Луқа 14
1 Вә шундақ болдики, бир шабат күни у Пәрисийләрдин болған бир һөкүмдарниң өйигә ғизаға барди; әнди улар уни пайлап жүрүвататти.
Certo dia de sábado, Jesus foi comer na casa de um fariseu importante. Os [homens que estudavam as leis judaicas e outros fariseus que estavam ali ]estavam observando-o [para ver se ele faria algo de que eles pudessem acusá-lo].
2 Вә мана, у йәрдә сулуқ ишшиқ кесилигә гириптар болған бир адәм бар еди.
Inesperadamente, apareceu um homem na frente de Jesus cujos braços e pernas estavam inchados.
3 Әйса Тәврат әһлилири вә Пәрисийләрдин: — Шабат күни кесәл сақайтиш Тәврат қануниға уйғунму-йоқ? — дәп сориди.
Jesus disse a eles, “Permite-se ou não na nossa (inc) lei [judaica ]que se cure [alguém ]no dia de sábado?”
4 Бирақ улар лам-җим демиди. У һелиқи кесәлгә қолини тәккүзүп, сақайтип йолға салди.
[Eles sabiam que a lei deles permitia isso, mas pensavam que curar era trabalho, que consideravam errado fazer no sábado (OU, mas não queriam admitir isso)]. Por isso eles não responderam. Então Jesus pôs as mãos no homem e o curou. Depois ele lhe disse para ir [para casa].
5 Андин у улардин йәнә: — Араңлардин бириңларниң мабада шабат күнидә ешиги я калиси қудуққа чүшүп кәтсә, уни дәрһал тартип чиқармайдиған зади ким бар? — дәп сориди.
Então ele disse aos outros, “Se vocês tivessem um boi ou um filho que caísse no poço no dia de sábado, vocês logo [fariam o trabalho de ]tirá-lo, [ou você o deixaria ficar ali até o dia seguinte]?”
6 Вә улар униң бу сөзлиригә һеч җавап берәлмиди.
Eles não podiam [discordar desse argumento, então ]não disseram nada.
7 Әйса чақирилған меһманларниң өзлиригә төрдин орунларни қандақ таллиғинини көрүп, уларға мундақ бир тәмсилни ейтип бәрди:
Jesus observou que as pessoas que o fariseu tinha convidado ao jantar optaram por [sentar nos ]lugares onde as [pessoas ]mais importantes [se sentam]. Aí ele deu a eles [este conselho]:
8 — Бириси сени той зияпитигә тәклип қилса, төрдә олтармиғин. Болмиса, сәндин һөрмәтликрәк бириси тәклип қилинған болса,
Quando alguém convidar um de vocês a uma festa de casamento, não se sente em um lugar onde as pessoas importantes se sentam. Talvez [aquele que está dando a festa ]tem convidado um homem mais importante do que você.
9 У чағда сени вә уни чақирған саһибхана келип саңа: «Бу кишигә орун бәргәйсиз» дәп қалса, сән хиҗаләттә қелип пәгаһға чүшүп қалисән.
[Quando aquele homem chegar, ]aquele que convidou vocês dois virá a você e dirá a você, Deixe esse homem tomar este lugar. Aí você vai ter que sentar em um lugar que é o menos desejável, e você vai sentir vergonha.
10 Лекин сән чақирилғанда, берип пәгаһда олтарғин. Шуниң билән сени чақирған саһибхана келип: «Әй достум, жуқуриға чиқиң» дейиши мүмкин вә шуниң билән сениң билән дәстиханда олтарғанларниң һәммисиниң алдида саңа иззәт болиду.
Pelo contrário, quando [alguém ]convidar um de vocês [a uma festa], vá sentar-se no pior lugar. Então quando aquele que convidou a todos vier, ele vai dizer a você, Amigo, sente-se em um lugar melhor! Então todos os que estiverem jantando com você vão ver que ele está honrando você.
11 Чүнки һәр ким өзини үстүн тутса төвән қилиниду вә кимдәким өзини төвөн тутса үстүн қилиниду.
[Lembrem- se ]também [disso: Deus ]vai humilhar a cada pessoa que se exalta a si mesmo. E ele vai levantar cada um que se humilha.
12 У өзини меһманға чақирған саһибханиға мундақ деди: — Меһманни тамаққа яки зияпәткә чақирғиниңда, дост-бурадәр, қериндаш, уруқ-туққан яки бай қолум-хошнилириңни чақирмиғин. Чүнки уларму сени меһманға чақирип, мәрһәмитиңни қайтуруши мүмкин.
[Jesus ]também disse a[o fariseu ]que o tinha convidado ao jantar, “Quando o senhor convidar pessoas para o almoço ou para o jantar, não convide seus amigos nem sua família nem outros parentes nem seus vizinhos ricos. Pois eles mais tarde podem convidar [você para um jantar]. Desta forma eles vão repagar/devolver a você.
