Ma-thi-ơ 10
1 Đức Chúa Jêsus gọi mười hai môn đồ đến, ban quyền phép trừ tà ma, và chữa các thứ tật bịnh.
Calling his twelve Disciples to him, Jesus gave them authority over foul spirits, so that they could drive them out, as well as the power of curing every kind of disease and every kind of sickness.
2 Tên mười hai sứ đồ như sau nầy: Sứ đồ thứ nhất là Si-môn, cũng gọi là Phi-e-rơ, và Anh-rê là em người; Gia-cơ con của Xê-bê-đê, và Giăng là em Gia-cơ;
The names of the twelve apostles are these, First Simon, also known as Peter, and his brother Andrew; James the son of Zebedee, and his brother John;
3 Phi-líp cùng Ba-tê-lê-my; Thô-ma, và Ma-thi-ơ là người thâu thuế; Gia-cơ con của A-phê, cùng Tha-đê;
Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax-gather; James the son of Alphaeus, and Thaddaeus;
4 Si-môn là người Ca-na-an, cùng Giu-đa ỗch-ca-ri-ốt, là kẻ phản Đức Chúa Jêsus.
Simon the Zealot, and Judas Iscariot – the apostle who betrayed him.
5 Aáy đó là mười hai sứ đồ Đức Chúa Jêsus sai đi, và có truyền rằng: Đừng đi đến dân ngoại, cũng đừng vào một thành nào của dân Sa-ma-ri cả;
These twelve Jesus sent out as his messengers, after giving them these instructions – ‘Do not go to the Gentiles, nor enter any Samaritan town,
6 song thà đi đến cùng những con chiên lạc mất của nhà Y-sơ-ra-ên.
but make your way rather to the lost sheep of Israel.
7 Khi đi đường, hãy rao giảng rằng: Nước thiên đàng gần rồi.
On your way proclaim that the kingdom of heaven is at hand.
8 Hãy chữa lành kẻ đau, khiến sống kẻ chết, làm sạch kẻ phung, và trừ các quỉ. Các ngươi đã được lãnh không thì hãy cho không.
Cure the sick, raise the dead, make the lepers clean, drive out demons. You have received free of cost, give free of cost.
9 Đừng đem vàng, hoặc bạc, hoặc tiền trong lưng các ngươi;
Do not provide yourselves with gold, or silver, or coins in your purses;
10 cũng đừng đem cái bao đi đường, hoặc hai áo, hoặc giày, hoặc gậy; vì người làm việc đáng được đồ ăn.
not even with a bag for the journey, or a change of clothes, or sandals, or even a staff; for the worker is worth his food.
11 Các ngươi vào thành nào hay là làng nào, hãy hỏi thăm ai là người đáng tiếp rước mình, rồi ở nhà họ cho đến lúc đi.
Whatever town or village you visit, find out who is worthy in that place, and remain there until you leave.
12 Và khi vào nhà nào, hãy cầu bình an cho nhà ấy;
As you enter the house, greet it.
13 nếu nhà đó xứng đáng, thì sự bình an các ngươi xuống cho; bằng không, thì sự bình an các ngươi trở về các ngươi.
Then, if the house is worthy, let your blessing rest on it, but, if it is unworthy, let your blessing return on yourselves.
14 Nếu ai không tiếp rước, không nghe lời các ngươi, khi ra khỏi nhà đó, hay là thành đó, hãy phủi bụi đã dính chân các ngươi.
If no one welcomes you, or listens to what you say, as you leave that house or that town, shake off its dust from your feet.
15 Quả thật, ta nói cùng các ngươi, đến ngày phán xét, thì xứ Sô-đôm và xứ Gô-mô-rơ sẽ chịu đoán phạt nhẹ hơn thành ấy.
I tell you, the doom of the land of Sodom and Gomorrah will be more bearable in the day of judgment than the doom of that town.
16 Kìa, ta sai các ngươi đi khác nào như chiên vào giữa bầy muông sói. Vậy, hãy khôn khéo như rắn, đơn sơ như chim bò câu.
‘Remember, I am sending you out as my messengers like sheep among wolves. So be as wise as snakes, and as blameless as doves.
17 Hãy coi chừng người ta; vì họ sẽ nộp các ngươi trước tòa án, đánh đòn các ngươi trong nhà hội;
Be on your guard against others, for they will betray you to courts of law, and scourge you in their synagogues;
18 lại vì cớ ta mà các ngươi sẽ bị giải đến trước mặt các quan tổng đốc và các vua, để làm chứng trước mặt họ và các dân ngoại.
and you will be brought before governors and kings for my sake so that you may witness for me before them and the nations.
19 Song khi họ sẽ đem nộp các ngươi, thì chớ lo về cách nói làm sao, hoặc nói lời gì; vì những lời đáng nói sẽ chỉ cho các ngươi chính trong giờ đó.
Whenever they betray you, do not be anxious as to how you will speak or what you will say, for what you will say will be given you at the moment;
20 Aáy chẳng phải tự các ngươi nói đâu, song là Thánh-Linh của Cha các ngươi sẽ từ trong lòng các ngươi nói ra.
for it will not be you who speak, but the Spirit of your Father that speaks within you.
21 Anh sẽ nộp em cho bị giết, cha sẽ nộp con cho bị giết, con cái sẽ dấy lên nghịch cùng cha mẹ mà làm cho người phải chết đi.
