ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 10
1 Մարդ մը կար Կեսարիայի մէջ՝ Կոռնելիոս անունով, հարիւրապետ՝ Իտալական կոչուած գունդին մէջ,
[Vivia na cidade ]de Cesareia um homem que se chamava Cornélio. Ele era oficial e comandava 100 homens num grande esquadrão de soldados [romanos ]da Itália.
2 բարեպաշտ, եւ աստուածավախ՝ իր ամբողջ տունով. ան շատ ողորմութիւններ կու տար ժողովուրդին ու ամէն ատեն կ՚աղերսէր Աստուծոյ:
Ele procurava fazer sempre aquilo que agradava a Deus; ele e toda sua família [MTY] [eram gentios não judeus que ]costumavam adorar a Deus. Ele orava fielmente a Deus e, às vezes, dava dinheiro para ajudar os [judeus ]pobres.
3 Գրեթէ օրուան իններորդ ժամուն՝՝ տեսիլքի մէջ ան բացայայտօրէն տեսաւ Աստուծոյ հրեշտակը, որ մտաւ իր քով եւ ըսաւ իրեն. «Կոռնելիո՛ս»:
[Certo dia], por volta das 15h00, [Cornélio teve ]uma visão. Nessa visão ele viu nitidamente um anjo que Deus [tinha mandado]. O anjo entrou no [quarto dele ]e lhe disse: “Cornélio!”
4 Երբ ակնապիշ նայեցաւ անոր՝ վախցած ըսաւ. «Ի՞նչ է, Տէ՛ր»: Իսկ ան ըսաւ անոր. «Քու աղօթքներդ ու ողորմութիւններդ բարձրացան Աստուծոյ առջեւ՝ յիշատակի համար:
Cornélio olhou fixamente para o anjo, apavorado. Então ele lhe perguntou, [todo medroso/cheio de medo/medrosamente: ]“Senhor, o que o senhor deseja?” O anjo lhe respondeu: “Você tem agradado a Deus orando [fielmente a Ele ]e dando frequentemente dinheiro aos pobres [para os ajudar. Tais atos são ]como um sacrifício [a Deus. ]
5 Հիմա մարդի՛կ ղրկէ Յոպպէ, եւ կանչէ՛ Սիմոն անունով մէկը՝ որ Պետրոս մականուանեալ է:
Portanto, envie agora alguns homens [à cidade de ]Jope, [mandando que ]eles tragam para cá um homem chamado Simão, que também é chamado de Pedro. [Ele lhe contará uma boa mensagem. ]
6 Ան հիւրընկալուած է Սիմոն անունով կաշեգործի մը քով, որուն տունը ծովուն մօտ է»:
Ele está hospedado na casa de outro homem, curtidor de couro, [que também se chama ]Simão. A casa dele fica perto do mar”.
7 Երբ իրեն հետ խօսող հրեշտակը մեկնեցաւ, կանչեց իր տան ծառաներէն երկուքը, նաեւ իրեն տրամադրուած զինուորներէն բարեպաշտ մէկը՝՝,
Após sair o anjo que falava com Cornélio, este convocou dois dos seus servos domésticos e um soldado que lhe servia. Aquele soldado também adorava a Deus.
8 եւ ամէն բան պատմելով՝ ղրկեց զանոնք Յոպպէ:
Cornélio lhes explicou tudo [que o anjo tinha dito. Então ]mandou que eles fossem a Jope, [pedindo a Pedro que os acompanhasse a Cesareia.]
9 Հետեւեալ օրը, մինչ անոնք կը ճամբորդէին ու կը մօտենային քաղաքին, Պետրոս՝ վեցերորդ ժամու՝՝ ատենները՝ տանիքը բարձրացաւ աղօթելու:
Por volta do meio-dia no dia seguinte, aqueles [três homens ]viajavam [pela estrada ]e se aproximavam de [Jope. À mesma hora daquele dia, ]Pedro subiu para o terraço da casa para orar.
