Қанун шәрһи 15

1 Һәр бир йәттә жилниң ахирида сән бир «халас қилиш»ни җакалиғин.

“ʻI he ngataʻanga ʻo hono fitu ʻoe taʻu kotoa pē ke ke fai ʻae vete ange.

2 Бу «халас қилиш» мундақ болиду: — барлиқ қәриз егилири хошнисиға бәргән қәризни кәчүрүм қилиши керәк; уни хошнисидин яки қериндишидин тәләп қилмаслиғи керәк; чүнки Пәрвәрдигар алдида бир «халас қилиш» җакаланди.

Pea ko hono anga ʻoe vete ange eni: Ko ia kotoa pē naʻe nō atu ha meʻa ki hono kaungāʻapi ke vete ʻe ia ia; ʻoua naʻa ʻeke ia ʻi hono kaungāʻapi, pe ki hono tokoua; koeʻuhi ʻoku ui ia ko e vete ange kia Sihova.

3 Чәтәлликтин болса тәләп қилишқа болиду; лекин қериндишиңда болған қәризни кәчүрүм қилишиң керәк.

‌ʻE ngofua ʻa hoʻo ʻeke ia ki he muli ka ko ia ʻoku ʻaʻau mo ho tokoua ʻe tukuange ia ʻe ho nima;

4 Һалбуки, араңларда һаҗәтмәнләр болмайду; чүнки Пәрвәрдигар Худайиң силәргә мирас болуш үчүн егилишиңларға беридиған шу зиминда турғиниңда сени зиядә бәрикәтләйду;

Koeʻuhi ke ʻoua naʻa ai ha kau masiva ʻiate kimoutolu; koeʻuhi ʻe tāpuaki lahi koe ʻe Sihova ʻi he fonua ʻaia ʻoku foaki ʻe Sihova ko ho ʻOtua ke ke maʻu ko e tofiʻa:

5 Пәқәт силәр Пәрвәрдигар Худайиңларниң авазиға қулақ селип, мән силәргә бүгүн тапилиған бу пүтүн әмиргә әмәл қилишқа көңүл бөлсәңлар шундақ болиду.

‌ʻO kapau te ke fanongo lelei ki he leʻo ʻo Sihova ko ho ʻOtua, ke tokanga ʻo fai ʻae ngaahi fekau ni kotoa pē ʻaia ʻoku ou fekau kiate koe he ʻaho ni.

6 Чүнки Пәрвәрдигар Худайиң саңа вәдә қилғандәк у сени бәрикәтләйду; сән көп әлләргә капаләтлик елип қәриз берисән, лекин улардин қәриз алмайсән; сән көп әлләр үстигә һөкүм сүрисән, лекин улар үстүңдин һөкүм сүрмәйду.

He ʻoku tāpuakiʻi koe ʻe Sihova ko ho ʻOtua, ʻo hangē ko ʻene talaʻofa kiate koe: pea te ke nō atu ki he ngaahi puleʻanga lahi, ka ʻe ʻikai te ke nō mai; pea te ke pule koe ki he ngaahi puleʻanga lahi, ka ʻe ʻikai tenau pule kiate koe.

7 Пәрвәрдигар Худайиң саңа беридиған зиминда шәһәр-йезаңлар ичидә туруватқан қериндашлириң арисидин кәмбәғәл бир адәм болса, сән униңға көңлүңни қаттиқ қилма яки һаҗити чүшкән қериндишиңға қолуңни жумувалма;

“Kapau ʻe ʻiate kimoutolu ha tangata masiva ʻi ho kāinga ʻi he ngaahi matanikolo ʻo ho fonua ʻaia ʻoku foaki ʻe Sihova ko ho ʻOtua kiate koe, ʻoua naʻa ke fakafefeka ho loto, pe tāpuni ho nima ki ho tokoua masiva:

8 сән бәлки сехийлиқ билән униңға қолуңни очуқ қил вә униңда немә кам болса чоқум һаҗитидин чиқип униңға өтнә берип тур.

Ka te ke mafola ke lahi ho nima kiate ia, pea ke nō atu moʻoni kiate ia ke tatau mo ʻene masiva, ʻaia ʻoku ne masiva ai.

