Mmɛbusɛm 6

1 Me ba, sɛ woadi akagyinamu ama ɔyɔnko bi, sɛ wode wo biribi asi awowa ama obi,

Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;

2 sɛ deɛ wokaeɛ ayi ka ama wo na sɛ wʼano asɛm afidie ayi wo a,

Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.

3 ɛnneɛ yɛ yei, me ba, na fa tete wo ho, sɛ ɔyɔnko nsa aka woɔ no nti: fa ahobrɛaseɛ kɔ nʼanim; na kɔ so pa wo yɔnko no kyɛw!

Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.

4 Mma wʼani nkum na nntɔ nko.

Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.

5 Gye wo ho, sɛdeɛ ɔforoteɛ dwane firi ɔbɔmmɔfoɔ nsam anaa sɛdeɛ anomaa dwane firi fidisumfoɔ afidie mu.

Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.

6 Ɔkwadwofoɔ, kɔ atɛtea nkyɛn; hwɛ nʼakwan, na hunu nyansa!

Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;

7 Ɔnni ɔsahene, ɔnni ɔhwɛfoɔ anaa sodifoɔ bi,

Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;

8 nanso, ɔde aduane sie wɔ ahuhuro ɛberɛ mu ɔboaboa nnuane ano wɔ twaberɛ.

To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.

9 Wo, ɔkwadwofoɔ, wobɛda akɔsi da bɛn? Wɔbɛnyane ɛberɛ bɛn?

Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?

10 Nna kakra, nkotɔ kakra, nsa a woabobɔ de rehome kakra,

Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;

11 ɛbɛma ohia aba wo so sɛ ɔkwanmukafoɔ na ahokyere ato ahyɛ wo so sɛ deɛ ɔkura tuo.

A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.

12 Onipa teta ne ohuhuni a ɔde atorɔ kyini,

Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;

13 deɛ ɔbu nʼani, na ɔde ne nan yɛ nsɛnkyerɛnneɛ na ɔde ne nsateaa kyerɛkyerɛ adeɛ,

Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;

14 deɛ ɔde nʼakoma mu nnaadaa bɔ ɛpɔ bɔne, na ɔde mpaapaemu ba ɛberɛ biara.

Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.

15 Ɛno enti amanehunu bɛba ne so prɛko pɛ; wɔbɛsɛe no mpofirim, a wɔrenya ano aduro.

Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.

16 Nneɛma nsia na Awurade mpɛ, nneɛma nson na ɛyɛ nʼakyiwadeɛ:

Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:

17 ani a ɛtra ntɔn, atorɔ tɛkrɛma, nsa a ɛka mogya a ɛdi bem guo,

Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;

18 akoma a ɛdwene amumuyɛ ho, nan a ɛtutu mmirika kɔyɛ bɔne,

Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;

19 Ɔdansekurumni a ɔdi atorɔ ne onipa a ɔde mpaapaemu ba anuanom mu.

Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.

20 Me ba, tie wʼagya ahyɛdeɛ na nnyaa wo maame nkyerɛkyerɛ mu.

Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.

21 Fa kyekyere wʼakoma ho daa; na fa kyekyere wɔ kɔn mu.

Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.

22 Wonante a, ɛbɛkyerɛ wo ɛkwan; sɛ woda a, ɛbɛwɛn wo; sɛ wonyane a, ɛbɛkasa akyerɛ wo.

Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;

23 Na saa ahyɛdeɛ yi yɛ kanea; saa nkyerɛkyerɛ yi yɛ hann, na ahohyɛsoɔ ntenesoɔ yi yɛ nkwa kwan,

Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;

24 ɛtwe wo firi ɔbaa a ɔnni suban pa no ho, firi ɔbaawarefoɔ sansani tɛkrɛmadɛ ho.

Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.

25 Mma wo kɔn nnɔ nʼahoɔfɛ mma nʼani akyideda no ntwetwe wo,

Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.

26 ɛfiri sɛ, odwamanfoɔ de animguaseɛ bɛbrɛ wo, na obi yere gyegye wo kɔ owuo mu.

Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.

27 Obi bɛtumi asɔ ogya agu ne srɛ so a ɛnhye nʼatadeɛ anaa?

Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?

28 Obi bɛtumi anante gyasramma so a mpumpunnya mmobɔ ne nan ho anaa?

Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?

29 Saa na ɔbarima a ɔne ɔbarima foforɔ yere da no teɛ obiara a ɔde ne nsa bɛka noɔ no remfa ne ho nni da.

Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.

30 Nnipa mmu ɔkorɔmfoɔ a wakɔwia adeɛ animtiaa sɛ ɛkɔm de no na ɔde rekɔdwodwo ano enti.

Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;

31 Mmom sɛ wɔkyere no a, ɛsɛ sɛ ɔtua ka mmɔho nson; sɛ ɛhia sɛ wɔtɔn ne fie agyapadeɛ nyinaa mpo a, ɛsɛ sɛ wɔtɔn.

Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.

32 Ɔbarima a ɔsɛe awadeɛ no nni adwene; obiara a ɔyɛ saa no sɛe ne ho.

Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.

33 Ɔboro ne animguaseɛ na ɔbɛnya, na nʼahohora rempepa da.

Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.

34 Ninkunutweɛ hwanyane okunu abufuo na sɛ ɔtɔ were a, ahummɔborɔ biara nni mu.

Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.

35 Ɔrennye mpata biara; na ɔbɛpo adanmudeɛ, sɛ ɛso sɛ ɛdeɛn mpo a.

Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.