Proverbiorum 23
1 quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
2 et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
3 ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
4 noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
5 ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
6 ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
7 quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
8 cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
9 in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
10 ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
11 propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
12 ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
13 noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol h7585)
15 fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
16 et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
17 non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
18 quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
19 audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
20 noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
22 audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
23 veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
24 exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
25 gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
26 praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
27 fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
28 insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
29 cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
30 nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
31 ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
32 sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
33 oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
34 et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
35 et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
[Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
