Yuhanna 6
1 Bundan sonra İsa, Celile –Taberiye– Gölü'nün karşı yakasına geçti.
After this, Jesus crossed the Sea of Galilee – otherwise called the Lake of Tiberias.
2 Ardından büyük bir kalabalık gidiyordu. Çünkü hastalar üzerinde yaptığı mucizeleri görmüşlerdi.
A great crowd of people, however, followed him, because they saw the signs of his mission in his work among those who were sick.
3 İsa dağa çıkıp orada öğrencileriyle birlikte oturdu.
Jesus went up the hill, and sat down there with his disciples.
4 Yahudiler'in Fısıh Bayramı yakındı.
It was near the time of the Jewish Festival of the Passover.
5 İsa başını kaldırıp büyük bir kalabalığın kendisine doğru geldiğini görünce Filipus'a, “Bunları doyurmak için nereden ekmek alalım?” diye sordu.
Looking up, and noticing that a great crowd was coming towards him, Jesus said to Philip, ‘Where are we to buy bread for these people to eat?’
6 Bu sözü onu denemek için söyledi, aslında kendisi ne yapacağını biliyordu.
He said this to test him, for he himself knew what he meant to do.
7 Filipus O'na şu yanıtı verdi: “Her birinin bir lokma yiyebilmesi için iki yüz dinarlık ekmek bile yetmez.”
‘Even if we spent a years’ wages on bread,’ answered Philip, ‘it would not be enough for each of them to have a little.’
8 Öğrencilerinden biri, Simun Petrus'un kardeşi Andreas, İsa'ya dedi ki, “Burada beş arpa ekmeğiyle iki balığı olan bir çocuk var. Ama bu kadar adam için bunlar nedir ki?”
‘There is a boy here,’ said Andrew, another of his disciples, Simon Peter’s brother,
‘Who has five barley loaves and two fish; but what is that for so many?’
10 İsa, “Halkı yere oturtun” dedi. Orası çayırlıktı. Böylece halk yere oturdu. Yaklaşık beş bin erkek vardı.
‘Make the people sit down,’ said Jesus. It was a grassy spot; so the people, who numbered about five thousand, sat down,
11 İsa ekmekleri aldı, şükrettikten sonra oturanlara dağıttı. Balıklardan da istedikleri kadar verdi.
and then Jesus took the loaves, and, after saying the thanksgiving, distributed them to those who were sitting down; and the same with the fish, giving the people as much as they wanted.
12 Herkes doyunca İsa öğrencilerine, “Artakalan parçaları toplayın, hiçbir şey ziyan olmasın” dedi.
When they were satisfied, Jesus said to his disciples, ‘Collect the broken pieces that are left, so that nothing may be wasted.’
13 Onlar da topladılar. Yedikleri beş arpa ekmeğinden artakalan parçalarla on iki sepet doldurdular.
The disciples did so, and filled twelve baskets with the pieces of the five barley loaves, which were left after all had eaten.
14 Halk, İsa'nın yaptığı mucizeyi görünce, “Gerçekten dünyaya gelecek olan peygamber budur” dedi.
When the people saw the signs which Jesus gave, they said, ‘This is certainly the prophet who was to come into the world.’
15 İsa onların gelip kendisini kral yapmak üzere zorla götüreceklerini bildiğinden tek başına yine dağa çekildi.
But Jesus, having discovered that they were intending to come and carry him off to make him king, went again up the hill, quite alone.
16 Akşam olunca öğrencileri göle indiler.
When evening fell, his disciples went down to the sea,
17 Bir tekneye binerek gölün karşı yakasındaki Kefarnahum'a doğru yol aldılar. Karanlık basmış, İsa henüz yanlarına gelmemişti.
and, getting into a boat, began to cross to Capernaum. By this time darkness had set in, and Jesus had not yet come back to them;
18 Güçlü bir rüzgar estiğinden göl kabarmaya başladı.
the sea, too, was getting rough, for a strong wind was blowing.
19 Öğrenciler beş kilometre kadar kürek çektikten sonra, İsa'nın gölün üstünde yürüyerek tekneye yaklaştığını görünce korktular.
When they had rowed three or four miles, they caught sight of him walking on the water and approaching the boat, and they were frightened.
20 Ama İsa, “Korkmayın, benim!” dedi.
But Jesus said to them, ‘It is I; do not be afraid!’
21 Bunun üzerine O'nu tekneye almak istediler. O anda tekne gidecekleri kıyıya ulaştı.
And after this they were glad to take him into the boat; and the boat at once arrived off the shore, for which they had been making.
