Châm Ngôn 20

1 Rượu khiến người ta nhạo báng, đồ uống say làm cho hỗn láo; Phàm ai dùng nó quá độ, chẳng phải là khôn ngoan.

Der Wein, das starke Getränk, macht übermütig und wild, und keiner, der sich damit berauscht, wird weise.

2 Sự oai khiếp của vua giống như sư tử gầm hét; Ai chọc giận người ắt phạm đến mạng sống mình.

Der König ist zu fürchten wie ein brüllender Löwe; wer sich seinen Zorn zuzieht, verwirkt sein Leben.

3 Người nào giữ mình khỏi tranh cạnh, ấy là sự tôn vinh của người; Chỉ kẻ điên cuồng sa vào đó mà thôi.

Abzulassen vom Zank ist für den Mann eine Ehre; jeder Narr aber kann die Zähne zeigen.

4 Vì có mùa đông kẻ biếng nhác chẳng cày ruộng; Qua mùa gặt nó sẽ xin ăn, nhưng chẳng được gì hết.

Im Herbst will der Faule nicht pflügen; begehrt er dann in der Ernte, so ist nichts da!

5 Mưu kế trong lòng người ta như nước sâu; Người thông sáng sẽ múc lấy tại đó.

Tiefes Wasser ist der Rat im Herzen eines Mannes; ein verständiger Mann aber schöpft es aus.

6 Phần nhiều người khoe khoang sự nhơn từ mình; Nhưng ai sẽ tìm được một người trung thành?

Viele Menschen werden gnädige Herren genannt; wer findet aber einen treuen Mann?

7 Người công bình ăn ở cách thanh liêm; Những con cháu người lấy làm có phước thay!

Ein Gerechter, der in seiner Unsträflichkeit wandelt, wohlgehe es seinen Kindern nach ihm!

8 Vua ngồi trên ngôi xét đoán, Lấy mặt mình đánh tan các điều ác.

Ein König, der auf dem Richterstuhl sitzt, findet mit seinen Augen jeden Bösen heraus.

9 Ai có thể nói: Ta đã luyện sạch lòng mình, Ta đã trong sạch tội ta rồi?

Wer kann sagen: Ich habe mein Herz geläutert, ich bin rein geworden von meiner Sünde?

10 Hai thứ trái cân, và hai thứ lường, Cả hai đều gớm ghiếc cho Ðức Giê-hô-va.

Zweierlei Gewicht und zweierlei Maß, die sind beide dem HERRN ein Greuel!

11 Công việc con trẻ làm, hoặc trong sạch hoặc chánh đáng, Cũng đều tỏ bổn tánh nó ra.

Schon ein Knabe gibt durch seine Handlungen zu erkennen, ob er lauter und redlich werden will.

12 Tai để nghe, mắt để thấy, Ðức Giê-hô-va đã làm ra cả hai.

Ein hörendes Ohr und ein sehendes Auge, die hat beide der HERR gemacht.

13 Chớ ưa ngủ, e cho người trở nên nghèo khổ chăng; Hãy mở mắt ra, thì sẽ được no nê bánh.

Liebe den Schlaf nicht, sonst wirst du arm; tue deine Augen auf, so hast du zu essen genug!

14 Kẻ mua nói rằng: Không tốt, không tốt! Ðoạn đi, và tự khoe khoang mình.

«Es ist schlecht, es ist schlecht!» spricht der, welcher etwas kaufen will; nimmt er's aber doch, so rühmt er sich hernach.

15 Có vàng và nhiều châu ngọc; Song miệng có tri thức là bửu vật quí giá.

Es gibt Gold und viele Perlen; aber ein kostbares Geschmeide sind verständige Lippen.

16 Hãy cầm lấy áo hắn, vì hắn có bảo lãnh cho người khác; Hãy buộc họ một của cầm, bởi họ đáp thế cho người đờn bà lạ.

Nimm ihm sein Kleid; denn er hat sich für einen Fremden verbürgt; und statt der Unbekannten pfände ihn aus!

17 Bánh nhờ dối gạt mà được lấy làm ngon ngọt cho người; Nhưng kế sau miệng người đầy sạn.

Erschwindeltes Brot schmeckt dem Manne süß; aber hernach wird sein Mund voll Kies.

18 Nhờ bàn luận, các mưu kế được định vững vàng; Hãy đánh giặc cách khôn khéo.

Pläne kommen durch Beratung zustande, und mit Überlegung führe Krieg!

19 Kẻ nào đi thèo lẻo bầy tỏ điều kín đáo; Vậy, chớ giao thông với kẻ hay hở môi quá.

Ein umhergehender Verleumder plaudert Geheimnisse aus; darum, weil er das Maul nicht halten kann, laß dich gar nicht mit ihm ein!

20 Ngọn đèn của kẻ rủa cha mẹ mình Sẽ tắt giữa vùng tăm tối mờ mịt.

Wer seinem Vater und seiner Mutter flucht, dessen Leuchte wird erlöschen in der dichtesten Finsternis.

21 Sản nghiệp mình được vội vã lúc ban đầu, Và cuối cùng sẽ chẳng đặng phước.

Ein Erbe, das man zuerst kaum erwarten mag, wird schließlich nicht gesegnet sein.

22 Chớ nói: Ta sẽ trả ác. Hãy chờ đợi Ðức Giê-hô-va, Ngài sẽ cứu rỗi con.

Du sollst nicht sagen: «Ich will Böses vergelten!» Harre des HERRN, der wird dir helfen!

23 Trái cân hai thứ lấy làm gớm ghiếc cho Ðức Giê-hô-va; Và cây cân giả nào phải vật tốt lành.

Zweierlei Gewicht ist dem HERRN ein Greuel, und falsche Waage ist nicht gut.

24 Các bước của loài người do nơi Ðức Giê-hô-va nhứt định; Vậy, loài người hiểu đường lối mình sao được?

Vom HERRN hangen die Schritte des Mannes ab; was versteht der Mensch von seinem Weg?

25 Nói cách hớp tớp rằng: Vậy nầy là vật thánh! Và sau khi đã khấn nguyện rồi mới suy xét đến, ấy quả một cái bẫy cho người ta.

Es ist dem Menschen ein Fallstrick, überstürzt zu rufen: «Geweiht!» und erst nach dem Gelübde zu überlegen.

26 Vua khôn ngoan làm tan kẻ ác, Và khiến bánh xe lăn cán chúng nó.

Ein weiser König worfelt die Gottlosen und zerdrischt sie mit dem Rad.

27 Linh tánh loài người vốn một ngọn đèn của Ðức Giê-hô-va, Dò thấu các nơi ẩn bí của lòng.

Der Geist des Menschen ist eine Leuchte des HERRN; sie durchforscht alle Kammern des Leibes.

28 Sự nhân từ và chơn thật bảo hộ vua; Người lấy lòng nhân từ mà nâng đỡ ngôi nước mình.

Gnade und Wahrheit werden den König behüten; durch Gnade befestigt er seinen Thron.

29 Sức lực của gã trai trẻ là vinh hiển của người; Còn tóc bạc là sự tôn trọng của ông già.

Der Jünglinge Zier ist ihre Kraft, und der Greise Schmuck ist ihr graues Haar.

30 Những thương tích và dấu vít làm cho sạch điều ác, Và roi vọt thấm vào nơi kín đáo của lòng.

Blutige Striemen reinigen vom Bösen, und Schläge treffen die Kammern des Leibes.