< Luka 1 >

1 Adamfo pa Teofilo, nnipa pii abɔ mmɔden akyerɛw Yesu ho nsɛm a akɔ so wɔ yɛn mu no.
Aicae salakah kaom tangtang hmuen kawng thuihaih maeto pacoeng maeto kamtomh poe ah suek hanah paroeai ca tarik kaminawk oh o boeh,
2 Wɔkyerɛw faa nsɛm a wɔaka akyerɛ yɛn a nnipa a wohuu saa nneɛma yi fi mfiase no nam so daa no adi no ho.
nihcae loe tangsuek na hoi hnukung ah oh o, tamthanglok toksah kaminawk mah, aicae khae thuih ih lok baktih toengah;
3 Nanso minyaa adwene bi sɛ, sɛ mehwehwɛ nea wɔakyerɛw no nyinaa mu yiye na mekyerɛw brɛ wo a, eye.
kahoih koek Theophila, tangsuek na hoi kaom hmuennawk to kakoep ah thaikop boih moe, hmuen kaom maeto pacoeng maeto kamtomh poe ah, nangcae khaeah tarik nahaeloe hoi tih, tiah poekhaih ka tawnh,
4 Eyi bɛboa wo ma woahu nokware a ɛwɔ nea woasua no nyinaa mu.
to tiah ni ang patuk o ih lok to kahoihah na panoek o tih.
5 Mede mʼasɛm no befi Yudafo sɔfo Sakaria a ɔtenaa ase wɔ Yudeahene Herode bere so a na ofi Abia asɔfokuw mu no so. Sakaria yere Elisabet nso, na ɔyɛ Aaron aseni.
Judea siangpahrang, Herod dung ah, Zakaria, tiah ahmin kaom qaima maeto oh, anih loe Abijah ih acaeng ah oh moe, a zu Elizabeth loe Aaron ih acaeng ah oh.
6 Na Sakaria ne ne yere Elisabet som Onyankopɔn nokware mu a wɔn ho nni asɛm wɔ Onyankopɔn anim.
Nihnik loe Sithaw hmaa ah katoeng kami ah oh hoi moe, Angraeng mah paek ih kaalok hoi sak han koi toknawk boih coek koi kaom ai ah a sak hoi.
7 Na wonni ɔba, efisɛ na Elisabet yɛ obonin. Na wɔn baanu nyinaa nso anyinyin.
Elizabeth loe caa kak pongah nawkta tawn hoi ai, nihnik loe saning coeh hoi parai boeh.
8 Da bi a eduu Sakaria asɔfokuw so sɛ wɔyɛ asɔredan mu adwuma no,
Anih mah angmah ih kaminawk hoi Sithaw hmaa ah qaima toksakhaih tue phak naah,
9 wɔtow aba yii no sɛ, ɔnkɔhyew aduhuam wɔ ɔhyew afɔremuka no so.
qaimanawk mah sakzong ih atawk baktih toengah, Angraeng tempul thungah akun moe, hmuihoih thlaekhaih loe anih ih tok ah oh.
10 Saa bere no ara nso na asafo no rebɔ mpae wɔ adiwo hɔ sɛnea wɔtaa yɛ no.
Hmuihoih thlaek nathuem ah, paroeai kaminawk loe tasa bangah lawkthuih o.
11 Sakaria gu so rehyew aduhuam no, prɛko pɛ, Awurade bɔfo begyinaa afɔremuka no nkyɛn mu wɔ nifa so.
To naah anih khaeah Angraeng ih van kami maeto amtueng moe, hmuihoih thlaekhaih hmaicam bantang bangah angdoet pae.
12 Sakaria huu no no, ɔbɔɔ piriw na ne ho popoe.
Zakaria mah anih to hnuk naah zit moe, tasoehhaih hoiah oh.
13 Nanso ɔsoro ɔbɔfo no ka kyerɛɛ no se, “Sakaria, nsuro, Awurade Nyankopɔn ate wo mpaebɔ. Wo yere Elisabet bɛwo ɔbabarima na ɛsɛ sɛ woto ne din Yohane.
Toe van kami mah anih khaeah, Zakaria, zii hmah: na lawkthuihaih Sithaw mah thaih boeh; na zu Elizabeth mah capa maeto na sah pae tih, anih ih ahmin to Johan, tiah sak han oh.
