Lu-ca 2
1 Lúc ấy, Sê-sa Au-gút-tơ ra chiếu chỉ phải lập sổ dân trong cả thiên hạ.
Vers cette époque, parut un édit de César-Auguste ordonnant le recensement de tous les habitants de la terre.
2 Việc lập sổ dân nầy là trước hết, và nhằm khi Qui-ri-ni -u làm quan tổng đốc xứ Sy-ri.
Ce recensement fut le premier, et Cyrénius était alors légat impérial en Syrie.
3 Ai nấy đều đến thành mình khai tên vào sổ.
Tout le monde allait se faire enregistrer; et chacun en son lieu d'origine.
4 Vì Giô-sép là dòng dõi nhà Ða-vít, cho nên cũng từ thành Na-xa-rét, xứ Ga-li-lê, lên thành Ða-vít, gọi là Bết-lê-hem, xứ Giu-đê,
Joseph (qui était de la maison et de la famille de David) partit, lui aussi, de Nazareth, ville de la Galilée, pour monter au pays de Judée et se rendre à la cité de David, appelée Bethléem,
5 để khai vào sổ tên mình và tên Ma-ri, là người đã hứa gả cho mình đương có thai.
afin d'y être inscrit avec Marie, sa fiancée, qui était enceinte.
6 Ðang khi hai người ở nơi đó, thì ngày sanh đẻ của Ma-ri đã đến.
Or il advint, pendant qu'ils étaient en cet endroit, que le moment d'enfanter arriva;
7 Người sanh con trai đầu lòng, lấy khăn bọc con mình, đặt nằm trong máng cỏ, vì nhà quán không có đủ chỗ ở.
et elle mit au monde son fils premier-né. Elle l'emmaillota et le coucha dans une crèche, parce qu'il n'y avait pas pour eux de place à l'hôtellerie.
8 Vả, cũng trong miền đó, có mấy kẻ chăn chiên trú ngoài đồng, thức đêm canh giữ bầy chiên.
Il y avait, en ce même lieu, des bergers qui vivaient dans les champs et gardaient leurs troupeaux durant les veilles de la nuit.
9 Một thiên sứ của Chúa đến gần họ, và sự vinh hiển của Chúa chói lòa xung quanh, họ rất sợ hãi.
Un ange du Seigneur leur apparut, et une gloire du Seigneur resplendit autour d'eux; et ils furent saisis d'une grande crainte.
10 Thiên sứ bèn phán rằng: Ðừng sợ chi; vì nầy, ta báo cho các ngươi một Tin Lành, sẽ làm một sự vui mừng lớn cho muôn dân;
L'ange leur dit: «Ne vous effrayez point, car je vous apporte la Bonne Nouvelle d'une grande joie, qui sera pour tout le peuple:
11 ấy là hôm nay tại thành Ða-vít đã sanh cho các ngươi một Ðấng Cứu thế, là Christ, là Chúa.
Aujourd'hui, en la cité de David, vous est né un Sauveur; c'est le Christ, le Seigneur.
12 Nầy là dấu cho các ngươi nhìn nhận Ngài: Các ngươi sẽ gặp một con trẻ bọc bằng khăn, nằm trong máng cỏ.
Et, pour vous, voici quel sera le signe: vous trouverez un petit enfant emmailloté et couché dans une crèche.»
13 Bỗng chúc có muôn vàn thiên binh với thiên sứ đó ngợi khen Ðức Chúa Trời rằng:
Soudain s'unirent à l'ange des multitudes appartenant à l'armée du ciel. Et tous louaient Dieu et disaient:
14 Sáng danh Chúa trên các từng trời rất cao, Bình an dưới đất, ân trạch cho loài người!
«Gloire à Dieu au plus haut des cieux Et paix sur la terre aux hommes de bonne volonté»
15 Sau khi các thiên sứ lìa họ lên trời rồi, bọn chăn nói với nhau rằng: Chúng ta hãy tới thành Bết-lê-hem, xem việc đã xảy đến mà Chúa cho chúng ta hay.
Quand les anges s'éloignèrent, remontant au ciel, les bergers se dirent l'un à l'autre: «Allons jusqu'à Bethléem, voyons ce qui, est arrivé, ce que le Seigneur nous a fait connaître.»
16 Vậy, họ vội vàng đi đến đó, thấy Ma-ri, Giô-sép, và thấy con trẻ đang nằm trong máng cỏ.
Étant partis en toute hâte, ils trouvèrent Marie, Joseph et le petit enfant couché dans la crèche.
17 Ðã thấy vậy, họ bèn thuật lại những lời thiên sứ nói về con trẻ đó.
Quand ils l'eurent vu, ils firent connaître ce qui leur avait été dit de cet enfant.
18 Ai nấy nghe chuyện bọn chăn chiên nói, đều lấy làm lạ.
Chacun, en écoutant les bergers, était émerveillé de ce qu'ils racontaient.
