Пәнд-несиһәтләр 10

1 Падиша Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: — Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз оғул анисини қайғу-һәсрәткә салар.

Inilah petuah-petuah Salomo: Anak yang bijaksana adalah kebanggaan ayahnya; anak yang bodoh menyusahkan hati ibunya.

2 Һарам байлиқларниң һеч пайдиси болмас; Һәққанийәт инсанни өлүмдин қутулдурар.

Kekayaan yang didapat dengan curang tidak memberi keuntungan; sebaliknya, kejujuran akan menyelamatkan.

3 Пәрвәрдигар һәққаний адәмниң җенини ач қоймас; Лекин у қәбиһләрниң нәпсини боғуп қояр.

TUHAN tak akan membiarkan orang baik kelaparan; tetapi Ia menghalang-halangi orang jahat supaya orang itu tidak memperoleh yang diinginkannya.

4 Һорунлуқ кишини гадай қилар; Ишчанлиқ болса баяшат қилар.

Orang malas akan jatuh miskin; orang yang rajin akan menjadi kaya.

5 Язда һосулни жиғивалғучи — дана оғулдур; Лекин орма вақтида ухлап ятқучи — хиҗаләткә қалдуридиған оғулдур.

Orang bijaksana mengumpulkan panen pada musimnya, tapi orang yang tidur saja pada musim panen, mendatangkan malu pada dirinya.

6 Бәрикәт һәққаний адәмниң бешиға чүшәр; Амма зораванлиқ яманларниң ағзиға урар.

Orang baik akan mendapat berkat. Kekejaman tersembunyi di balik kata-kata orang jahat.

7 Һәққаний адәмниң ядикари мубарәктур; Яманларниң нами болса, сесиқ қалар.

Kenangan akan orang baik merupakan berkat, tetapi orang jahat segera dilupakan.

8 Дана адәм йолйоруқ-несиһәтләрни қобул қилар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.

Orang yang pandai, suka menerima nasihat; orang yang bicaranya bodoh akan sesat.

9 Ғубарсиз жүргән кишиниң жүрүш-туруши турақлиқтур, Йоллирини әгир қилғанниң кири ахири ашкарилиниду.

Orang jujur, hidupnya aman; orang yang menipu akan ketahuan.

10 Көз ишаритини қилип жүридиғанлар адәмни дағда қалдурар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.

Siapa menyembunyikan kebenaran, menimbulkan kesusahan; siapa yang mengeritik dengan terang-terangan, mengusahakan kesejahteraan.

11 Һәққаний адәмниң ағзи һаятлиқ булиқидур, Амма зораванлиқ яманниң ағзиға урар.

Tutur kata orang baik membuat hidup bahagia, tetapi di balik kata-kata orang jahat tersembunyi hati yang keji.

12 Өчмәнлик җедәл қозғар; Меһир-муһәббәт һәммә гуналарни япар.

Kebencian menimbulkan pertengkaran; cinta kasih mengampuni semua kesalahan.

13 Әқил-идрақлик адәмниң ағзидин даналиқ тепилар; Әқилсизниң дүмбисигә палақ тегәр.

Orang yang pikirannya tajam mengucapkan kata-kata bijaksana; orang bodoh perlu didera.

14 Дана адәмләр билимләрни зиядә топлар; Лекин ахмақниң ағзи уни һалакәткә йеқинлаштурар.

Orang bijaksana menghimpun pengetahuan; jika orang bodoh berbicara, ia memancing kecelakaan.

15 Мал-дуниялири гоя мәзмут шәһәрдәк байниң капалитидур; Мискинни һалак қилидиған иш дәл униң намратлиғидур.

Kekayaan melindungi si kaya, kemelaratan menghancurkan orang miskin.

16 Һәққанийларниң әҗирлири җанға җан қошар, Қәбиһләрниң һосули гунанила көпәйтиштур.

Kalau berbuat baik, upahnya ialah hidup bahagia; kalau berbuat dosa, akibatnya lebih banyak dosa.

