Luka 22
1 Fısıh denilen Mayasız Ekmek Bayramı yaklaşmıştı.
Now the feast of unleavened bread, which is called the pasch, was at hand.
2 Başkâhinlerle din bilginleri İsa'yı ortadan kaldırmak için bir yol arıyor, ama halktan korkuyorlardı.
And the chief priests and the scribes sought how they might put Jesus to death: but they feared the people.
3 Şeytan, Onikiler'den biri olup İskariot diye adlandırılan Yahuda'nın yüreğine girdi.
And Satan entered into Judas, who was surnamed Iscariot, one of the twelve.
4 Yahuda gitti, başkâhinler ve tapınak koruyucularının komutanlarıyla İsa'yı nasıl ele verebileceğini görüştü.
And he went, and discoursed with the chief priests and the magistrates, how he might betray him to them.
5 Onlar buna sevindiler ve kendisine para vermeye razı oldular.
And they were glad, and covenanted to give him money.
6 Bunu kabul eden Yahuda, kalabalığın olmadığı bir zamanda İsa'yı ele vermek için fırsat kollamaya başladı.
And he promised. And he sought opportunity to betray him in the absence of the multitude.
7 Fısıh kurbanının kesilmesi gereken Mayasız Ekmek Günü geldi.
And the day of the unleavened bread came, on which it was necessary that the pasch should be killed.
8 İsa, Petrus'la Yuhanna'yı, “Gidin, Fısıh yemeğini yiyebilmemiz için hazırlık yapın” diyerek önden gönderdi.
And he sent Peter and John, saying: Go, and prepare for us the pasch, that we may eat.
9 O'na, “Nerede hazırlık yapmamızı istersin?” diye sordular.
But they said: Where wilt thou that we prepare?
10 İsa onlara, “Bakın” dedi, “Kente girdiğinizde karşınıza su testisi taşıyan bir adam çıkacak. Adamı, gideceği eve kadar izleyin ve evin sahibine şöyle deyin: ‘Öğretmen, öğrencilerimle birlikte Fısıh yemeğini yiyeceğim konuk odası nerede? diye soruyor.’
And he said to them: Behold, as you go into the city, there shall meet you a man carrying a pitcher of water: follow him into the house where he entereth in.
And you shall say to the goodman of the house: The master saith to thee, Where is the guest chamber, where I may eat the pasch with my disciples?
12 Ev sahibi size üst katta, döşenmiş büyük bir oda gösterecek. Orada hazırlık yapın.”
And he will shew you a large dining room, furnished; and there prepare.
13 Onlar da gittiler, her şeyi İsa'nın kendilerine söylediği gibi buldular ve Fısıh yemeği için hazırlık yaptılar.
And they going, found as he had said to them, and made ready the pasch.
14 Yemek saati gelince İsa, elçileriyle birlikte sofraya oturdu ve onlara şöyle dedi: “Ben acı çekmeden önce bu Fısıh yemeğini sizinle birlikte yemeyi çok arzulamıştım.
And when the hour was come, he sat down, and the twelve apostles with him.
And he said to them: With desire I have desired to eat this pasch with you, before I suffer.
16 Size şunu söyleyeyim, Fısıh yemeğini, Tanrı'nın Egemenliği'nde yetkinliğe erişeceği zamana dek, bir daha yemeyeceğim.”
For I say to you, that from this time I will not eat it, till it be fulfilled in the kingdom of God.
17 Sonra kâseyi alarak şükretti ve, “Bunu alın, aranızda paylaşın” dedi.
And having taken the chalice, he gave thanks, and said: Take, and divide it among you:
18 “Size şunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği gelene dek, asmanın ürününden bir daha içmeyeceğim.”
For I say to you, that I will not drink of the fruit of the vine, till the kingdom of God come.
19 Sonra eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve onlara verdi. “Bu sizin uğrunuza feda edilen bedenimdir. Beni anmak için böyle yapın” dedi.
