Luka 2
1 O günlerde Sezar Avgustus bütün Roma dünyasında bir nüfus sayımının yapılması için buyruk çıkardı.
NOW it came to pass in those days, that there went out a decree from Caesar Augustus, that the whole land should be registered.
2 Bu ilk sayım, Kirinius'un Suriye valiliği zamanında yapıldı.
(And this first enrolment was made by Cyrenius, afterwards governor of Syria)
3 Herkes yazılmak için kendi kentine gitti.
And all went to be registered, every one to his own city.
4 Böylece Yusuf da, Davut'un soyundan ve torunlarından olduğu için Celile'nin Nasıra Kenti'nden Yahudiye bölgesine, Davut'un kenti Beytlehem'e gitti.
Then Joseph also went up from Galilee, from the city of Nazareth, to Judea, to the city of David, which is called Bethlehem; because he was of the house and family of David;
5 Orada, hamile olan nişanlısı Meryem'le birlikte yazılacaktı.
to be enregistered with Mary, the wife espoused to him, who was big with child.
6 Onlar oradayken, Meryem'in doğurma vakti geldi ve ilk oğlunu doğurdu. O'nu kundağa sarıp bir yemliğe yatırdı. Çünkü handa yer yoktu.
And it came to pass, while they were there, that her time was up, that she should be delivered.
And she brought forth a son, her first-born, and wrapped him in swaddling-clothes, and laid him in a manger, because there was no room for them in the inn.
8 Aynı yörede, sürülerinin yanında nöbet tutarak geceyi kırlarda geçiren çobanlar vardı.
And there were shepherds in that country abiding in the open air, and keeping guard over their flock by night.
9 Rab'bin bir meleği onlara göründü ve Rab'bin görkemi çevrelerini aydınlattı. Büyük bir korkuya kapıldılar.
And, behold, the angel of the Lord came upon them, and the glory of the Lord shone around them; and they were exceedingly affrighted.
10 Melek onlara, “Korkmayın!” dedi. “Size, bütün halkı çok sevindirecek bir haber müjdeliyorum: Bugün size, Davut'un kentinde bir Kurtarıcı doğdu. Bu, Rab olan Mesih'tir.
And the angel said unto them, Be not affrighted: for, behold, I bring you tidings of great joy, which shall be for all the people.
Because this day there is born for you a Saviour, which is Messiah, the Lord, in the city of David.
12 İşte size bir işaret: Kundağa sarılmış ve yemlikte yatan bir bebek bulacaksınız.”
And this shall be a sign for you; Ye shall find the babe in swaddling-clothes, lying in a manger.
13 Birdenbire meleğin yanında, göksel ordulardan oluşan büyük bir topluluk belirdi. Tanrı'yı överek, “En yücelerde Tanrı'ya yücelik olsun, Yeryüzünde O'nun hoşnut kaldığı insanlara Esenlik olsun!” dediler.
And suddenly there appeared with the angel a multitude of the heavenly host, praising God, and saying,
Glory in the highest heavens to God! and upon earth, peace! towards men complacence.
15 Melekler yanlarından ayrılıp göğe çekildikten sonra çobanlar birbirlerine, “Haydi, Beytlehem'e gidelim, Rab'bin bize bildirdiği bu olayı görelim” dediler.
And it came to pass, as the angels went from them into heaven, the men, the shepherds, said also to each other, Let us now go to Bethlehem, and see this thing which hath happened, which the Lord hath made known to us.
16 Aceleyle gidip Meryem'le Yusuf'u ve yemlikte yatan bebeği buldular.
And they came with haste, and found Mary, and Joseph, and the babe, lying in the manger:
17 Onları görünce, çocukla ilgili kendilerine anlatılanları bildirdiler.
and when they saw it, they made a public report of the declaration delivered to them respecting this child.
18 Bunu duyanların hepsi, çobanların söylediklerine şaşıp kaldılar.
And all who heard it, marvelled at the things told them by the shepherds.
19 Meryem ise bütün bu sözleri derin derin düşünerek yüreğinde saklıyordu.
But Mary carefully preserved all these declarations, laying them together in her heart, in order to apprehend their meaning.
