Маркус 12
1 Андин, у уларға тәмсилләр билән сөзләшкә башлиди: — Бир киши бир үзүмзарлиқ бәрпа қилип, әтрапини читлапту; у бир шарап көлчиги қезипту вә бир күзәт мунарини ясапту. Андин у үзүмзарлиқни бағвәнләргә иҗаригә берип, өзи яқа жутқа кетипту.
AND he began to speak to them in parables. A man planted a vineyard, and set a hedge around it, and digged a wine-press, and built a tower, and let it out to husbandmen, and went abroad.
2 Үзүм пәсли кәлгәндә, бағвәнләрдин үзүмзарлиқтики мевиләрдин [тегишлигини] әкелиш үчүн бир қулини уларниң йениға әвәтипту.
And in the season he sent a servant to the husbandmen, that he might receive from the husbandmen of the fruit of the vineyard.
3 Лекин улар уни тутувелип думбалап, қуруқ қол қайтурупту.
But they took him, and beat him, and sent him away empty.
4 Ғоҗайин йәнә бир қулни уларниң йениға әвәтипту. Уни болса улар чалма-кесәк қилип, баш-көзини йерип, һақарәтләп қайтурупту.
And again he sent unto them another servant; and they cut the account short with him, by stoning him, and sent him away shamefully treated.
5 Ғоҗайин йәнә бирисини әвәтипту. Лекин уни улар өлтүрүпту. У йәнә тола қулларни әвәтипту, лекин улар бәзилирини думбалап, бәзилирини өлтүрүпту.
And again he sent another; and him, they slew; and many others, some of whom they beat, and others they killed.
6 Ғоҗайинниң йенида пәқәт униң сөйүмлүк бир оғлила қалғачқа, улар оғлумниғу һөрмәт қилар дәп, у уни әң ахири болуп бағвәнләрниң йениға әвәтипту.
Now he had yet one son, his beloved, and he sent him unto them last, saying, They will reverence my son.
7 Лекин шу бағвәнләр өз ара: «Бу болса мирасхор; келиңлар, уни өлтүрүветәйли, шуниң билән мираси бизниңки болиду!» дейишипту.
But these husbandmen said to each other, This is the heir; come, let us kill him, and the inheritance will be our own.
8 Шуңа улар уни тутуп өлтүрүп, үзүмзарлиқниң сиртиға ташливетипту.
And they took him, and killed him, and cast him out of the vineyard.
9 Әнди үзүмзарлиқниң ғоҗайини қандақ қилиду? У өзи келип бағвәнләрни өлтүриду вә үзүмзарлиқни башқиларға бериду.
What then will the lord of the vineyard do? He will come and destroy these husbandmen, and give his vineyard to others.
10 Әнди силәр муқәддәс язмилардин муну айәтни оқуп бақмиғанмусиләр? — «Тамчилар ташливәткән таш болса, Буҗәк теши болуп тикләнди.
Have ye never read this scripture? “The stone which the builders rejected, the same is become the head of the corner:
11 Бу иш Пәрвәрдигардиндур, Көзимиз алдида карамәт бир иштур»
this was the Lord’s doing, and it is marvellous in our eyes.”
12 Улар униң бу тәмсилни өзлиригә қаритип ейтқанлиғини чүшәнди; шуңа улар уни тутуш йолини издәшти; һалбуки, халайиқтин қорқушуп, уни ташлап кетип қалди.
And they sought to seize him, and were afraid of the people: for they knew that he had spoken this parable against them: and leaving him, they departed.
13 Шуниңдин кейин, улар бир нәччә Пәрисий вә Һеродниң тәрәпдарлирини уни өз сөзи билән қилтаққа чүшүрүш мәхситидә униң алдиға әвәтти.
And they sent unto him certain of the Pharisees and of the Herodians, that they might entrap him in discourse.
14 Улар келип униңға: — Устаз, силини сәмимий адәм, адәмләргә қәтъий йүз-хатирә қилмайду, һеч кимгә ян басмайду, бәлки кишиләргә Худаниң йолини садиқлиқ билән үгитип келиватиду, дәп билимиз. [Силичә], [Рим императори] Қәйсәргә баҗ-селиқ тапшуруш Тәврат қануниға уйғунму-йоқ?
And they come and say to him, Master, we know that thou art true, and carest not for any man: for thou regardest not the person of men, but teachest the way of God in truth: Is it lawful to pay tribute to Caesar, or not?
15 Зади баҗ тапшурамдуқ-тапшурмамдуқ? — дейишти. Лекин у уларниң сахтипәзлигини билип уларға: — Немишкә мени синимақчисиләр? Маңа бир «динар» пулни әкелиңлар, мән көрүп бақай, — деди.
shall we pay, or shall we not pay it? but he, perceiving their hypocrisy, said unto them, Why tempt ye me? bring me a denarius, that I may see it.
