لوقا 8

۱ 1 و بعد از آن واقع شد که او در هر شهری ودهی گشته، موعظه می‌نمود و به ملکوت خدا بشارت می‌داد و آن دوازده با وی می‌بودند.

Shortly afterwards, Jesus went on a journey through the towns and villages, proclaiming the good news of the kingdom of God. With him went the Twelve,

۲ 2 و زنان چند که از ارواح پلید و مرضها شفا یافته بودند، یعنی مریم معروف به مجدلیه که از اوهفت دیو بیرون رفته بودند،

as well as some women who had been cured of wicked spirits and of infirmities. They were Mary, known as Mary of Magdala (from whom seven demons had been expelled),

۳ 3 و یونا زوجه خوزا، ناظر هیرودیس و سوسن و بسیاری از زنان دیگرکه از اموال خود او را خدمت می‌کردند.

and Joanna (the wife of Herod’s steward, Chuza), and Susannah, and many others – all of whom provided for Jesus and his apostles out of their own resources.

۴ 4 و چون گروهی بسیار فراهم می‌شدند و از هرشهر نزد او می‌آمدند مثلی آورده، گفت

Once, when a great crowd was collecting, and, when the people of town after town were flocking to Jesus, he spoke to them in the form of a parable,

۵ 5 که «برزگری بجهت تخم کاشتن بیرون رفت. و وقتی که تخم می‌کاشت بعضی بر کناره راه ریخته شد وپایمال شده، مرغان هوا آن را خوردند.

‘The sower went out to sow his seed; and, as he was sowing, some of the seed fell along the path and was trodden on; and the wild birds ate it up.

۶ 6 وپاره‌ای بر سنگلاخ افتاده چون رویید از آنجهت که رطوبتی نداشت خشک گردید.

Other seed fell on rock, and, as soon as it began to grow, because it had no moisture, it withered away.

۷ 7 و قدری درمیان خارها افکنده شد که خارها با آن نمو کرده آن را خفه نمود.

Other seed fell in the middle of brambles, but the brambles grew up with it and choked it entirely.

۸ 8 و بعضی در زمین نیکو پاشیده شده رویید و صد چندان ثمر آورد.» چون این بگفت ندا در‌داد «هر‌که گوش شنوا دارد بشنود.»

Other seed fell into rich soil, and grew, and gave a hundredfold return.’ After saying this, Jesus cried aloud, ‘Let those who have ears to hear with hear.’

۹ 9 پس شاگردانش از او سوال نموده، گفتند که «معنی‌این مثل چیست؟»

His disciples asked Jesus the meaning of this parable.

۱۰ 10 گفت: «شما رادانستن اسرار ملکوت خدا عطا شده است و لیکن دیگران را به واسطه مثلها، تا نگریسته نبینند وشنیده درک نکنند.

‘To you,’ he said, ‘the knowledge of the hidden truths of the kingdom of God has been imparted, but to others in parables only, so that though they have eyes they may not see, and though they have ears, they may not understand.

۱۱ 11 اما مثل این است که تخم کلام خداست.

This is the parable – The seed is God’s message.

۱۲ 12 و آنانی که در کنار راه هستندکسانی می‌باشند که چون می‌شنوند، فور ابلیس آمده کلام را از دلهای ایشان می‌رباید، مبادا ایمان آورده نجات یابند.

By the seed which fell along the path are meant those who hear the message; but then comes the devil and carries away the message from their minds, to prevent their believing it and being saved.

۱۳ 13 و آنانی که بر سنگلاخ هستند کسانی می‌باشند که چون کلام رامی شنوند آن را به شادی می‌پذیرند و اینها ریشه ندارند پس تا مدتی ایمان می‌دارند و در وقت آزمایش، مرتد می‌شوند.

By the seed which fell on the rock are meant those who, as soon as they hear the message, welcome it joyfully; but they have no root, and believe it only for a time, and, when the time of temptation comes, they draw back.

۱۴ 14 اما آنچه در خارهاافتاد اشخاصی می‌باشند که چون شنوند می‌روند و اندیشه های روزگار و دولت و لذات آن ایشان راخفه می‌کند و هیچ میوه به‌کمال نمی رسانند.

By that which fell among the brambles are meant those who hear the message, but who, as they go on their way, are completely choked by this world’s cares and wealth and pleasures, and bring nothing to perfection.