20 Çobanlar, işitip gördüklerinin tümü için Tanrı'yı yüceltip överek geri döndüler. Her şeyi, kendilerine anlatıldığı gibi bulmuşlardı.
And the shepherds returned, glorifying and praising God for all the things which they had heard and seen, exactly as had been told them.
21 Sekizinci gün, çocuğu sünnet etme zamanı gelince, O'na İsa adı verildi. Bu, O'nun anne rahmine düşmesinden önce meleğin kendisine verdiği isimdi.
And when eight days were fulfilled for circumcising the child, his name also was called JESUS, the name imposed by the angel before he was conceived in the womb.
22 Musa'nın Yasası'na göre arınma günlerinin bitiminde Yusuf'la Meryem çocuğu Rab'be adamak için Yeruşalim'e götürdüler.
And when the days of her purification were accomplished according to the law of Moses, they brought him to Jerusalem, to present him to the Lord;
23 Nitekim Rab'bin Yasası'nda, “İlk doğan her erkek çocuk Rab'be adanmış sayılacak” diye yazılmıştır.
as it is written in the law of the Lord, Every male child, that openeth the womb, shall be called holy to the Lord;
24 Ayrıca Rab'bin Yasası'nda buyrulduğu gibi, kurban olarak “bir çift kumru ya da iki güvercin yavrusu” sunacaklardı.
and to offer a sacrifice, according to what is prescribed in the law of the Lord, A pair of turtle doves, or two young pigeons.
25 O sırada Yeruşalim'de Şimon adında bir adam vardı. Doğru ve dindar biriydi. İsrail'in avutulmasını özlemle bekliyordu. Kutsal Ruh onun üzerindeydi.
And, behold, there was a man at Jerusalem, whose name was Simeon; and this man was righteous and devout, waiting for the consolation of Israel: and the Holy Ghost was upon him.
26 Rab'bin Mesihi'ni görmeden ölmeyeceği Kutsal Ruh aracılığıyla kendisine bildirilmişti.
And it had been divinely communicated to him by the Holy Spirit, that he should not see death, till he had seen the Lord’s Messiah.
27 Böylece Şimon, Ruh'un yönlendirmesiyle tapınağa geldi. Küçük İsa'nın annesi babası, Kutsal Yasa'nın ilgili kuralını yerine getirmek üzere O'nu içeri getirdiklerinde, Şimon O'nu kucağına aldı, Tanrı'yı överek şöyle dedi:
And he came by the spirit into the temple; just as the parents were bringing in the child Jesus, that they might do according to what was the custom of the law concerning him;
and he took him into his arms, and blessed God, and said,
29 “Ey Rabbim, verdiğin sözü tuttun; Artık ben, kulun huzur içinde ölebilirim.
Now dismiss thy servant, Lord, according to thy word, in peace;
30 Çünkü senin sağladığın, Bütün halkların gözü önünde hazırladığın kurtuluşu, Ulusları aydınlatıp Halkın İsrail'e yücelik kazandıracak ışığı Gözlerimle gördüm.”
for my eyes have seen thy salvation,
which thou hast prepared before the face of all people.
A light to give revelation to the Gentiles, and glory to thy people Israel.
33 İsa'nın annesiyle babası, O'nun hakkında söylenenlere şaştılar.
And Joseph and his mother were amazed at the things spoken concerning him.
34 Şimon onları kutsayıp çocuğun annesi Meryem'e şöyle dedi: “Bu çocuk, İsrail'de birçok kişinin düşmesine ya da yükselmesine yol açmak ve aleyhinde konuşulacak bir belirti olmak üzere belirlenmiştir.
And Simeon blessed them, and said to Mary his mother, Behold, this child is appointed for the fall, and rising again of many in Israel; and for a marked object to be spoken against;
35 Senin kalbine de adeta bir kılıç saplanacak. Bütün bunlar, birçoklarının yüreğindeki düşüncelerin açığa çıkması için olacak.”
