Acts 2
1 Lumbu ki Pantekoti bu kidedakana, babo bakutakana va kimosi.
Et cum complerentur dies Pentecostes, erant omnes pariter in eodem loco:
2 Zimbukila biyoko bingolo biba ku diyilu banga vuka ki ngolo, bimana wasa mu nzo yoso yi baba.
et factus est repente de cælo sonus, tamquam advenientis spiritus vehementis, et replevit totam domum ubi erant sedentes.
3 Bosi minlaki mi mbazu mivasuka, miba monikina, mitelama va mbata mintu miawu.
Et apparuerunt illis dispertitæ linguæ tamquam ignis, seditque supra singulos eorum:
4 Batu boso bamana wala mu Pheve Yinlongo; ayi batona yolukazimbembo bankaka, boso Pheve Yinlongo kaba kuba yolukisila.
et repleti sunt omnes Spiritu Sancto, et cœperunt loqui variis linguis, prout Spiritus Sanctus dabat eloqui illis.
5 Bayuda bawombo baba kinzikanga Mina mi Nzambi baba mu zitsi zioso zi ntoto bayiza ku Yelusalemi.
Erant autem in Jerusalem habitantes Judæi, viri religiosi ex omni natione quæ sub cælo est.
6 Biyoko bina bu bitembakana, nkangu wu batu wukutakana ayi wusimina mu mona ti kadika mutu wulembo wa mu mbembo andi.
Facta autem hac voce, convenit multitudo, et mente confusa est, quoniam audiebat unusquisque lingua sua illos loquentes.
7 Basimina buwombo ayi bakiyuvula bawu na bawu: —Tala, batu boso bobo bantuba basi ko basi Ngalili e?
Stupebant autem omnes, et mirabantur, dicentes: Nonne ecce omnes isti qui loquuntur, Galilæi sunt?
8 Vayi buevi, beto boso, tulembo wila kadika mutu mu yandi mbembo, yoyi kabutukila e?
et quomodo nos audivimus unusquisque linguam nostram in qua nati sumus?
9 Bila vava vadi basi Palitesi, basi Medesi, basi Elami, ayi beto tumvuandanga mu Mezopotami, basi Yuda, basi Kapadose, basi Ponti, basi Azi,
Parthi, et Medi, et Ælamitæ, et qui habitant Mespotamiam, Judæam, et Cappadociam, Pontum, et Asiam,
10 basi Filizi, basi Pamfili, basi Ezipite, basi zunga ki Libi kioki kifikimini ayi Silene, bosi beto basi Loma, tumvuandanga vava;
Phrygiam, et Pamphyliam, Ægyptum, et partes Libyæ quæ est circa Cyrenen: et advenæ Romani,
11 Bayuda ayi banzenza bankaka zikituka Bayuda, basi Kelete, basi Alabi; tulembo kuba wi balembo samuna mambu manneni ma Nzambi.
Judæi quoque, et Proselyti, Cretes, et Arabes: audivimus eos loquentes nostris linguis magnalia Dei.
12 Babo basimina ayi bayuvasana: “Diambu diadi mbi dinsundula e?”
Stupebant autem omnes, et mirabantur ad invicem, dicentes: Quidnam vult hoc esse?
13 Vayi bankaka baba nseva, batuba: “A beno keti vinu bakololo!”
Alii autem irridentes dicebant: Quia musto pleni sunt isti.
14 Bosi Piela wutelama ayi kumi mvuala wumosi, wuvumbula mbembo, wuba kamba: —Beno basi Yuda ayi beno boso lumvuandanga mu Yelusalemi, bika luzaba diambu diadi ayi luteka matu mu mambu mama.
Stans autem Petrus cum undecim, levavit vocem suam, et locutus est eis: Viri Judæi, et qui habitatis Jerusalem universi, hoc vobis notum sit, et auribus percipite verba mea.
15 Batu baba basi kolo vinu ko banga bu lulembo yindudila bila tukidi kueto mu thangu yi vua yi nsuka.
Non enim, sicut vos æstimatis, hi ebrii sunt, cum sit hora diei tertia:
16 Vayi mambu mama mawu mambu mabikula mbikudi Yoweli:
sed hoc est quod dictum est per prophetam Joël:
17 Nzambi wutuba ti: Tala mambu mela ba mu bilumbu bi tsuka: ndiela dukula Pheve ama Yinlongo mu batu boso, bana beno babakala ayi babaketo bela bikula, bamatoko meno mela mona zitsongolo, bosi biboba bieno biela lota zindozi.
