Lu-ca 10
1 Kế đó, Chúa chọn bảy mươi môn đồ khác, sai từng đôi đi trước Ngài, đến các thành các chỗ mà chính Ngài sẽ đi.
After this, the Master appointed seventy-two other disciples, and sent them on as his Messengers, two and two, in advance, to every town and place that he was himself intending to visit.
2 Ngài phán cùng môn đồ rằng: Mùa gặt thì trúng, song con gặt thì ít. Vậy, hãy xin Chủ mùa gặt sai con gặt đến trong mùa của mình.
“The harvest,” he said, “is abundant, but the labourers are few. Therefore pray to the Owner of the harvest to send labourers to gather in his harvest.
3 Hãy đi; nầy, ta sai các ngươi đi, khác nào như chiên con ở giữa bầy muông sói.
Now, go. Remember, I am sending you out as my Messengers like lambs among wolves.
4 Ðừng đem túi, bao, giày, và đừng chào ai dọc đường.
Do not take a purse with you, or a bag, or sandals; and do not stop to greet any one on your journey.
5 Hễ các ngươi vào nhà nào, trước hết hãy nói rằng: Cầu sự bình an cho nhà nầy!
Whatever house you go to stay at, begin by praying for a blessing on it.
6 Nếu nhà đó có người nào đáng được bình an, sự bình an của các ngươi sẽ giáng cho họ; bằng không, sẽ trở về các ngươi.
Then, if any one there is deserving of a blessing, your blessing will rest upon him; but if not, it will come back upon yourselves.
7 Hãy ở nhà đó, ăn uống đồ người ta sẽ cho các ngươi, vì người làm công đáng được tiền lương mình. Ðừng đi nhà nầy sang nhà khác.
Remain at that same house, and eat and drink whatever they offer you; for the worker is worth his wages. Do not keep changing from one house to another.
8 Hễ các ngươi vào thành nào, mà người ta tiếp rước, hãy ăn đồ họ sẽ dọn cho.
Whatever town you visit, if the people welcome you, eat what is set before you;
9 Hãy chữa kẻ bịnh ở đó, và nói với họ rằng: Nước Ðức Chúa Trời đến gần các ngươi.
cure the sick there, and tell people ‘The Kingdom of God is close at hand.
10 Song hễ các ngươi vào thành nào, họ không tiếp rước, hãy đi ra ngoài chợ, mà nói rằng:
But, whatever town you go to visit, if the people do not welcome you, go out into its streets and say
11 Ðối với các ngươi, chúng ta cũng phủi bụi của thành các ngươi đã dính chơn chúng ta; nhưng phải biết nước Ðức Chúa Trời đã đến gần các ngươi rồi.
‘We wipe off the very dust of your town which has clung to Our feet; still, be assured that the Kingdom of God is close at Hand.’
12 Ta phán cùng các ngươi, đến ngày cuối cùng, thành Sô-đôm sẽ chịu nhẹ hơn thành nầy.
I tell you that the doom of Sodom will be more bearable on ‘That Day’ than the doom of that town.
13 Khốn cho mầy, thành Cô-ra-xin! Khốn cho mầy, thành Bết-sai-đa! Vì nếu các phép lạ đã làm giữa bay, đem làm trong thành Ty-rơ và thành Si-đôn, thì hai thành ấy đã mặc áo gai và đội tro mà ăn năn từ lâu rồi.
Alas for you, Chorazin! Alas for you, Bethsaida! For, if the Miracles which have been done in you had been done in Tyre and Sidon, they would have sat in sackcloth and ashes and repented long ago.
14 Vậy, đến ngày phán xét, thành Ty-rơ và thành Si-đôn sẽ chịu nhẹ hơn bay.
Yet the doom of Tyre and Sidon will be more bearable at the Judgment than yours.
