Luka 22
1 Fısıh denilen Mayasız Ekmek Bayramı yaklaşmıştı.
Now the feast of unleavened bread was coming near, which is called Passover.
2 Başkâhinlerle din bilginleri İsa'yı ortadan kaldırmak için bir yol arıyor, ama halktan korkuyorlardı.
And the chief priests and the scholars sought how they might kill him, for they feared the people.
3 Şeytan, Onikiler'den biri olup İskariot diye adlandırılan Yahuda'nın yüreğine girdi.
And Satan entered into Judas who was called Iscariot, being of the number of the twelve.
4 Yahuda gitti, başkâhinler ve tapınak koruyucularının komutanlarıyla İsa'yı nasıl ele verebileceğini görüştü.
And having departed, he conversed with the chief priests and captains, how he might betray him to them.
5 Onlar buna sevindiler ve kendisine para vermeye razı oldular.
And they were glad, and agreed together to give him silver.
6 Bunu kabul eden Yahuda, kalabalığın olmadığı bir zamanda İsa'yı ele vermek için fırsat kollamaya başladı.
And he consented and sought opportunity to betray him to them apart from the multitude.
7 Fısıh kurbanının kesilmesi gereken Mayasız Ekmek Günü geldi.
And the day of unleavened bread came during which it was necessary to kill the Passover.
8 İsa, Petrus'la Yuhanna'yı, “Gidin, Fısıh yemeğini yiyebilmemiz için hazırlık yapın” diyerek önden gönderdi.
And he sent Peter and John, saying, After departing, prepare the Passover for us, that we may eat.
9 O'na, “Nerede hazırlık yapmamızı istersin?” diye sordular.
And they said to him, Where do thou want that we should prepare?
10 İsa onlara, “Bakın” dedi, “Kente girdiğinizde karşınıza su testisi taşıyan bir adam çıkacak. Adamı, gideceği eve kadar izleyin ve evin sahibine şöyle deyin: ‘Öğretmen, öğrencilerimle birlikte Fısıh yemeğini yiyeceğim konuk odası nerede? diye soruyor.’
And he said to them, Behold, having entered into the city, a man will meet you carrying a pitcher of water. Follow him into the house where he enters.
And ye shall say to the house-ruler, The teacher says to thee, Where is the guest room where I may eat the Passover with my disciples?
12 Ev sahibi size üst katta, döşenmiş büyük bir oda gösterecek. Orada hazırlık yapın.”
And he will show you a large upper room furnished. Prepare there.
13 Onlar da gittiler, her şeyi İsa'nın kendilerine söylediği gibi buldular ve Fısıh yemeği için hazırlık yaptılar.
And having gone, they found just as he said to them, and they prepared the Passover.
14 Yemek saati gelince İsa, elçileriyle birlikte sofraya oturdu ve onlara şöyle dedi: “Ben acı çekmeden önce bu Fısıh yemeğini sizinle birlikte yemeyi çok arzulamıştım.
And when the hour came, he sat down, and the twelve apostles with him.
And he said to them, With desire I have desired to eat this Passover with you before my suffering.
16 Size şunu söyleyeyim, Fısıh yemeğini, Tanrı'nın Egemenliği'nde yetkinliğe erişeceği zamana dek, bir daha yemeyeceğim.”
For I say to you, that I will eat of it no more, no, not till when it is fulfilled in the kingdom of God.
17 Sonra kâseyi alarak şükretti ve, “Bunu alın, aranızda paylaşın” dedi.
And having taken a cup, having expressed thanks, he said, Take this, and divide it among yourselves.
18 “Size şunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği gelene dek, asmanın ürününden bir daha içmeyeceğim.”
For I say to you, that I will, no, not drink from the fruit of the grapevine till when the kingdom of God comes.
19 Sonra eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve onlara verdi. “Bu sizin uğrunuza feda edilen bedenimdir. Beni anmak için böyle yapın” dedi.