16 Улар пулни елип кәлди, у улардин: — Буниң үстидики сүрәт вә нам-исим кимниң? — дәп сориди. — Қәйсәрниң, — дейишти улар.
And they brought it. And he said unto them, Whose figure and inscription is this? they say unto him, Caesar’s.
17 Әйса уларға җававән: — [Ундақ болса], Қәйсәрниң һәққини Қәйсәргә, Худаниң һәққини Худаға тапшуруңлар, — деди. Шуниң билән улар униңға интайин һәйран қелишти.
And Jesus addressing them, said, Render the things which are Caesar’s, to Caesar; and what belongs to God, to God. And they marvelled at him.
18 Андин «Өлгәнләр тирилмәйду» дәйдиған Садуқийлар униң алдиға келип қистап соал қойди:
And the Sadducees come to him, who say that there is no resurrection; and they put a question to him, saying,
19 — Устаз, Муса [пәйғәмбәр] Тәвратта бизгә: «Бир киши өлүп кетип, аяли тул қелип, пәрзәнт көрмигән болса, униң ака яки иниси тул қалған йәңгисини әмригә елип, қериндиши үчүн нәсил қалдуруши лазим» дәп язған.
Master, Moses left it in writing for us, that if a man’s brother die, and leave a wife, and leave no children; that his brother should take his wife, and raise up seed for his brother.
20 Бурун йәттә ака-ука бар еди. Чоңи өйлинип пәрзәнт қалдурмайла өлди.
Now there were seven brothers; and the first took a wife, and dying left no issue:
21 Иккинчи қериндиши йәңгисини әмригә елип, уму пәрзәнт көрмәй өлди. Үчинчисиниң әһвалиму униңкигә охшаш болди.
and the second took her, and died, and neither did he leave issue; and the third in like manner.
22 Шу тәриқидә йәттиси охшашла уни елип пәрзәнт көрмәй кәтти. Ахирда, у аялму аләмдин өтти.
And the seven had her, and left no issue. Last of all died also the wife.
23 Әнди тирилиш күнидә улар тирилгәндә, бу аял қайсисиниң аяли болиду? Чүнки йәттисиниң һәммиси уни хотунлуққа алған-дә! — дейишти.
In the resurrection therefore, when they shall rise, whose wife of them shall she be? for the seven had the very same wife.
24 Әйса уларға мундақ җавап бәрди: — Силәр нә муқәддәс язмиларни нә Худаниң қудритини билмигәнлигиңлар сәвәвидин мошундақ азған әмәсмусиләр?
And Jesus answering said unto them, Do ye not therefore err, from not knowing the scriptures, and the power of God?
25 Чүнки өлүмдин тирилгәндә инсанлар өйләнмәйду, әргә тәгмәйду, бәлки әрштики пәриштиләргә охшаш болиду.
For when they rise from the dead, they will neither marry, nor be given in marriage; but they are as the angels which are in heaven.
26 Әнди өлгәнләрниң тирилиши мәсилиси һәққидә [Тәвратта], йәни Мусаға чүшүрүлгән китаптики «тикәнлик» вақиәсидә, Худаниң униңға қандақ ейтқинини, йәни: «Мән Ибраһимниң Худаси, Исһақниң Худаси вә Яқупниң Худасидурмән!» дегинини оқумидиңларму?
But concerning the dead, that they do rise; have ye not read in the book of Moses, how God spake to him at the bush, saying, I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob?
27 У өлүкләрниң Худаси әмәс, бәлки тирикләрниң Худасидур! Шуңа силәр қаттиқ езип кәткәнсиләр!
He is not the God of the dead, but the God of the living. Ye are therefore vastly erroneous.
28 Уларға йеқин кәлгән, муназириләшкәнлирини аңлиған вә Әйсаниң уларға яхши җавап бәргәнлигини көргән бир Тәврат устази униңдин: — Пүтүн әмирләрниң ичидә әң муһими қайси? — дәп сориди.
And one of the scribes coming, and hearing them questioning him, perceiving that he had answered them admirably, asked him, Which is the first commandment of all?
29 Әйса мундақ җавап бәрди: — Әң муһим әмир шуки, «Аңлиғин, әй Исраил! Пәрвәрдигар Худайимиз болған Рәб бирдур.
Then Jesus replied to him, The first of all the commandments is, Hear O Israel; the Lord thy God is one Lord:
30 Пәрвәрдигар Худайиңни пүтүн қәлбиң, пүтүн җениң, пүтүн зеһниң вә пүтүн күчүң билән сөйгин». Мана бу әң муһим әмир.
and thou shalt love the Lord thy God, with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy mind, and with all thy strength. This is the first commandment.
