Пәнд-несиһәтләр 20

1 Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.

Le vin est moqueur, les boissons fortes sont tumultueuses; Quiconque en fait excès n’est pas sage.

2 Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.

La terreur qu’inspire le roi est comme le rugissement d’un lion; Celui qui l’irrite pèche contre lui-même.

3 Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.

C’est une gloire pour l’homme de s’abstenir des querelles, Mais tout insensé se livre à l’emportement.

4 Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.

A cause du froid, le paresseux ne laboure pas; A la moisson, il voudrait récolter, mais il n’y a rien.

5 Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.

Les desseins dans le cœur de l’homme sont des eaux profondes, Mais l’homme intelligent sait y puiser.

6 Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?

Beaucoup de gens proclament leur bonté; Mais un homme fidèle, qui le trouvera?

7 Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!

Le juste marche dans son intégrité; Heureux ses enfants après lui!

8 Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.

Le roi assis sur le trône de la justice Dissipe tout mal par son regard.

9 Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?

Qui dira: J’ai purifié mon cœur, Je suis net de mon péché?

10 Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.

Deux sortes de poids, deux sortes d’épha, Sont l’un et l’autre en abomination à l’Éternel.

11 Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.

L’enfant laisse déjà voir par ses actions Si sa conduite sera pure et droite.

12 Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.

L’oreille qui entend, et l’œil qui voit, C’est l’Éternel qui les a faits l’un et l’autre.

13 Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.

N’aime pas le sommeil, de peur que tu ne deviennes pauvre; Ouvre les yeux, tu seras rassasié de pain.

14 Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.

Mauvais! Mauvais! Dit l’acheteur; Et en s’en allant, il se félicite.

15 Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!

Il y a de l’or et beaucoup de perles; Mais les lèvres savantes sont un objet précieux.

16 Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.

Prends son vêtement, car il a cautionné autrui; Exige de lui des gages, à cause des étrangers.

17 Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.

Le pain du mensonge est doux à l’homme, Et plus tard sa bouche est remplie de gravier.

18 Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.

Les projets s’affermissent par le conseil; Fais la guerre avec prudence.

19 Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.

Celui qui répand la calomnie dévoile les secrets; Ne te mêle pas avec celui qui ouvre ses lèvres.

20 Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!

Si quelqu’un maudit son père et sa mère, Sa lampe s’éteindra au milieu des ténèbres.

21 Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.

Un héritage promptement acquis dès l’origine Ne sera pas béni quand viendra la fin.

22 Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.

Ne dis pas: Je rendrai le mal. Espère en l’Éternel, et il te délivrera.

23 Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.

L’Éternel a en horreur deux sortes de poids, Et la balance fausse n’est pas une chose bonne.

24 Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?

C’est l’Éternel qui dirige les pas de l’homme, Mais l’homme peut-il comprendre sa voie?

25 Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.

C’est un piège pour l’homme que de prendre à la légère un engagement sacré, Et de ne réfléchir qu’après avoir fait un vœu.

26 Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.

Un roi sage dissipe les méchants, Et fait passer sur eux la roue.

27 Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.

Le souffle de l’homme est une lampe de l’Éternel; Il pénètre jusqu’au fond des entrailles.

28 Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.

La bonté et la fidélité gardent le roi, Et il soutient son trône par la bonté.

29 Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.

La force est la gloire des jeunes gens, Et les cheveux blancs sont l’ornement des vieillards.

30 Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.

Les plaies d’une blessure sont un remède pour le méchant; De même les coups qui pénètrent jusqu’au fond des entrailles.