And after taking bread, having expressed thanks, he broke in pieces, and gave to them, saying, This is my body that is given for you. Do ye this in my memory.
20 Aynı şekilde, yemekten sonra kâseyi alıp şöyle dedi: “Bu kâse, sizin uğrunuza akıtılan kanımla gerçekleşen yeni antlaşmadır.
Likewise also the cup after dining, saying, This cup is the new covenant in my blood being shed for you.
21 Ama bana ihanet edecek kişinin eli şu anda benimkiyle birlikte sofradadır.
Nevertheless behold, the hand of the man who betrays me is with me on the table.
22 İnsanoğlu, belirlenmiş olan yoldan gidiyor. Ama O'na ihanet eden adamın vay haline!”
And the Son of man indeed goes according to that which has been determined, nevertheless woe to that man through whom he is betrayed!
23 Elçiler, aralarında bunu kimin yapabileceğini tartışmaya başladılar.
And they began to question among themselves who then of them would be going do this thing.
24 Ayrıca aralarında hangisinin en üstün sayılacağı konusunda bir çekişme oldu.
And also a dispute develop among them, which of them is considered to be greater.
25 İsa onlara, “Ulusların kralları, kendi uluslarına egemen kesilirler. İleri gelenleri de kendilerine iyiliksever unvanını yakıştırırlar” dedi.
And he said to them, The kings of the Gentiles have dominion over them, and those who exercise authority over them are called Benefactors.
26 “Ama siz böyle olmayacaksınız. Aranızda en büyük olan, en küçük gibi olsun; yöneten, hizmet eden gibi olsun.
But ye are not this way. Rather, the greater among you, shall become as the newer, and he who leads, as he who serves.
27 Hangisi daha büyük, sofrada oturan mı, hizmet eden mi? Sofrada oturan değil mi? Oysa ben aranızda hizmet eden biri gibi oldum.
For who ranks higher, he who sits dining, or he who serves? Is it not he who sits dining? But I am in the midst of you as he who serves.
28 Denendiğim zamanlar benimle birlikte dayanmış olanlar sizlersiniz.
But ye are those who have continued with me in my trials.
29 Babam bana nasıl bir egemenlik verdiyse, ben de size bir egemenlik veriyorum.
And I appoint to you, just as my Father appointed to me a kingdom,
30 Öyle ki, egemenliğimde benim soframda yiyip içesiniz ve tahtta oturarak İsrail'in on iki oymağını yargılayasınız.
that ye may eat and drink at my table in my kingdom, and sit on thrones judging the twelve tribes of Israel.
31 “Simun, Simun, Şeytan sizleri buğday gibi kalburdan geçirmek için izin almıştır.
And the Lord said, Simon, Simon, behold, Satan demanded to have you to sift you as wheat,
32 Ama ben, imanını yitirmeyesin diye senin için dua ettim. Geri döndüğün zaman kardeşlerini güçlendir.”
but I prayed for thee, so that thy faith may not fail. And thou, when thou have returned, strengthen thy brothers.
33 Simun İsa'ya, “Ya Rab, ben seninle birlikte zindana da, ölüme de gitmeye hazırım” dedi.
And he said to him, Lord, I am ready to go with thee both to prison and to death.
34 İsa, “Sana şunu söyleyeyim, Petrus, bu gece horoz ötmeden beni tanıdığını üç kez inkâr edeceksin” dedi.
And he said, I say to thee, Peter, a cock will, no, not sound today, before thou will thrice deny that thou know me.
35 Sonra İsa onlara, “Ben sizi kesesiz, torbasız ve çarıksız gönderdiğim zaman, herhangi bir eksiğiniz oldu mu?” diye sordu. “Hiçbir eksiğimiz olmadı” dediler.
And he said to them, When I sent you without bag and pouch and shoes, did ye lack anything? And they said, Nothing.
36 O da onlara, “Şimdi ise kesesi olan da, torbası olan da yanına alsın” dedi. “Kılıcı olmayan, abasını satıp bir kılıç alsın.
