسن تدبیر باید جنگ بکنی، و ازکثرت مشورت دهندگان نصرت است. | ۶ 6 |
For by wise counsel thou shalt make thy war: and in multitude of counselors [there is] safety.
| حکمت برای احمق زیاده بلند است، دهان خود را در دربار باز نمی کند. | ۷ 7 |
Wisdom [is] too high for a fool: he openeth not his mouth in the gate.
| هر‌که برای بدی تفکر می‌کند، او را فتنه انگیزمی گویند. | ۸ 8 |
He that deviseth to do evil shall be called a mischievous person.
| فکر احمقان گناه است، و استهزاکننده نزد آدمیان مکروه است. | ۹ 9 |
The thought of foolishness [is] sin: and the scorner [is] an abomination to men.
| اگر در روز تنگی سستی نمایی، قوت توتنگ می‌شود. | ۱۰ 10 |
[If] thou faintest in the day of adversity, thy strength [is] small.
| آنانی را که برای موت برده شوند خلاص کن، و از رهانیدن آنانی که برای قتل مهیااندکوتاهی منما. | ۱۱ 11 |
If thou forbearest to deliver [them that are] drawn to death, and [those that are] ready to be slain;
| اگر گویی که این را ندانستیم، آیا آزماینده دلها نمی فهمد؟ و حافظ جان تو نمی داند؟ و به هرکس برحسب اعمالش مکافات نخواهد داد؟ | ۱۲ 12 |
If thou sayest, Behold, we knew it not; doth not he that pondereth the heart consider [it]? and he that keepeth thy soul, doth [not] he know [it]? and will [not] he render to [every] man according to his works?
| ای پسر من عسل را بخور زیرا که خوب است، و‌شان عسل را چونکه به کامت شیرین است. | ۱۳ 13 |
My son, eat thou honey, because [it is] good; and the honey-comb, [which is] sweet to thy taste:
| همچنین حکمت را برای جان خود بیاموز، اگر آن را بیابی آنگاه اجرت خواهد بود، و امید تومنقطع نخواهد شد. | ۱۴ 14 |
So [shall] the knowledge of wisdom [be] to thy soul: when thou hast found [it], then there shall be a reward, and thy expectation shall not be cut off.
| ای شریر برای منزل مرد عادل در کمین مباش، و آرامگاه او را خراب مکن، | ۱۵ 15 |
Lay not wait, O wicked [man], against the dwelling of the righteous; destroy not his resting-place:
| زیرا مرد عادل اگر‌چه هفت مرتبه بیفتدخواهد برخاست، اما شریران در بلا خواهندافتاد. | ۱۶ 16 |
For a just [man] falleth seven times, and riseth again: but the wicked shall fall into mischief.
| چون دشمنت بیفتد شادی مکن، و چون بلغزد دلت وجد ننماید، | ۱۷ 17 |
Rejoice not when thy enemy falleth, and let not thy heart be glad when he stumbleth:
| مبادا خداوند این را ببیند و در نظرش ناپسند آید، و غضب خود را از او برگرداند. | ۱۸ 18 |
Lest the LORD see [it], and it displease him, and he turn away his wrath from him.
| خویشتن را به‌سبب بدکاران رنجیده مساز، و بر شریران حسد مبر، | ۱۹ 19 |
Fret not thyself because of evil [men], neither be thou envious at the wicked;
| زیرا که به جهت بدکاران اجر نخواهد بود، و چراغ شریران خاموش خواهد گردید. | ۲۰ 20 |
For there shall be no reward to the evil [man]; the candle of the wicked shall be extinguished.
| ای پسر من از خداوند و پادشاه بترس، و بامفسدان معاشرت منما، | ۲۱ 21 |
My son, fear thou the LORD and the king: [and] meddle not with them that are given to change:
| زیرا که مصیبت ایشان ناگهان خواهدبرخاست، و عاقبت سالهای ایشان را کیست که بداند؟ | ۲۲ 22 |
For their calamity shall rise suddenly; and who knoweth the ruin of them both?
| اینها نیز از (سخنان ) حکیمان است طرفداری در داوری نیکو نیست. | ۲۳ 23 |
These [things] also [belong] to the wise. [It is] not good to have respect of persons in judgment.
| کسی‌که به شریر بگوید تو عادل هستی، امت‌ها او را لعنت خواهند کرد و طوایف از اونفرت خواهند نمود. | ۲۴ 24 |
He that saith to the wicked, Thou [art] righteous; him shall the people curse, nations shall abhor him:
| اما برای آنانی که او را توبیخ نمایندشادمانی خواهد بود، و برکت نیکو به ایشان خواهد رسید. | ۲۵ 25 |
But to them that rebuke [him] shall be delight, and a good blessing shall come upon them.
| آنکه به کلام راست جواب گوید لبها رامی بوسد. | ۲۶ 26 |
[Every man] shall kiss [his] lips that giveth a right answer.
| کار خود را در خارج آراسته کن، و آن را درملک مهیا ساز، و بعد از آن خانه خویش را بنا نما. | ۲۷ 27 |
Prepare thy work without, and make it fit for thyself in the field; and afterwards build thy house.
| بر همسایه خود بی‌جهت شهادت مده، و بالبهای خود فریب مده، | ۲۸ 28 |
Be not a witness against thy neighbor without cause; and deceive [not] with thy lips.
| و مگو به طوری که او به من عمل کرد من نیزبا وی عمل خواهم نمود، و مرد را برحسب اعمالش پاداش خواهم داد. | ۲۹ 29 |
Say not, I will do so to him as he hath done to me: I will render to the man according to his work.
| از مزرعه مرد کاهل، و از تاکستان شخص ناقص العقل گذشتم. | ۳۰ 30 |
I went by the field of the slothful, and by the vineyard of the man void of understanding;
| و اینک بر تمامی آن خارها می‌رویید، وخس تمامی روی آن را می‌پوشانید، و دیوارسنگیش خراب شده بود، | ۳۱ 31 |
And lo, it was all grown over with thorns, [and] nettles had covered the face of it, and its stone wall was broken down.
| پس من نگریسته متفکر شدم، ملاحظه کردم و ادب آموختم. | ۳۲ 32 |
Then I saw, [and] considered [it] well: I looked upon [it], [and] received instruction.
| اندکی خفت و اندکی خواب، و اندکی بر هم نهادن دستها به جهت خواب. | ۳۳ 33 |
[Yet] a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:
| پس فقر تو مثل راهزن بر تو خواهد آمد، ونیازمندی تو مانند مرد مسلح. | ۳۴ 34 |
So shall thy poverty come [as] one that traveleth; and thy want as an armed man.
