Ma-thi-ơ 27
1 Đến sáng mai, các thầy tế lễ cả và các trưởng lão trong dân hội nghị nghịch cùng Đức Chúa Jêsus để giết Ngài.
At daybreak all the chief priests and the elders of the people consulted together against Jesus, to bring about his death.
2 Khi đã trói Ngài rồi, họ đem nộp cho Phi-lát, là quan tổng đốc.
They put him in chains and led him away, and gave him up to the Roman Governor, Pilate.
3 Khi ấy, Giu-đa, là kẻ đã phản Ngài, thấy Ngài bị án, thì ăn năn, bèn đem ba chục miếng bạc trả cho các thầy tế lễ cả và các trưởng lão,
Then Judas, who betrayed him, seeing that Jesus was condemned, repented of what he had done, and returned the thirty pieces of silver to the chief priests and elders.
4 mà nói rằng: Tôi đã phạm tội vì nộp huyết vô tội! Song họ đáp rằng: Sự đó can gì đến chúng ta? Mặc kệ ngươi.
‘I did wrong in betraying a good man to his death,’ he said. ‘What has that to do with us?’ they replied. ‘You must see to that yourself.’
5 Giu-đa bèn ném bạc vào đền thờ, liền trở ra, đi thắt cổ.
Judas flung down the pieces of silver in the Temple, and left; and went away and hanged himself.
6 Nhưng các thầy tế lễ cả lượm bạc và nói rằng: Không có phép để bạc nầy trong kho thánh, vì là giá của huyết.
The chief priests took the pieces of silver, but they said, ‘We must not put them into the Temple treasury, because they are blood-money.’
7 Rồi họ bàn với nhau dùng bạc đó mua ruộng của kẻ làm đồ gốm để chôn những khách lạ.
So, after consultation, they used it to buy the “Potter’s Field” as a burial ground for foreigners,
8 Nhân đó, ruộng ấy đến nay còn gọi là “ruộng huyết.”
and that is why that field is called the “Field of Blood” to this very day.
9 Bấy giờ được ứng nghiệm lời đấng tiên tri Giê-rê-mi đã nói rằng: Họ lấy ba chục bạc, là giá của Đấng đã bị định bởi con cái Y-sơ-ra-ên,
Then it was that these words spoken by the prophet Jeremiah were fulfilled – “They took the thirty pieces of silver, the price set on him by the people of Israel,
10 và đưa bạc ấy mà mua ruộng của kẻ làm đồ gốm y như lời Chúa đã truyền cho ta.
and gave them for the potter’s field, as the Lord commanded me.”
11 Đức Chúa Jêsus đứng trước quan tổng đốc, quan hỏi rằng: Có phải ngươi là Vua của dân Giu-đa không? Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Thật như lời.
Meanwhile Jesus was brought before the Roman Governor. ‘Are you the king of the Jews?’ asked the Governor. ‘It is true,’ answered Jesus.
12 Trong lúc các thầy tế lễ cả và các trưởng lão kiện Ngài, Ngài không đối đáp gì hết.
While charges were being brought against him by the chief priests and elders, Jesus made no reply.
13 Phi-lát bèn nói cùng Ngài rằng: Họ có nhiều điều làm chứng kiện ngươi, ngươi há không nghe đến sao?
Then Pilate said to him, ‘Don’t you hear how many accusations they are making against you?’
14 Song Đức Chúa Jêsus không đáp lại một lời gì, đến nỗi làm cho quan tổng đốc lấy làm lạ lắm.
Yet Jesus made no reply – not even a single word; at which the Governor was greatly astonished.
15 Phàm đến ngày lễ Vượt qua, quan tổng đốc thường có lệ tha một tên tù tùy ý dân muốn.
Now, at the feast, the Governor was accustomed to grant the people the release of any one prisoner whom they might choose.
16 Đang lúc ấy, có một tên phạm nổi tiếng, tên là Ba-ra-ba.
At that time they had a notorious prisoner called Barabbas.
17 Khi chúng đã nhóm lại, thì Phi-lát hỏi rằng: Các ngươi muốn ta tha người nào, Ba-ra-ba hay là Jêsus gọi là Christ?
So, when the people had collected, Pilate said to them, ‘Which do you wish me to release for you? Barabbas? Or Jesus who is called “Christ”?’