Et erit in novissimis diebus, dicit Dominus, effundam de Spiritu meo super omnem carnem: et prophetabunt filii vestri et filiæ vestræ, et juvenes vestri visiones videbunt, et seniores vestri somnia somniabunt.
18 Nyinga, mu bilumbu bina, ndiela dukula Pheve ama Yinlongo mu bisadi biama, bibaketo ayi bi babakala ayi bela bikula;
Et quidem super servos meos, et super ancillas meas, in diebus illis effundam de Spiritu meo, et prophetabunt:
19 Ndiela vanga bikumu mu matuti, mu diyilu. Ndiela monisa bidimbu va mbata ntoto: Menga, mbazu ayi muisi;
et dabo prodigia in cælo sursum, et signa in terra deorsum, sanguinem, et ignem, et vaporem fumi:
20 thangu yela kituka tombi, bosi ngondi yela kituka menga. Mawu mambu mela monika tuamina lumbu ki Pfumu, lumbu kinneni ayi ki nkembo;
sol convertetur in tenebras, et luna in sanguinem, antequam veniat dies Domini magnus et manifestus.
21 ayi buela, woso mutu wela tela dizina di Pfumu wela vuka.
Et erit: omnis quicumque invocaverit nomen Domini, salvus erit.
22 A beno basi Iseli, wanu mambu mama: Yesu muisi Nazaleti, mutu wowo Nzambi kalumonisa ayi kakikinina va meso meno mu bikumu, mu mambu manneni ayi mu bidimbu biobi Nzambi kavangila mu mioko miandi va khatitsikꞌeno, banga kuandi bu luzebi buawu
Viri Israëlitæ, audite verba hæc: Jesum Nazarenum, virum approbatum a Deo in vobis, virtutibus, et prodigiis, et signis, quæ fecit Deus per illum in medio vestri, sicut et vos scitis:
23 baluyekudila niandi boso bubela mayindu ma Nzambi ayi boso bubela lukanu lukakikanina. Beno lumbanda va dikulusi ayi lumvondisa mu mioko mi bankua masumu.
hunc, definito consilio et præscientia Dei traditum, per manus iniquorum affligentes interemistis:
24 Nzambi wumfulukisa ayi wunkula mu mianga mi lufua bila lufua lusia ba kadi lulendo ko mu kunsimbidila.
quem Deus suscitavit, solutis doloribus inferni, juxta quod impossibile erat teneri illum ab eo. (questioned)
25 Bila Davidi wutuba mu diambu diandi: Minu ndimona mu zithangu zioso Pfumu ku ntualꞌama. Bila widi va koko kuama ku lubakala muingi ndibika nikunu.
David enim dicit in eum: Providebam Dominum in conspectu meo semper: quoniam a dextris est mihi, ne commovear:
26 Diawu ntimꞌama wumona monina khini ayi ludimi luama lumona moni khini ayi nitu ama yela vundila mu diana dioso.
propter hoc lætatum est cor meum, et exsultavit lingua mea, insuper et caro mea requiescet in spe:
27 Bila wulendi yekula ko muelꞌama wusiala ku tsi yi bafua, ayi wulendi kikinina ko ti nitu yi kisadi kiaku kinlongo yi bola. (Hadēs g86)
quoniam non derelinques animam meam in inferno, nec dabis sanctum tuum videre corruptionem. (Hadēs g86)
28 Ngeyo wumbonisa zinzila zi luzingu. Bosi wela ku mbonisa khini yiwombo bu wela kumbengudila thalu aku.
Notas mihi fecisti vias vitæ: et replebis me jucunditate cum facie tua.
29 A bakhomba ziama, bika ndilukamba mu kambu memata mu diambudi nkulu eto Davidi, niandi wufua ayi wuziku. Ziami kiandi kidinate lumbu kiaki.
Viri fratres, liceat audenter dicere ad vos de patriarcha David, quoniam defunctus est, et sepultus: et sepulchrum ejus est apud nos usque in hodiernum diem.
30 Bu kaba mbikudi, ayi bu kazaba ti Nzambi wunlevila ndefi ti wela vuandisa va kundu kiandi ki kipfumu mutu wowo wela totukila mu nkunꞌandi,
Propheta igitur cum esset, et sciret quia jurejurando jurasset illi Deus de fructu lumbi ejus sedere super sedem ejus:
31 buna niandi wukimuena ayi wuyolukila mfulukulu yi Klisto. Wutuba ti: kasia yekolo ko mu tsi yi bafua ayi nitu andi yisia bola ko. (Hadēs g86)
providens locutus est de resurrectione Christi, quia neque derelictus est in inferno, neque caro ejus vidit corruptionem. (Hadēs g86)
32 Yesu beni, Nzambi wumfulukisa. Beto boso tuidi bambangi mu diambu diodi.
Hunc Jesum resuscitavit Deus, cujus omnes nos testes sumus.
