< Fjalët e urta 23 >

1 Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
Коли сядеш хліб їсти з воло́дарем, то пильно вважай, що́ перед тобою, —
2 dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
і поклади собі в горло ножа, якщо ти ненаже́ра:
3 Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
не жадай його ласощів, бо вони — хліб обма́нливий!
4 Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
Не мордуйся, щоб мати багатство, — відступи́ся від ду́мки своєї про це, —
5 A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
свої очі ти зве́рнеш на нього, — й нема вже його: бо конче змайструє воно собі кри́ла, і полетить, мов орел той, до неба.
6 Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
не їж хліба в злоокого, і не пожада́й лакоми́нок його,
7 sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; “Ha dhe pi”!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
бо як у душі своїй він обрахо́вує, такий є. Він скаже тобі: „їж та пий!“, але серце його не з тобою, —
8 Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
той кава́лок, якого ти з'їв, із себе ви́кинеш, і свої гарні слова́ надаремно потра́тиш!
9 Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
Не кажи до ушей нерозумному, бо пого́рдить він мудрістю слів твоїх.
10 Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
Не пересува́й віково́ї границі, і не входь на сирі́тські поля́,
11 sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
бо їхній Визволи́тель міцни́й, — Він за справу їхню буде суди́тись з тобою!
12 Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
Своє серце зверни до навча́ння, а уші свої — до розумних рече́й.
13 Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
Не стримуй напу́чування юнака́, — коли різкою ви́б'єш його, не помре:
14 do ta rrahësh me thupër, por do të shpëtosh shpirtin e tij nga Sheoli. (Sheol h7585)
ти різкою виб'єш його, — і душу його від шео́лу врятуєш. (Sheol h7585)
15 Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
Мій сину, якщо твоє серце змудріло, то буде радіти також моє серце,
16 zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
і нутро́ моє буде ті́шитись, коли уста твої говори́тимуть слу́шне.
17 Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
Нехай серце твоє не зави́дує грішним, і повся́кчас пильнуй тільки стра́ху Господнього,
18 sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
бо існує майбутнє, і наді́я твоя не загине.
19 Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
Послухай, мій сину, та й помудрі́й, і нехай твоє серце ступає дорогою рівною.
20 Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
Не будь поміж тими, що жлу́ктять вино, поміж тими, що м'ясо собі пожира́ють,
21 sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
бо п'яни́ця й жеру́н збідні́ють, а сонли́вий одя́гне лахмі́ття.
22 Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
Слухай ба́тька свого, — він тебе породив, і не горду́й, як поста́ріла мати твоя.
23 Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
Купи собі й не продавай правду, мудрість, і карта́ння та розум.
24 Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.
Буде ве́льми радіти ба́тько праведного, і родитель премудрого вті́шиться ним.
25 Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
Хай радіє твій ба́тько та мати твоя, хай поті́шиться та, що тебе породила.
26 Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
Дай мені, сину мій, своє серце, і очі твої хай кохають доро́ги мої.
27 Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
Бо блудни́ця — то яма глибока, а крини́ця тісна́ — чужа жінка.
28 Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
І вона, мов грабі́жник, чату́є, і примно́жує зра́дників поміж людьми́.
29 Për cilin janë “ah-ët”, për cilin “obobo-të”? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
В кого „ой“, в кого „ай“, в кого сва́рки, в кого кло́піт, в кого рани даре́мні, в кого о́чі червоні? —
30 Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
У тих, хто запі́знюється над вином, у тих, хто прихо́дить попро́бувати вина змі́шаного.
31 Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
Не дивись на вино, як воно рум'яні́є, як вибли́скує в келіху й рі́вненько ллється, —
32 Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
кінець його буде кусати, як гад, і вжа́лить, немов та гадюка, —
33 Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
пантрува́тимуть очі твої на чужі жінки, і серце твоє говори́тиме ду́рощі...
34 Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
І ти будеш, як той, хто лежить у сере́дині моря, й як той, хто лежить на щогло́вім верху́.
35 Do të thuash: “Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!”.
І скажеш: „Побили мене, та мені не боліло, мене шту́рхали, я ж не почув, — коли я прокинусь, шукатиму далі того ж“.

< Fjalët e urta 23 >