Châm Ngôn 3

1 Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta;

Me ba, mma wo werɛ mfi me nkyerɛkyerɛ, kora me mmara wɔ wo koma mu,

2 Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an.

na ɛbɛma wo nkwa aware, mfe bebree na ɛde yiyedi abrɛ wo.

3 Sự nhơn từ và sự chơn thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con;

Mma adɔe ne nokware mmfi wo nkyɛn fa yan wo kɔn mu kyerɛw gu wo koma pon so.

4 Như vậy, trước mặt Ðức Chúa Trời và loài người Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.

Na wubenya adom ne din pa wɔ Onyankopɔn ne nnipa anim.

5 Hãy hết lòng tin cậy Ðức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con;

Fa wo koma nyinaa to Awurade so, na mfa wo ho nto wʼankasa ntease so;

6 Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.

hu no wʼakwan nyinaa mu, na ɔbɛteɛ wʼakwan.

7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Ðức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:

Nnye wo ho nni sɛ woyɛ onyansafo; suro Awurade na kyi bɔne.

8 Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khỏe, Và xương cốt con được mát mẻ.

Ɛde ahoɔden bɛbrɛ wo nipadua, na ayɛ aduan ama wo nnompe.

9 Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Ðức Giê-hô-va;

Fa wʼahonya hyɛ Awurade anuonyam, ne wo nnɔbae a edi kan nyinaa;

10 Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới.

na ɛno na ɛbɛma wo pata ayɛ ma abu so, na nsa foforo abu afa wʼahina so.

11 Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Ðức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;

Me ba, sɛ Awurade teɛ wo so a, tie no yiye, na mmu nʼanimka so,

12 Vì Ðức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy. Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.

Efisɛ, obiara a Awurade pɛ nʼasɛm no, ɔtwe nʼaso, sɛnea agya teɛ ɔba a ɔdɔ no no.

13 Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay!

Nhyira nka onipa a ohu nyansa, onipa a onya ntease,

14 Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng.

efisɛ, nimdeɛ so mfaso sen dwetɛ, na nea efi mu ba sen sikakɔkɔɔ.

15 Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được.

Ne bo yɛ den sen bota; na worentumi mfa wʼapɛde biara ntoto no ho.

16 Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển.

Nkwa tenten wɔ ne nsa nifa mu; ahonyade ne anuonyam wɔ ne nsa benkum mu.

17 Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả điều bình an.

Nʼakwan yɛ ahomeka, na nʼanammɔnkwan nyinaa yɛ asomdwoe.

18 Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.

Ɔyɛ nkwadua ma wɔn a woso ne mu; wɔn a wokura no mu no benya nhyira.

19 Ðức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời.

Nyansa mu na Awurade yɛɛ asase fapem, na ntease mu na ɔde ɔsoro tim hɔ.

20 Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc.

Efi ne nimdeɛ mu na ɔkyekyɛɛ ebun mu, na omununkum nso tɔɔ obosu.

21 Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con;

Me ba, fa atemmu pa ne nhumu sie, na mma emfi wʼani so;

22 Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con.

ɛbɛyɛ nkwa ama wo, nnwinne a ɛma wo kɔn anuonyam wie pɛyɛ.

23 Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chơn con không vấp ngã.

Afei wo kwan so bɛyɛ wo dwoodwoo, na wo nan renhintiw;

24 Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc.

sɛ woda a worensuro; sɛ woda a wʼani bekum.

25 Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác;

Nsuro mpofirim amanehunu anaa ɔsɛe a ɛba amumɔyɛfo so,

26 Vì Ðức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chơn con khỏi mắc bẫy.

efisɛ Awurade bɛwɔ wʼafa na ɔbɛkora wo nan afi afiri mu.

27 Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy.

Mfa ade pa nkame wɔn a wɔfata, bere a tumi wɔ wo nsam.

28 Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi.

Nka nkyerɛ wo yɔnko se: “Kɔ na bra; mede bɛma wo ɔkyena” wɔ bere a wowɔ no saa bere no.

29 Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình yên bên con.

Mpam ɔhaw mma wo yɔnko bere a ɔne wo te yiye.

30 Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai.

Mmɔ obi sobo kwa bere a ɔnyɛɛ wo bɔne biara ɛ.

31 Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn;

Mma wʼani mmere basabasayɛfo, na mfa nʼakwan no mu biara,

32 Vì Ðức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng.

efisɛ Awurade kyi basabasayɛfo na ɔde ne werɛ hyɛ ɔtreneeni mu.

33 Sự rủa sả của Ðức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác. Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình.

Awurade nnome wɔ omumɔyɛfo fi so, na ohyira ɔtreneeni fi.

34 Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.

Odi fɛwdifo a wɔyɛ ahantan no ho fɛw, na ɔdom ahobrɛasefo ne wɔn a wɔhyɛ wɔn so no.

35 Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.

Anyansafo benya anuonyam adi, nanso nkwaseafo de, ɔma wɔn anim gu ase.