9 Көңлүңдә намрат қериндишиңдин ағринип: Йәттинчи жил, йәни «халас жили» йеқинлашти, дәп рәзил ойда болуштин, униңға һеч нәрсә бәрмәсликтин һези бол; шундақ болуп қалса у сениң тоғраңда Пәрвәрдигарға пәряд көтириши билән бу иш саңа гуна һесаплиниду.

Vakai telia naʻa ai ha mahalo ʻi ho loto kovi, ʻo pehē, ʻOku ofi ʻa hono fitu ʻoe taʻu, ko e taʻu ʻoe vete ange: pea kovi ai ho mata ki ho tokoua masiva, pea ʻoku ʻikai te ke tuku ha meʻa kiate ia; pea tangi lāunga ai ia kia Sihova ʻiate koe, pea hoko ia ko e angahala kiate koe.

10 Сән чоқум униңға сехийлиқ билән бәргин; униңға бәргиниңдә көңлүңдә нарази болма; чүнки бу иш үчүн Пәрвәрдигар Худайиң сени барлиқ ишлириңда вә қолуңдики барлиқ әмгигиңдә бәрикәтләйду.

Ko e moʻoni te ke foaki kiate ia, pea ʻoua naʻa mamahi ho loto ʻi hoʻo foaki kiate ia: he koeʻuhi ko e meʻa ni ʻe tāpuaki ai koe ʻe Sihova ko ho ʻOtua ʻi hoʻo ngaahi ngāue kotoa pē, pea ʻi he meʻa kotoa pē ʻoku mafao atu ho nima ki ai.

11 Чүнки кәмбәғәлләр зиминдин йоқап кәтмәйду; шуңа мән саңа: «Сән сехийлиқ билән зиминдики қериндишиңға, йәни сениң намратлириңға вә һаҗәтмәнлириңгә қолуңни ачқин» — дәп тапилидим.

Koeʻuhi ʻe ʻikai ʻaupito ngata ʻae masiva mei ho fonua: ko ia ʻoku ou fekauʻi koe, ʻo pehē, Ke ke mafola ho nima ʻo lahi ki ho tokoua, ki he masiva, mo ia ʻoku tuʻutāmaki, ʻi ho fonua.

12 Сениң қериндишиң, мәйли ибраний әр яки ибраний аял болсун саңа сетилған болса, у алтә жил қуллуғуңда болиду, андин йәттинчи жилида сән уни өзүңдин халас қилип қоювәт.

“Pea kapau kuo fakatau kiate koe ho tokoua, ko e tangata Hepelū, pe ko e fefine Hepelū, ʻo ne tauhi koe ʻi he taʻu ʻe ono; ke ke toki tukuange ia ke ʻataʻatā meiate koe ʻi hono fitu ʻoe taʻu.

13 Уни қоювәткәндә қуруқ қол қоювәтсәң болмайду;

Pea ʻoka ke ka fekau ia ke ʻalu ʻo ʻataʻatā meiate koe, ʻoua naʻa ke tuku ia ke ʻalu masiva;

14 сән чоқум қойлириңдин, хаминиңдин вә шарап көлчигиңдин тәқдим қилишиң керәк; Пәрвәрдигар Худайиң сени бәрикәтлигини бойичә сән униңға бәр.

Ka te ke tuku ʻae meʻa lahi kiate ia mei hoʻo fanga manu, pea mei hoʻo hahaʻanga, pea mei hoʻo tataʻoʻanga uaine: ʻi he meʻa ʻaia kuo tāpuakiʻi ai koe ʻe Sihova ko ho ʻOtua te ke ʻatu kiate ia.

15 Сениң әслидә Мисир зиминида қул болғанлиғиңни, шуниңдәк Пәрвәрдигар Худайиң сени һөрлүк бәдили төләп қутқузғанлиғини ядиңда тут; шуңа мән бүгүн бу ишни саңа тапилидим.

Pea ke manatu ko e tangata pōpula koe ʻi he fonua ko ʻIsipite, pea naʻe huhuʻi koe ʻe Sihova ko ho ʻOtua: ko ia ʻoku ou fekau ai ʻae meʻa ni kiate koe he ʻaho ni.