۱۵ 15 اما آنچه در زمین نیکو واقع گشت کسانی می‌باشند که کلام را به دل راست و نیکو شنیده، آن را نگاه می‌دارند و با صبر، ثمر می‌آورند.

But by that in the good ground are meant those who, having heard the message, keep it in the good, rich soil of their hearts, and patiently yield a return.

۱۶ 16 «و هیچ‌کس چراغ را افروخته، آن را زیرظرفی یا تختی پنهان نمی کند بلکه بر چراغدان می‌گذارد تا هر‌که داخل شود روشنی را ببیند.

‘No one sets light to a lamp and then covers it with a bowl or puts it underneath a couch, but they put it on a lamp-stand, so that anyone who comes in may see the light.

۱۷ 17 زیرا چیزی نهان نیست که ظاهر نگردد و نه مستور که معلوم و هویدا نشود.

Nothing is hidden which will not be brought into the light of day, not ever kept hidden which will not some day become known and come into the light of day.

۱۸ 18 پس احتیاطنمایید که به چه طور می‌شنوید، زیرا هر‌که داردبدو داده خواهد شد و از آنکه ندارد آنچه گمان هم می‌برد که دارد، از او گرفته خواهد شد.»

Take care, then, how you listen. For, to all those who have, more will be given; while, from all those who have nothing, even what they seem to have will be taken away.’

۱۹ 19 و مادر وبرادران او نزد وی آمده به‌سبب ازدحام خلق نتوانستند او را ملاقات کنند.

Presently Jesus’ mother and brothers came where he was, but they were not able to join him because of the crowd.

۲۰ 20 پس او را خبر داده گفتند: «مادر و برادرانت بیرون ایستاده می‌خواهند تو را ببینند.»

So word was brought to him – “Your mother and your brothers are standing outside, wanting to see you.”

۲۱ 21 در جواب ایشان گفت: «مادر و برادران من اینانند که کلام خدا را شنیده آن را به‌جا می‌آورند.»

His reply, spoken to them all, was, ‘My mother and my brothers are those who listen to God’s teaching and do what it says.’

۲۲ 22 روزی از روزها او با شاگردان خود به کشتی سوار شده، به ایشان گفت: «به سوی آن کناردریاچه عبور بکنیم.» پس کشتی را حرکت دادند.

One day about that time, Jesus got into a boat with his disciples and said to them, ‘Let us go across the lake.’

۲۳ 23 و چون می‌رفتند، خواب او را در ربود که ناگاه طوفان باد بر دریاچه فرود آمد، بحدی که کشتی از آب پر می‌شد و ایشان در خطر افتادند.

So they put off. While they were sailing, Jesus fell asleep. A squall swept down on the lake, and their boat was filling and they were in danger.

۲۴ 24 پس نزد او آمده او را بیدار کرده، گفتند: «استادا، استادا، هلاک می‌شویم.» پس برخاسته باد وتلاطم آب را نهیب داد تا ساکن گشت و آرامی پدید آمد.

So the disciples came and roused him. ‘Sir, Sir,’ they cried, ‘we are lost!’ Jesus rose and rebuked the wind and the rushing waves, and they fell, and a calm followed.

۲۵ 25 پس به ایشان گفت: «ایمان شما کجااست؟» ایشان ترسان و متعجب شده با یکدیگرمی گفتند که «این چطور آدمی است که بادها وآب را هم امر می‌فرماید و اطاعت او می‌کنند.»

‘Where is your faith?’ he exclaimed. But in great awe and amazement they said to one another, ‘Who can this be, who commands even the winds and the waves, and they obey him?’

۲۶ 26 و به زمین جدریان که مقابل جلیل است، رسیدند.

They reached the region of the Gerasenes, which is on the opposite side to Galilee,

۲۷ 27 چون به خشکی فرود آمد، ناگاه شخصی از آن شهر‌که از مدت مدیدی دیوهاداشتی و رخت نپوشیدی و در خانه نماندی بلکه در قبرها منزل داشتی دچار وی گردید.

and, on getting ashore, Jesus met a man, who had demons in him, coming out of the town. For a long time this man had worn no clothing, and he had not lived in a house, but in the tombs.

