امثال 17

۱ 1 لقمه خشک با سلامتی، بهتر است ازخانه پر از ضیافت با مخاصمت.

Better is a dry morsell, if peace be with it, then an house full of sacrifices with strife.

۲ 2 بنده عاقل بر پسر پست فطرت مسلط خواهدبود، و میراث را با برادران تقسیم خواهد نمود.

A discrete seruant shall haue rule ouer a lewde sonne, and hee shall deuide the heritage among the brethren.

۳ 3 بوته برای نقره و کوره به جهت طلا است، اماخداوند امتحان کننده دلها است.

As is the fining pot for siluer, and the fornace for golde, so the Lord trieth the heartes.

۴ 4 شریر به لبهای دروغگو اصغا می‌کند، و مردکاذب به زبان فتنه انگیز گوش می‌دهد.

The wicked giueth heed to false lippes, and a lyer hearkeneth to the naughtie tongue.

۵ 5 هر‌که فقیر را استهزا کند آفریننده خویش رامذمت می‌کند، و هر‌که از بلا خوش می‌شودبی سزا نخواهد ماند.

Hee that mocketh the poore, reprocheth him, that made him: and he that reioyceth at destruction, shall not be vnpunished.

۶ 6 تاج پیران، پسران پسرانند، و جلال فرزندان، پدران ایشانند.

Childres children are the crowne of the elders: and the glory of ye children are their fathers.

۷ 7 کلام کبرآمیز احمق را نمی شاید، و چندمرتبه زیاده لبهای دروغگو نجبا را.

Hie talke becommeth not a foole, much lesse a lying talke a prince.

۸ 8 هدیه در نظر اهل آن سنگ گرانبها است که هر کجا توجه نماید برخوردار می‌شود.

A rewarde is as a stone pleasant in the eyes of them that haue it: it prospereth, whithersoeuer it turneth.

۹ 9 هر‌که گناهی را مستور کند طالب محبت می‌باشد، اما هر‌که امری را تکرار کند دوستان خالص را از هم جدا می‌سازد.

Hee that couereth a transgression, seeketh loue: but hee that repeateth a matter, separateth the prince.

۱۰ 10 یک ملامت به مرد فهیم اثر می‌کند، بیشتراز صد تازیانه به مرد جاهل.

A reproofe entereth more into him that hath vnderstanding, then an hundreth stripes into a foole.

۱۱ 11 مرد شریر طالب فتنه است و بس. لهذاقاصد ستمکیش نزد او فرستاده می‌شود.

A sedicious person seeketh onely euill, and a cruel messenger shall be sent against him.

۱۲ 12 اگر خرسی که بچه هایش کشته شود به انسان برخورد، بهتر است از مرد احمق در حماقت خود.

It is better for a man to meete a beare robbed of her whelpes, then a foole in his follie.

۱۳ 13 کسی‌که به عوض نیکویی بدی می‌کند بلااز خانه او دور نخواهد شد.

He that rewardeth euil for good, euil shall not depart from his house.

۱۴ 14 ابتدای نزاع مثل رخنه کردن آب است، پس مخاصمه را ترک کن قبل از آنکه به مجادله برسد.

The beginning of strife is as one that openeth the waters: therefore or the contention be medled with, leaue off.

۱۵ 15 هر‌که شریر را عادل شمارد و هر‌که عادل را ملزم سازد، هر دوی ایشان نزد خداوندمکروهند.

He that iustifieth the wicked, and he that condemneth the iust, euen they both are abomination to the Lord.

۱۶ 16 قیمت به جهت خریدن حکمت چرا به‌دست احمق باشد؟ و حال آنکه هیچ فهم ندارد.

Wherefore is there a price in the hand of the foole to get wisdome, and he hath none heart?

۱۷ 17 دوست خالص در همه اوقات محبت می‌نماید، و برادر به جهت تنگی مولود شده است.

A friende loueth at all times: and a brother is borne for aduersitie.

۱۸ 18 مرد ناقص العقل دست می‌دهد و در حضورهمسایه خود ضامن می‌شود.

A man destitute of vnderstanding, toucheth the hande, and becommeth suretie for his neighbour.

۱۹ 19 هر‌که معصیت را دوست دارد منازعه رادوست می‌دارد، و هر‌که در خود را بلند سازدخرابی را می‌طلبد.

He loueth transgression, that loueth strife: and he that exalteth his gate, seeketh destruction.

۲۰ 20 کسی‌که دل کج دارد نیکویی را نخواهدیافت. و هر‌که زبان دروغگو دارد در بلا گرفتارخواهد شد.

The froward heart findeth no good: and he that hath a naughtie tongue, shall fall into euill.

۲۱ 21 هر‌که فرزند احمق آورد برای خویشتن غم پیدا می‌کند، و پدر فرزند ابله شادی نخواهد دید.

He that begetteth a foole, getteth himselfe sorow, and the father of a foole can haue no ioy.

۲۲ 22 دل‌شادمان شفای نیکو می‌بخشد، اما روح شکسته استخوانها را خشک می‌کند.

A ioyfull heart causeth good health: but a sorowfull minde dryeth the bones.

۲۳ 23 مرد شریر رشوه را از بغل می‌گیرد، تاراههای انصاف را منحرف سازد.

A wicked man taketh a gift out of the bosome to wrest the wayes of iudgement.

۲۴ 24 حکمت در مد نظر مرد فهیم است، اماچشمان احمق در اقصای زمین می‌باشد.

Wisdome is in the face of him that hath vnderstanding: but the eyes of a foole are in the corners of the world.

۲۵ 25 پسر احمق برای پدر خویش حزن است، وبه جهت مادر خویش تلخی است.

A foolish sonne is a griefe vnto his father, and a heauines to her that bare him.

۲۶ 26 عادلان را نیز سرزنش نمودن خوب نیست، و نه ضرب زدن به نجبا به‌سبب راستی ایشان.

Surely it is not good to condemne the iust, nor that ye princes should smite such for equitie.

۲۷ 27 صاحب معرفت سخنان خود را بازمی دارد، و هر‌که روح حلیم دارد مرد فطانت پیشه است.

Hee that hath knowledge, spareth his wordes, and a man of vnderstanding is of an excellent spirit.

۲۸ 28 مرد احمق نیز چون خاموش باشد او راحکیم می‌شمارند، و هر‌که لبهای خود را می‌بنددفهیم است.

Euen a foole (when he holdeth his peace) is counted wise, and hee that stoppeth his lips, prudent.