14 Nʼawo bɛma wʼani agye na wo ho asɛpɛw wo. Saa ara na ɛbɛma nnipa bebree nso ani agye.
Anghoehaih hoi oephaih to na tawn tih; anih tapen pongah paroeai kaminawk loe anghoe o tih.
15 Ɔbɛyɛ ɔkɛse wɔ Awurade anim. Ɔrennom nsa biara da, na Honhom Kronkron bɛyɛ no ma afi ne na yam.
Anih loe Angraeng mikhnuk ah kalen ah om ueloe, misurtui hoi paqui thaih koi hmuen roe nae mak ai; anih loe amno zok thung hoi kamtong Kacai Muithla hoiah koi tih.
16 Israelfo pii nam nʼasɛnka so benya adwensakra asan aba Awurade, wɔn Nyankopɔn, nkyɛn.
Anih mah paroeai Israel kaminawk to angmacae ih Angraeng khaeah angqoisak tih.
17 Obenya Odiyifo Elia honhom ahoɔden no bi, na obedi Agyenkwa no ba no anim abesiesie nnipa ama ne ba a ɔbɛba no. Nʼasɛnka bɛma ntease aba agyanom ne wɔn mma ntam. Na ɔbɛdan Awurade asɛm no ho asoɔdenfo adwene akɔ Awurade pɛ ho.”
Anih mah ampanawk ih palungthin to a caanawk khaeah angqoisak tih, lok tahngai ai kaminawk to katoeng kaminawk ih palunghahaih loklam bangah angqoisak ueloe, Angraeng hanah kaminawk omsak coek tih, anih loe Elijah ih palungthin, thacakhaih hoiah Angraeng hmaa ah caeh tih, tiah a naa.
18 Sakaria buaa ɔbɔfo no se, “Ɛbɛyɛ dɛn na eyi aba mu? Mabɔ akwakoraa na me yere nso abɔ aberewa.”
Zakaria mah van kami khaeah, Hae hmuen hae kawbangmaw ka panoek thai tih? Kai loe mitong boeh moe, ka zu doeh mitong boeh, tiah a naa.
19 Ɔbɔfo no kae se, “Mene Gabriel a migyina Onyankopɔn anim daa no. Ɔno na ɔsomaa me se memmɛka asɛmpa yi nkyerɛ wo.
To naah van kami mah anih khaeah, Kai loe Sithaw hmaa ah angdoe, Gabriel ah ka oh; lok kang thuih moe, kahoih hae anghoehaih tamthangnawk patuek han ih ni nang khaeah ang patoeh.
20 Esiane sɛ woagye akyinnye nti, wobɛtɔ mum akosi sɛ wɔbɛwo abofra no. Na nea maka akyerɛ wo yi nyinaa bɛba mu pɛpɛɛpɛ wɔ ne bere a ɛsɛ mu.”
Khenah, atue phak naah akoep han koi kang thuih ih loknawk to na tang ai pongah, hae hmuennawk ohhaih ni pha ai karoek to, lok na aa tih, tiah a naa.
21 Saa bere yi nyinaa na asafo mma no retwɛn Sakaria sɛ ɔbɛba. Na ɛyɛ wɔn nwonwa sɛ wakyɛ saa.
Kaminawk mah Zakariah to zing o, anih loe tempul thungah akra parai boeh pongah dawnrai o.
22 Bere a ɔbae no, wantumi ankasa ankyerɛ asafomma no. Wohu fii ne nneyɛe mu sɛ wahu nʼani so ade wɔ asɔredan mu hɔ.
Anih tasa bang tacawt naah loe, kaminawk khaeah lokthui thai ai boeh: anih loe lok apae ai, kaminawk khaeah ban hoiah ni angmathaih a sak pae: to pongah kaminawk mah anih loe tempul thungah hnuksakhaih a hnuk kalang mue, tiah poek o.
23 Owiee nʼasɔfodwuma wɔ asɔredan mu hɔ no, ɔkɔɔ fie.
Anih loe a toksakhaih boeng pacoengah, angmah im ah amlaem.
