Luka 22
1 Fısıh denilen Mayasız Ekmek Bayramı yaklaşmıştı.
Now the feast of vnleauened bread drewe neere, which is called the Passeouer.
2 Başkâhinlerle din bilginleri İsa'yı ortadan kaldırmak için bir yol arıyor, ama halktan korkuyorlardı.
And the hie Priests and Scribes sought how they might kill him: for they feared the people.
3 Şeytan, Onikiler'den biri olup İskariot diye adlandırılan Yahuda'nın yüreğine girdi.
Then entred Satan into Iudas, who was called Iscariot, and was of the nomber of the twelue.
4 Yahuda gitti, başkâhinler ve tapınak koruyucularının komutanlarıyla İsa'yı nasıl ele verebileceğini görüştü.
And he went his way, and communed with the hie Priestes and captaines, how he might betray him to them.
5 Onlar buna sevindiler ve kendisine para vermeye razı oldular.
So they were glad, and agreed to giue him money.
6 Bunu kabul eden Yahuda, kalabalığın olmadığı bir zamanda İsa'yı ele vermek için fırsat kollamaya başladı.
And he consented, and sought opportunitie to betraye him vnto them, when the people were away.
7 Fısıh kurbanının kesilmesi gereken Mayasız Ekmek Günü geldi.
Then came the day of vnleauened bread, when the Passeouer must be sacrificed.
8 İsa, Petrus'la Yuhanna'yı, “Gidin, Fısıh yemeğini yiyebilmemiz için hazırlık yapın” diyerek önden gönderdi.
And he sent Peter and Iohn, saying, Go and prepare vs the Passeouer, that we may eate it.
9 O'na, “Nerede hazırlık yapmamızı istersin?” diye sordular.
And they saide to him, Where wilt thou, that we prepare it?
10 İsa onlara, “Bakın” dedi, “Kente girdiğinizde karşınıza su testisi taşıyan bir adam çıkacak. Adamı, gideceği eve kadar izleyin ve evin sahibine şöyle deyin: ‘Öğretmen, öğrencilerimle birlikte Fısıh yemeğini yiyeceğim konuk odası nerede? diye soruyor.’
Then he said vnto them, Beholde, when ye be entred into the citie, there shall a man meete you, bearing a pitcher of water: folowe him into the house that he entreth in,
And say vnto the good man of the house, The Master saith vnto thee, Where is the lodging where I shall eate my Passeouer with my disciples?
12 Ev sahibi size üst katta, döşenmiş büyük bir oda gösterecek. Orada hazırlık yapın.”
Then he shall shewe you a great hie chamber trimmed: there make it ready.
13 Onlar da gittiler, her şeyi İsa'nın kendilerine söylediği gibi buldular ve Fısıh yemeği için hazırlık yaptılar.
So they went, and found as he had said vnto them, and made readie the Passeouer.
14 Yemek saati gelince İsa, elçileriyle birlikte sofraya oturdu ve onlara şöyle dedi: “Ben acı çekmeden önce bu Fısıh yemeğini sizinle birlikte yemeyi çok arzulamıştım.
And when the houre was come, hee sate downe, and the twelue Apostles with him.
Then he saide vnto them, I haue earnestly desired to eate this Passeouer with you, before I suffer.
16 Size şunu söyleyeyim, Fısıh yemeğini, Tanrı'nın Egemenliği'nde yetkinliğe erişeceği zamana dek, bir daha yemeyeceğim.”
For I say vnto you, Hencefoorth I will not eate of it any more, vntill it bee fulfilled in the kingdome of God.
17 Sonra kâseyi alarak şükretti ve, “Bunu alın, aranızda paylaşın” dedi.
And hee tooke the cup, and gaue thankes, and said, Take this, and deuide it among you,
18 “Size şunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği gelene dek, asmanın ürününden bir daha içmeyeceğim.”
For I say vnto you, I will not drinke of the fruite of the vine, vntill the kingdome of God be come.
19 Sonra eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve onlara verdi. “Bu sizin uğrunuza feda edilen bedenimdir. Beni anmak için böyle yapın” dedi.
