Пәнд-несиһәтләр 3

1 И оғлум, тәлимимни унтума, Дегәнлиримни һемишә көңлүңдә чиң тут.

Mein Sohn, vergiß meine Weisung nicht, und dein Herz bewahre meine Gebote!

2 Чүнки у саңа бәрикәтлик күнләр, узун өмүр вә хатирҗәмлик қошуп бериду.

Denn langes Leben und glückliche Jahre und Wohlfahrt werden sie dir in Fülle geben;

3 Меһриван вә һәқ-сәмимий болуштин ваз кәчмә, Буларни бойнуңға есивал, Қәлбиңгә пүтивал.

Liebe und Treue werden dich nimmermehr verlassen. Binde sie dir um den Hals, schreibe sie auf die Tafel deines Herzens,

4 Шундақ қилғанда Худа вә бәндиләрниң нәзиридә илтипатқа лайиқ болисән, данишмән һесаплинисән.

so wirst du Anmut und feine Klugheit gewinnen, die Gott und Menschen gefallen.

5 Өз әқлиңгә таянмай, Пәрвәрдигарға чин қәлбиң билән таянғин;

Vertraue von ganzem Herzen auf Jahwe, aber auf deine Einsicht verlaß dich nicht.

6 Қандақла иш қилсаң, Пәрвәрдигарни тонушқа интил; У саңа тоғра йолларни көрситиду.

Auf allen deinen Wegen denke an ihn, so wird er deine Pfade ebnen.

7 Өзүңни әқиллиқ санима; Пәрвәрдигардин әйминип, яманлиқтин жирақ бол.

Dünke dich nicht weise: fürchte Jahwe und halte dich fern vom Bösen;

8 Шундақ қилғиниңда, бу ишлар дәрдиңгә дәрман, Устиханлириңға илик болиду.

das wird deinem Leibe gesund sein und deine Gebeine erquicken.

9 Пәрвәрдигарниң һөрмитини қилип мал-дунияйиңдин һәдийәләрни сунғин, Етизиңдин тунҗа чиққан мәһсулатлириңдин Униңға атиғин;

Ehre Jahwe mit Gaben von deinem Gut und von den Erstlingen all' deines Einkommens,

10 Шундақ қилғиниңда, амбарлириң ашлиққа толуп ташиду, Шарап көлчәклириңдә йеңи шарап ешип-тешип туриду.

so werden sich deine Speicher mit Überfluß füllen, und deine Kufen von Most überströmen.

11 И оғлум, Пәрвәрдигарниң тәрбийисигә бепәрвалиқ қилма, Униң тәнбиһидин бәзмә.

Mein Sohn, verachte nicht die Zucht Jahwes und laß dich seine Strafe nicht verdrießen.

12 Чүнки, ата әзиз көргән оғлиға тәнбиһ-тәрбийә бәргәндәк, Пәрвәрдигар кимни сөйгән болса униңға тәнбиһ-тәрбийә бериду.

Denn wen Jahwe liebt, den straft er, und zwar wie ein Vater den Sohn, dem er wohlwill.

13 Даналиққа муйәссәр болған киши, Йоруқлуққа егә болған киши немидегән бәхитлик-һә!

Wohl dem Menschen, der Weisheit erlangt, und dem Manne, der Einsicht gewinnt.

14 Чүнки даналиқниң пайдиси күмүчниң пайдисидин көптур, Қиммити сап алтунниңкидинму зиядидур.

Denn ihr Erwerb ist besser als der von Silber, und wertvoller als Gold ihr Gewinn.

15 У ләәл-яқутлардин қиммәтликтур, Интизар болған һәр қандақ нәрсәңдин һеч бириму униңға тәң кәлмәстур.

Sie ist kostbarer als Korallen, und all' deine Kleinode kommen ihr nicht gleich.

16 Даналиқниң оң қолида узун өмүр, Сол қолида байлиқ вә шөһрәт бардур.

Langes Leben ist in ihrer Rechten, in ihrer Linken Reichtum und Ehre.

17 Униң йоллири саңа хуш пурақ туюлур, Униң барлиқ тәриқилири сени арам тапқузур.

Ihre Wege sind liebliche Wege, und alle ihre Steige sind Wohlfahrt.

18 У өзини тапқан адәмгә «һаятлиқ дәриғи»дур, Уни чиң тутқан киши немидегән бәхитлик!