And taking bread, he gave thanks, and brake; and gave to them, saying: This is my body, which is given for you. Do this for a commemoration of me.
20 Aynı şekilde, yemekten sonra kâseyi alıp şöyle dedi: “Bu kâse, sizin uğrunuza akıtılan kanımla gerçekleşen yeni antlaşmadır.
In like manner the chalice also, after he had supped, saying: This is the chalice, the new testament in my blood, which shall be shed for you.
21 Ama bana ihanet edecek kişinin eli şu anda benimkiyle birlikte sofradadır.
But yet behold, the hand of him that betrayeth me is with me on the table.
22 İnsanoğlu, belirlenmiş olan yoldan gidiyor. Ama O'na ihanet eden adamın vay haline!”
And the Son of man indeed goeth, according to that which is determined: but yet, woe to that man by whom he shall be betrayed.
23 Elçiler, aralarında bunu kimin yapabileceğini tartışmaya başladılar.
And they began to inquire among themselves, which of them it was that should do this thing.
24 Ayrıca aralarında hangisinin en üstün sayılacağı konusunda bir çekişme oldu.
And there was also a strife amongst them, which of them should seem to be the greater.
25 İsa onlara, “Ulusların kralları, kendi uluslarına egemen kesilirler. İleri gelenleri de kendilerine iyiliksever unvanını yakıştırırlar” dedi.
And he said to them: The kings of the Gentiles lord it over them; and they that have power over them, are called beneficent.
26 “Ama siz böyle olmayacaksınız. Aranızda en büyük olan, en küçük gibi olsun; yöneten, hizmet eden gibi olsun.
But you not so: but he that is the greater among you, let him become as the younger; and he that is the leader, as he that serveth.
27 Hangisi daha büyük, sofrada oturan mı, hizmet eden mi? Sofrada oturan değil mi? Oysa ben aranızda hizmet eden biri gibi oldum.
For which is greater, he that sitteth at table, or he that serveth? Is it not he that sitteth at table? But I am in the midst of you, as he that serveth:
28 Denendiğim zamanlar benimle birlikte dayanmış olanlar sizlersiniz.
And you are they who have continued with me in my temptations:
29 Babam bana nasıl bir egemenlik verdiyse, ben de size bir egemenlik veriyorum.
And I dispose to you, as my Father hath disposed to me, a kingdom;
30 Öyle ki, egemenliğimde benim soframda yiyip içesiniz ve tahtta oturarak İsrail'in on iki oymağını yargılayasınız.
That you may eat and drink at my table, in my kingdom: and may sit upon thrones, judging the twelve tribes of Israel.
31 “Simun, Simun, Şeytan sizleri buğday gibi kalburdan geçirmek için izin almıştır.
And the Lord said: Simon, Simon, behold Satan hath desired to have you, that he may sift you as wheat:
32 Ama ben, imanını yitirmeyesin diye senin için dua ettim. Geri döndüğün zaman kardeşlerini güçlendir.”
But I have prayed for thee, that thy faith fail not: and thou, being once converted, confirm thy brethren.
33 Simun İsa'ya, “Ya Rab, ben seninle birlikte zindana da, ölüme de gitmeye hazırım” dedi.
Who said to him: Lord, I am ready to go with thee, both into prison, and to death.
34 İsa, “Sana şunu söyleyeyim, Petrus, bu gece horoz ötmeden beni tanıdığını üç kez inkâr edeceksin” dedi.
And he said: I say to thee, Peter, the cock shall not crow this day, till thou thrice deniest that thou knowest me. And he said to them:
35 Sonra İsa onlara, “Ben sizi kesesiz, torbasız ve çarıksız gönderdiğim zaman, herhangi bir eksiğiniz oldu mu?” diye sordu. “Hiçbir eksiğimiz olmadı” dediler.
When I sent you without purse, and scrip, and shoes, did you want anything?
36 O da onlara, “Şimdi ise kesesi olan da, torbası olan da yanına alsın” dedi. “Kılıcı olmayan, abasını satıp bir kılıç alsın.
