Romalilar 15
1 İmanı güçlü olan bizler, kendimizi hoşnut etmeye değil, güçsüzlerin zayıflıklarını yüklenmeye borçluyuz.
Most of us are sure [that God will not punish us for doing certain things that the laws and rituals God gave Moses said the Jews should not do. But we] should be patient with those who are uncertain [about such things], and we should not let them irritate us. We should not [simply] please ourselves.
2 Her birimiz komşusunu ruhça geliştirmek için komşusunun iyiliğini gözeterek onu hoşnut etsin.
Each of us should [do the things that] please the fellow [believers with whom we come in contact, and things that will] benefit them. [We should do those things] in order to help them mature [spiritually].
3 Çünkü Mesih bile kendini hoşnut etmeye çalışmadı. Yazılmış olduğu gibi: “Sana edilen hakaretlere ben uğradım.”
[We should please our fellow believers], since Christ [has set us an example]. He did not [do things to] please himself. On the contrary, [he tried to please God even when others insulted him. That was] as it is written {as ([someone/the Psalmist]) wrote} [in Scripture that the Messiah said to God]: “When people insulted you [(sg)], [it was as though] they were also insulting me.”
4 Önceden ne yazıldıysa, bize öğretmek için, sabırla ve Kutsal Yazılar'ın verdiği cesaretle umudumuz olsun diye yazıldı.
And [you need to remember that] what was written previously {what [God’s servants] previously wrote} [in the Scriptures], was written {[they] wrote} to teach us in order that we would be patient and be encouraged by [reading/believing] what they wrote. If we do that, we can confidently expect [God to do for us all he has promised].
5 Sabır ve cesaret kaynağı olan Tanrı'nın, sizleri Mesih İsa'nın isteğine uygun olarak aynı düşüncede birleştirmesini dilerim.
God is the one who enables us to be patient and encourages us. ([Ask/Pray to]) [him that he would] enable you [all] to live harmoniously with each other, doing as Christ Jesus [did].
6 Öyle ki, Rabbimiz İsa Mesih'in Tanrısı'nı ve Babası'nı birlik içinde hep bir ağızdan yüceltesiniz.
Then, as you are united in what you think and say [MTY], you will praise God, [who is the heavenly] father [MET] of our Lord Jesus Christ.
7 Bu nedenle, Mesih sizi kabul ettiği gibi, Tanrı'nın yüceliği için birbirinizi kabul edin.
So [I say to all of you believers at Rome], accept each other. [If you do that], people will praise God [as they see you behaving like Christ. Accept each other] just like Christ accepted you!
8 Çünkü diyorum ki Mesih, Tanrı'nın güvenilir olduğunu göstermek için Yahudiler'in hizmetkârı oldu. Öyle ki, atalarımıza verilen sözler doğrulansın ve öteki uluslar merhameti için Tanrı'yı yüceltsin. Yazılmış olduğu gibi: “Bunun için uluslar arasında sana şükredeceğim, Adını ilahilerle öveceğim.”
I want [you to remember] that Christ [helped us] Jews [MTY] by what he did, in order to show that God (is faithful/does what he says he will do). That is, [his coming as our Messiah] fulfilled what God promised to [our Jewish] ancestors.
And [by acting mercifully to them, he also caused] non-Jews to praise him. [What he has done for non-Jews] fulfills what is written [in the Scriptures that David said to God]: “So I will praise you [(sg) when I am] among the non-Jews, and I will sing to you [MTY].”
10 Yine deniyor ki, “Ey uluslar, O'nun halkıyla birlikte sevinin!” Ve, “Ey bütün uluslar, Rab'be övgüler sunun! Ey bütün halklar, O'nu yüceltin!”
[David] also wrote, “You non-Jews, rejoice with us who are God’s people.”
[And Moses wrote in] the [Scriptures], “Praise the Lord, all [you] non-Jews, and may everyone praise him [DOU].”