Sie ist ein Lebensbaum für die, die sie ergreifen, und wer sie festhält, ist beglückt.

19 Пәрвәрдигар даналиқ билән йәр-зиминни бәрпа қилди, Һекмәт билән асманни орнатти.

Jahwe hat durch Weisheit die Erde gegründet, durch Einsicht den Himmel festgestellt.

20 Униң билими билән йәрниң чоңқур қатламлири йерилди, Һәмдә булутлардин шәбнәм чүшти.

Durch seine Erkenntnis haben sich die Fluten gespalten, und die Wolkenhöhen triefen von Tau.

21 И оғлум! [Даналиқ билән билимни] көзүңдин чиқарма, Пишқан һекмәт вә пәм-парасәтни чиң тут.

Mein Sohn, laß sie nicht von deinen Augen weichen, bewahre Verstand und Umsicht,

22 Шуниң билән улар җениңға җан қошиду, Бойнуңға есилған есил марҗандәк саңа гөзәллик қошиду.

so werden sie Leben für dich sein und ein Schmuck voll Anmut für deinen Hals.

23 Шу чағда йолуңда аман-есән маңалайсән, Йолда путлашмайсән.

Alsdann wirst du auf deinem Wege sicher wandeln und mit deinem Fuße nicht anstoßen.

24 Ятқанда һеч немидин қорқмайсән, Йетишиң биләнла татлиқ ухлайсән.

Legst du dich nieder, so brauchst du nicht zu bangen, und liegst du, so wird dein Schlummer süß sein.

25 Бешиңға дәһшәтлик вәһимә чүшкәндә қорқмиғин, Рәзилләрниң вәйранчилиғидин ғәм қилмиғин!

Du brauchst dich nicht zu fürchten vor plötzlichem Schrecknis, noch vor dem Verderben, wenn es über die Gottlosen hereinbricht.

26 Чүнки Пәрвәрдигар сениң таянчиңдур, У путуңни қапқанлардин нери қилиду.

Denn Jahwe wird deine Zuversicht sein und deinen Fuß behüten, daß er nicht gefangen werde.

27 Пәқәт қолуңдин кәлсила, һаҗәтмәнләрдин яхшилиқни айимиғин.

Weigere dich nicht, dem Bedürftigen Gutes zu thun, wenn es in deiner Hände Macht steht, es zu thun.

28 Қолум-хошнилириң сениңдин өтнә сорап кирсә, «Қайтип кетип, әтә кәлгин, әтә берәй» — демигин.

Sprich nicht zu deinem Nächsten: Gehe hin und komme wieder! und: Morgen will ich dir geben! während du es doch hast.

29 Хошнаңға зиянкәшлик нийитидә болма, Чүнки у саңа ишинип йениңда хатирҗәм яшайду.

Ersinne nicht Böses wider deinen Nächsten, während er arglos bei dir wohnt.

30 Бириси саңа зиян йәткүзмигән болса, Униң билән сәвәпсиз маҗиралашма.

Hadere nicht mit jemand ohne Ursache, wenn er dir kein Leid angethan hat.

31 Зулумхор кишигә һәсәт қилма, Униң йол-тәдбирлиридин һеч немини таллима.

Sei nicht neidisch auf den Gewaltthätigen und laß dir keinen seiner Wege wohlgefallen.

32 Чүнки қиңғир йолларни маңидиғанлар Пәрвәрдигарниң нәзиридә жиркиничликтур, Лекин Униң сирдаш достлуғи дурус яшаватқан адәмгә тәәллуқтур.

Denn ein Greuel ist für Jahwe, wer Abwege geht; aber mit den Rechtschaffenen hält er vertraute Freundschaft.

33 Пәрвәрдигарниң ләнити рәзиллик қилғучиниң өйидидур, Лекин У һәққаний адәмниң өйигә бәхит ата қилур.

Der Fluch Jahwes lastet auf dem Hause des Gottlosen; aber der Frommen Wohnstätte segnet er.

34 Бәрһәқ, мәсқирә қилғучиларни У мәсқирә қилиду, Лекин кичик пеил кишиләргә шәпқәт көрситиду.

Hat er's mit Spöttern zu thun, so spottet er, aber den Demütigen giebt er Gnade.

35 Даналар шөһрәткә варислиқ қилиду, Лекин һамақәтләр рәсва қилиниду.

Ehre werden die Weisen zum Besitz erhalten, aber die Thoren hebt die Schande hoch.