And he tooke bread, and when he had giuen thankes, he brake it, and gaue to them, saying, This is my body, which is giuen for you: doe this in the remembrance of me.
20 Aynı şekilde, yemekten sonra kâseyi alıp şöyle dedi: “Bu kâse, sizin uğrunuza akıtılan kanımla gerçekleşen yeni antlaşmadır.
Likewise also after supper he tooke the cup, saying, This cup is that newe Testament in my blood, which is shed for you.
21 Ama bana ihanet edecek kişinin eli şu anda benimkiyle birlikte sofradadır.
Yet beholde, the hand of him that betrayeth me, is with me at the table.
22 İnsanoğlu, belirlenmiş olan yoldan gidiyor. Ama O'na ihanet eden adamın vay haline!”
And truely the Sonne of man goeth as it is appointed: but woe be to that man, by whom he is betrayed.
23 Elçiler, aralarında bunu kimin yapabileceğini tartışmaya başladılar.
Then they began to enquire among themselues which of them it should be, that should do that.
24 Ayrıca aralarında hangisinin en üstün sayılacağı konusunda bir çekişme oldu.
And there arose also a strife among them, which of them should seeme to be ye greatest.
25 İsa onlara, “Ulusların kralları, kendi uluslarına egemen kesilirler. İleri gelenleri de kendilerine iyiliksever unvanını yakıştırırlar” dedi.
But hee saide vnto them, The Kings of the Gentiles reigne ouer them, and they that beare rule ouer them, are called bountifull.
26 “Ama siz böyle olmayacaksınız. Aranızda en büyük olan, en küçük gibi olsun; yöneten, hizmet eden gibi olsun.
But yee shall not be so: but let the greatest among you be as the least: and the chiefest as he that serueth.
27 Hangisi daha büyük, sofrada oturan mı, hizmet eden mi? Sofrada oturan değil mi? Oysa ben aranızda hizmet eden biri gibi oldum.
For who is greater, he that sitteth at table, or he that serueth? Is not he that sitteth at table? And I am among you as he that serueth.
28 Denendiğim zamanlar benimle birlikte dayanmış olanlar sizlersiniz.
And yee are they which haue continued with me in my tentations.
29 Babam bana nasıl bir egemenlik verdiyse, ben de size bir egemenlik veriyorum.
Therefore I appoint vnto you a kingdome, as my Father hath appointed vnto me,
30 Öyle ki, egemenliğimde benim soframda yiyip içesiniz ve tahtta oturarak İsrail'in on iki oymağını yargılayasınız.
That ye may eate, and drinke at my table in my kingdome, and sit on seates, and iudge the twelue tribes of Israel.
31 “Simun, Simun, Şeytan sizleri buğday gibi kalburdan geçirmek için izin almıştır.
And the Lord saide, Simon, Simon, beholde, Satan hath desired you, to winowe you as wheate.
32 Ama ben, imanını yitirmeyesin diye senin için dua ettim. Geri döndüğün zaman kardeşlerini güçlendir.”
But I haue prayed for thee, that thy faith faile not: therefore when thou art conuerted, strengthen thy brethren.
33 Simun İsa'ya, “Ya Rab, ben seninle birlikte zindana da, ölüme de gitmeye hazırım” dedi.
And he said vnto him, Lord, I am ready to goe with thee into prison, and to death.
34 İsa, “Sana şunu söyleyeyim, Petrus, bu gece horoz ötmeden beni tanıdığını üç kez inkâr edeceksin” dedi.
But he said, I tell thee, Peter, the cocke shall not crowe this day, before thou hast thrise denied that thou knewest me.
35 Sonra İsa onlara, “Ben sizi kesesiz, torbasız ve çarıksız gönderdiğim zaman, herhangi bir eksiğiniz oldu mu?” diye sordu. “Hiçbir eksiğimiz olmadı” dediler.
And he saide vnto them, When I sent you without bagge, and scrip, and shooes, lacked ye any thing? And they said, Nothing.
36 O da onlara, “Şimdi ise kesesi olan da, torbası olan da yanına alsın” dedi. “Kılıcı olmayan, abasını satıp bir kılıç alsın.
