Süleyman'In Özdeyişleri 14

1 Bilge kadın evini yapar, Ahmak kadın evini kendi eliyle yıkar.

[Sapiens mulier ædificat domum suam; insipiens exstructam quoque manibus destruet.

2 Doğru yolda yürüyen, RAB'den korkar, Yoldan sapan, RAB'bi hor görür.

Ambulans recto itinere, et timens Deum, despicitur ab eo qui infami graditur via.

3 Ahmağın sözleri sırtına kötektir, Ama bilgenin dudakları kendisini korur.

In ore stulti virga superbiæ; labia autem sapientium custodiunt eos.

4 Öküz yoksa yemlik boş kalır, Çünkü bol ürünü sağlayan öküzün gücüdür.

Ubi non sunt boves, præsepe vacuum est; ubi autem plurimæ segetes, ibi manifesta est fortitudo bovis.

5 Güvenilir tanık yalan söylemez, Yalancı tanıksa yalan solur.

Testis fidelis non mentitur; profert autem mendacium dolosus testis.

6 Alaycı bilgeliği arasa da bulamaz, Akıllı içinse bilgi edinmek kolaydır.

Quærit derisor sapientiam, et non invenit; doctrina prudentium facilis.

7 Akılsız kişiden uzak dur, Çünkü sana öğretecek bir şeyi yok.

Vade contra virum stultum, et nescit labia prudentiæ.

8 İhtiyatlı kişinin bilgeliği, ne yapacağını bilmektir, Akılsızların ahmaklığıysa aldanmaktır.

Sapientia callidi est intelligere viam suam, et imprudentia stultorum errans.

9 Ahmaklar suç sunusuyla alay eder, Dürüstler ise iyi niyetlidir.

Stultus illudet peccatum, et inter justos morabitur gratia.

10 Yürek kendi acısını bilir, Sevinciniyse kimse paylaşmaz.

Cor quod novit amaritudinem animæ suæ, in gaudio ejus non miscebitur extraneus.

11 Kötü kişinin evi yerle bir edilecek, Doğru kişinin konutuysa bayındır olacak.

Domus impiorum delebitur: tabernacula vero justorum germinabunt.

12 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.

Est via quæ videtur homini justa, novissima autem ejus deducunt ad mortem.

13 Gülerken bile yürek sızlayabilir, Sevinç bitince acı yine görünebilir.

Risus dolore miscebitur, et extrema gaudii luctus occupat.

14 Yüreği dönek olan tuttuğu yolun, İyi kişi de yaptıklarının ödülünü alacaktır.

Viis suis replebitur stultus, et super eum erit vir bonus.]

15 Saf kişi her söze inanır, İhtiyatlı olansa attığı her adımı hesaplar.

[Innocens credit omni verbo; astutus considerat gressus suos. Filio doloso nihil erit boni; servo autem sapienti prosperi erunt actus, et dirigetur via ejus.

16 Bilge kişi korktuğu için kötülükten uzaklaşır, Akılsızsa büyüklük taslayıp kendine güvenir.

Sapiens timet, et declinat a malo; stultus transilit, et confidit.

17 Çabuk öfkelenen ahmakça davranır, Düzenbazdan herkes nefret eder.

Impatiens operabitur stultitiam, et vir versutus odiosus est.

18 Saf kişilerin mirası akılsızlıktır, İhtiyatlı kişilerin tacı ise bilgidir.

Possidebunt parvuli stultitiam, et exspectabunt astuti scientiam.

19 Alçaklar iyilerin önünde, Kötüler doğruların kapısında eğilirler.

Jacebunt mali ante bonos, et impii ante portas justorum.

20 Komşusu bile yoksulu sevmez, Oysa zenginin dostu çoktur.

Etiam proximo suo pauper odiosus erit: amici vero divitum multi.

21 Komşuyu hor görmek günahtır, Ne mutlu mazluma lütfedene!

Qui despicit proximum suum peccat; qui autem miseretur pauperis beatus erit. Qui credit in Domino misericordiam diligit.

22 Kötülük tasarlayan yolunu şaşırmaz mı? Oysa iyilik tasarlayan sevgi ve sadakat kazanır.

Errant qui operantur malum; misericordia et veritas præparant bona.

23 Her emek kazanç getirir, Ama boş lakırdı yoksulluğa götürür.

In omni opere erit abundantia; ubi autem verba sunt plurima, ibi frequenter egestas.

24 Bilgelerin tacı servetleridir, Akılsızlarsa ahmaklıklarıyla tanınır.

Corona sapientium divitiæ eorum; fatuitas stultorum imprudentia.

25 Dürüst tanık can kurtarır, Yalancı tanık aldatıcıdır.

Liberat animas testis fidelis, et profert mendacia versipellis.]

26 RAB'den korkan tam güvenliktedir, RAB onun çocuklarına da sığınak olacaktır.

[In timore Domini fiducia fortitudinis, et filiis ejus erit spes.

27 RAB korkusu yaşam kaynağıdır, İnsanı ölüm tuzaklarından uzaklaştırır.

Timor Domini fons vitæ, ut declinent a ruina mortis.

28 Kralın yüceliği halkının çokluğuna bağlıdır, Halk yok olursa hükümdar da mahvolur.

In multitudine populi dignitas regis, et in paucitate plebis ignominia principis.

29 Geç öfkelenen akıllıdır, Çabuk sinirlenen ahmaklığını gösterir.

Qui patiens est multa gubernatur prudentia; qui autem impatiens est exaltat stultitiam suam.

30 Huzurlu yürek bedenin yaşam kaynağıdır, Hırs ise insanı için için yer bitirir.

Vita carnium sanitas cordis; putredo ossium invidia.

31 Muhtacı ezen, Yaradanı'nı hor görüyor demektir. Yoksula acıyansa Yaradan'ı yüceltir.

Qui calumniatur egentem exprobrat factori ejus; honorat autem eum qui miseretur pauperis.

32 Kötü kişi uğradığı felaketle yıkılır, Doğru insanın ölümde bile sığınacak yeri var.

In malitia sua expelletur impius: sperat autem justus in morte sua.

33 Bilgelik akıllı kişinin yüreğinde barınır, Akılsızlar arasında bile kendini belli eder.

In corde prudentis requiescit sapientia, et indoctos quosque erudiet.

34 Doğruluk bir ulusu yüceltir, Oysa günah herhangi bir halk için utançtır.

Justitia elevat gentem; miseros autem facit populos peccatum.

35 Kral sağduyulu kulunu beğenir, Utanç getirene öfkelenir.

Acceptus est regi minister intelligens; iracundiam ejus inutilis sustinebit.]