15 Còn mầy, thành Ca-bê-na-um, mầy sẽ được nhắc lên tận trời sao? Không, sẽ bị hạ tới dưới âm phủ! (Hadēs g86)
And you, Capernaum! Will you ‘exalt yourself to heaven’? ‘You shall go down to the Place of Death.’ (Hadēs g86)
16 Ai nghe các ngươi, ấy là nghe ta; ai bỏ các ngươi, ấy là bỏ ta; còn ai bỏ ta, ấy là bỏ Ðấng đã sai ta.
He who listens to you is listening to me, and he who rejects you is rejecting me; while he who rejects me is rejecting him who sent me as his Messenger.”
17 Bảy mươi môn đồ trở về cách vui vẻ, thưa rằng: Lạy Chúa, vì danh Chúa, các quỉ cũng phục chúng tôi.
When the seventy-two returned, they exclaimed joyfully: “Master, even the demons submit to us when we use your name.”
18 Ðức Chúa Jêsus bèn phán rằng: Ta đã thấy quỉ Sa-tan từ trời sa xuống như chớp.
And Jesus replied: “I have had visions of Satan, fallen, like lightning from the heavens.
19 Nầy, ta đã ban quyền cho các ngươi giày đạp rắn, bò cạp, và mọi quyền của kẻ nghịch dưới chơn; không gì làm hại các ngươi được.
Remember, I have given you the power to ‘trample upon serpents and scorpions,’ and to meet all the strength of the Enemy. Nothing shall ever harm you in any way.
20 Dầu vậy, chớ mừng vì các quỉ phục các ngươi; nhưng hãy mừng vì tên các ngươi đã ghi trên thiên đàng.
Yet do not rejoice in the fact that the spirits submit to you, but rejoice that your names have been enrolled in Heaven.”
21 Cũng giờ đó, Ðức Chúa Jêsus nức lòng bởi Ðức Thánh Linh, bèn nói rằng: Lạy Cha, là Chúa trời đất, tôi ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu những sự nầy với kẻ khôn ngoan, người sáng dạ, mà tỏ ra cho trẻ nhỏ hay! Thưa Cha, phải, thật như vậy, vì Cha đã thấy điều đó là tốt lành.
At that same time, moved to exultation by the Holy Spirit, Jesus said: “I thank thee, Father, Lord of Heaven and earth, that, though thou hast hidden these things from the wise and learned, thou hast revealed them to the childlike! Yes, Father, I thank thee that this has seemed good to thee.
22 Cha ta đã giao mọi sự cho ta; ngoài Cha không ai biết Con là ai; ngoài Con, và người nào mà Con muốn tỏ ra cùng, thì cũng không có ai biết Cha là ai.
Everything has been committed to me by my Father; nor does any one know who the Son is, except the Father, or who the Father is, except the Son and those to whom the Son may choose to reveal him.”
23 Ðoạn, Ngài xây lại cùng môn đồ mà phán riêng rằng: Phước cho mắt nào được thấy điều các ngươi thấy!
Then, turning to his disciples, Jesus said to them alone: “Blessed are the eyes that see what you are seeing;
24 Vì ta nói cùng các ngươi, có nhiều đấng tiên tri và vua chúa ước ao thấy điều các ngươi thấy, mà chẳng từng thấy, ước ao nghe điều các ngươi nghe, mà chẳng từng nghe.
for, I tell you, many Prophets and Kings wished for the sight of the things which you are seeing, yet never heard them.”
25 Bấy giờ, một thầy dạy luật đứng dậy hỏi đặng thử Ðức Chúa Jêsus rằng: Thưa thầy, tôi phải làm gì để được hưởng sự sống đời đời? (aiōnios g166)
Just then a Student of the Law came forward to test Jesus further. “Teacher,” he said, “what must I do if I am to ‘gain Immortal Life’?” (aiōnios g166)
26 Ngài phán rằng: Trong luật pháp có chép điều gì? Ngươi đọc gì trong đó?
“What is said in the Law?” answered Jesus. “What do you read there?”
27 Thưa rằng: Ngươi phải hết lòng, hết linh hồn, hết sức, hết trí mà kính mến Chúa là Ðức Chúa Trời ngươi; và yêu người lân cận như mình.
His reply was — “‘Thou shalt love the Lord thy God with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy strength, and with all thy mind; and thy neighbour as thou dost thyself.’”