Then he said to them, But now, he who has a bag, let him take it, and likewise a pouch. And he who has no sword, let him sell his cloak and buy.
37 Size şunu söyleyeyim, yazılmış olan şu sözün yaşamımda yerine gelmesi gerekiyor: ‘O, suçlularla bir sayıldı.’ Gerçekten de benimle ilgili yazılmış olanlar yerine gelmektedir.”
For I say to you, that this that is written is still necessary to be completed in me, And he was counted with lawless men, for these things about me also have fulfillment.
38 “Ya Rab, işte burada iki kılıç var” dediler. O da onlara, “Yeter!” dedi.
And they said, Lord, behold, here are two swords. And he said to them, It is enough.
39 İsa dışarı çıktı, her zamanki gibi Zeytin Dağı'na gitti. Öğrenciler de O'nun ardından gittiler.
And having come out, he proceeded according to his habit to the mount of Olives, and his disciples also followed him.
40 Oraya varınca İsa onlara, “Dua edin ki ayartılmayasınız” dedi.
And when he came at the place, he said to them, Pray ye not to enter into temptation.
41 Onlardan bir taş atımı kadar uzaklaştı ve diz çökerek şöyle dua etti: “Baba, senin isteğine uygunsa, bu kâseyi benden uzaklaştır. Yine de benim değil, senin istediğin olsun.”
And he was withdrawn from them about a stone's throw. And he knelt down and prayed,
saying, Father, if thou want, remove this cup from me. Nevertheless not my will, but thine be done.
43 Gökten bir melek İsa'ya görünerek O'nu güçlendirdi.
And an agent from heaven appeared to him, strengthening him.
44 Derin bir acı içinde olan İsa daha hararetle dua etti. Teri, toprağa düşen kan damlalarını andırıyordu.
And having become in agony he prayed more intensely, and his sweat became like drops of blood falling down to the ground.
45 İsa duadan kalkıp öğrencilerin yanına dönünce onları üzüntüden uyumuş buldu.
And after rising up from his prayer, having come to the disciples, he found them sleeping from sorrow.
46 Onlara, “Niçin uyuyorsunuz?” dedi. “Kalkıp dua edin ki ayartılmayasınız.”
And said to them, Why sleep ye? Having risen, pray that ye may not enter into temptation.
47 İsa daha konuşurken bir kalabalık çıkageldi. Onikiler'den biri, Yahuda adındaki kişi, kalabalığa öncülük ediyordu. İsa'yı öpmek üzere yaklaşınca İsa, “Yahuda” dedi, “İnsanoğlu'na bir öpücükle mi ihanet ediyorsun?”
While he yet spoke, behold, a multitude, and the man called Judas, one of the twelve, went before them. And he came near to Jesus to kiss him.
But Jesus said to him, Judas, thou betray the Son of man with a kiss?
49 İsa'nın çevresindekiler olacakları anlayınca, “Ya Rab, kılıçla vuralım mı?” dediler.
And when those who were around him saw what would be, they said, Lord, shall we strike with the sword?
50 İçlerinden biri başkâhinin kölesine vurarak sağ kulağını uçurdu.
And a certain one of them struck the bondman of the high priest, and cut off his right ear.
51 Ama İsa, “Bırakın, yeter!” dedi, sonra kölenin kulağına dokunarak onu iyileştirdi.
But having answered, Jesus said, Allow ye as far as this. And having touched his ear, he healed him.
52 İsa, üzerine yürüyen başkâhinlere, tapınak koruyucularının komutanlarına ve ileri gelenlere şöyle dedi: “Niçin bir haydutmuşum gibi kılıç ve sopalarla geldiniz?
And Jesus said to the chief priests, and captains of the temple, and elders, who came to him, Have ye come out, as against a robber, with swords and clubs?
53 Her gün tapınakta sizinle birlikteydim, bana el sürmediniz. Ama bu saat sizindir, karanlığın egemen olduğu saattir.”
When I was with you daily in the temple, ye did not stretch forth hands against me. But this is your hour, and the power of darkness.