10 Շատ անօթեցած ըլլալով՝ կ՚ուզէր ճաշակել. մինչ ճաշը կը պատրաստուէր, վերացում ունեցաւ:
Ele ficou com fome, desejando algo para comer. Enquanto alguém lhe preparava a comida, [Pedro ]teve [a seguinte ]visão:
11 Տեսաւ երկինքը բացուած, ու չորս ծայրերէն կապուած անօթ մը՝ մեծ լաթի մը պէս՝ որ իջաւ երկրի վրայ.
Ele viu o céu aberto {que [alguém ]tinha aberto o céu} (OU, Ele viu uma abertura no céu) e algo como um enorme lençol que descia {[alguém ]estava baixando algo parecido como um enorme lençol} até o chão. [Estava atado das ]quatro pontas [com cordões].
12 անոր մէջ կային երկրի ամէն տեսակ չորքոտանիները, գազաններն ու սողունները, նաեւ երկինքի թռչունները:
Dentro do lençol havia toda sorte/todo o tipo de criaturas, [inclusive animais e pássaros que a lei de Moisés proibia que os judeus comessem. ]Alguns dos animais eram quadrúpedes {tinham quatro patas}, outros se arrastavam pelo chão e outros eram aves silvestres.
13 Եւ ձայն մը եկաւ իրեն. «Կանգնէ՛, Պետրո՛ս, մորթէ՛ ու կե՛ր»:
Então [ele ouviu ]o Senhor [SYN] dizer-lhe: “Pedro, levante-se, mate, [cozinhe alguns destes bichos ]e coma [da carne deles]!”
14 Բայց Պետրոս ըսաւ. «Ամե՛նեւին, Տէ՛ր. որովհետեւ ես բնա՛ւ չեմ կերեր պիղծ կամ անմաքուր բան»:
Mas Pedro respondeu: “Senhor, com certeza o Senhor não [deseja que eu realmente faça isso! ]Nunca comi nenhuma [carne ]que [nossa lei judaica ]declarasse imunda ou tabu/[algo que nós ](excl) não deveríamos comer”.
15 Դարձեալ ձայնը կրկին եկաւ իրեն. «Ի՛նչ որ Աստուած մաքրեց, դուն պիղծ մի՛ սեպեր»:
Pedro o [MTY] [ouviu ]falar com ele pela segunda vez, dizendo: “Se Deus declarou algo aceitável [para comer, ]não diga que é inaceitável [para comer”. ]
16 Ասիկա պատահեցաւ երեք անգամ, յետոյ անօթը դարձեալ վերացաւ երկինք:
[Pedro ]ouviu três [vezes ]aquelas [mesmas palavras, para ele pensar bem sobre aquilo que tinha acontecido]. Imediatamente [depois que o Senhor tinha dito aquilo pela terceira vez, ]o lençol/a coisa [contendo os animais e pássaros ]foi retirado/içado/levantado {[alguém ]retirou/alçou/levantou/o lençol/a coisa [contendo os animais e pássaros]} para o céu novamente.
17 Մինչ Պետրոս ինքնիրեն կը տարակուսէր թէ ի՛նչ կրնար ըլլալ իր տեսած այս տեսիլքը, ահա՛ Կոռնելիոսէ ղրկուած մարդիկը՝ հարցնելով Սիմոնի տան մասին՝ կայնեցան դրան առջեւ,
Enquanto Pedro tentava compreender o significado daquela visão, [chegaram ]os homens mandados por Cornélio {que Cornélio tinha mandado}. [Eles pediram orientação das pessoas para localizar ]a casa de Simão. [Por isso encontraram a casa dele ]e já estavam diante da porta.
18 եւ կանչելով հարցափորձեցին. «Սիմոնը, որ Պետրոս մականուանեալ է, հո՞ս հիւրընկալուած է»:
Eles chamaram, perguntando se um homem chamado Simão, também chamado de Pedro, estava hospedado ali.