13 Шуниң үчүн зияпәт берәй десәң, ғериб-ғурва, мәйип-накар, ақсақ-чолақ, кор-әмаларни чақирғин
Pelo contrário, quando você der uma festa, convide as pessoas pobres, os coxos, os aleijados ou as [pessoas ]cegas. Então [Deus ]vai abençoar você, [porque ]
14 вә бәхит-бәрикәт көрисән; чүнки у кишиләрниң яхшилиғиңни қайтурушниң амали йоқтур. Шуниң билән һәққанийларниң қайта тирилгән күнидә қилғиниң өзүңгә қайтурулиду.
eles não vão poder devolver nada a você. Deus vai repagar/recompensar você naquele tempo quando ele fizer com que os justos vivam de novo.
15 Униң билән һәмдәстихан олтарғанлардин бири бу сөзләрни аңлап, униңға: — Худаниң падишалиғида ғизаланғучилар немидегән бәхитлик-һә! — деди.
Um daqueles que estava comendo com ele o ouviu dizer isso. Ele disse a Jesus, “Deus [realmente tem ]abençoado [a nós judeus ]que vamos comer [com o Messias ]quando ele começar a governar!
16 Бирақ у униңға җававән мундақ деди: — Бир киши катта зияпәткә тутуш қилип, нурғун меһманларни чақирип қоюпту.
Mas [para mostrar que muitos dos judeus que Deus tinha convidado não iam aceitar o convite de Deus], Jesus respondeu a ele, “Uma vez certo homem estava para dar um grande banquete. Ele convidou muitas pessoas a comparecerem/irem.
17 Дәстихан селинған шу сааттә, чакирини әвәтип, чақирилған меһманларға: «Мәрһәмәт, һәммә нәрсә тәйяр болди!» дәп ейтипту.
Quando chegou o dia do banquete, ele mandou o seu servo para dizer àqueles que ele tinha convidado, Venham [agora porque tudo está pronto]!
18 Бирақ, меһманларниң һәммиси бармаслиққа бир-бирләп өзрә-банә көрсәткили турупту. Биринчиси униңға: «Мән һелила бир парчә йәр сетивалған едим, берип көрүп кәлмисәм болмайду. Мени әпу қилғайла, баралмаймән» дәпту.
Mas [quando o servo fez isso], todos aqueles [que ele tinha convidado ]começaram a dizer as razões por que eles não podiam ir. O primeiro [homem a quem o servo foi ]disse, Eu acabo de comprar um campo. Preciso ir até lá para vê-lo. Faça o favor de [pedir ao seu chefe que ]ele me perdoe por não comparecer.
19 Йәнә бири: «Мән бәш қошлуқ өкүз сетивалдим, һазир берип уларни синап көрүшүм керәк. Мени әпу қилғайла, баралмаймән» дәпту.
Outra pessoa disse, Eu acabo de comprar cinco pares de bois. Preciso ir examiná-los. Faça o favor de [pedir ao seu chefe que ]ele me perdoe por não ir.
20 Йәнә бириси: «Мән йеңи өйләнгән, шуңа баралмаймән» дәпту.
Outra pessoa disse, acabo de me casar. Por isso não posso ir.
21 Чакар қайтип келип, бу ишларни ғоҗайиниға мәлум қипту. Ғоҗайин ғәзәпләнгән һалда чакириға: «Дәрһал шәһәрниң чоң-кичик кочилириға кирип, ғериб-ғурва, мәйип-накар, ақсақ-чолақ вә кор-әмаларни мошу йәргә жиғип кәл» дәпту.
Então o servo voltou ao seu chefe e relatou a ele o que [cada um tinha dito]. O dono da casa estava zangado [porque as razões que eles deram por não irem eram ridículas]. Ele disse ao seu servo, Vá rápido às ruas e becos/passagens da cidade [e procure pessoas ]pobres e coxas e cegas e aleijadas[, e traga-as para minha casa]!
22 Андин чакар қайтип келип: «Ғоҗайин, әмир бәргиниңдәк ада қилинди, вә йәнә бош орун бар!» дәпту.
[Depois do servo ir fazer isso, ]ele [voltou e ]disse, Senhor, já fiz o que o senhor me mandou, mas ainda há [espaço para mais pessoas].
23 Шуниң билән ғоҗайин чакарға: — «Өйүм меһманларға толуш үчүн йезилардики чоң-кичик йолларни, мәһәллиләрни арилап, удул кәлгән адимиңни зорлап елип кәлгин!
[Aí ]o chefe dele lhe disse, Então saia [da cidade]. Procure pessoas ao lado das estradas, e procure nas estradas estreitas com mato pelos lados [onde pode haver pessoas que não têm casas]. Insista muito com as pessoas nesses lugares para que venham à [minha casa]. Quero que ela esteja cheia [de pessoas]!”