But they said: Nothing. Then said he unto them: But now he that hath a purse, let him take it, and likewise a scrip; and he that hath not, let him sell his coat, and buy a sword.
37 Size şunu söyleyeyim, yazılmış olan şu sözün yaşamımda yerine gelmesi gerekiyor: ‘O, suçlularla bir sayıldı.’ Gerçekten de benimle ilgili yazılmış olanlar yerine gelmektedir.”
For I say to you, that this that is written must yet be fulfilled in me: And with the wicked was he reckoned. For the things concerning me have an end.
38 “Ya Rab, işte burada iki kılıç var” dediler. O da onlara, “Yeter!” dedi.
But they said: Lord, behold here are two swords. And he said to them, It is enough.
39 İsa dışarı çıktı, her zamanki gibi Zeytin Dağı'na gitti. Öğrenciler de O'nun ardından gittiler.
And going out, he went, according to his custom, to the mount of Olives. And his disciples also followed him.
40 Oraya varınca İsa onlara, “Dua edin ki ayartılmayasınız” dedi.
And when he was come to the place, he said to them: Pray, lest ye enter into temptation.
41 Onlardan bir taş atımı kadar uzaklaştı ve diz çökerek şöyle dua etti: “Baba, senin isteğine uygunsa, bu kâseyi benden uzaklaştır. Yine de benim değil, senin istediğin olsun.”
And he was withdrawn away from them a stone’s cast; and kneeling down, he prayed,
Saying: Father, if thou wilt, remove this chalice from me: but yet not my will, but thine be done.
43 Gökten bir melek İsa'ya görünerek O'nu güçlendirdi.
And there appeared to him an angel from heaven, strengthening him. And being in an agony, he prayed the longer.
44 Derin bir acı içinde olan İsa daha hararetle dua etti. Teri, toprağa düşen kan damlalarını andırıyordu.
And his sweat became as drops of blood, trickling down upon the ground.
45 İsa duadan kalkıp öğrencilerin yanına dönünce onları üzüntüden uyumuş buldu.
And when he rose up from prayer, and was come to his disciples, he found them sleeping for sorrow.
46 Onlara, “Niçin uyuyorsunuz?” dedi. “Kalkıp dua edin ki ayartılmayasınız.”
And he said to them: Why sleep you? arise, pray, lest you enter into temptation.
47 İsa daha konuşurken bir kalabalık çıkageldi. Onikiler'den biri, Yahuda adındaki kişi, kalabalığa öncülük ediyordu. İsa'yı öpmek üzere yaklaşınca İsa, “Yahuda” dedi, “İnsanoğlu'na bir öpücükle mi ihanet ediyorsun?”
As he was yet speaking, behold a multitude; and he that was called Judas, one of the twelve, went before them, and drew near to Jesus, for to kiss him.
And Jesus said to him: Judas, dost thou betray the Son of man with a kiss?
49 İsa'nın çevresindekiler olacakları anlayınca, “Ya Rab, kılıçla vuralım mı?” dediler.
And they that were about him, seeing what would follow, said to him: Lord, shall we strike with the sword?
50 İçlerinden biri başkâhinin kölesine vurarak sağ kulağını uçurdu.
And one of them struck the servant of the high priest, and cut off his right ear.
51 Ama İsa, “Bırakın, yeter!” dedi, sonra kölenin kulağına dokunarak onu iyileştirdi.
But Jesus answering, said: Suffer ye thus far. And when he had touched his ear, he healed him.
52 İsa, üzerine yürüyen başkâhinlere, tapınak koruyucularının komutanlarına ve ileri gelenlere şöyle dedi: “Niçin bir haydutmuşum gibi kılıç ve sopalarla geldiniz?
And Jesus said to the chief priests, and magistrates of the temple, and the ancients, that were come unto him: Are ye come out, as it were against a thief, with swords and clubs?
53 Her gün tapınakta sizinle birlikteydim, bana el sürmediniz. Ama bu saat sizindir, karanlığın egemen olduğu saattir.”
When I was daily with you in the temple, you did not stretch forth your hands against me: but this is your hour, and the power of darkness.