12 Yeşaya da şöyle diyor: “İşay'ın Kökü ortaya çıkacak, Uluslara egemen olmak üzere yükselecek. Uluslar O'na umut bağlayacak.”
And Isaiah wrote [in the Scriptures], “There will be a descendant [MET] of [King] David who will begin to rule the non-Jews. They will confidently expect him [to fulfill what he has promised].”
13 Umut kaynağı olan Tanrı, Kutsal Ruh'un gücüyle umutla dolup taşmanız için iman yaşamınızda sizleri tam bir sevinç ve esenlikle doldursun.
God is the one who causes you to confidently expect [him to do what he has promised. I pray/ask] that he will cause you to be completely joyful and peaceful as you trust [in him]. As you do that, the Holy Spirit will enable you to more and more confidently expect [to receive what God has promised you].
14 Size gelince, kardeşlerim, iyilikle dolu, her bilgiyle donanmış olduğunuzdan ben eminim. Ayrıca, birbirinize öğüt verebilecek durumdasınız.
My fellow believers, I myself am [completely] sure that you yourselves [have acted toward others] in a completely good way. You have done that because you have known completely [all that God wants you to know] [HYP], and because you are able to teach each other.
15 Yine de Tanrı'nın bana bağışladığı lütufla bazı noktaları yeniden anımsatmak için size yazma cesaretini gösterdim.
However, I have written to you quite frankly [in this letter] about some things in order to remind you [about those things]. [I have written this letter] because I have been appointed by God {God has [appointed] me}, which I did not deserve,
16 Ben Tanrı'nın lütfuyla uluslar yararına Mesih İsa'nın hizmetkârı oldum. Tanrı'nın Müjdesi'ni bir kâhin olarak yaymaktayım. Öyle ki uluslar, Kutsal Ruh'la kutsal kılınarak Tanrı'yı hoşnut eden bir sunu olsun.
in order that I would work for Jesus Christ among non-Jews. [God has appointed me] to act like a priest as I [proclaim] his good message in order that he will accept the non-Jews [who believe in Christ. They will be] like an offering [MET] [to God] as a result of their being dedicated [to him] by the Holy Spirit {the Holy Spirit dedicating them [to God]}.
17 Bunun için Mesih İsa'ya ait biri olarak Tanrı'ya verdiğim hizmetle övünebilirim.
It follows that, because [of my relationship with] (OR, because [I belong to]) Christ Jesus, I am happy about [my work for] God.
18 Ulusların söz dinlemesi için Mesih'in benim aracılığımla, sözle ve eylemle, mucizeler ve harikalar yaratan güçle, Kutsal Ruh'un gücüyle yaptıklarından başka şeyden söz etmeye cesaret edemem. Yeruşalim'den başlayıp İllirikum bölgesine kadar dolaşarak Mesih'in Müjdesi'ni eksiksiz duyurdum.
I will speak boldly only [LIT] about the work that Christ has enabled me to do. [I do that work] in order that non-Jews might pay attention to [the message about Christ] as a result of what I have said and done,
specifically, by [my performing] many powerful miracles [DOU]. [I have done those things] as a result of [God’s] Spirit powerfully [enabling me]. As a result [of doing those things, while traveling] all the way around from Jerusalem to Illyricum [province], I have completed [my work] of proclaiming the message about Christ [in those places].
20 Bir başkasının attığı temel üzerine inşa etmemek için Müjde'yi Mesih'in adının duyulmadığı yerlerde yaymayı amaç edindim.
As [I proclaim] that message, I am always eagerly trying to proclaim it [in places] where people have not already heard about Christ. I do that in order that [as I work for God] I might not [be continuing the work for him that someone else already started] [MET]. [I do not want to be like a man who] builds [a house] on someone else’s foundation.
21 Yazılmış olduğu gibi: “O'ndan habersiz olanlar görecekler. Duymamış olanlar anlayacaklar.”
On the contrary, [I teach non-Jews, so that what happens may be like] what was written {the prophet Isaiah wrote} [in the Scriptures about the Messiah]: “Those who did not hear about him previously will know [the truth about him]. Truly, those who have not heard [about him will hear and] understand [his message] [DOU].”
