Пәнд-несиһәтләр 4
1 И оғуллар, атаңларниң несиһәтлирини аңлаңлар, Көңүл қойсаңлар, Йоруқлуққа еришисиләр.
Hear, ye sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
2 Чүнки силәргә үгитидиғанлирим яхши билимдур, Көрсәтмилиримдин ваз кәчмәңлар.
For good learning I have given to you, My law forsake not.
3 Чүнки мәнму атамниң юмран балиси едим, Анамниң арзулуқ ялғуз оғли едим,
For, a son I have been to my father — tender, And an only one before my mother.
4 Атам маңа үгитип мундақ деди: — Сөзлиримни есиңдә тут; Көрсәтмилиримгә риайә қил, Шуниң билән яшнайсән.
And he directeth me, and he saith to me: 'Let thy heart retain my words, Keep my commands, and live.
5 Даналиқни алғин, әқил тап, Ейтқан сөзлиримни унтума, улардин чиқма.
Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
6 [Даналиқтин] ваз кәчмә, у сени сақлайду; Уни сөйгин, у сени қоғдайду.
Forsake her not, and she doth preserve thee, Love her, and she doth keep thee.
7 Даналиқ һәммә ишниң бешидур; Шуңа даналиқни алғин; Барлиғиңни сәрп қилип болсаңму, әқил тапқин.
The first thing [is] wisdom — get wisdom, And with all thy getting get understanding.
8 [Даналиқни] әзизлигин, у сени көтириду, Уни чиң қучағлиғанда, сени һөрмәткә сазавәр қилиду.
Exalt her, and she doth lift thee up, She honoureth thee, when thou dost embrace her.
9 Бешиңға тақалған гүл чәмбирәктәк [саңа гөзәллик елип келиду], Саңа шөһрәтлик таҗ инъам қилиду.
She giveth to thy head a wreath of grace, A crown of beauty she doth give thee freely.
10 И оғлум, қулақ салғин, сөзлиримни қобул қилғин, Шунда өмрүңниң жиллири көп болиду.
Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to thee.
11 Мән саңа даналиқ йолини үгитәй, Сени дуруслуқ йоллириға башлай.
In a way of wisdom I have directed thee, I have caused thee to tread in paths of uprightness.
12 Маңғиниңда қәдәмлириң чәкләнмәйду, Жүгүрсәң жиқилип чүшмәйсән.
In thy walking thy step is not straitened, And if thou runnest, thou stumblest not.
13 Алған тәрбийәңни чиң тут, Қолуңдин кәткүзмигин; Убдан сақлиғин уни, Чүнки у сениң һаятиңдур.
Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] thy life.
14 Яман адәмләр маңған йолға кирмә, Рәзилләрниң изини басма.
Into the path of the wicked enter not, And be not happy in a way of evil doers.
15 Уларниң [йолидин] өзүңни қачур, [Йолиға] йеқин йолима; Униңдин яндап өтүп кәт, Нери кәткин.
Avoid it, pass not over into it, Turn aside from it, and pass on.
16 Чүнки [яманлар] бирәр рәзиллик қилмиғичә ухлалмас, Бирәрсини жиқитмиғичә уйқиси кәлмәс.
For they sleep not if they do not evil, And their sleep hath been taken violently away, If they cause not [some] to stumble.
17 Яманлиқ уларниң озуғидур, Зораванлиқ уларниң шарабидур.
For they have eaten bread of wickedness, And wine of violence they drink.
18 Лекин һәққанийларниң йоли гоя таң нуридур, Күн чүш болғичә барғансери йоруйду.
And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening till the day is established,
19 Яманларниң йоли зулмәт кечидәк қап қараңғу, Улар жиқилип, немигә путлишип кәткинини билмәйду.
The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
20 И оғлум, сөзлиримни көңүл қоюб аңла, Гәплиримгә қулақ сал.
My son, to my words give attention, To my sayings incline thine ear,
21 Уларни көзүңдә тутқин, Жүригиңниң қетида қәдирләп сақлиғин.
Let them not turn aside from thine eyes, Preserve them in the midst of thy heart.
22 Чүнки сөзлирим тапқанлар үчүн һаяттур, Уларниң пүтүн тенигә саламәтликтур.
For life they [are] to those finding them, And to all their flesh healing.
23 Қәлбиңни «һәммидин әзиз» дәп сап тут, Чүнки барлиқ һаят ишлири қәлбтин башлиниду.
Above every charge keep thy heart, For out of it [are] the outgoings of life.
24 Ағзиңни әгир гәптин жирақ тарт, Ләвлириң езитқулуқтин нери болсун.
Turn aside from thee a froward mouth, And perverse lips put far from thee,
25 Көзүңни алдиңға түз тиккин, Нәзириңни алдиңға тоғра ташла;
Thine eyes do look straightforward, And thine eyelids look straight before thee.
26 Маңидиған йолуңни убдан ойланғин, Шундақ қилсаң ишлириң пухта болиду.
Ponder thou the path of thy feet, And all thy ways [are] established.
27 Оңға, солға қаймиғин; Қәдәмлириңни яманлиқ йолидин нери тарт.
Incline not [to] the right or to the left, Turn aside thy foot from evil!