Then he said to them, But nowe he that hath a bagge, let him take it, and likewise a scrip: and hee that hath none, let him sell his coate, and buy a sworde.
37 Size şunu söyleyeyim, yazılmış olan şu sözün yaşamımda yerine gelmesi gerekiyor: ‘O, suçlularla bir sayıldı.’ Gerçekten de benimle ilgili yazılmış olanlar yerine gelmektedir.”
For I say vnto you, That yet the same which is written, must be perfourmed in me, Euen with the wicked was he nombred: for doubtlesse those things which are written of me, haue an ende.
38 “Ya Rab, işte burada iki kılıç var” dediler. O da onlara, “Yeter!” dedi.
And they said, Lord, beholde, here are two swordes. And he said vnto them, It is ynough.
39 İsa dışarı çıktı, her zamanki gibi Zeytin Dağı'na gitti. Öğrenciler de O'nun ardından gittiler.
And he came out, and went (as he was wont) to the mount of Oliues: and his disciples also followed him.
40 Oraya varınca İsa onlara, “Dua edin ki ayartılmayasınız” dedi.
And when hee came to the place, hee said to them, Pray, lest ye enter into tentation.
41 Onlardan bir taş atımı kadar uzaklaştı ve diz çökerek şöyle dua etti: “Baba, senin isteğine uygunsa, bu kâseyi benden uzaklaştır. Yine de benim değil, senin istediğin olsun.”
And he was drawen aside from them about a stones cast, and kneeled downe, and prayed,
Saying, Father, if thou wilt, take away this cuppe from mee: neuerthelesse, not my will, but thine be done.
43 Gökten bir melek İsa'ya görünerek O'nu güçlendirdi.
And there appeared an Angell vnto him from heauen, comforting him.
44 Derin bir acı içinde olan İsa daha hararetle dua etti. Teri, toprağa düşen kan damlalarını andırıyordu.
But being in an agonie, hee prayed more earnestly: and his sweate was like drops of blood, trickling downe to the ground.
45 İsa duadan kalkıp öğrencilerin yanına dönünce onları üzüntüden uyumuş buldu.
And he rose vp from prayer, and came to his disciples, and found them sleeping for heauinesse.
46 Onlara, “Niçin uyuyorsunuz?” dedi. “Kalkıp dua edin ki ayartılmayasınız.”
And he said vnto them, Why sleepe ye? rise and pray, least ye enter into tentation.
47 İsa daha konuşurken bir kalabalık çıkageldi. Onikiler'den biri, Yahuda adındaki kişi, kalabalığa öncülük ediyordu. İsa'yı öpmek üzere yaklaşınca İsa, “Yahuda” dedi, “İnsanoğlu'na bir öpücükle mi ihanet ediyorsun?”
And while he yet spake, beholde, a companie, and he that was called Iudas one of the twelue, went before them, and came neere vnto Iesus to kisse him.
And Iesus saide vnto him, Iudas, betrayest thou the Sonne of man with a kisse?
49 İsa'nın çevresindekiler olacakları anlayınca, “Ya Rab, kılıçla vuralım mı?” dediler.
Now when they which were about him, saw what would follow, they said vnto him, Lord, shall we smite with sworde?
50 İçlerinden biri başkâhinin kölesine vurarak sağ kulağını uçurdu.
And one of them smote a seruant of the hie Priest, and strooke off his right eare.
51 Ama İsa, “Bırakın, yeter!” dedi, sonra kölenin kulağına dokunarak onu iyileştirdi.
Then Iesus answered, and said, Suffer them thus farre: and he touched his eare, and healed him.
52 İsa, üzerine yürüyen başkâhinlere, tapınak koruyucularının komutanlarına ve ileri gelenlere şöyle dedi: “Niçin bir haydutmuşum gibi kılıç ve sopalarla geldiniz?
Then Iesus said vnto the hie Priests, and captaines of the Temple, and the Elders which were come to him, Bee ye come out as vnto a theefe with swordes and staues?
53 Her gün tapınakta sizinle birlikteydim, bana el sürmediniz. Ama bu saat sizindir, karanlığın egemen olduğu saattir.”
When I was dayly with you in the Temple, yee stretched not foorth the handes against mee: but this is your very houre, and the power of darkenesse.