24 Nna bi akyi no, ne yere Elisabet nyinsɛnee, na ɔde ne ho siee asram anum.
To ninawk boeng pacoengah a zu Elizabeth to zokpom; anih loe khrah pangato thung imthung ah anghawk,
25 Ɔde anigye kae se, “Awurade ayɛ me adɔe. Wayi animguase a ɛkaa me wɔ nnipa anim no afi me so.”
anih mah ang khet nathuem ah, kaminawk salakah kai kasae thuihaih to takhoe ving hanah, Angraeng mah kai hanah hae hmuen hae sak boeh, tiah a thuih.
26 Elisabet nyinsɛn asram asia no, Onyankopɔn somaa ɔbɔfo Gabriel kɔɔ Galilea akuraa bi a wɔfrɛ no Nasaret no ase
Elizabeth zokpomhaih khrah tarukto phak naah, Sithaw mah van kami Gabriel to Kalili prae, Nazareth vangpui ah kaom,
27 se, ɔnkɔ ɔbea kronkron bi a wɔfrɛ no Maria a na wɔde no ama Yosef a ofi Ɔhene Dawid abusua mu no aware no nkyɛn.
David imthung takoh Joseph, tiah ahmin kaom kami mah hamh ih tangla cuem khaeah patoeh; tangla kacuem ih ahmin loe Meri.
28 Gabriel huu no ara pɛ, ɔka kyerɛɛ no se, “Asomdwoe nka wo! Awurade ka wo ho, wo a Awurade adom wo.”
Anih khaeah van kami to caeh moe, Kasang koek tahamhoih hnu kami, anghoe ah! Sithaw loe nang hoi nawnto oh: nang loe nongpatanawk thungah tahamhoih kami ah na oh, tiah a naa.
29 Ɔbɔfo no asɛm no maa Maria adwene mu yɛɛ no nnaa ma obisaa ne ho se, “Na saa nkyia yi ase ne dɛn?”
Meri mah anih to hnuk naah, dawnrai, a palung thung hoiah kawbaktih kami tapringhaih lok maw vai, tiah poek.
30 Ɔbɔfo no san ka kyerɛɛ Maria bio se, “Maria, nsuro, efisɛ Awurade adom wo.
Toe van kami mah anih khaeah, Meri, Zii hmah: nang loe Sithaw mah palung tong ih kami ah na oh boeh.
31 Tie! Ɛrenkyɛ biara wubenyinsɛn na woawo ɔbabarima na woato ne din Yesu.
Khenah, zok na pomh ueloe, caa nongpa maeto na sah tih, anih ih ahmin loe JESU, tiah sak han oh.
32 Ɔbɛyɛ ɔkɛse, na wɔbɛfrɛ no Ɔsorosoro Nyankopɔn Ba. Na Awurade de ne nena Dawid ahengua no bɛma no.
Anih loe paroeai len tih, Sang koek Capa, tiah kawk o tih: Angraeng Sithaw mah Ampa David ih angraeng tangkhang to anih khaeah paek tih:
33 Na obedi Yakob fi so hene daa; na nʼahenni to rentwa da.” (aiōn g165)
Anih mah Jakob imthung to dungzan ah uk tih; a prae loe boenghaih om mak ai, tiah a naa. (aiōn g165)
34 Maria bisaa ɔbɔfo no se, “Na ɛbɛyɛ dɛn na mawo wɔ bere a ɔbarima nhuu me da?”
To naah Meri mah van kami khaeah, Hae hmuen loe kawbangmaw angcoeng thai tih? Nongpa hoi ka om ai bae, tiah a naa.
35 Ɔbɔfo no buae se, “Honhom Kronkron bɛba wo so na Ɔsorosoro Nyankopɔn tumi abɛkata wo so, eyi nti abofra a wobɛwo no no bɛyɛ kronkron na wɔbɛfrɛ no Onyankopɔn Ba.
Van kami mah anih khaeah, Kacai Muithla na nuiah om tih, Kasang koek sakthaihaih tha mah na oh haih tih: to pongah nang khaeah tapen han koi Ciimcai Capa loe Sithaw Capa, tiah kawk tih.
36 Ɛbɛyɛ asram asia ni a wo busuani Elisabet mpo a ɔyɛ obonin anyinsɛn ɔbabarima wɔ ne mmerewabere mu.
