Süleyman'In Özdeyişleri 20

1 Şarap insanı alaycı, içki gürültücü yapar, Onun etkisiyle yoldan sapan bilge değildir.

Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.

2 Kralın öfkesi genç aslanın kükreyişine benzer, Onu kızdıran canından olur.

Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.

3 Kavgadan kaçınmak insan için onurdur, Oysa her ahmak tartışmaya hazırdır.

Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.

4 Sonbaharda çift sürmeyen tembel, Hasatta aradığını bulamaz.

Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].

5 İnsanın niyetleri derin bir kuyunun suları gibidir, Akıllı kişi onları açığa çıkarır.

Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.

6 İnsanların çoğu, “Vefalıyım” der. Ama sadık birini kim bulabilir?

Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?

7 Doğru ve dürüst bir babaya Sahip olan çocuklara ne mutlu!

Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.

8 Yargı kürsüsünde oturan kral, Kötülüğü gözleriyle ayıklar.

Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.

9 Kim, “Yüreğimi pak kıldım, Günahımdan arındım” diyebilir?

Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?

10 RAB hileli tartıdan da, hileli ölçüden de tiksinir.

Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.

11 Çocuk bile eylemleriyle kendini belli eder, Yaptıkları pak ve doğru mu, değil mi, anlaşılır.

Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.

12 İşiten kulağı da gören gözü de RAB yaratmıştır.

Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.

13 Uykuyu seversen yoksullaşırsın, Uyanık durursan ekmeğin bol olur.

Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.

14 Alıcı, “İşe yaramaz, işe yaramaz” der, Ama alıp gittikten sonra aldığıyla övünür.

[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.

15 Bol bol altının, mücevherin olabilir, Ama bilgi akıtan dudaklar daha değerlidir.

Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.

16 Tanımadığı birine kefil olanın giysisini al; Bir yabancı için yapıyorsa bunu, Giysisini rehin tut.

Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.

17 Hileyle kazanılan yiyecek insana tatlı gelir, Ama sonra ağza dolan çakıl gibidir.

Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.

18 Tasarılarını danışarak yap, Yöntemlere uyarak savaş.

Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.

19 Dedikoducu sır saklayamaz, Bu nedenle ağzı gevşek olanla arkadaşlık etme.

Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.

20 Annesine ya da babasına sövenin Işığı zifiri karanlıkta sönecek.

Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.

21 Tez elde edilen mirasın Sonu bereketli olmaz.

Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.

22 “Bu kötülüğü sana ödeteceğim” deme; RAB'bi bekle, O seni kurtarır.

Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.

23 RAB hileli tartıdan tiksinir, Hileli teraziden hoşlanmaz.

Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.

24 İnsanın adımlarını RAB yönlendirir; Öyleyse insan tuttuğu yolu nasıl anlayabilir?

Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?

25 Düşünmeden adakta bulunmak Sakıncalıdır.

Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.

26 Bilge kral kötüleri ayıklar, Harman döver gibi cezalandırır.

Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.

27 İnsanın ruhu RAB'bin ışığıdır, İç varlığın derinliklerine işler.

Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.

28 Sevgi ve sadakat kralın güvencesidir. Onun tahtını sağlamlaştıran sevgidir.

Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.

29 Gençlerin görkemi güçleri, Yaşlıların onuru ağarmış saçlardır.

Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.

30 Yaralayan darbeler kötülüğü temizler, Kötek iç varlığın derinliklerini paklar.

Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.