19 Մինչ Պետրոս կը մտածէր տեսիլքին մասին, Սուրբ Հոգին ըսաւ անոր. «Ահա՛ երեք մարդիկ քեզ կը փնտռեն:
Enquanto Pedro continuava tentando entender [o significado ]da visão, o Espírito [de Deus ]lhe disse: “Escute! [Estão aqui ]três homens que desejam conversar com você.
20 Հետեւաբար կանգնէ՛, իջի՛ր, ու գնա՛ անոնց հետ՝ առանց տատամսելու, որովհետեւ ե՛ս ղրկեցի զանոնք»:
Portanto, levante-se, desça, e vá com eles! Não pense que não deve acompanhá-los [por serem gentios/não-judeus], pois eu os mandei [para cá]!”
21 Պետրոս ալ իջաւ այդ մարդոց քով՝ եւ ըսաւ. «Ահա՛ ես եմ ա՛ն՝ որ կը փնտռէք. ինչո՞ւ եկած էք»:
Por isso Pedro foi ter com os homens e lhes disse: “[Sejam bem-vindos]! Sou [o homem ]que vocês estão procurando. Por que vieram?”
22 Անոնք ալ ըսին. «Կոռնելիոս հարիւրապետը, արդար ու աստուածավախ մարդ մը՝ բարի վկայուած ամբողջ Հրեաներու ազգէն, պատգամ ստացաւ սուրբ հրեշտակէ մը՝ որ կանչէ քեզ իր տունը եւ լսէ քու խօսքերդ»:
Eles/Um deles responderam/respondeu: “Cornélio, oficial do exército [romano, mandou-nos para cá. ]Ele é um homem reto que adora a Deus, e se comenta em toda a comunidade judaica [HYP] [que o conhece ]{todos os judeus [HYP] [que o conhecem ]dizem} que ele é um homem muito bom. Foi dito a ele por um anjo mandado por Deus {Um anjo que Deus tinha mandado disse a ele}: ‘Mande alguns homens a [Jope para localizar Simão Pedro e ]trazê-lo para cá, para que ele possa ouvir o que você tem a dizer.’”
23 Ուստի ներս կանչեց զանոնք ու հիւրընկալեց: Հետեւեալ օրը՝ Պետրոս ելաւ եւ մեկնեցաւ անոնց հետ. իրեն հետ գացին նաեւ Յոպպէէն եղող քանի մը եղբայրներ:
Por isso Pedro [prometeu acompanhá-los. Logo ele ]os convidou a entrarem [na casa, ]garantindo que eles [poderiam pernoitar ali]. No dia seguinte, Pedro se aprontou e foi com os homens. Vários dos cristãos de Jope o acompanharam.
24 Յաջորդ օրը մտան Կեսարիա. Կոռնելիոս ալ կը սպասէր անոնց՝ հրաւիրած ըլլալով իր ազգականներն ու մտերիմ բարեկամները:
Um dia depois, eles chegaram à [cidade de ]Cesareia, onde Cornélio os esperava. Ele tinha convidado também seus parentes e amigos íntimos, [por isso eles também estavam lá na casa dele. ]
25 Երբ Պետրոս ներս մտաւ, Կոռնելիոս դիմաւորեց զայն, եւ անոր ոտքը իյնալով կ՚երկրպագէր:
Quando Pedro entrou, Cornélio foi recebê-lo e se ajoelhou diante dele para prestar-lhe culto.
26 Բայց Պետրոս ոտքի հանեց զայն՝ ըսելով. «Կանգնէ՛, ես ինքս ալ մարդ եմ»:
Mas Pedro [pegou o braço/a mão de Cornélio, ]obrigando-o a ficar em pé. Ele disse: “Levante-se [e não me reverencie/adore! ]Eu sou apenas um ser humano, [como você]!”
27 Ու անոր հետ խօսակցելով՝ ներս մտաւ, շատեր գտաւ՝ համախմբուած,
Enquanto ele falava com Cornélio, Pedro [e os outros ]entraram [num salão da casa.] Pedro viu que muitas pessoas tinham se reunido [ali].
