Қанун шәрһи 21

1 Әгәр Пәрвәрдигар Худайиңлар силәргә мирас қилип егиләшкә беридиған зиминда, далада өлтүрүлгән бир җәсәт тепилса, амма уни өлтүргән адәм мәлум болмиса,

If someone is found slain in the land which Adonai your God gives you to possess, lying in the field, and it is not known who has struck him;

2 ақсақаллириңлар билән сорақчи бәглириңлар чиқип өлүк тепилған йәр билән әтрапидики шәһәрләрниң арилиғини өлчисун;

then your elders and your judges shall come out, and they shall measure to the cities which are around him who is slain.

3 өлтүрүлгүчиниң җәситигә әң йеқин шәһәрниң ақсақаллири болса ишқа селинмиған, боюнтороқму селинмиған инәк тепип кәлсун;

It shall be that the elders of the city which is nearest to the slain man shall take a heifer of the herd, which has not been worked with, and which has not drawn in the yoke.

4 шу шәһәрниң ақсақаллири инәкни сүйи тохтимай ақидиған, һайдилип терилмиған бир җилғиға елип берип, шу җилғиниң өзидә инәкниң бойнини сундурувәтсун;

The leaders of that town are to bring the heifer down to a valley with a stream in it that never dries up, to a place that is neither plowed nor sown; and they are to break the cow’s neck there in the valley

5 шу чағда Лавийниң әвлатлири болған каһинлар уларниң қешиға кәлсун; чүнки Пәрвәрдигар Худайиңлар уларни Өзиниң алдида хизмәттә болуп, Пәрвәрдигарниң намида бәхит-бәрикәт тиләшкә таллиғандур. Һәр бир дәва вә һәр бир таяқ җазаси уларниң сөзи бойичә кесилсун.

The priests the sons of Levi [United with] shall come near; for them Adonai your God has chosen to minister to him, and to bless in Adonai’s name; and according to their word shall every controversy and every assault be decided.

6 Өлтүрүлгүчиниң җәситигә әң йеқин шәһәрдики ақсақалларниң һәммиси шу җилғиға келип, бойни сундурулған инәкниң үстидә туруп, қоллирини жуюп

All the elders of that city, who are nearest to the slain man, shall wash their hands over the heifer whose neck was broken in the valley.

7 гувалиқ берип: «Қоллиримиз болса бу қанни төкмиди, көзлиримиз бу ишни көрмиди;

They shall answer and say, “Our hands have not shed this blood, neither have our eyes seen it.

8 әй Пәрвәрдигар, Сән Өзүң һөрлүк бәдили төләп қутқузған хәлқиң Исраилни кәчүргәйсән вә наһәқ аққан қанниң гунайини Исраил хәлқиңгә артмиғайсән» — десун; шундақ қилип бу қан гунайиға кафарәт кәлтүрүлгән болиду.

Forgive, Adonai, your people Israel [God prevails], whom you have redeemed, and don’t allow innocent blood among your people Israel [God prevails].” The blood shall be forgiven them.

9 Силәр шундақ қилип Пәрвәрдигарниң нәзиридә тоғра болғанни қилип наһәқ төкүлгән қанниң гунайини өзүңлардин чиқиривәткән болисиләр.

So you shall put away the innocent blood from among you, when you shall do that which is right in Adonai’s eyes.

10 Әгәр силәр дүшмәнлириңлар билән җәң қилғили чиққиниңларда Пәрвәрдигар Худайиңлар уларни қолуңларға бәргәч, улардин әсир алған болсаңлар,

When you go out to battle against your enemies, and Adonai your God delivers them into your hands, and you carry them away captive,

11 бу әсирләрниң арисида чирайлиқ бир аялни көрүп, көңлүң униңға чүшүп, уни әмриңгә елишни халисаң,

and see among the captives a beautiful woman, and you have chasak ·set your affection· for her, and desire to take her as your wife;

12 ундақта уни өйүңгә елип барғин; у чечини чүшүрүп, тирнақлирини ясап,

then you shall bring her home to your house. She shall shave her head and trim her nails.

13 әсирликтә кийгән кийимлирини селип, өйүңдә олтирип толуқ бир ай ата-аниси үчүн матәм тотсун; андин сән униң қешиға кирип уни өзүңгә аял қилип униңға әр болсаң болиду.

