Châm Ngôn 13

1 Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.

A wise son accepts his father's discipline, but a mocker doesn't listen to correction.

2 Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.

You'll be rewarded for saying good things, but dishonest people want violence.

3 Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ hở môi quá, bèn bị bại hoại.

Watch what you say and save your life—saying too much leads to disaster.

4 Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.

Lazy people want a lot, but get nothing; if you work hard you'll be well rewarded.

5 Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.

Good people hate lies, but the wicked cause a stink and bring disgrace.

6 Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.

Goodness protects those who live right, but sin overcomes the wicked.

7 Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.

Some pretend to be rich, but don't have anything, while others pretend to be poor and are very rich.

8 Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.

The rich can pay a ransom to save their lives, but the poor aren't troubled in this way.

9 Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.

The life of good people shines brightly, but the lamp of the wicked will be snuffed out.

10 Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.

Pride only causes conflict; but those who take advice are wise.

11 Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.

Wealth gained by fraud quickly disappears, but those who gather bit by bit prosper.

12 Sự trông cậy trì hưỡn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.

Hope that's delayed makes you feel sick, but a wish that comes true revives you.

13 Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.

If you despise words of advice, you'll pay for it; but if you respect what you're told, you'll be rewarded.

14 Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Ðặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.

The teaching of the wise is like a fountain of life, so you can avoid the snares of death.

15 Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.

Good sense earns appreciation, but the way of the unfaithful is hard.

16 Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.

All wise people act intelligently, but stupid people demonstrate their stupidity.

17 Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.

A bad messenger creates trouble, but a faithful representative brings healing.

18 Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.

Poverty and disgrace come to those who ignore instruction, but those who accept correction are honored.

19 Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.

It's nice to see a wish come true, but stupid people hate to turn away from evil to achieve this.

20 Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.

Being friends with wise people will make you wise, but being friends with stupid people will only cause you problems.

21 Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.

Tragedy chases after the sinner, but prosperity rewards the good.

22 Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.

Good people leave an inheritance to their grandchildren, but the sinner's wealth is saved for those who live right.

23 Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;

The unploughed ground of the poor could produce a lot of food, but it's stolen through injustice.

24 Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.

People who don't discipline their children hate them. Those who love their children carefully discipline them.

25 Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.

The good eat until they're full; but the belly of the wicked is empty.