28 եւ ըսաւ անոնց. «Դուք գիտէ՛ք թէ օրինաւոր չէ հրեայ մարդու մը՝ հաղորդակցիլ օտարազգիի մը հետ կամ մօտենալ անոր. բայց Աստուած ցոյց տուաւ ինծի որ մարդոցմէ ո՛չ մէկը պիղծ կամ անմաքուր կոչեմ:
Então Pedro lhes disse: “Vocês sabem que qualquer [de nós ]judeus seria desobediente às nossas leis [judaicas ]se nos (excl) associássemos com qualquer não judeu, fazendo-lhe [apenas ]uma visita. Contudo, Deus me mostrou [numa visão ]que eu não deveria afirmar, com relação a nenhum indivíduo, que Deus recusa aceitá-lo.
29 Ուստի երբ կանչուեցայ՝ եկայ առանց հակաճառութեան. ուրեմն կը հարցնեմ, ի՞նչ բանի համար կանչեցիք զիս»:
Portanto, quando fui convidado {vocês mandaram [umas pessoas ]para me convidar} a vir [visitá-los], vim [logo. Eu ]não disse que me seria impossível acompanhar [pessoas gentias/não-judias. Portanto, digam-me, por favor, ]por que vocês me convidaram a vir [para cá]?”
30 Կոռնելիոս ալ ըսաւ. «Չորս օր առաջ՝ մինչեւ այս ժամը ծոմ կը պահէի, ու իններորդ ժամուն տանս մէջ կ՚աղօթէի. եւ ահա՛ փայլուն տարազով մարդ մը կայնեցաւ առջեւս ու ըսաւ.
Cornélio respondeu, “Faz quatro dias [que convidei você]. Por volta desta hora [naquele dia], eu estava orando [a Deus ]em minha casa, [como costumo fazer ]às 15h00. De repente, uma pessoa, cujas roupas [brilhavam, ]apareceu diante de mim
31 “Կոռնելիո՛ս, քու աղօթքդ ընդունուեցաւ, եւ ողորմութիւններդ Աստուծոյ առջեւ յիշուեցան:
e me disse: ‘Cornélio, ao orar, você é ouvido por Deus {Deus ouve [quando ]você ora [a Ele]}. Outrossim, foi notado por Ele {Ele notou} e [foi do agrado dele ]o fato de você dar [com frequência ]dinheiro aos pobres [para os ajudar. ]
32 Ուրեմն մա՛րդ ղրկէ Յոպպէ ու կանչէ՛ Սիմոնը, որ Պետրոս մականուանեալ է. ան ծովուն մօտ՝ Սիմոն անունով կաշեգործի մը տան մէջ հիւրընկալուած է. երբ գայ՝ պիտի խօսի քեզի”:
Portanto, mande [mensageiros ]à [cidade de ]Jope, [para ]convidar Simão, também chamado de Pedro, a vir até aqui. Ele está hospedado perto do mar numa casa que pertence a [outro ]homem de nome Simão, que é curtidor de couro. [Ao chegar Simão Pedro, ele vai contar-lhe algo/uma mensagem de Deus.’ ]
33 Ուստի անյապաղ մարդ ղրկեցի քեզի, եւ գոհ եմ՝՝ որ եկար: Ուրեմն հիմա մենք բոլորս ներկայ ենք Աստուծոյ առջեւ՝ լսելու ամէն ինչ որ Աստուծմէ հրամայուած է քեզի»:
Por isso mandei imediatamente [alguns homens, que convidaram ]você [a vir para cá ]e lhe agradeço [sinceramente ]a sua disposição de vir. Agora todos nós (excl) estamos reunidos aqui, [sabendo ]que Deus está conosco, para ouvir todas as coisas que o Senhor [Deus ]o mandou {que você recebeu ordem do Senhor [Deus ]de}[dizer. Portanto, fale-nos agora”.]
