Proverbs 27

1 Don’t boast about tomorrow; for you don’t know what a day may bring.

۱ درباره فردا فخر منما، زیرا نمی دانی که روز چه خواهد زایید.

2 Let another man praise you, and not your own mouth; a stranger, and not your own lips.

۲ دیگری تو را بستاید و نه دهان خودت، غریبی و نه لبهای تو.

3 A stone is heavy, and sand is a burden; but a fool’s provocation is heavier than both.

۳ سنگ سنگین است و ریگ ثقیل، اما خشم احمق از هر دوی آنها سنگینتر است.

4 Wrath is cruel, and anger is overwhelming; but who is able to stand before jealousy?

۴ غضب ستم کیش است و خشم سیل، اماکیست که در برابر حسد تواند ایستاد.

5 Better is open rebuke than hidden love.

۵ تنبیه آشکار از محبت پنهان بهتر است.

6 The wounds of a friend are faithful, although the kisses of an enemy are profuse.

۶ جراحات دوست وفادار است، اما بوسه های دشمن افراط است.

7 A full soul loathes a honeycomb; but to a hungry soul, every bitter thing is sweet.

۷ شکم سیر از‌شان عسل کراهت دارد، امابرای شکم گرسنه هر تلخی شیرین است.

8 As a bird that wanders from her nest, so is a man who wanders from his home.

۸ کسی‌که از مکان خود آواره بشود، مثل گنجشکی است که از آشیانه‌اش آواره گردد.

9 Perfume and incense bring joy to the heart; so does earnest counsel from a man’s friend.

۹ روغن و عطر دل را شاد می‌کند، همچنان حلاوت دوست از مشورت دل.

10 Don’t forsake your friend and your father’s friend. Don’t go to your brother’s house in the day of your disaster. A neighbor who is near is better than a distant brother.

۱۰ دوست خود و دوست پدرت را ترک منما، و در روز مصیبت خود به خانه برادرت داخل مشو، زیرا که همسایه نزدیک از برادر دور بهتراست.

11 Be wise, my son, and bring joy to my heart, then I can answer my tormentor.

۱۱ ‌ای پسر من حکمت بیاموز و دل مرا شادکن، تا ملامت کنندگان خود را مجاب سازم.

12 A prudent man sees danger and takes refuge; but the simple pass on, and suffer for it.

۱۲ مرد زیرک، بلا را می‌بیند و خویشتن رامخفی می‌سازد، اما جاهلان می‌گذرند و درعقوبت گرفتار می‌شوند.

13 Take his garment when he puts up collateral for a stranger. Hold it for a wayward woman!

۱۳ جامه آن کس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است.

14 He who blesses his neighbor with a loud voice early in the morning, it will be taken as a curse by him.

۱۴ کسی‌که صبح زود برخاسته، دوست خودرا به آواز بلند برکت دهد، از برایش لعنت محسوب می‌شود.

15 A continual dropping on a rainy day and a contentious wife are alike:

۱۵ چکیدن دائمی آب در روز باران، و زن ستیزه‌جو مشابه‌اند.

16 restraining her is like restraining the wind, or like grasping oil in his right hand.

۱۶ هرکه او را باز‌دارد مثل کسی است که باد رانگاه دارد، یا روغن را که در دست راست خودگرفته باشد.

17 Iron sharpens iron; so a man sharpens his friend’s countenance.

۱۷ آهن، آهن را تیز می‌کند، همچنین مرد روی دوست خود را تیز می‌سازد.

18 Whoever tends the fig tree shall eat its fruit. He who looks after his master shall be honored.

۱۸ هر‌که درخت انجیر را نگاه دارد میوه‌اش راخواهد خورد، و هر‌که آقای خود را ملازمت نماید محترم خواهد شد،

19 Like water reflects a face, so a man’s heart reflects the man.

۱۹ چنانکه در آب صورت به صورت است، همچنان دل انسان به انسان.

20 Sheol and Abaddon are never satisfied; and a man’s eyes are never satisfied. (Sheol h7585)

۲۰ هاویه و ابدون سیر نمی شوند، همچنان چشمان انسان سیر نخواهند شد. (Sheol h7585)

21 The crucible is for silver, and the furnace for gold; but man is refined by his praise.

۲۱ بوته برای نقره و کوره به جهت طلاست، همچنان انسان از دهان ستایش کنندگان خود(آزموده می‌شود).

22 Though you grind a fool in a mortar with a pestle along with grain, yet his foolishness will not be removed from him.

۲۲ احمق را میان بلغور در هاون با دسته بکوب، و حماقتش از آن بیرون نخواهد رفت.

23 Know well the state of your flocks, and pay attention to your herds,

۲۳ به حالت گله خود نیکو توجه نما، و دل خود را به رمه خود مشغول ساز،

24 for riches are not forever, nor does the crown endure to all generations.

۲۴ زیرا که دولت دائمی نیست، و تاج هم نسلابعد نسل (پایدار) نی.

25 The hay is removed, and the new growth appears, the grasses of the hills are gathered in.

۲۵ علف را می‌برند و گیاه سبز می‌روید، وعلوفه کوهها جمع می‌شود،

26 The lambs are for your clothing, and the goats are the price of a field.

۲۶ بره‌ها برای لباس تو، و بزها به جهت اجاره زمین به‌کار می‌آیند،

27 There will be plenty of goats’ milk for your food, for your family’s food, and for the nourishment of your servant girls.

۲۷ و شیر بزها برای خوراک تو و خوراک خاندانت، و معیشت کنیزانت کفایت خواهد کرد.