18 Vì quan ấy biết bởi lòng ghen ghét nên chúng đã nộp Ngài.
For he knew that it was out of jealousy that they had given Jesus up to him.
19 Quan tổng đốc đang ngồi trên tòa án, vợ người sai thưa cùng người rằng: Đừng làm gì đến người công bình đó; vì hôm nay tôi đã bởi cớ người mà đau đớn nhiều trong chiêm bao.
While he was still on the Bench, his wife sent this message to him – ‘Do not have anything to do with that good man, for I have been very much troubled today in a dream because of him.’
20 Song các thầy tế lễ cả và các trưởng lão dỗ chúng hãy xin tha Ba-ra-ba và giết Đức Chúa Jêsus
But the chief priests and elders persuaded the crowds to ask for Barabbas, and to kill Jesus.
21 Quan tổng đốc cất tiếng hỏi rằng: Trong hai người nầy, các ngươi muốn ta tha ai? Chúng thưa rằng: Ba-ra-ba.
The Governor, however, said to them, ‘Which of these two do you wish me to release for you?’ ‘Barabbas,’ they answered.
22 Phi-lát nói rằng: Vậy, còn Jêsus gọi là Christ, thì ta sẽ xử thế nào? Chúng đều trả lời rằng: Đóng đinh nó trên cây thập tự!
‘What then,’ Pilate asked, ‘should I do with Jesus who is called “Christ?”’ ‘Crucify him,’ they all replied.
23 Quan hỏi: Song người nầy đã làm việc dữ gì? Chúng lại kêu la lớn hơn rằng: Đóng đinh nó trên cây thập tự!
‘Why, what harm has he done?’ he asked. But they kept shouting furiously, ‘Crucify him!’
24 Phi-lát thấy mình không thắng nổi chi hết, mà sự ồn ào càng thêm, thì lấy nước rửa tay trước mặt thiên hạ, mà nói rằng: Ta không có tội về huyết của người nầy; điều đó mặc kệ các ngươi.
When Pilate saw that his efforts were unavailing, but that, on the contrary, a riot was beginning, he took some water, and washed his hands in the sight of the crowd, saying as he did so, ‘I am not answerable for this bloodshed; you must see to it yourselves.’
25 Hết thảy dân chúng đều đáp rằng: Xin huyết người lại đổ trên chúng tôi và con cái chúng tôi!
And all the people answered, ‘His blood be on our heads and on our children’s!’
26 Phi-lát bèn tha tên Ba-ra-ba cho chúng; và khiến đánh đòn Đức Chúa Jêsus, đoạn giao Ngài ra để đóng đinh trên cây thập tự.
Then Pilate released Barabbas to them, but Jesus he had scourged, and gave him up to be crucified.
27 Lính của quan tổng đốc bèn đem Đức Chúa Jêsus vào công đường, và nhóm cả cơ binh vây lấy Ngài.
After that, the Governor’s soldiers took Jesus with them into the Government house, and gathered the whole garrison round him.
28 Họ cổi áo Ngài ra, lấy áo điều mà khoác cho Ngài.
They stripped him, and put on him a red military cloak,
29 Đoạn, họ đương một cái mão gai mà đội trên đầu, và để một cây sậy trong tay hữu Ngài; rồi quì xuống trước mặt Ngài mà nhạo báng rằng: Lạy Vua của dân Giu-đa.
and having twisted some thorns into a crown, put it on his head, and a rod in his right hand, and then, going down on their knees before him, they mocked him. ‘Long life to you, king of the Jews!’ they said.
30 Họ nhổ trên Ngài, và lấy cây sậy đánh đầu Ngài.
They spat at him and, taking the rod, kept striking him on the head;
31 Khi đã nhạo báng Ngài rồi, thì họ cổi áo điều ra mà mặc áo của Ngài lại, rồi đem Ngài đi đóng đinh trên cây thập tự.
and, when they had left off mocking him, they took off the military cloak, and put his own clothes on him, and led him away to be crucified.
32 Khi họ đi ra, gặp một người ở thành Sy-ren tên là Si-môn; thì bắt người vác cây thập tự của Đức Chúa Giê-xu.
As they were on their way out, they came upon a man from Cyrene called Simon, and they compelled him to go with them to carry the cross.