34 Պետրոս բացաւ իր բերանը ու ըսաւ. «Ճշմարտապէս կ՚ըմբռնեմ թէ Աստուծոյ քով աչառութիւն չկայ,
Então Pedro começou a falar [MTY] a eles, dizendo, “[Agora ]entendo que é verdade que Deus não favorece apenas certos grupos [de pessoas. ]
35 հապա ամէն ազգի մէջ իրեն ընդունելի է ա՛ն՝ որ իրմէ կը վախնայ եւ արդարութիւն կը գործէ:
Pelo contrário, de cada grupo de pessoas Ele aceita [todos os que ]O honram e fazem aquilo que lhe agrada.
36 Այն խօսքը՝ որ Աստուած ղրկեց Իսրայէլի որդիներուն, աւետելու խաղաղութիւնը՝ Յիսուս Քրիստոսի միջոցով, (ա՛ն է բոլորին Տէրը, )
[Vocês já conhecem ]a mensagem que Deus mandou a [nós ]israelitas. [Deus nos ]proclamou [as boas notícias de que Ele ]iria fazer com que [as pessoas ]gozassem de paz [com Ele ]por causa daquilo que Jesus Cristo [fez em benefício de todos os seres humanos. ]Esta pessoa [Jesus não é apenas Senhor do povo israelita. Ele é também ]o Senhor [que governa ]todas [as pessoas].
37 դուք լաւ գիտէք այդ խօսքը, որ եղաւ ամբողջ Հրէաստանի մէջ՝ Գալիլեայէն սկսելով, այն մկրտութենէն ետք՝ որ Յովհաննէս քարոզեց:
Vocês sabem daquilo que [Jesus ]fez por toda a terra de Judeia, a começar pela Galileia. Ele começou [a fazer essas coisas ]depois que João tinha proclamada às [pessoas que deveriam fugir dos seus pecados antes de serem batizados por ele.]
38 Նազարէթէն եղող Յիսուսը, որ Աստուած օծեց Սուրբ Հոգիով եւ զօրութեամբ, շրջեցաւ բարիք գործելով ու բժշկելով բոլոր Չարախօսէն ճնշուածները, քանի որ Աստուած իրեն հետ էր.
[Vocês sabem de ]Jesus [da cidadezinha ]de Nazaré. Sabem que Deus lhe deu [MTY] seu Espírito Santo e o poder [de praticarem milagres. Vocês sabem também ]de como Jesus viajou a tantos lugares diferentes, praticando sempre boas obras e curando [as pessoas. Especificamente, ]Ele curava continuamente todas as pessoas que o diabo fazia sofrerem {a quem o diabo causava sofrimento}. [Jesus conseguia fazer tais coisas ]porque Deus o ajudava continuamente.
39 եւ մենք վկայ ենք այն բոլոր բաներուն՝ որ ըրաւ Հրէաստանի ու Երուսաղէմի մէջ: Զայն սպաննեցին՝ փայտէն կախելով:
”Nós (excl) [apóstolos ]informamos as pessoas de todas as coisas que [vimos Jesus ]fazer em Jerusalém e no [resto ]de Israel[. Os líderes em Jerusalém ]O mataram, pregando-O numa cruz.
40 Աստուած յարուցանեց զայն երրորդ օրը, եւ բացայայտեց զայն
Contudo, Deus fez com que Ele voltasse novamente à vida no terceiro dia [após a sua morte. ]Deus [também ]permitiu que [alguns de nós ](excl) O víssemos para [nos certificarmos de que Ele estava realmente vivo].