۲۸ 28 چون عیسی را دید، نعره زد و پیش او افتاده به آواز بلندگفت: «ای عیسی پسر خدای تعالی، مرا با تو چه‌کار است؟ از تو التماس دارم که مرا عذاب ندهی.»

Catching sight of Jesus, he shrieked out and threw himself down before him, and in a loud voice exclaimed, ‘What do you want with me, Jesus, Son of the Most High God? I beg you not to torment me.’

۲۹ 29 زیرا که روح خبیث را امر فرموده بودکه از آن شخص بیرون آید. چونکه بارها او راگرفته بود، چنانکه هر‌چند او را به زنجیرها وکنده‌ها بسته نگاه می‌داشتند، بندها را می‌گسیخت و دیو او را به صحرا می‌راند.

For Jesus was commanding the foul spirit to come out of the man. On many occasions it had seized him, and, even when secured with chains and fetters, and watched, he would break through anything that bound him, and be driven by the demon into the wilds.

۳۰ 30 عیسی از اوپرسیده، گفت: «نام تو چیست؟» گفت: «لجئون.» زیرا که دیوهای بسیار داخل او شده بودند.

‘What is your name?’ Jesus asked. ‘Legion,’ he answered (for many demons had taken possession of him);

۳۱ 31 واز او استدعا کردند که ایشان را نفرماید که به هاویه روند. (Abyssos g12)

and the demons begged Jesus not to order them away into the bottomless pit. (Abyssos g12)

۳۲ 32 و در آن نزدیکی گله گراز بسیاری بودند که در کوه می‌چریدند. پس از او خواهش نمودند که بدیشان اجازت دهد تا در آنها داخل شوند. پس ایشان را اجازت داد.

There was a herd of many pigs close by feeding on the hill-side; and the demons begged Jesus to give them leave to enter into them. Jesus gave them leave.

۳۳ 33 ناگاه دیوها از آن آدم بیرون شده، داخل گرازان گشتند که آن گله ازبلندی به دریاچه جسته، خفه شدند.

They came out from the man and took possession of the pigs; and the herd rushed down the steep slope into the lake and were drowned.

۳۴ 34 چون گرازبانان ماجرا را دیدند فرار کردند و در شهر واراضی آن شهرت دادند.

When the men who tended them saw what had happened, they ran away, and carried the news to the town, and to the country round.

۳۵ 35 پس مردم بیرون آمده تا آن واقعه را ببینندنزد عیسی رسیدند و چون آدمی را که از او دیوهابیرون رفته بودند، دیدند که نزد پایهای عیسی رخت پوشیده و عاقل گشته نشسته است ترسیدند.

The people went out to see what had happened, and, when they came to Jesus, they found the man from whom the demons had gone out, sitting, clothed and in his right mind, at Jesus’ feet; and they were awe-struck.

۳۶ 36 و آنانی که این را دیده بودند ایشان راخبر دادند که آن دیوانه چطور شفا یافته بود.

Those who had seen it told them how the possessed man had been delivered.

۳۷ 37 پس تمام خلق مرزوبوم جدریان از او خواهش نمودند که از نزد ایشان روانه شود، زیرا خوفی شدید بر ایشان مستولی شده بود. پس او به کشتی سوار شده مراجعت نمود.

Then all the people in the region of the Gerasenes asked Jesus to leave them, for they were terrified. Jesus got into a boat and returned.

۳۸ 38 اما آن شخصی که دیوها از وی بیرون رفته بودند از او درخواست کرد که با وی باشد. لیکن عیسی او را روانه فرموده، گفت:

The man from whom the demons had gone out begged Jesus to let him be with him; but Jesus sent him away.

۳۹ 39 «به خانه خود برگرد و آنچه خدا با تو کرده است حکایت کن.» پس رفته درتمام شهر از آنچه عیسی بدو نموده بود موعظه کرد.

‘Go back to your home,’ he said, ‘and relate the story of all that God has done for you.’ So the man went through the whole town and proclaimed, as he went, all that Jesus had done for him.

۴۰ 40 و چون عیسی مراجعت کرد خلق او راپذیرفتند زیرا جمیع مردم چشم به راه اومی داشتند.

On his return, Jesus was welcomed by the people; for everyone was looking out for him.

۴۱ 41 که ناگاه مردی، یایرس نام که رئیس کنیسه بود به پایهای عیسی افتاده، به اوالتماس نمود که به خانه او بیاید.