She shall take the clothing of her captivity off of herself, and shall remain in your house, and bewail her father and her mother a full month. After that you shall go in to her and be her husband, and she shall be your wife.

14 Кейин, әгәрдә көңлүң униңдин сөйүнмисә, у қәйәрни халиса, барғили қоюшуң керәк; уни пулға сатмиғин вә униңға дедәктәк муамилә қилмиғин, чүнки сән униңға йеқинлиқ қилип уят қилғансән.

It shall be, if you have no delight in her, then you shall let her go where she desires; but you shall not sell her at all for money. You shall not deal with her as a slave, because you have humbled her.

15 Әгәр бирисиниң икки аяли болуп уларниң биригә амрақлиқ, йәнә биригә өчлүк қилған болса вә амрақ вә өч болған һәр иккисидин оғул туғулған болса, тунҗисини өч аялидин тапқан болса

If a man has two wives, the one 'ahav ·affectionately loved·, and the other hated, and they have borne him children, both the 'ahav ·affectionately loved· and the hated; and if the firstborn son is hers who was hated;

16 ундақта у киши оғуллириға барини мирас үчүн үләштүрүп бәргән күнидә өч аялиниң оғли, йәни униң тунҗа оғлиниң орниға амрақ аялиниң оғлини тунҗа оғуллуққа қоюшқа болмайду.

then it shall be, in the day that he causes his sons to inherit that which he has, that he may not give the son of the 'ahav ·affectionately loved· the rights of the firstborn before the son of the hated, who is the firstborn;

17 У бәлки өч аялиниң оғлини тунҗа оғлум дәп етирап қилсун; чүнки бу униң күч-қуввити бар вақтидики дәсләпки мевисидур; тунҗа оғуллуқ һоқуқи униңки болғачқа, атиси барлиқ мал-мүлүктин униңға икки үлүш мирас бәрсун.

but he shall acknowledge the firstborn, the son of the hated, by giving him a double portion of all that he has; for he is the beginning of his strength. The mishpat ·right· of the firstborn is his.

18 Әгәр бирисиниң башбаштақ вә итаәтсиз оғли болса, у нә атисиниң сөзигә, нә анисиниң сөзигә қулақ салмай, һәтта таяқ-тәрбийиму кар қилмай, уларниң гепини йәнила аңлимиса,

If a man has a stubborn and rebellious son, who will not sh'ma ·hear obey· the voice of his father or the voice of his mother, and though they chasten him, will not listen to them;

19 Униң ата-аниси уни тутуп, шәһәрниң дәрвазисиға елип берип, шәһәрниң ақсақаллириниң қешиға кәлтүрсун;

then his father and his mother shall take hold of him and bring him out to the elders of his city, and to the gate of his place.

20 улар шәһәрниң ақсақаллириға әрз қилип: — «Бу оғлимиз башбаштақлиқ вә итаәтсизлик қилип, сөзимизни аңлимай жүриду; у нәпси яман, шарапхор болуп қалди» дәп ейтсун.

They shall tell the elders of his city, “This our son is stubborn and rebellious. He will not sh'ma ·hear obey· our voice. He is a glutton and a drunkard.”

21 Шуниң билән шәһәрниң һәммә хәлқи бир болуп уни чалма-кесәк қилип өлтүрсун. Силәр бу йол билән өзүңлардин рәзилликни чиқириветисиләр; пүткүл Исраил бу ишни аңлап қорқидиған болиду.

All the men of his city shall stone him to death with stones. So you shall remove the evil from among you. All Israel [God prevails] shall sh'ma ·hear obey·, and fear.

22 Әгәр бириси өлүм җазасиға лайиқ гуна садир қилип, өлтүрүлгән болса вә җәситини бир дәрәққә есип қойған болсаңлар,

If a man has committed a sin mishpat ·judged· worthy of death, and he is put to death, and you hang him on a tree;

23 өлүги кечичә дәрәқтә қалмисун; қандақла болмисун, силәр дәрәққә есилғучини шу күндә көмүветиңлар (чүнки кимдәким [дәрәққә] есилған болса, Худа тәрипидин ләнәткә қалдурулған киши һесаплиниду). Шундақ қилсаңлар, Пәрвәрдигар Худайиңлар силәргә мирас қилип бәргән зиминни булғимиған болисиләр.

his body shall not remain all night on the tree, but you shall surely bury him the same day; for he who is hanged is accursed of God; that you don’t defile your land which Adonai your God gives you for an inheritance.