33 Đã đi tới một chỗ gọi là Gô-gô-tha, nghĩa là chỗ cái Sọ,
On reaching a place named Golgotha (a place named from its likeness to a skull),
34 họ cho Ngài uống rượu trộn với mật đắng; song Ngài nếm, thì không chịu uống.
they gave him some wine to drink which had been mixed with gall; but after tasting it, Jesus refused to drink it.
35 Họ đã đóng đinh Ngài trên cây thập tự rồi, thì bắt thăm mà chia nhau áo xống của Ngài.
When they had crucified him, they divided his clothes among them by casting lots.
36 Rồi họ ngồi đó mà canh giữ Ngài.
Then they sat down, and kept watch over him there.
37 Phía trên đầu Ngài họ để cái bảng đề chữ chỉ về án Ngài, rằng: Người Nầy Là Jêsus, Vua Dân Giu-đa.
Above his head they fixed the accusation against him written out – “THIS IS JESUS THE KING OF THE JEWS.”
38 Cũng lúc đó, họ đóng đinh hai tên trộm cướp với Ngài, một tên ở cây thập tự bên hữu, một tên ở cây thập tự bên tả.
At the same time two robbers were crucified with him, one on the right, the other on the left.
39 Những kẻ đi ngang qua đó chê cười Ngài, lắc đầu,
The passers-by railed at him, shaking their heads as they said,
40 mà nói rằng: Ngươi là kẻ phá đền thờ và dựng lại trong ba ngày, hãy cứu lấy mình đi! Nếu ngươi là Con Đức Chúa Trời, hãy xuống khỏi cây thập tự!
‘You who would “destroy the Temple and build one in three days,” save yourself! If you are God’s Son, come down from the cross!’
41 Các thầy tế lễ cả, các thầy thông giáo và các trưởng lão cũng nhạo Ngài rằng:
In the same way the chief priests, with the Teachers of the Law and elders, said in mockery,
42 Nó đã cứu kẻ khác mà cứu mình không được. Nếu phải Vua dân Y-sơ-ra-ên, bây giờ hãy xuống khỏi cây thập tự đi, thì chúng ta mới tin.
‘He saved others, but he cannot save himself! He is the “king of Israel”! Why doesn’t he come down from the cross now, then we will believe in him.
43 Nó nhờ cậy Đức Chúa Trời; nếu Đức Chúa Trời yêu nó thì bây giờ Ngài phải giải cứu cho, vì nó đã nói rằng: Ta là Con Đức Chúa Trời.
He has trusted in God; if God wants him, let him deliver him now; for he said “I am God’s Son.”’
44 Hai tên trộm cướp bị đóng đinh trên cây thập tự với Ngài cũng nhiếc móc Ngài như vậy.
Even the robbers, who were crucified with him, insulted him in the same way.
45 Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín, khắp cả xứ đều tối tăm mù mịt.
After midday a darkness came over all the country, lasting until three in the afternoon.
46 Ước chừng giờ thứ chín, Đức Chúa Jêsus kêu tiếng lớn lên rằng: Ê-li, Ê-li, lam-ma sa-bách-ta-ni? nghĩa là: Đức Chúa Trời tôi ơi! Đức Chúa Trời tôi ơi! sao Ngài lìa bỏ tôi?
About three Jesus called out loudly, ‘Eloi, Eloi, lema sabacthani’ – that is to say, “My God, my God, why have you forsaken me?”
47 Có mấy người đứng đó, nghe kêu, thì nói rằng: Nó kêu Ê-li.
Some of those standing by heard this, and said, ‘The man is calling for Elijah!’
48 Liền có một người trong bọn họ chạy lấy một miếng bông đá, và thấm đầy dấm, để trên đầu cây sậy mà đưa cho Ngài uống.
One of them immediately ran and took a sponge, and, filling it with common wine, put it on the end of a rod, and offered it to him to drink.
49 Nhưng kẻ khác thì lại nói rằng: Hãy để vậy, coi thử có Ê-li đến giải cứu nó chăng.
But the rest said, ‘Wait and let us see if Elijah is coming to save him.’
50 Đức Chúa Jêsus lại kêu lên một tiếng lớn nữa, rồi trút linh hồn.
But Jesus, uttering another loud cry, gave up his spirit.