28 Ðức Chúa Jêsus phán rằng: Ngươi đáp phải lắm; hãy làm điều đó, thì được sống.
“You have answered right,” said Jesus; “do that, and you shall live.”
29 Song thầy ấy muốn xưng mình là công bình, nên thưa cùng Ðức Chúa Jêsus rằng: Ai là người lân cận tôi?
But the man, wanting to justify himself, said to Jesus: “And who is my neighbour?”
30 Ðức Chúa Jêsus lại cất tiếng phán rằng: Có một người từ thành Giê-ru-sa-lem xuống thành Giê-ri-cô, lâm vào kẻ cướp, nó giựt lột hết, đánh cho mình mẩy bị thương rồi đi, để người đó nửa sống nửa chết.
To which Jesus replied: “A man was once going down from Jerusalem to Jericho when he fell into the hands of robbers, who stripped him of everything, and beat him, and went away leaving him half dead.
31 Vả, gặp một thầy tế lễ đi xuống đường đó, thấy người ấy, thì đi qua khỏi.
As it chanced, a priest was going down by that road. He saw the man, but passed by on the opposite side.
32 Lại có một người Lê-vi cũng đến nơi, lại gần, thấy, rồi đi qua khỏi.
A Levite, too, did the same; he came up to the spot, but, when he saw the man, passed by on the opposite side.
33 Song có một người Sa-ma-ri đi đường, đến gần người đó, ngó thấy thì động lòng thương;
But a Samaritan, traveling that way, came upon the man, and, when he saw him, he was moved with compassion.
34 bèn áp lại, lấy dầu và rượu xức chỗ bị thương, rồi rịt lại; đoạn, cho cỡi con vật mình đem đến nhà quán, mà săn sóc cho.
He went to him and bound up his wounds, dressing them with oil and wine, and then put him on his own mule, and brought him to an inn, and took care of him.
35 Ðến bữa sau, lấy hai đơ-ni-ê đưa cho chủ quán, dặn rằng: Hãy săn sóc người nầy, nếu tốn hơn nữa, khi tôi trở về sẽ trả.
The next day he took out four shillings and gave them to the inn-keeper. ‘Take care of him,’ he said, ‘and whatever more you may spend I will myself repay you on my way back.’
36 Trong ba người đó, ngươi tưởng ai là lân cận với kẻ bị cướp?
Now which, do you think, of these three men,” asked Jesus, “proved himself a neighbour to the man who fell into the robbers’ hands?”
37 Thầy dạy luật thưa rằng: Ấy là người đã lấy lòng thương xót đãi người. Ðức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy đi, làm theo như vậy.
“The one that took pity on him,” was the answer; on which Jesus said: “Go and do the same yourself.”
38 Khi Ðức Chúa Jêsus cùng môn đồ đi đường, đến một làng kia, có người đờn bà, tên là Ma-thê, rước Ngài vào nhà mình.
As they continued their journey, Jesus came to a village, where a woman named Martha welcomed him to her house.
39 Người có một em gái, tên là Ma-ri, ngồi dưới chơn Chúa mà nghe lời Ngài.
She had a sister called Mary, who seated herself at the Master’s feet, and listened to his teaching;
40 Vả, Ma-thê mảng lo việc vặt, đến thưa Ðức Chúa Jêsus rằng: Lạy Chúa, em tôi để một mình tôi hầu việc, Chúa há không nghĩ đến sao? Xin biểu nó giúp tôi.
but Martha was distracted by the many preparations that she was making. So she went up to Jesus and said: “Master, do you approve of my sister’s leaving me to make preparations alone? Tell her to help me.”
41 Chúa đáp rằng: Hỡi Ma-thê, ngươi chịu khó và bối rối về nhiều việc;
“Martha, Martha,” replied the Master, “you are anxious and trouble yourself about many things;
42 nhưng có một việc cần mà thôi. Ma-ri đã lựa phần tốt, là phần không có ai cất lấy được.
but only a few are necessary, or rather one. Mary has chosen the good part, and it shall not be taken away from her.”