54 İsa'yı tutukladılar, alıp başkâhinin evine götürdüler. Petrus onları uzaktan izliyordu.
And apprehending him, they led him to the high priest’s house. But Peter followed afar off.
55 Avlunun ortasında ateş yakıp çevresinde oturduklarında Petrus da gelip onlarla birlikte oturdu.
And when they had kindled a fire in the midst of the hall, and were sitting about it, Peter was in the midst of them.
56 Bir hizmetçi kız ateşin ışığında oturan Petrus'u gördü. Onu dikkatle süzerek, “Bu da O'nunla birlikteydi” dedi.
Whom when a certain servant maid had seen sitting at the light, and had earnestly beheld him, she said: This man also was with him.
57 Ama Petrus, “Ben O'nu tanımıyorum, kadın!” diye inkâr etti.
But he denied him, saying: Woman, I know him not.
58 Biraz sonra onu gören başka biri, “Sen de onlardansın” dedi. Petrus, “Değilim, arkadaş!” dedi.
And after a little while, another seeing him, said: Thou also art one of them. But Peter said: O man, I am not.
59 Yaklaşık bir saat sonra yine bir başkası ısrarla, “Gerçekten bu da O'nunla birlikteydi” dedi. “Çünkü Celileli'dir.”
And after the space, as it were of one hour, another certain man affirmed, saying: Of a truth, this man was also with him; for he is also a Galilean.
60 Petrus, “Sen ne diyorsun be adam, anlamıyorum!” dedi. Tam o anda, Petrus daha konuşurken horoz öttü.
And Peter said: Man, I know not what thou sayest. And immediately, as he was yet speaking, the cock crew.
61 Rab arkasına dönüp Petrus'a baktı. O zaman Petrus, Rab'bin kendisine, “Bu gece horoz ötmeden beni üç kez inkâr edeceksin” dediğini hatırladı ve dışarı çıkıp acı acı ağladı.
And the Lord turning looked on Peter. And Peter remembered the word of the Lord, as he had said: Before the cock crow, thou shalt deny me thrice.
And Peter going out, wept bitterly.
63 İsa'yı göz altında tutan adamlar O'nunla alay ediyor, O'nu dövüyorlardı.
And the men that held him, mocked him, and struck him.
64 Gözlerini bağlayıp, “Peygamberliğini göster bakalım, sana vuran kim?” diye soruyorlardı.
And they blindfolded him, and smote his face. And they asked him, saying: Prophesy, who is it that struck thee?
65 Kendisine daha bir sürü küfür yağdırdılar.
And blaspheming, many other things they said against him.
66 Gün doğunca halkın ileri gelenleri, başkâhinler ve din bilginleri toplandılar. İsa, bunlardan oluşan Yüksek Kurul'un önüne çıkarıldı.
And as soon as it was day, the ancients of the people, and the chief priests and scribes, came together; and they brought him into their council, saying: If thou be the Christ, tell us.
67 O'na, “Sen Mesih isen, söyle bize” dediler. İsa onlara şöyle dedi: “Size söylesem, inanmazsınız.
And he saith to them: If I shall tell you, you will not believe me.
68 Size soru sorsam, yanıt vermezsiniz.
And if I shall also ask you, you will not answer me, nor let me go.
69 Ne var ki, bundan böyle İnsanoğlu, kudretli Tanrı'nın sağında oturacaktır.”
But hereafter the Son of man shall be sitting on the right hand of the power of God.
70 Onların hepsi, “Yani, sen Tanrı'nın Oğlu musun?” diye sordular. O da onlara, “Söylediğiniz gibi, ben O'yum” dedi.
Then said they all: Art thou then the Son of God? Who said: You say that I am.
71 “Artık tanıklığa ne ihtiyacımız var?” dediler. “İşte kendi ağzından duyduk!”
And they said: What need we any further testimony? for we ourselves have heard it from his own mouth.