Brother will betray brother to death, and the father his child; and children will turn against their parents, and cause them to be put to death;
22 Các ngươi lại sẽ bị thiên hạ ghen ghét vì danh ta; song ai bền lòng cho đến cuối cùng, thì sẽ được rỗi.
and you will be hated by everyone because of me. Yet the person who endures to the end will be saved.
23 Khi nào người ta bắt bớ các ngươi trong thành nầy, thì hãy trốn qua thành kia; vì ta nói thật, các ngươi đi chưa khắp các thành dân Y-sơ-ra-ên thì Con người đã đến rồi.
But, when they persecute you in one town, escape to the next; for, I tell you, you will not have come to the end of the towns of Israel before the Son of Man comes.
24 Môn đồ không hơn thầy, tôi tớ không hơn chủ.
A student is not above his teacher, nor a servant above his master.
25 Môn đồ được như thầy, tôi tớ được như chủ, thì cũng đủ rồi. Nếu người ta đã gọi chủ nhà là Bê-ên-xê-bun, phương chi là người nhà!
It is enough for a student to be treated like his teacher, and a servant like his master. If the head of the house has been called Beelzebul, how much more the members of his household!
26 Vậy, các ngươi đừng sợ; vì chẳng có việc gì giấu mà chẳng phải bày ra, cũng chẳng có việc gì kín nhiệm mà sau sẽ chẳng biết.
Do not, therefore, be afraid of them. There is nothing concealed which will not be revealed, nor anything hidden which will not become known.
27 Cho nên lời ta phán cùng các ngươi trong nơi tối tăm, hãy nói ra nơi sáng láng; và lời các ngươi nghe kề lỗ tai, hãy giảng ra trên mái nhà.
What I tell you in the dark, say again in the light; and what is whispered in your ear, proclaim on the housetops.
28 Đừng sợ kẻ giết thân thể mà không giết được linh hồn; nhưng thà sợ Đấng làm cho mất được linh hồn và thân thể trong địa ngục. (Geenna g1067)
Do not be afraid of those who kill the body, but are unable to kill the soul; rather be afraid of him who is able to destroy both soul and body in Gehenna. (Geenna g1067)
29 Hai con chim sẻ há chẳng từng bị bán một đồng tiền sao? Và ví không theo ý muốn Cha các ngươi, thì chẳng hề một con nào rơi xuống đất.
Are not two sparrows sold for a one copper coin? Yet not one of them will fall to the ground without your Father’s knowledge.
30 Tóc trên đầu các ngươi cũng đã đếm hết rồi.
While as for you, even the hairs of your head are numbered.
31 Vậy, đừng sợ chi hết, vì các ngươi quí trọng hơn nhiều con chim sẻ.
Do not, therefore, be afraid; you are of more value than many sparrows.
32 Bởi đó, ai xưng ta ra trước mặt thiên hạ, thì ta cũng sẽ xưng họ trước mặt Cha ta ở trên trời;
Everyone, therefore, who will publicly acknowledge me, I, too, will acknowledge before my Father who is in heaven;
33 còn ai chối ta trước mặt thiên hạ, thì ta cũng sẽ chối họ trước mặt Cha ta ở trên trời.
but, if anyone publicly disowns me, I, too, will disown him before my Father who is in heaven.
34 Chớ tưởng rằng ta đến để đem sự bình an cho thế gian; ta đến, không phải đem sự bình an, mà là đem gươm giáo.
‘Do not imagine that I have come to bring peace to the earth. I have come to bring, not peace, but the sword.
35 Ta đến để phân rẽ con trai với cha, con gái với mẹ, dâu với bà gia;
For I have come to set a man against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
36 và người ta sẽ có kẻ thù nghịch, là người nhà mình.
A person’s enemies will be the members of their own household.
37 Ai yêu cha mẹ hơn ta thì không đáng cho ta; ai yêu con trai hay là con gái hơn ta thì cũng không đáng cho ta;
Anyone who loves father or mother more than me is not worthy of me; and anyone who loves son or daughter more than me is not worthy of me.
38 ai không vác cây thập tự mình mà theo ta, thì cũng chẳng đáng cho ta.
Anyone who does not take their cross and follow in my steps is not worthy of me.
39 Ai gìn giữ sự sống mình, thì sẽ mất; còn ai vì cớ ta mất sự sống mình, thì sẽ tìm lại được.
The person who has found their life will lose it, while the person who, for my sake, has lost their life will find it.
40 Ai rước các ngươi, tức là rước ta; ai rước ta, tức là rước Đấng đã sai ta.
‘Anyone who welcomes you is welcoming me; and anyone who welcomes me is welcoming him who sent me as his messenger.
41 Ai rước một đấng tiên tri vì là tiên tri, thì sẽ lãnh phần thưởng của đấng tiên tri; ai rước một người công chính vì là công chính, thì sẽ lãnh phần thưởng của người công chính.
The person who welcomes a prophet, because they are a prophet, will receive a prophet’s reward; and anyone who welcomes a good person, because they are a good person, will receive a good person’s reward.
42 Ai sẽ cho một người trong bọn nhỏ nầy chỉ uống một chén nước lạnh, vì người nhỏ đó là môn đồ ta, quả thật, ta nói cùng các ngươi, kẻ ấy sẽ chẳng mất phần thưởng của mình đâu.
And, if anyone gives but a cup of cold water to one of these little ones because they are a disciple, I tell you that they will assuredly not lose their reward.’
