Fjalët e urta 6

1 Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

Mon fils, si tu t’es rendu garant pour ton ami, et que tu aies engagé à un étranger ta main,

2 je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

Tu t’es enlacé par les paroles de ta bouche, et tu as été pris par tes propres discours.

3 Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

Fais donc ce que je dis, mon fils, délivre-toi toi-même, parce que tu es tombé dans la main de ton prochain. Cours de tous côtés, hâte-toi, réveille ton ami;

4 Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

N’accorde point de sommeil à tes yeux, et que tes paupières ne s’assoupissent point.

5 çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

Dégage-toi, comme un petit daim qui échappe de la main, et comme un oiseau qui fuit de la main d’un oiseleur.

6 Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

Va à la fourmi, ô paresseux, et considère ses voies, et apprends la sagesse;

7 Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

La fourmi, quoiqu’elle n’ait ni chef, ni maître, ni prince,

8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

Prépare dans l’été sa nourriture, et rassemble durant la moisson ce qu’elle doit manger.

9 Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

Jusqu’à quand, paresseux, dormiras-tu? quand sortiras-tu de ton sommeil?

10 Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

Tu dormiras un peu, tu sommeilleras un peu, tu mettras un peu les mains l’une dans l’autre, afin que tu dormes:

11 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Et viendra à toi, comme un coureur de chemin, la détresse; et la pauvreté comme un homme armé. Mais si tu es actif, viendra ta moisson comme une source abondante, et la détresse fuira loin de toi.

12 Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

Un homme apostat, homme inutile, va tenant des discours pervers,

13 luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

Fait signe des yeux, frappe du pied, parle avec un doigt,

14 ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

Avec un cœur dépravé il machine le mal, et en tout temps il sème des querelles;

15 Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

En un moment lui viendra sa perte, et soudain il sera brisé, et il n’aura plus de remède.

16 Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

Il y a six choses que hait le Seigneur, et la septième, son âme la déteste:

17 sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

Des yeux altiers, une langue menteuse, des mains versant un sang innocent,

18 zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

Un cœur formant des pensées très mauvaises, des pieds prompts à courir au mal,

19 dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

Un témoin fallacieux proférant des mensonges, et celui qui, entre des frères, sème des discordes.

20 Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

Conserve, mon fils, les préceptes de ton père, et ne rejette pas la loi de ta mère.

21 Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

Lie-les dans ton cœur continuellement, et mets-les autour de ton cou.

22 Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

Lorsque tu vas et viens, qu’ils marchent avec toi: lorsque tu dors, qu’ils te gardent, et te réveillant, parle avec eux;

23 Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

Parce qu’un commandement est un flambeau, et la loi, une lumière, et que c’est la voie de la vie qu’une remontrance de discipline;

24 për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

Afin qu’ils te préservent d’une femme corrompue et de la langue flatteuse d’une étrangère.

25 Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

Que ton cœur ne se passionne point pour sa beauté; et ne sois point pris par les signes de ses yeux;

26 Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

Car le prix d’une prostituée est à peine d’un pain seul; mais une femme ravit l’âme précieuse d’un homme.

27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

Est-ce qu’un homme peut cacher du feu dans son sein, sans que ses vêtements s’embrasent?

28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

Ou marcher sur des charbons ardents, sans que soient brûlées les plantes de ses pieds?

29 Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Ainsi celui qui s’approche de la femme de son prochain ne sera pas pur lorsqu’il l’aura touchée.

30 Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

Ce n’est pas une grande faute, lorsque quelqu’un dérobe afin de remplir son âme affamée;

31 por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

Pris, il rendra même le septuple, et il livrera tout ce qu’il a dans sa maison.

32 Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

Mais celui qui est adultère, à cause de son manque de cœur, perdra son âme;

33 Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

Il rassemble sur lui la turpitude et l’ignominie, et son opprobre ne sera pas effacé;

34 sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

Parce que la jalousie et la fureur du mari ne pardonneront pas au jour de la vengeance,

35 Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.

Et il n’acquiescera aux prières de personne, et il ne recevra pas pour satisfaction les dons les plus nombreux.