54 İsa'yı tutukladılar, alıp başkâhinin evine götürdüler. Petrus onları uzaktan izliyordu.
Then tooke they him, and led him, and brought him to the hie Priestes house. And Peter followed afarre off.
55 Avlunun ortasında ateş yakıp çevresinde oturduklarında Petrus da gelip onlarla birlikte oturdu.
And when they had kindled a fire in the middes of the hall, and were set downe together, Peter also sate downe among them.
56 Bir hizmetçi kız ateşin ışığında oturan Petrus'u gördü. Onu dikkatle süzerek, “Bu da O'nunla birlikteydi” dedi.
And a certaine mayde behelde him as hee sate by the fire, and hauing well looked on him, said, This man was also with him.
57 Ama Petrus, “Ben O'nu tanımıyorum, kadın!” diye inkâr etti.
But he denied him, saying, Woman, I know him not.
58 Biraz sonra onu gören başka biri, “Sen de onlardansın” dedi. Petrus, “Değilim, arkadaş!” dedi.
And after a little while, another man sawe him, and saide, Thou art also of them. But Peter said, Man, I am not.
59 Yaklaşık bir saat sonra yine bir başkası ısrarla, “Gerçekten bu da O'nunla birlikteydi” dedi. “Çünkü Celileli'dir.”
And about the space of an houre after, a certaine other affirmed, saying. Verely euen this man was with him: for he is also a Galilean.
60 Petrus, “Sen ne diyorsun be adam, anlamıyorum!” dedi. Tam o anda, Petrus daha konuşurken horoz öttü.
And Peter saide, Man, I knowe not what thou sayest. And immediatly while hee yet spake, the cocke crewe.
61 Rab arkasına dönüp Petrus'a baktı. O zaman Petrus, Rab'bin kendisine, “Bu gece horoz ötmeden beni üç kez inkâr edeceksin” dediğini hatırladı ve dışarı çıkıp acı acı ağladı.
Then the Lord turned backe, and looked vpon Peter: and Peter remembred the worde of the Lord, how he had said vnto him, Before the cocke crowe, thou shalt denie me thrise.
And Peter went out, and wept bitterly.
63 İsa'yı göz altında tutan adamlar O'nunla alay ediyor, O'nu dövüyorlardı.
And the men that helde Iesus, mocked him, and strooke him.
64 Gözlerini bağlayıp, “Peygamberliğini göster bakalım, sana vuran kim?” diye soruyorlardı.
And when they had blindfolded him, they smote him on the face, and asked him, saying, Prophecie who it is that smote thee.
65 Kendisine daha bir sürü küfür yağdırdılar.
And many other thinges blasphemously spake they against him.
66 Gün doğunca halkın ileri gelenleri, başkâhinler ve din bilginleri toplandılar. İsa, bunlardan oluşan Yüksek Kurul'un önüne çıkarıldı.
And assoone as it was day, the Elders of the people, and the hie Priests and the Scribes came together, and led him into their councill,
67 O'na, “Sen Mesih isen, söyle bize” dediler. İsa onlara şöyle dedi: “Size söylesem, inanmazsınız.
Saying, Art thou that Christ? tell vs. And he said vnto them, If I tell you, ye wil not beleeue it.
68 Size soru sorsam, yanıt vermezsiniz.
And if also I aske you, you will not answere me, nor let me goe.
69 Ne var ki, bundan böyle İnsanoğlu, kudretli Tanrı'nın sağında oturacaktır.”
Hereafter shall the Sonne of man sit at the right hand of the power of God.
70 Onların hepsi, “Yani, sen Tanrı'nın Oğlu musun?” diye sordular. O da onlara, “Söylediğiniz gibi, ben O'yum” dedi.
Then sayd they all, Art thou then ye Sonne of God? And he sayd to them, Ye say, that I am.
71 “Artık tanıklığa ne ihtiyacımız var?” dediler. “İşte kendi ağzından duyduk!”
Then sayd they, What neede we any further witnes? for we our selues haue heard it of his owne mouth.