31 Униңға охшайдиған иккинчи әмир болса: — «Хошнаңни өзүңни сөйгәндәк сөй». Хечқандақ әмир булардин үстүн турмайду.
And the second, like it, is this; Thou shalt love thy neighbour as thyself: there is no greater commandment than these.
32 Тәврат устази униңға: — Тоғра ейттиңиз, устаз, һәқиқәт бойичә сөзлидиңиз; чүнки У бирдур, Униңдин башқиси йоқтур;
And the scribe said unto him, Admirably, Master! thou hast spoken the very truth: for there is one God; and there is no other besides him:
33 инсанниң Уни пүтүн қәлби, пүтүн әқли, пүтүн җени вә пүтүн күчи билән сөйүши һәм хошнисиниму өзини сөйгәндәк сөйүши барлиқ көйдүрмә қурбанлиқлар һәм башқа қурбанлиқ-һәдийәләрдинму артуқтур.
and to love him with all the heart, and with all the understanding, and with all the soul, and with all the strength; and to love his neighbour as himself, is better than all burnt offerings, and sacrifices.
34 Әйса униң ақиланилик билән җавап бәргинини көрүп: — Сән Худаниң падишалиғидин жирақ әмәссән, — деди. Шуниңдин кейин, һеч ким униңдин соал сорашқа петиналмиди.
And Jesus perceiving that he had answered as a man of intelligence, said to him, Thou art not far from the kingdom of God. And no man thenceforth presumed to question him.
35 Ибадәтхана һойлилирида тәлим бәргәндә, Әйса буларға җававән мундақ соални оттуриға қойди: Тәврат устазлириниң Мәсиһни «Давутниң оғли» дегинини қандақ чүшинисиләр?
And Jesus addressing them said, as he taught in the temple, How say the scribes that the Messiah is the Son of David?
36 Чүнки Давут өзи Муқәддәс Роһта мундақ дегәнғу: — «Пәрвәрдигар мениң Рәббимгә ейттики: — «Мән сениң дүшмәнлириңни тәхтипәриң қилғичә, Мениң оң йенимда олтарғин!».
for David himself saith by the Spirit, The Lord said to my Lord, Sit thou at my right hand, until I make thy enemies the foot-stool for thy feet.
37 Давут [Мәсиһни] шундақ «Рәббим» дәп атиған турса, әнди [Мәсиһ] қандақму [Давутниң] оғли болиду? У йәрдики топ-топ хәлиқ униң сөзини хурсәнлик билән аңлайтти.
David himself therefore calleth him Lord; and whence then is he his son? And a vast multitude heard him with delight.
38 У уларға тәлим бәргинидә мундақ деди: — Тәврат устазлиридин һошияр болуңлар. Улар узун тонларни кийивалған һалда керилип жүрүшкә, базарларда кишиләрниң уларға болған [узун] саламлириға,
And he spake to them in the course of his teaching, Beware of the scribes, who love to go about in trailing robes, and like salutations in the places of concourse,
39 синагогларда алдинқи орунларда, зияпәтләрдә төрдә олтиришқа амрақ келиду.
and the principal seats in the synagogues, and the first couch at suppers:
40 Улар тул аялларниң барлиқ өй-бесатлирини йәвалиду вә көз-көз қилип ялғандин узундин-узун дуалар қилиду. Уларниң тартидиған җазаси техиму еғир болиду!
who devour widows’ houses, and in pretence make long prayers: such shall receive greater damnation.
41 У ибадәтханидики сәдиқә сандуғиниң удулида олтирип, униңға пуллирини ташлаватқан халайиққа қарап туратти. Нурғун байлар униңға хелә көп пул ташлашти.
And as Jesus was sitting opposite the treasury, he saw a multitude casting money into the treasury: and many who were rich cast in many pieces.
42 Намрат бир тул аялму келип, тийинниң төрттин бири қиммитидики икки ләптонни ташлиди.
And one poor widow coming, cast in two mites, which is a farthing.
43 У мухлислирини йениға чақирип, уларға мундақ деди: — Мән силәргә бәрһәқ шуни ейтип қояйки, бу намрат тул аялниң сәдиқә сандуғиға ташлиғини башқиларниң һәммисиниң ташлиғанлиридин көптур.
And having called his disciples, he said unto them, I tell you truly, that this poor widow hath cast in more than all who have cast into the treasury:
44 Чүнки башқилар өзлириниң ешип ташқанлиридин сәдиқә қилди; лекин бу аял намрат турупму, өзиниң бар-йоқини — тирикчилик қилидиғининиң һәммисини сәдиқә қилип ташлиди.
for all they have cast in of their superfluities; but she from her indigence hath cast in all that she had, even her whole substance.