Khenah, nam nawkamya ah kaom Elizabeth doeh mitong pacoengah caa nongpa maeto pomh boeh: anih loe caa kak, toe vaihi zokpomhaih khrah tarukto oh boeh.
37 Efisɛ Onyankopɔn de, biribiara nso no yɛ.”
Sithaw han angcoeng thai ai hmuen tidoeh om ai, tiah a naa.
38 Maria kae se, “Me de, meyɛ Awurade afenaa. Nea Awurade pɛ na ɛnyɛ.” Afei, ɔbɔfo no gyaw no hɔ kɔe.
To naah Meri mah, Khenah, kai loe Angraeng ih toksah nongpata ah ni ka oh; na thuih ih lok baktih toengah ka nuiah om nasoe, tiah a naa. To pacoengah van kami mah anih to caehtaak.
39 Nna kakra bi akyi no, Maria kɔɔ Yudea mmepɔw so kurow bi mu.
Meri loe angthawk moe, Judea prae mae nuiah kaom vangpui maeto ah karangah caeh;
40 Saa kurow no mu na Sakaria te. Oduu kurow no mu hɔ no, ɔkɔɔ Sakaria fi kɔsraa Elisabet. Okyiaa no.
Zakariah ih imthung ah akun moe, Elizabeth to lok tapring.
41 Elisabet tee Maria nkyia no, ɔba a ɔda ne yam no kekaa ne ho; amono mu hɔ ara na Honhom Kronkron hyɛɛ Elisabet ma.
Meri mah tapring ih lok to Elizabeth mah thaih naah, a zok thung ih nawkta to angtawt; to naah Elizabeth loe Kacai Muithla hoiah koi:
42 Elisabet de ahosɛpɛw teɛɛ mu se, “Maria, wɔahyira wo sen mmea nyinaa, na wo ba a wobɛwo no no bɛyɛ onipa kɛse.
anih mah, Nang loe nongpatanawk thungah tahamhoih kami ah na oh, na zok thung ih athaih doeh tahamhoih.
43 Anuonyam bɛn na ɛsen eyi. Me sɛɛ ne hena a anka mʼAwurade bɛba abɛsra me?
Tipongah maw ka Angraeng ih amno ah ohhaih to kai khaeah ang paek?
44 Wukyiaa me pɛ, na abofra no de anigye kekaa ne ho.
Khenah, nang tapringhaih lok to ka thaih naah, anghoe loiah ka zok thung ih nawkta to amloep tahang.
45 Nhyira nka wo sɛ wugye dii sɛ nea Onyankopɔn aka no ɔbɛyɛ; ɛno nti na wɔadom wo yi.”
Angraeng khae hoi thuih ih loknawk loe anih khaeah akoep tih, tiah tanghaih tawn nongpata loe tahamhoih, tiah tha hoiah a hangh.
46 Maria kae se, “Me kra kamfo Awurade.
Meri mah, Ka hinghaih pakhra mah Angraeng to pakoeh moe,
47 Na me honhom ani gye mʼagyenkwa Nyankopɔn mu;
pahlongkung Sithaw khaeah palung anghoehaih ka tawnh.
48 efisɛ wahu nʼafenaa mmɔborɔni mmɔbɔ, na efi nnɛ, awo ntoatoaso nyinaa bɛfrɛ me nea Onyankopɔn ahyira no.
Poek kahnaem a tamna nongpata to anih mah khet boeh: khenah, vaihi hoi kamtong kaminawk boih mah tahamhoih kami, tiah na kawk o tih.
49 Efisɛ Ɔkronkronni Tumfo no ayɛ ade kɛse ama me;
Thacak kami mah kai hanah kalen parai hmuennawk to ang sak pae boeh; anih ih ahmin loe ciimcai.
50 nʼahummɔbɔ fi awo ntoatoaso kosi awo ntoatoaso ma wɔn a wosuro no na wodi no ni no nyinaa.
Anih palungnathaih loe anih zithaih tawn kaminawk nuiah adung maeto pacoeng maeto khoek to oh.
51 Ɔde ne nsa a tumi wɔ mu no abɔ ahomasofo ne ahantanfo ne wɔn nsusuwii apete.