And a man named Jairus, who was a synagogue leader, came to Jesus, and threw himself at Jesus’ feet, with entreaties that he would come to his house,

۴۲ 42 زیرا که او رادختر یگانه‌ای قریب به دوازده ساله بود که مشرف بر موت بود. و چون می‌رفت خلق بر اوازدحام می‌نمودند.

because his only daughter, who was about twelve years old, was dying. As Jesus was going, the people were pressing closely round him.

۴۳ 43 ناگاه زنی که مدت دوازده سال به استحاضه مبتلا بود و تمام مایملک خود را صرف اطبانموده و هیچ‌کس نمی توانست او را شفا دهد،

And a woman, who had suffered from haemorrhage for twelve years, and whom no one could cure,

۴۴ 44 از پشت سر وی آمده، دامن ردای او را لمس نمود که در ساعت جریان خونش ایستاد.

came up behind and touched the tassel of his cloak. Instantly the haemorrhage ceased.

۴۵ 45 پس عیسی گفت: «کیست که مرا لمس نمود.» چون همه انکار کردند، پطرس و رفقایش گفتند: «ای استاد مردم هجوم آورده بر تو ازدحام می‌کنند ومی گویی کیست که مرا لمس نمود؟»

‘Who touched me?’ Jesus asked; and, while everyone was denying having done so, Peter exclaimed, ‘Why, Sir, the people are crowding round you and pressing against you!’

۴۶ 46 عیسی گفت: «البته کسی مرا لمس نموده است، زیرا که من درک کردم که قوتی از من بیرون شد.»

‘Somebody touched me,’ said Jesus, ‘for I felt that power had gone out from me.’

۴۷ 47 چون آن زن دید که نمی تواند پنهان ماند، لرزان شده، آمد و نزد وی افتاده پیش همه مردم گفت که به چه سبب او را لمس نمود و چگونه فور شفا یافت.

Then the woman, when she saw that she was discovered, came forward trembling, and threw herself down before him; and, in the presence of all the people, she told him her reason for touching him, and that she had been cured instantly.

۴۸ 48 وی را گفت: «ای دختر خاطرجمع دار، ایمانت تو را شفا داده است، به سلامتی برو.»

‘Daughter,’ he said, ‘your faith has delivered you. Go, and peace be with you.’

۴۹ 49 و این سخن هنوز بر زبان او بود که یکی ازخانه رئیس کنیسه آمده به وی گفت: «دخترت مرد. دیگر استاد را زحمت مده.»

Before he had finished speaking, someone came from the house of the synagogue leader and said, ‘Your daughter is dead! Do not trouble the teacher further.’

۵۰ 50 چون عیسی این را شنید توجه نموده به وی گفت: «ترسان مباش، ایمان آور و بس که شفا خواهد یافت.»

But Jesus, hearing this, spoke to the leader, ‘Do not be afraid; only have faith, and she will yet be delivered.’

۵۱ 51 و چون داخل خانه شد، جز پطرس و یوحنا ویعقوب و پدر و مادر دختر هیچ‌کس را نگذاشت که به اندرون آید.

When he reached the house, he did not allow anyone to go in with him, except Peter, John, and James, and the child’s father and mother.

۵۲ 52 و چون همه برای او گریه وزاری می‌کردند او گفت: «گریان مباشید نمرده بلکه خفته است.»

And everyone was weeping and mourning for her. ‘Do not weep,’ Jesus said, ‘she is not dead; she is asleep.’

۵۳ 53 پس به او استهزا کردندچونکه می‌دانستند که مرده است.

They began to laugh at him, for they knew that she was dead.

۵۴ 54 پس او همه را بیرون کرد و دست دختر را گرفته صدا زد وگفت: «ای دختر برخیز.»

But, taking her by the hand, Jesus said in a loud voice, ‘Child, rise!’

۵۵ 55 و روح او برگشت وفور برخاست. پس عیسی فرمود تا به وی خوراک دهند.

The child’s spirit returned to her, and she instantly stood up; and Jesus ordered them to give her something to eat.

۵۶ 56 و پدر و مادر او حیران شدند. پس ایشان را فرمود که هیچ‌کس را از این ماجراخبر ندهند.

Her parents were amazed, but Jesus impressed on them that they were not to tell anyone what had happened.

Jesus Stills the Storm