19 Còn Ma-ri thì ghi nhớ mọi lời ấy và suy nghĩ trong lòng.
Quant à Marie, elle conservait toutes ces paroles et les repassait en son coeur.
20 Bọn chăn chiên trở về, làm sáng danh và ngợi khen Ðức Chúa Trời về mọi điều mình đã nghe và thấy y như lời đã bảo trước cùng mình.
Les bergers s'en retournèrent, glorifiant et louant Dieu de ce qu'ils avaient entendu et vu, toutes choses en parfait accord avec ce qui leur avait été dit.
21 Ðến ngày thứ tám, là ngày phải làm phép cắt bì cho con trẻ, thì họ đặt tên là Jêsus, là tên thiên sứ đã đặt cho, trước khi chịu cưu mang trong lòng mẹ.
Lorsque huit jours après, l'enfant fut circoncis, on lui donna le nom de Jésus, celui que l'ange lui avait donné avant qu'il eût été conçu dans le sein maternel.
22 Khi đã hết những ngày tinh sạch rồi, theo luật pháp Môi-se, Giô-sép và Ma-ri đem con trẻ lên thành Giê-ru-sa-lem để dâng cho Chúa,
Quand furent achevés les jours que la Loi de Moïse consacre à la purification, on porta l'enfant à Jérusalem pour le présenter au Seigneur
23 như đã chép trong luật pháp Chúa rằng: Hễ con trai đầu lòng, phải dâng cho Chúa,
(en exécution de ce qui est écrit dans sa Loi: «Tout enfant mâle premier-né sera dit consacré au Seigneur»
24 lại dâng một cặp chim cu, hoặc chim bò câu con, như luật pháp Chúa đã truyền.
et pour offrir en sacrifice (selon la prescription de la Loi du Seigneur) «soit une couple de tourterelles, soit deux jeunes colombes.»
25 Vả, trong thành Giê-ru-sa-lem có một người công bình đạo đức, tên là Si-mê-ôn, trông đợi sự yên ủi dân Y-sơ-ra-ên, và Ðức Thánh Linh ngự trên người.
Or, à Jérusalem, il y avait alors un homme qui se nommait Siméon. Cet homme était juste et pieux, il attendait la consolation d'Israël, et sur lui reposait l'Esprit saint;
26 Ðức Thánh Linh đã bảo trước cho người biết mình sẽ không chết trước khi thấy Ðấng Christ của Chúa.
et cet Esprit saint lui avait révélé qu'il ne verrait point la mort avant qu'il eût vu l'Oint du Seigneur.
27 Vậy người cảm bởi Ðức Thánh Linh vào đền thờ, lúc có cha mẹ đem con trẻ là Jêsus đến, để làm trọn cho Ngài các thường lệ mà luật pháp đã định,
Poussé par l'Esprit, il vint au Temple, et comme les parents de l'enfant Jésus l'y apportaient afin de se conformer, en ce qui le concernait, à l'usage légal,
28 thì người bồng ẵm con trẻ, mà ngợi khen Ðức Chúa Trời rằng:
ce fut lui qui le reçut dans ses bras, et il bénit Dieu et dit:
29 Lạy Chúa, bây giờ xin Chúa cho tôi tớ Chúa được qua đời bình an, theo như lời Ngài;
«Maintenant, ô mon Maître, tu laisses ton serviteur s'en aller, En paix, suivant ta parole;
30 Vì con mắt tôi đã thấy sự cứu vớt của Ngài,
Car mes yeux ont vu ton salut;
31 Mà Ngài đã sắm sửa đặng làm ánh sáng trước mặt muôn dân,
Salut que tu as préparé à la face de tous les peuples,
32 Soi khắp thiên hạ, Và làm vinh hiển cho dân Y-sơ-ra-ên là dân Ngài.
Lumière qui se révélera aux nations Et gloire de ton peuple d'Israël!
33 Cha mẹ con trẻ lấy làm lạ về mấy lời người ta nói về con.
Le père et la mère de l'enfant s'émerveillaient de ce que l'on disait de lui.
34 Si-mê-ôn bèn chúc phước cho hai vợ chồng, nói với Ma-ri, mẹ con trẻ rằng: Ðây, con trẻ nầy đã định làm một cớ cho nhiều người trong Y-sơ-ra-ên vấp ngã hoặc dấy lên, và định làm một dấu gây nên sự cãi trả;
Siméon les bénit aussi et dit à Marie, sa mère: «Sache que cet enfant est au monde pour être la chute et le relèvement de plusieurs en Israël et pour être un signal de contradiction,
35 còn phần ngươi, có một thanh gươm sẽ đâm thấu qua lòng ngươi. Ấy vậy tư tưởng trong lòng nhiều người sẽ được bày tỏ.
et ton âme, à toi-même, sera transpercée par un glaive; c'est ainsi que paraîtront au jour les sentiments de bien des coeurs.»