51 Và nầy, cái màn trong đền thờ, bị xé ra làm hai từ trên chí dưới, đất thì rúng động, đá lớn bể ra,
Suddenly the Temple curtain was torn in two from top to bottom, the earth shook, the rocks were torn asunder,
52 mồ mả mở ra, và nhiều thây của các thánh qua đời được sống lại.
the tombs opened, and the bodies of many of God’s people who had fallen asleep rose,
53 Sau khi Đức Chúa Jêsus đã sống lại, các thánh đó ra khỏi mồ mả, đi vào thành thánh, và hiện ra cho nhiều người thấy.
and they, leaving their tombs, went, after the resurrection of Jesus, into the Holy City, and appeared to many people.
54 Thầy đội và những lính cùng với người canh giữ Đức Chúa Jêsus, thấy đất rúng động và những điều xảy đến, thì sợ hãi lắm, mà nói rằng: Thật người nầy là Con Đức Chúa Trời.
The Roman centurion, and the men with him who were watching Jesus, on seeing the earthquake and all that was happening, became greatly frightened and exclaimed, ‘This must indeed have been God’s Son!’
55 Vả, có nhiều người đàn bà đứng coi ở đàng xa, là người đã đi theo Đức Chúa Jêsus từ xứ Ga-li-lê để hầu việc Ngài.
There were many women there, watching from a distance, who had accompanied Jesus from Galilee and had been attending on him.
56 Trong những đàn bà đó có Ma-ri Ma-đơ-len, Ma-ri, mẹ của Gia-cơ và Giô-sép, và mẹ hai con trai của Xê-bê-đê.
Among them were Mary of Magdala, Mary the mother of James and Joseph, and the mother of Zebedee’s sons.
57 Đến chiều tối, có một người giàu, ở thành A-ri-ma-thê, tên là Giô-sép, chính là một môn đồ của Đức Chúa Jêsus,
When evening had fallen, there came a rich man from Arimathea, named Joseph, who had himself become a disciple of Jesus.
58 đến nơi Phi-lát mà xin xác Đức Chúa Jêsus. Phi-lát bèn truyền cho.
He went to see Pilate, and asked for the body of Jesus. Pilate ordered it to be given him.
59 Giô-sép lấy xác Ngài mà bọc trong tấm vải liệm trắng,
So Joseph took the body, and wrapped it in a clean linen sheet,
60 và đưa để trong một cái huyệt mới mà người đã khiến đục cho mình trong hòn đá; đoạn, lăn một hòn đá lớn đến trước cửa mồ, rồi đi.
and laid it in his newly made tomb which he had cut in the rock; and, before he left, he rolled a great stone against the entrance of the tomb.
61 Có Ma-ri Ma-đơ-len và Ma-ri khác ở đó, ngồi đối ngang huyệt.
Mary of Magdala and the other Mary remained behind, sitting in front of the grave.
62 Đến ngày mai (là ngày sau ngày sắm sửa), các thầy tế lễ cả và người Pha-ri-si cùng nhau đến Phi-lát
The next day – that is, the day following the Preparation-day – the chief priests and Pharisees came in a body to Pilate, and said,
63 mà nói rằng: Thưa chúa, chúng tôi nhớ người gian dối nầy, khi còn sống, có nói rằng: Khỏi ba ngày thì ta sẽ sống lại.
‘Sir, we remember that, during his lifetime, that impostor said “I will rise after three days.”
64 Vậy, xin hãy cắt người canh mả cẩn thận cho đến ngày thứ ba, kẻo môn đồ nó đến lấy trộm xác đi, rồi nói với chúng rằng: Ngài đã từ kẻ chết sống lại. Sự gian dối sau đó sẽ tệ hơn sự gian dối trước.
So order the tomb to be made secure until the third day. Otherwise his disciples may come and steal him, and then say to the people “He has risen from the dead,” when the latest imposture will be worse than the first.’
65 Phi-lát nói với họ rằng: Các ngươi có lính canh; hãy đi canh giữ theo ý các ngươi.
‘You may have a guard,’ was Pilate’s reply. ‘Go and make the tomb as secure as you can.’
66 Vậy, họ đi, niêm phong mả Ngài lại, cắt lính canh giữ, lấy làm chắc chắn lắm.
So they went and made the tomb secure, by sealing the stone, in presence of the guard.