16 Һалбуки, шу қулуң саңа: «мән сәндин кәтмәймән» десә (чүнки у сени вә аиләңдикиләрни сөйиду, сениң билән һали яхши болиду)

Pea ʻe pehē, kapau ʻe pehē ʻe ia kiate koe, ʻE ʻikai te u ʻalu ʻiate koe; ko e meʻa ʻi heʻene ʻofa kiate koe mo ho fale, pea ko e meʻa ʻi heʻene lelei ʻiate koe;

17 — шу чағда сән бигизни елип униң қулиқини ишиктә тәш. Шуниң билән у мәңгүгә сениң қулуң болиду. Шуниңдәк дедигиңгиму шундақ муамилә қилғин.

Te ke toki toʻo mai ha vili, pea tui ʻaki ia hono telinga [ke maʻu ki ]he matapā, pea ʻe hoko ia ko hoʻo tamaioʻeiki ʻo taʻengata. Pea ke fai pehē foki ki hoʻo kaunanga.

18 [Қулуңни] йениңдин қоюветиш саңа еғир кәлмисун; чүнки у қуллуғуңда алтә жил болғачқа, қиммити мәдикарниңкидин икки һәссә артуқ болиду; [уни қоювәтсәң] Пәрвәрдигар Худайиң барлиқ ишлириңда сени бәрикәтләйду.

‌ʻOua naʻa matamata faingataʻa kiate koe, ʻoka ke ka tukuange ia ke ʻalu ʻo ʻataʻatā meiate koe; he naʻe tatau ia kiate koe mo e tamaioʻeiki ʻe toko ua ʻoku ngāue ki he totongi, ʻi heʻene tauhi koe ʻi he taʻu ʻe ono: pea ʻe tāpuaki koe ʻe Sihova ko ho ʻOtua ʻi he meʻa kotoa pē ʻoku ke fai.

19 Калилириң вә қойлириң арисида туғулған барлиқ тунҗа әркәк мозай-қозилириңни Пәрвәрдигар Худайиңға ата; калилириңниң тунҗисини һеч қандақ әмгәккә салма, қойлириңниң тунҗисини қирқима.

“Ko e ʻuluaki fānau tangata kotoa pē ʻoku tupu ʻi hoʻo fanga manu lalahi mo hoʻo fanga manu siʻi ke ke fakatapui kia Sihova ko ho ʻOtua: ʻoua naʻa ke fai ha ngāue ʻe taha ʻaki ʻae ʻuluaki ʻo hoʻo fanga pulu, pea ʻoua naʻa kosi ʻae ʻuluaki fānau ʻa hoʻo sipi.

20 Сән вә өйүңдикиләр һәр жили шу мелиңни Пәрвәрдигар Худайиң алдида, Пәрвәрдигар таллайдиған җайда йәңлар.

Ka ke kai ia, ʻi he ʻao ʻo Sihova ko ho ʻOtua, ʻe koe mo ho fale kotoa, ʻi he taʻu tukufakaholo kotoa pē, ʻi he potu ʻaia ʻe fili ʻe Sihova.

21 Бирақ [шу] һайванларниң бир йери мәйип болса, мәйли у мәҗруһ, кор яки униңда һәр қандақ нуқсан болса, уни Пәрвәрдигар Худайиңға қурбанлиқ қилмаслиғиң керәк.

Pea kapau ʻoku ai hano mele, kapau ʻoku ketu, pe kui, pe[ʻi ai ]ha lavea kovi, ʻoua naʻa ke feilaulau ʻaki ia kia Sihova ko ho ʻOtua.

22 Бәлки уни шәһәр-йезаңлар ичидә йесәң болиду; кишиләр мәйли пак яки напак болсун, уни җәрән яки кейикни йегәндәк йесә болиду.

Ke ke kai ia ʻi ho lotoʻā: ʻe fakatou kai ʻi ai ʻae taʻemaʻa mo e maʻa, ʻo hangē ko e ʻanitelope, mo e haʻate.

23 Пәқәт сән униң қенини йемә; қенини суни йәргә төккәндәк төкүвәт.

Kaeʻoua naʻa ke kai ʻa hono toto ka ke lilingi ia ki he kelekele ʻo hangē ko e vai.