41 ո՛չ թէ ամբողջ ժողովուրդին, հապա՝ մեզի - նախապէս Աստուծմէ ընտրուածներուս՝ վկայ ըլլալու -, որ կերանք ու խմեցինք իրեն հետ՝ իր մեռելներէն յարութիւն առնելէն ետք:
Deus não [deixou ]todo o povo [judeu ]vê-lo. Pelo contrário, nós [apóstolos ]tínhamos sido escolhidos por Deus {Deus tinha escolhido a nós, [apóstolos]} anteriormente para vermos [Jesus após Ele se tornar novamente vivo ]e informarmos as outras pessoas [sobre Ele]. Nós [apóstolos somos os ]que tomamos as refeições com Ele, após Ele se tornar [novamente ]vivo depois de morrer.
42 Եւ ինք պատուիրեց մեզի, որ քարոզենք ու վկայենք ժողովուրդին թէ ի՛նք է Աստուծմէ սահմանուած Դատաւորը ողջերուն եւ մեռելներուն:
Deus nos mandou pregar às pessoas, dizendo-lhes que Jesus é aquele que foi nomeado/escolhido por Ele {a quem Ele nomeou/escolheu} para julgar [todos os habitantes da terra algum dia. Ele julgará todas ]as pessoas que [ainda ]estiverem vivas e todas as que tiverem morrido [até aquela época. ]
43 Բոլոր մարգարէները կը վկայեն անոր մասին թէ ո՛վ որ հաւատայ անոր՝ պիտի ստանայ մեղքերու ներում անոր անունով»:
Todos os profetas [que escreveram sobre o Messias, há muitos anos, ]falaram dele [às pessoas. Eles escreveram ]que se alguém crer no Messias [MTY], Deus perdoará [aquele indivíduo dos ]seus pecados, por causa daquilo que o Messias [faria”.]
44 Մինչ Պետրոս կ՚ըսէր այս խօսքերը, Սուրբ Հոգին իջաւ բոլոր անոնց վրայ՝ որ կը լսէին խօսքը:
Enquanto Pedro ainda dizia estas palavras, o Espírito Santo de repente desceu sobre/passou a controlar [todos os gentios/não-judeus ]que escutavam a mensagem.
45 Թլփատուածներէն եղող բոլոր հաւատացեալները, որ եկած էին Պետրոսի հետ, զմայլեցան որ հեթանոսներուն վրայ ալ թափուեցաւ Սուրբ Հոգիին պարգեւը.
Os cristãos judaicos que tinham acompanhado Pedro [de Jope ]se maravilharam que o Espírito Santo tivesse sido dado obviamente/generosamente {[Deus ]tinha dado o Espírito Santo obviamente/generosamente} aos gentios/não-judeus também.
46 որովհետեւ կը լսէին թէ անոնք կը խօսէին ուրիշ լեզուներով եւ կը մեծարէին Աստուած:
[Os cristãos judaicos sabiam que Deus tinha feito isso ]porque ouviam essas outras pessoas falando em línguas [MTY] [que não tinham aprendido], contando a grandeza de Deus.
47 Այն ատեն Պետրոս ըսաւ. «Կրնա՞յ մէկը արգիլել, որ ջուրով մկրտուին ասոնք՝ որոնք ստացան Սուրբ Հոգին մեզի պէս»:
Então Pedro disse [aos demais cristãos judaicos que estavam ali: ]“Com certeza todos vocês concordam/Será que algum de vocês proibirá [RHQ] que estas pessoas devem ser batizadas/sejam batizadas {que [nós ](excl) devemos batizar estas pessoas}, [pois Deus ]lhes deu o Espírito Santo tão [obviamente como Ele O ]concedeu a nós, [cristãos judaicos”. ]
48 Ու հրամայեց որ մկրտուին Տէրոջ անունով: Այն ատեն խնդրեցին իրմէ՝ որ հոն մնայ քանի մը օր:
Então Pedro explicou àqueles [gentios/não-judeus ]que deveriam ser batizados para [mostrar que tinham crido ][MTY] no [Senhor ]Jesus Cristo. [Portanto, eles os batizaram, a todos eles. Depois de serem batizados, ]eles pediram que Pedro ficasse [com eles ]mais alguns dias. Por isso [Pedro e os demais cristãos judaicos fizeram justamente isso.]