24 Чүнки мән силәргә шуни ейтайки, башта чақирилған адәмләрниң һеч қайсиси дәстихинимдин тетимайду», дәпту.
[Então Jesus disse], Digo isto para vocês: poucos dos [judeus], que [primeiro ]convidei, [para comer o banquete comigo quando eu me tornar rei, ]vão [estar ali ]para provar/gostar dele.”
25 Әнди топ-топ адәмләр униңға һәмраһ болуп кетивататти. У бурулуп уларға қарап мундақ деди:
Grupos grandes de pessoas estavam viajando com [Jesus]. Ele voltou-se e disse a eles,
26 — Маңа әгәшкәнләр [маңа болған сөйүшлиридин] өз атиси вә аниси, аяли вә балилири, ака-укилири вә ача-сиңиллири, һәтта өз җениниму яман көрмисә маңа мухлис болалмас.
“Se alguém que vem a mim amar seu pai e sua mãe e sua esposa e seus filhos e seus irmãos e suas irmãs [mas do que me amar], ele não pode ser meu discípulo. Sim, ele precisa amar mais a mim do que ama sua própria vida!
27 Кимдәким өзиниң крестини йүдүп маңа әгәшмисә у маңа мухлис болалмас.
[Aqueles que estão prontos para executar presos os fazem ]carregar sua cruz [e depois os matam em cima dela. ]Aquele que não está disposto a [deixar que os outros o façam mal e o causem vergonha ]assim e que não está disposto a obedecer meus ensinamentos, não pode ser meu discípulo.
28 Араңлардин бириси мунар салмақчи болса, алди билән олтирип бу қурулушни пүткүзгидәк хираҗәт өзүмдә барму-йоқ дәп һесап қилмасму?
[Vou ilustrar]. Se um de vocês desejasse construir uma torre/casa grande, ele certamente se sentaria primeiro para calcular quanto custaria! Depois ele ia resolver se tinha ou não o dinheiro suficiente para terminá-la.
29 Ундақ қилмиғанда, һулни селип пүткүзәлмисә, көргәнләрниң һәммиси мазақ қилип: «Бу адәм бенани башлап қоюп пүткүзәлмиди» — демәй қалмайду.
[Se ele não fizesse isso], se construísse os alicerces mas não pudesse terminar [o resto da torre], todos os que vissem isso iriam zombar-se dele.
Eles iam dizer, Este homem começou a construir [uma torre ]mas não pôde completá-la!
31 Яки бир падиша йәнә бир падиша билән җәң қилғили чиқса алди билән олтирип: — Мениң үстүмгә келидиған жигирмә миң кишилик қошун егисигә мән он миң әскирим билән тақабил туралармәнму? дәп мөлчәрләп көрмәмду?!
Ou, se um rei resolvesse [mandar seu exército em guerra ]contra outro rei, certamente ele primeiro se sentaria [com seus conselheiros/aqueles que lhe davam conselho]. Eles iriam determinar se [o exército dele], que tinha somente dez mil soldados, seria capaz de derrotar o [outro exército], que tinha vinte mil soldados, e estava pronto para atacar o [exército ]dele.
32 Әгәр у «Соқушалмаймән» дәп ойлиса, дүшмән техи жирақтики чағда әлчи әвәтип, сулһ шәртлирини сорайду.
Se ele [resolvesse ]que não era capaz de [derrotar aquele exército], quando ainda estava bem longe, ele ia enviar mensageiros para perguntar [ao outro rei ]quais as coisas que ele precisava fazer para ter paz.
33 Шуниңға охшаш, силәрдин кимдәким [көңлидә] өзиниң бар-йоқи билән хошлашмиса, маңа мухлис болалмас.
[Portanto], da mesma forma, se qualquer um de vocês não resolver primeiro que está [disposto a ] ceder tudo quanto tem, você não pode ser meu discípulo.
34 Туз яхши нәрсидур; һалбуки, туз өз тәмини йоқатса, униңға қайтидин туз тәмини қандақму киргүзгили болиду?
[Vocês são como ]sal, que é útil [para colocar na comida]. Mas certamente não é possível/será que é possível fazer com que ele ganhe de novo seu sabor se ele já perdeu seu sabor!
35 У тупраққа ишлитишкә яки оғутқа арилаштурушқиму яримай, талаға ташлиниду. Аңлиғидәк қулиқи барлар буни аңлисун!
[Se isso acontece], ele não é bom nem para o solo nem para o estrume. [As pessoas ]jogam fora. [A mesma coisa vai acontecer a vocês se vocês se tornarem inúteis para Deus. ]Se quiserem entender bem o que acabo de dizer, considerem [com cuidado ]o que têm ouvido!