22 İşte bu yüzden yanınıza gelmem kaç kez engellendi.
Because [I have attempted to preach the message about Christ in places where they have not heard about him], I have been hindered {things have hindered me} many times [from being able] to visit you.
23 Şimdiyse bu yörelerde artık yapacağım bir şey kalmadığından, yıllardır da yanınıza gelmeyi arzuladığımdan, İspanya'ya giderken size uğrarım. Yol üzerinde sizi görüp bir süre arkadaşlığınıza doyduktan sonra beni oraya uğurlayacağınızı umarım.
But now there are no more places in these regions [where people have not heard about Christ]. Furthermore, for several years I have wanted to visit you.
[So I hope to go/come to see you]. I hope to do that as soon as I am on my way to [the provinces in] Spain. I hope to see you as I journey through [your area], and I hope that [by whatever you give me] [EUP] you will help me on my journey to Spain. But before [I go there], I want to enjoy being with you for a little while, although [I would like to stay with you longer].
25 Ama şimdi kutsallara bir hizmet için Yeruşalim'e gidiyorum.
But [I cannot visit you] now, because I am about to go to Jerusalem in order to take money [EUP] for God’s people [there].
26 Çünkü Makedonya ve Ahaya'da bulunanlar, Yeruşalim'deki kutsallar arasında yoksul olanlar için yardım toplamayı uygun gördüler.
[The believers in] Macedonia and Achaia [provinces] [MTY] decided to contribute some [money] [EUP] for those of God’s people in Jerusalem who are poor.
27 Evet, uygun gördüler. Gerçekte onlara yardım borçlular. Uluslar, onların ruhsal bereketlerine ortak olduklarına göre, maddesel bereketlerle onlara hizmet etmeye borçlular.
They themselves decided [to do this, but] truly they owe something to God’s people in Jerusalem. The non-Jewish [believers] benefited spiritually from Jewish [believers as a result of hearing the message about Christ from them], so the non-Jews should also help the Jewish believers [in Jerusalem by giving them] material things (OR, money) [EUP].
28 Bu işi bitirip sağlanan yardımı onlara ulaştırdıktan sonra size uğrayacağım, sonra da İspanya'ya gideceğim.
So when I have finished this [task] by safely delivering all this money [MET, EUP] [that the believers in Macedonia and Achaia have given], I will leave [Jerusalem and visit] you [in Rome while I am] on my way to Spain.
29 Yanınıza geldiğimde, Mesih'in bereketinin doluluğuyla geleceğimi biliyorum.
And I know that when I visit you, Christ will abundantly bless [us] (OR, enable [me] to bless [you]).
30 Kardeşler, Rabbimiz İsa Mesih ve Ruh'un sevgisi adına size yalvarıyorum, benim için Tanrı'ya dua ederek uğraşıma katılın.
Because [we belong to] our Lord Jesus Christ and because the Spirit [of God causes us to] love [each other], I urge you [all] that [you help me] by fervently/intensely praying to God for me.
31 Yahudiye'deki imansızlardan kurtulmam için ve Yeruşalim'e olan hizmetimin kutsallarca kabul edilmesi için dua edin.
[Pray that] I will be protected {[that God] will protect me} so that the [Jews] in Judea who do not believe [the message about Christ will not harm me]. Also pray that God’s people in Jerusalem will accept the money [EUP] that I [take] to them.
32 Öyle ki, Tanrı'nın isteğiyle sevinçle yanınıza gelip sizlerle gönlümü ferahlatayım.
Pray these things in order that I may go/come to you if God wants me to go/come, and that I may go/come joyfully, and that then God will refresh my [spirit as a result of my visiting/being] with you.
33 Esenlik veren Tanrı hepinizle birlikte olsun! Amin.
[I pray that] God, who [causes us to have inner] peace, will be with all of you [and will help] you. (May it be so!/Amen!)