36 Lại có bà tiên tri An-ne, con gái của Pha-nu-ên, về chi phái A-se, đã cao tuổi lắm. Từ lúc còn đồng trinh đã ở với chồng được bảy năm;
Il y avait là également une prophétesse, Anne, fille de Phanuel, de la tribu d'Aser. Elle était toute chargée d'années. Après avoir, depuis sa virginité, vécu sept ans avec son mari, elle était devenue veuve.
37 rồi thì ở góa. Bấy giờ đã tám mươi bốn tuổi, chẳng hề ra khỏi đền thờ, cứ đêm ngày kiêng ăn và cầu nguyện.
Agée alors de quatre-vingt-quatre ans, elle ne quittait point le Temple, servant nuit et jour le Seigneur dans les jeûnes et dans les prières,
38 Một lúc ấy, người cũng thình lình đến đó, ngợi khen Ðức Chúa Trời, và nói chuyện về con trẻ với mọi người trông đợi sự giải cứu của thành Giê-ru-sa-lem.
Elle aussi, survenant en cette même heure, rendit gloire à Dieu et parla de l'enfant à tous ceux qui attendaient la rédemption de Jérusalem.
39 Khi Giô-sép và Ma-ri đã làm trọn mọi việc theo luật pháp Chúa rồi, thì trở về thành của mình là Na-xa-rét trong xứ Ga-li-lê.
Quand furent accomplies toutes les prescriptions de la Loi du Seigneur, ils rentrèrent en Galilée, dans leur ville de Nazareth.
40 Con trẻ lớn lên, và mạnh mẽ, được đầy dẫy sự khôn ngoan, và ơn Ðức Chúa Trời ngự trên Ngài.
L'enfant grandissait et se fortifiait; il était plein de sagesse et la grâce de Dieu était sur lui.
41 Và, hằng năm đến ngày lễ Vượt qua, cha mẹ Ðức Chúa Jêsus thường đến thành Giê-ru-sa-lem.
Chaque année, à la fête de Pâque, ses parents allaient à Jérusalem.
42 Khi Ngài lên mười hai tuổi, theo lệ thường ngày lễ, cùng lên thành Giê-ru-sa-lem.
Ils y montèrent pour la fête, comme de coutume, lorsqu'il eut atteint l'âge de douze ans.
43 Các ngày lễ qua rồi, cha mẹ trở về, con trẻ là Jêsus ở lại thành Giê-ru-sa-lem, mà cha mẹ không hay chi hết.
Les jours consacrés à la solennité étant passés, ils s'en revinrent. Or l'enfant Jésus était resté à Jérusalem. Ses parents ne s'en aperçurent point.
44 Hai người tưởng rằng Ngài cũng đồng đi với bạn đi đường, đi trót một ngày, rồi mới tìm hỏi trong đám bà con quen biết;
Supposant qu'il était avec leurs compagnons de route, ils firent une journée de marche, le cherchant parmi ceux de leur parenté et parmi leurs connaissances.
45 nhưng không thấy Ngài, bèn trở lại thành Giê-ru-sa-lem mà tìm.
Ne l'ayant point trouvé, ils retournèrent à Jérusalem, le cherchant toujours.
46 Khỏi ba ngày, gặp Ngài tại trong đền thờ đang ngồi giữa mấy thầy thông thái, vừa nghe vừa hỏi.
Ce fut au bout de trois jours qu'ils le trouvèrent, dans le Temple, assis au milieu des docteurs, les écoutant et les interrogeant.
47 Ai nấy nghe, đều lạ khen về sự khôn ngoan và lời đối đáp của Ngài.
Tous ceux qui l'entendaient étaient confondus de son intelligence et de ses réponses.
48 Khi cha mẹ thấy Ngài, thì lấy làm lạ, và mẹ hỏi rằng: Hỡi con, sao con làm cho hai ta thể nầy? Nầy, cha và mẹ đã khó nhọc lắm mà tìm con.
A sa vue, ses parents furent très surpris, et sa mère lui dit: «Mon enfant, pourquoi as-tu agi de la sorte à notre égard? Voilà que ton père et moi nous te cherchions dans une grande angoisse.» —
49 Ngài thưa rằng: Cha mẹ kiếm tôi làm chi? Há chẳng biết tôi phải lo việc Cha tôi sao?
«Pourquoi me cherchiez? vous?» leur répondit-il. «Ne saviez-vous pas qu'il faut que je sois aux affaires de mon Père.»
50 Nhưng hai người không hiểu lời Ngài nói chi hết.
Ses parents ne comprirent pas cette parole qu'il leur adressa.
51 Ðoạn, Ngài theo về thành Na-xa-rét và chịu lụy cha mẹ. Mẹ Ngài ghi các lời ấy vào lòng.
Descendant avec eux, il retourna à Nazareth; il leur était soumis; sa mère conservait toutes ces choses en son coeur;
52 Ðức Chúa Jêsus khôn ngoan càng thêm, thân hình càng lớn, càng được đẹp lòng Ðức Chúa Trời và người ta.
et Jésus progressait en sagesse, en stature et en grâce, devant Dieu et devant les hommes.
