Châm Ngôn 17
1 Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận, Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
It is better to have quiet with a dry morsel of bread than a house full of feasting with strife.
2 Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ, Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
A wise servant will rule over a son who acts shamefully and will share the inheritance as one of the brothers.
3 Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng; Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
The crucible is for silver and the furnace is for gold, but Yahweh refines hearts.
4 Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác; Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
The evildoer pays attention to wicked lips; a liar gives ear to a destructive tongue.
5 Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình; Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
Whoever mocks the poor insults his Maker and the one who rejoices at misfortune will not go unpunished.
6 Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu; Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
Grandchildren are the crown of the aged and parents bring honor to their children.
7 Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu; Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
Eloquent speech is not suitable for a fool; much less are lying lips suitable for royalty.
8 Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó; Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
A bribe is like a magic stone to the one who gives it; wherever he turns, he succeeds.
9 Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái; Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
Whoever overlooks an offense seeks love, but the one who repeats a matter alienates close friends.
10 Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan, Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
A rebuke goes deeper into a person who has understanding than a hundred blows go into a fool.
11 Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch; Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
An evil person only seeks rebellion, so a cruel messenger will be sent against him.
12 Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con, Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
It is better to meet a bear robbed of her cubs than to meet a fool in his foolishness.
13 Tai họa không hề lìa khỏi nhà Của kẻ lấy ác trả thiện.
When someone returns evil for good, evil will never leave his house.
14 Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy; Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
The beginning of conflict is like one who releases water everywhere, so walk away from the dispute before it has broken out.
15 Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình, Cả hai điều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
The person who acquits the wicked person and the person who condemns the righteous person— both are an abomination to Yahweh.
16 Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu, Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
Why should a fool pay money to learn about wisdom, when he has no ability to learn it?
17 Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn; Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
A friend is loving at all times and a brother is born for times of trouble.
18 Kẻ ngu muội giao tay, Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
A man having no sense makes binding promises and becomes responsible for his neighbor's debts.
19 Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi; Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
Whoever loves conflict loves sin; the one who makes the threshold of his door too high causes bones to be broken.
20 Kẻ nào có lòng vày vò không tìm được phước hạnh; Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
A person who has a crooked heart finds nothing that is good; the one who has a perverse tongue falls into calamity.
21 Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu; Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
Whoever is the parent of a fool brings grief to himself; and the father of a fool has no joy.
22 Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay; Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
A cheerful heart is good medicine, but a broken spirit dries up the bones.
23 Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ, Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.
A wicked man accepts a secret bribe to pervert the ways of justice.
24 Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng; Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
The one who has understanding sets his face toward wisdom, but the eyes of a fool are set on the ends of the earth.
25 Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha, Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
A foolish son is a grief to his father and bitterness to the woman who bore him.
26 Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình, Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
Also, it is never good to punish the righteous person; neither is it good to flog noble men who have integrity.
27 Người nào kiêng lời nói mình có tri thức; Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
One who has knowledge uses few words and one with understanding is even-tempered.
28 Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan; Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kể là thông sáng.
Even a fool is thought to be wise if he keeps silent; when he keeps his mouth shut, he is considered to be intelligent.