33 Bosi wutombolo mu diambu di vuanda va koko ku lubakala ku Nzambi, ayi, wutambula kuidi Tata Pheve Yinlongo yivanunu tsila; buna niandi wutembikisa mambu lulembo moni ayi lulembo wi.
Dextera igitur Dei exaltatus, et promissione Spiritus Sancti accepta a Patre, effudit hunc, quem vos videtis et auditis.
34 Bila Davidi kasia kuenda ku Diyilu ko, vayi niandi veka wutuba: Pfumu wukamba kuidi Pfumuꞌama: Vuandila va koko kuama ku lubakala,
Non enim David ascendit in cælum: dixit autem ipse: Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis,
35 nate ndiela mana tula bambeni ziaku zioso ku tsi malu maku!
donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum.
36 Bika Iseli dioso dizaba mu bukiedika ti Yesu beni diodi lubanda va dikulusi Nzambi wunkitudi Pfumu ayi Klisto!
Certissime sciat ergo omnis domus Israël, quia et Dominum eum et Christum fecit Deus hunc Jesum, quem vos crucifixistis.
37 Bu bawa mambu mama, mintima miawu miluala; diawu bayuvudila Piela va kimosi ayi bamvuala bankaka: —A bakhomba, a mbi tuvanga e?
His autem auditis, compuncti sunt corde, et dixerunt ad Petrum et ad reliquos Apostolos: Quid faciemus, viri fratres?
38 Piela wuba vutudila: —Lubalula mavanga! Bika kadika mutu mu beno kabotama mu dizina di Yesu Klisto mu diambu di ndemvokolo yi masumu. Buna luela tambula dikaba di Pheve Yinlongo.
Petrus vero ad illos: Pœnitentiam, inquit, agite, et baptizetur unusquisque vestrum in nomine Jesu Christi in remissionem peccatorum vestrorum: et accipietis donum Spiritus Sancti.
39 Bila tsila beni yidi mu diambu dieno, mu diambu di bana beno ayi mu diambu di baboso badi thama, babo bobo Pfumu eto Nzambi kela tela mbila.
Vobis enim est repromissio, et filiis vestris, et omnibus qui longe sunt, quoscumque advocaverit Dominus Deus noster.
40 Piela wubuela kuba kamba diaka mambu mawombo muingi bawilukila ayi wuba kindisa ti: —Bika lukivukisa mu tsungi yayi yi mbimbi.
Aliis etiam verbis plurimis testificatus est, et exhortabatur eos, dicens: Salvamini a generatione ista prava.
41 Babo bobo bawilukila mambu ma Piela babotama. Mu lumbu kina nduka-nduka mili tatu zi batu zi buelama.
Qui ergo receperunt sermonem ejus, baptizati sunt: et appositæ sunt in die illa animæ circiter tria millia.
42 Buna bazingila ngolo mu landakananga malongi ma bamvuala, ayi mu kithuadi, mu ndiwulu dipha ayi mu zitsambulu.
Erant autem perseverantes in doctrina Apostolorum, et communicatione fractionis panis, et orationibus.
43 Baboso bamona boma; bamvuala bavanga mambu manneni ayi bikumu.
Fiebat autem omni animæ timor: multa quoque prodigia et signa per Apostolos in Jerusalem fiebant, et metus erat magnus in universis.
44 Batu boso bawilukila baba kalanga va buangu kimosi ayi batula bima bioso mu kithuadi.
Omnes etiam qui credebant, erant pariter, et habebant omnia communia.
45 Baba sumbisanga mintoto miawu ayi bima biawu ayi baba kabulanga kuidi batu babo boso bubela minkiza mi kadika mutu.
Possessiones et substantias vendebant, et dividebant illa omnibus, prout cuique opus erat.
46 Bilumbu bioso, mu kithuadi kimosi baba kutakananga mu Nzo Nzambi, baba dianga mapha mu zinzo ziawu, baba dianga bidia biawu mu khini ayi mu kukikulula koso.
Quotidie quoque perdurantes unanimiter in templo, et frangentes circa domos panem, sumebant cibum cum exsultatione et simplicitate cordis,
47 Baba kembisanga Nzambi ayi batu boso baba zola. Kadika lumbu Pfumu wuba kuba buelanga batu bobo baba mvukanga.
collaudantes Deum et habentes gratiam ad omnem plebem. Dominus autem augebat qui salvi fierent quotidie in idipsum.