17 Несиһәтни аңлап уни сақлиғучи һаятлиқ йолиға маңар; Тәнбиһләрни рәт қилған киши йолдин азғанлардур.

Siapa mengindahkan teguran akan hidup sejahtera, siapa enggan mengakui kesalahan berada dalam bahaya.

18 Адавәт сақлиған киши ялған сөзлимәй қалмас; Төһмәт чаплиғанлар ахмақтур.

Orang yang menyembunyikan kebencian adalah penipu. Orang yang menyebarkan fitnah adalah dungu.

19 Гәп көп болуп кәтсә, гунадин халий болмас, Лекин ағзиға егә болған әқиллиқтур.

Makin banyak bicara, makin banyak kemungkinan berdosa; orang yang dapat mengendalikan lidahnya adalah bijaksana.

20 Һәққаний адәмниң сөзи худди сап күмүч; Яманниң ойлири толиму әрзимәстур.

Perkataan orang yang baik bagaikan perak asli; buah pikiran orang yang jahat tidak berarti.

21 Һәққаний адәмниң сөзлири нурғун кишини қувәтләр; Ахмақлар әқли кәмлигидин өләр.

Perkataan orang yang baik, merupakan berkat bagi banyak orang; kebodohan orang bodoh membunuh dirinya sendiri.

22 Пәрвәрдигарниң ата қилған бәрикити адәмни дөләтмән қилар; У бәрикитигә һеч бир җапа-мушәққәт қошмас.

Karena berkat TUHAN sajalah orang menjadi kaya; kerja keras tak dapat menambah harta.

23 Ахмақ қәбиһликни тамашә дәп биләр; Амма даналиқ йорутулған кишиниң [хурсәнлигидур].

Orang bodoh senang berbuat salah; orang bijaksana gemar mencari hikmat.

24 Яман киши немидин қорқса шуниңға учрар; Һәққаний адәмниң арзуси әмәлгә ашурулар.

Orang tulus mendapat apa yang diinginkannya; orang jahat mendapat apa yang paling ditakutinya.

25 Яман адәм қуюндәк өтүп йоқар; Лекин һәққаний адәм мәңгүлүк һулдәктур.

Jika topan melanda, lenyaplah orang jahat; tetapi orang jujur tetap teguh selamanya.

26 Адәм аччиқ су жутувалғандәк, Көзигә ис-түтәк кирип кәткәндәк, Һорун адәмни ишқа әвәткәнму шундақ болар.

Jangan menyuruh orang malas, ia hanya menjengkelkan saja, seperti cuka melinukan gigi atau asap memedihkan mata.

27 Пәрвәрдигардин әйминиш өмүрни узун қилар, Яманниң өмри қисқартилар.

Hormatilah TUHAN, maka engkau akan hidup lama; orang jahat mati sebelum waktunya.

28 Һәққаний адәмниң үмүти хурсәнлик елип келәр; Лекин рәзилниң күткини йоққа чиқар.

Harapan orang baik menjadikan dia bahagia; harapan orang jahat kosong belaka.

29 Пәрвәрдигарниң йоли дурус яшаватқанларға башпанаһдур; Қәбиһлик қилғучиларға болса һалакәттур.

TUHAN melindungi orang jujur, tetapi membinasakan orang yang berbuat jahat.

30 Һәққанийларниң орни мустәһкәмдур; Яманлар зиминда узун турмас.

Orang tulus akan hidup aman sejahtera; orang jahat tidak akan tinggal di tanah pusaka.

31 Һәққаний адәмниң ағзидин даналиқ чиқар; Лекин шумлуқ тил кесип ташлинар.

Orang tulus menuturkan kata-kata bijaksana; orang jahat akan dibungkamkan mulutnya.

32 Һәққаний адәмниң сөзи кишигә мок хушяқар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ чиқар.

Kata-kata orang tulus menyenangkan hati; kata-kata orang jahat selalu menyakiti.