Anih mah a ban thacakhaih to amtuengsak moe, poeksang kaminawk to anghaehsak phaeng.
52 Watu abirɛmpɔn ade so ama ahobrɛasefo so.
Thacak kaminawk to angmacae ih angraeng tangkhang nui hoiah pakhrak tathuk moe, poek pahnaem kaminawk to tapom tahang.
53 Wama wɔn a ahia wɔn no nnepa na wagya ahonyafo kwan nsapan.
Zok amthlam kaminawk to kahoih hmuennawk hoiah zok amhahsak moe, angraengnawk to bangkrai ah patoeh ving.
54 Waboa nʼakoa Israel na ne werɛ amfi ne mmɔborɔhunu ne ne bɔ
A palungnathaih to pahnet ai pongah a tamna Israel to abomh;
55 a ɔhyɛɛ yɛn agya Abraham ne nʼasefo no da.” (aiōn g165)
aicae ampanawk khaeah a thuih ih lok baktih toengah, Abraham hoi a caanawk khaeah doeh boeng ai ah a thuih, tiah thuih. (aiōn g165)
56 Maria tenaa Elisabet nkyɛn bɛyɛ asram abiɛsa ansa na ɔresan akɔ ne kurom.
Meri loe Elizabeth hoi khrah thumto oh pacoengah, angmah im ah amlaem.
57 Elisabet awo duu so no, ɔwoo ɔbabarima.
Elizabeth nawkta tapenhaih tue phak naah loe, anih mah caa nongpa maeto sak.
58 Nʼafipamfo ne nʼabusuafo tee adɔe a Awurade ayɛ no no, wɔne no nyinaa de anigye dii ahurusi.
Kawkruk maw Angraeng mah a palungnathaih anih nuiah amtuengsak, tiah imtaeng kaminawk hoi angmah ih nawkamyanawk mah thaih o naah, anih to anghoe o haih.
59 Eduu nnaawɔtwe no, abusuafo ne adɔfo behyiaa sɛ wɔrebetwa abofra no twetia na wɔato ne din. Wɔpɛɛ sɛ wɔde abofra no to nʼagya Sakaria.
Ni tazetto naah loe tangzat hin aah hanah nawkta to a caeh o haih; nihcae mah anih ih ahmin loe ampa ih ahmin palawk hanah Zakariah, tiah sak han oh, tiah a thuih o.
60 Nanso ne na kae se, “Dabi! Ɛsɛ sɛ wɔfrɛ no Yohane.”
Amno mah, to tih na ai ni; anih ih ahmin loe Johan, tiah sak han oh, tiah a naa.
61 Wɔka kyerɛɛ no se, “Obiara nni abusua yi mu a wɔfrɛ no saa.”
Nihcae mah anih khaeah, Na caengnawk thungah hae baktih ahmin hae om ai, tiah a naa o.
62 Eyi ma wɔde wɔn nsa yɛɛ nsɛnkyerɛnne bisaa nʼagya, din a wɔmfa nto abofra no.
To pongah nihcae mah nawkta ih ahmin kawbangmaw sak han, tiah ampa khaeah ban hoi angmathaih a sak pae moe, a dueng o.
63 Sakaria ma wɔde krataa brɛɛ no na ɔkyerɛw so se, “Ne din de Yohane.” Eyi yɛɛ wɔn nyinaa nwonwa.
To naah anih mah ca trikhaih thlung kangphaek to hnik moe, Anih ih ahmin loe Johan, tiah tarik: to naah nihcae dawnrai o boih.
64 Amono mu hɔ ara, Sakaria tumi kasaa bio, na ofii ase yii Onyankopɔn ayɛ.
Akra ai ah anih ih pakha to am-ongh pae moe, palai doeh name pae roep, anih loe lok apaeh moe, Sithaw to pakoeh.
65 Wɔn a wɔtee nyinaa ho dwiriw wɔn, na saa asɛm yi trɛw faa Yudea mmepɔw so hɔ nyinaa.
To tiah hmuen to oh pacoengah nihcae taengah kaom kaminawk boih nuiah zithaih to phak: hae tiah kaom hmuen kawng to Judea prae mae nuiah kaom kaminawk boih mah thuih o.