(so shall a dart pierce through thy own soul) that the reasonings of many hearts may be laid open,
36 Anna adında çok yaşlı bir kadın peygamber vardı. Aşer oymağından Fanuel'in kızıydı. Genç kız olarak evlenip kocasıyla yedi yıl yaşadıktan sonra dul kalmıştı. Şimdi seksen dört yaşındaydı. Tapınaktan ayrılmaz, oruç tutup dua ederek gece gündüz Tanrı'ya tapınırdı.
And there was Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Asser: she was far advanced in old age, having lived but seven years with a husband, from her virgin state:
though she was now a widow, of about eighty-four years, who departed not from the temple, attending the divine service, with fastings and prayers night and day:
38 Tam o sırada ortaya çıkan Anna, Tanrı'ya şükrederek Yeruşalim'in kurtuluşunu bekleyen herkese İsa'dan söz etmeye başladı.
and at the very same moment coming up, she also in turn confessed the Lord, and spake of him to all who were expecting redemption in Jerusalem.
39 Yusuf'la Meryem, Rab'bin Yasası'nda öngörülen her şeyi yerine getirdikten sonra Celile'ye, kendi kentleri Nasıra'ya döndüler.
And when they had finished all things according to the law of the Lord, they returned into Galilee, into their own city Nazareth.
40 Çocuk büyüyor, güçleniyor ve bilgelikte yetkinleşiyordu. Tanrı'nın lütfu O'nun üzerindeydi.
And the child grew, and became endued with great powers of spirit, filled with wisdom; and the grace of God was upon him.
41 İsa'nın annesi babası her yıl Fısıh Bayramı'nda Yeruşalim'e giderlerdi.
And his parents went annually to Jerusalem at the feast of the passover.
42 İsa on iki yaşına gelince, bayram geleneğine uyarak yine gittiler.
And when he was twelve years old, they went up to Jerusalem, according to the custom of the feast.
43 Bayramdan sonra eve dönerlerken küçük İsa Yeruşalim'de kaldı. Bunu farketmeyen annesiyle babası, çocuğun yol arkadaşlarıyla birlikte olduğunu sanarak bir günlük yol gittiler. Sonra O'nu akrabalar ve dostlar arasında aramaya başladılar.
And when they had concluded the days, as they were returning, the child Jesus remained at Jerusalem, and Joseph and his mother knew it not:
but supposing him to be in the company, they went a day’s journey; and they sought him among their relations and acquaintances;
45 Bulamayınca O'nu araya araya Yeruşalim'e döndüler.
and not finding him, they returned to Jerusalem in search of him.
46 Üç gün sonra O'nu tapınakta buldular. Din öğretmenleri arasında oturmuş, onları dinliyor, sorular soruyordu.
And it came to pass after three days, they found him in the temple, sitting in the midst of the doctors, both hearing them and asking them questions.
47 O'nu dinleyen herkes, zekâsına ve verdiği yanıtlara hayran kalıyordu.
And all who heard him, were in a transport of admiration, at his understanding and answers.
48 Annesiyle babası O'nu görünce şaşırdılar. Annesi, “Çocuğum, bize bunu niçin yaptın? Bak, babanla ben büyük kaygı içinde seni arayıp durduk” dedi.
And when they saw him, they were struck with surprise; and his mother said to him, Son, why hast thou behaved to us in this manner? lo! thy father and I have been seeking thee in anguish of heart.
49 O da onlara, “Beni niçin arayıp durdunuz?” dedi. “Babam'ın evinde bulunmam gerektiğini bilmiyor muydunuz?”
And he said unto them, Wherefore did ye seek me? did you not know, that I must be occupied with my Father’s affairs?
50 Ne var ki onlar ne demek istediğini anlamadılar.
And they understood not the meaning of what he spake to them.
51 İsa onlarla birlikte yola çıkıp Nasıra'ya döndü. Onların sözünü dinlerdi. Annesi bütün bu olup bitenleri yüreğinde sakladı.
And he went down with them, and came to Nazareth, and was in subjection to them: though his mother preserved all these sayings in her heart.
52 İsa bilgelikte ve boyda gelişiyor, Tanrı'nın ve insanların beğenisini kazanıyordu.
And Jesus advanced in wisdom and stature, and in favour with God and men.