54 İsa'yı tutukladılar, alıp başkâhinin evine götürdüler. Petrus onları uzaktan izliyordu.
And having seized him, they led him, and brought him into the high priest's house. But Peter followed from afar.
55 Avlunun ortasında ateş yakıp çevresinde oturduklarında Petrus da gelip onlarla birlikte oturdu.
And having kindled a fire in the midst of the court, and having sat down together, Peter sat in the midst of them.
56 Bir hizmetçi kız ateşin ışığında oturan Petrus'u gördü. Onu dikkatle süzerek, “Bu da O'nunla birlikteydi” dedi.
But a certain servant girl having seen him sitting near the light, and having looked intently upon him, she said, This man was also with him.
57 Ama Petrus, “Ben O'nu tanımıyorum, kadın!” diye inkâr etti.
But he denied him, saying, Woman, I do not know him.
58 Biraz sonra onu gören başka biri, “Sen de onlardansın” dedi. Petrus, “Değilim, arkadaş!” dedi.
And after a little while, another man having see him, said, Thou also are from them. And Peter said, Man, I am not.
59 Yaklaşık bir saat sonra yine bir başkası ısrarla, “Gerçekten bu da O'nunla birlikteydi” dedi. “Çünkü Celileli'dir.”
And about one hour having passed, some other man insisted, saying, In truth this man was also with him, for he is also a Galilean.
60 Petrus, “Sen ne diyorsun be adam, anlamıyorum!” dedi. Tam o anda, Petrus daha konuşurken horoz öttü.
And Peter said, Man, I do not know what thou are saying. And immediately, while he still spoke, a cock sounded.
61 Rab arkasına dönüp Petrus'a baktı. O zaman Petrus, Rab'bin kendisine, “Bu gece horoz ötmeden beni üç kez inkâr edeceksin” dediğini hatırladı ve dışarı çıkıp acı acı ağladı.
And having turned, the Lord looked on Peter. And Peter remembered the word of the Lord, how he said to him, Before a cock sounds thou will deny me thrice.
And having gone outside, Peter wept bitterly.
63 İsa'yı göz altında tutan adamlar O'nunla alay ediyor, O'nu dövüyorlardı.
And the men who held Jesus mocked him, while striking him.
64 Gözlerini bağlayıp, “Peygamberliğini göster bakalım, sana vuran kim?” diye soruyorlardı.
And having covered him, they struck his face, and demanded him, saying, Prophesy! Who is he who struck thee?
65 Kendisine daha bir sürü küfür yağdırdılar.
And they spoke many other things against him, railing against him.
66 Gün doğunca halkın ileri gelenleri, başkâhinler ve din bilginleri toplandılar. İsa, bunlardan oluşan Yüksek Kurul'un önüne çıkarıldı.
And when it became day, the eldership of the people, the chief priests, and the scholars, came together, and led him into their council, saying,
67 O'na, “Sen Mesih isen, söyle bize” dediler. İsa onlara şöyle dedi: “Size söylesem, inanmazsınız.
If thou are the Christ, tell us. And he said to them, If I tell you, ye will not believe,
68 Size soru sorsam, yanıt vermezsiniz.
and if I also ask, ye will, no, not answer nor release.
69 Ne var ki, bundan böyle İnsanoğlu, kudretli Tanrı'nın sağında oturacaktır.”
From henceforth the Son of man will be sitting at the right hand of the power of God.
70 Onların hepsi, “Yani, sen Tanrı'nın Oğlu musun?” diye sordular. O da onlara, “Söylediğiniz gibi, ben O'yum” dedi.
And they all said, Therefore thou are the Son of God? And he said to them, Ye say that I am.
71 “Artık tanıklığa ne ihtiyacımız var?” dediler. “İşte kendi ağzından duyduk!”
And they said, What further need have we of testimony? For we have heard from his mouth.