66 Obiara a ɔtee saa nsɛm yi bisaa ne ho se, “Ɛno de, na dɛn na abofra yi rebenyin ayɛ? Ɛda adi pefee sɛ Awurade nsa wɔ ne so.”
To lok thaih kaminawk boih mah, Angraeng ih ban anih nuiah oh pongah, hae nawkta loe kawbaktih nawkta ah maw om tih vai? tiah palung thung hoiah a poek o.
67 Honhom hyɛɛ nʼagya Sakaria ma ma ɔhyɛɛ nkɔm se,
Ampa Zakariah loe Kacai Muithla hoiah koi moe,
68 “Nhyira nka Awurade, Israel Nyankopɔn, sɛ waba abegye ne manfo.
Israel kaminawk ih Sithaw loe tahamhoihaih om nasoe; anih loe angmah ih kaminawk khaeah paqaih moe, angmah ih kaminawk to akrang boeh,
69 Ɔde Agyenkwa Tumfo a ɔyɛ ne somfo Dawid aseni rebrɛ yɛn,
a tamna David imthung ah aicae hanah pahlonghaih takii maeto tacawtsak boeh;
70 sɛnea ɔnam nʼadiyifo akronkron so fii teteete hyɛɛ bɔ (aiōn g165)
long amtong tangsuek na hoiah angmah ih kaciim tahmaanawk ih pakha hoi thuih ih lok baktih toengah: (aiōn g165)
71 sɛ, ɔbɛma yɛn Agyenkwa a obegye yɛn afi yɛn atamfo ne wɔn a wokyi yɛn no nsam no,
aicae loe aimacae misa hoi aicae hnuma kaminawk boih ih ban thung hoiah a loih o tih;
72 sɛ obehu yɛn agyanom mmɔbɔ na wakae nʼapam kronkron no,
aicae ampanawk khaeah lokkam ih palungnathaih to amtuengsak moe, angmah ih kaciim lokmaihaih to pahnet han ai ah,
73 ntam a ɔka kyerɛɛ yɛn agya Abraham no:
anih loe aicae ampa Abraham khaeah lokkamhaih to sak boeh:
74 sɛ obegye yɛn afi yɛn atamfo nsam no, na yɛasom no a osuro biara nni mu.
zithaih tawn ai ah a hing o na thung, ciimcaihaih hoi toenghaih hoiah anih ih tok to a sak o hanah, aimacae misa ban thung hoiah aicae to na loisak tih.
75 Na yɛn nkwa nna nyinaa mu, yɛayɛ kronkron ne atreneefo wɔ nʼanim.
76 “Na wo, akokoaa yi, wɔbɛfrɛ wo Ɔsorosoroni no Odiyifo efisɛ wo na wubesiesie ɔkwan ama Agyenkwa no,
Nawkta, nang loe, Kasang koek ih tahmaa ah na oh, tiah kawk o tih: nang loe Anih ih loklam paroep hanah Angraeng hmaa ah na caeh tih;
77 na wobɛkyerɛ ne manfo kwan a wɔnam bɔnefakyɛ so nya nkwa a enni awiei;
nihcae zaehaihnawk tahmenhaih rang hoiah Anih ih kaminawk khaeah pahlonghaih kawng panoeksak hanah,
78 na eyinom nyinaa bɛba mu efisɛ Onyankopɔn mmɔborɔhunu a ɛdɔɔso no,
van ranui ih ni bae baktih toengah, aicae Sithaw palungnathaih loe aicae khaeah ni baktiah bae tih boeh;
79 na ɛbɛma hann a efi ɔsoro abepue yɛn so ahyerɛn wɔn a wɔte sum ne owu sum mu no so, na akyerɛ yɛn kwan akɔ asomdwoe mu.”
khoving thung hoi duekhaih tahlip tlim ah anghnu kaminawk to aanghaih paek moe, misa angdaehhaih loklam ah aicae khok takansakhaih ni loe angzoh boeh, tiah lok taphong.
80 Abofra no nyinii na honhom hyɛɛ no ma; ɔtenaa sare so kosii bere a ofii nʼasɛnka adwuma ase.
Nawkta loe poekhaih palungthin thacakhaih hoiah qoeng tahang, anih loe Israel kaminawk khaeah amtueng ai karoek to praezaek ah khosak.

< Luka 1 >