22 Ertesi gün, gölün karşı yakasında kalan halk, önceden orada sadece bir tek tekne bulunduğunu, İsa'nın kendi öğrencileriyle birlikte bu tekneye binmediğini, öğrencilerinin yalnız gittiklerini anladı.
The people who remained on the other side of the sea had seen that only one boat had been there, and that Jesus had not gone into it with his disciples, but that they had left without him.
23 Rab'bin şükretmesinden sonra halkın ekmek yediği yerin yakınına Taberiye'den başka tekneler geldi.
Some boats, however, had come from Tiberias, from near the spot where they had eaten the bread after the Master had said the thanksgiving.
24 Halk, İsa'nın ve öğrencilerinin orada olmadığını görünce teknelere binerek Kefarnahum'a, İsa'yı aramaya gitti.
So, on the next day, when the people saw that Jesus was not there, or his disciples either, they themselves got into the boats, and went to Capernaum to look for him.
25 O'nu gölün karşı yakasında buldukları zaman, “Rabbî, buraya ne zaman geldin?” diye sordular.
And, when they found him on the other side of the sea, they said, ‘When did you get here, Rabbi?’
26 İsa şöyle yanıt verdi: “Size doğrusunu söyleyeyim, doğaüstü belirtiler gördüğünüz için değil, ekmeklerden yiyip doyduğunuz için beni arıyorsunuz.
‘In truth I tell you,’ answered Jesus, ‘it is not because of the signs which you saw that you are looking for me, but because you had the bread to eat and were satisfied.
27 Geçici yiyecek için değil, sonsuz yaşam boyunca kalıcı yiyecek için çalışın. Bunu size İnsanoğlu verecek. Çünkü Baba Tanrı O'na bu onayı vermiştir.” (aiōnios g166)
Work, not for the food that perishes, but for the food that lasts for eternal life, which the Son of Man will give you; for on him the Father – God himself – has set the seal of his approval.’ (aiōnios g166)
28 Onlar da şunu sordular: “Tanrı'nın istediği işleri yapmak için ne yapmalıyız?”
‘How,’ they asked, ‘are we to do the work that God wants us to do?’
29 İsa, “Tanrı'nın işi O'nun gönderdiği kişiye iman etmenizdir” diye yanıt verdi.
‘The work that God wants you to do,’ answered Jesus, ‘is to believe in him whom God sent as his messenger.’
30 Bunun üzerine, “Görüp sana iman etmemiz için nasıl bir belirti gerçekleştireceksin? Ne yapacaksın?” dediler.
‘What sign, then,’ they asked, ‘are you giving, which we may see, and so believe you? What is the work that you are doing?
31 “Atalarımız çölde man yediler. Yazılmış olduğu gibi, ‘Yemeleri için onlara gökten ekmek verdi.’”
Our ancestors had the manna to eat in the desert; as scripture says – “He gave them bread from heaven to eat.”’
32 İsa onlara dedi ki, “Size doğrusunu söyleyeyim, gökten ekmeği size Musa vermedi, gökten size gerçek ekmeği Babam verir.
‘In truth I tell you,’ replied Jesus, ‘Moses did not give you the bread from heaven, but my Father does give you the true bread from heaven;
33 Çünkü Tanrı'nın ekmeği, gökten inen ve dünyaya yaşam verendir.”
for the bread that God gives is that which comes down from heaven, and gives life to the world.’
34 Onlar da, “Efendimiz, bizlere her zaman bu ekmeği ver!” dediler.
‘Master,’ they exclaimed, ‘give us that bread always!’
35 İsa, “Yaşam ekmeği Ben'im. Bana gelen asla acıkmaz, bana iman eden hiçbir zaman susamaz” dedi.
‘I am the life-giving bread,’ Jesus said to them, ‘whoever comes to me will never be hungry, and whoever believes in me will never thirst again.
36 “Ama ben size dedim ki, ‘Beni gördünüz, yine de iman etmiyorsunuz.’
But, as I have said already, you have seen me, and yet you do not believe in me.
37 Baba'nın bana verdiklerinin hepsi bana gelecek ve bana geleni asla kovmam.
All those whom the Father gives me will come to me; and no one who comes to me will I ever turn away.
38 Çünkü kendi isteğimi değil, beni gönderenin isteğini yerine getirmek için gökten indim.
For I have come down from heaven, to do, not my own will, but the will of him who sent me;
39 Beni gönderenin isteği, bana verdiklerinden hiçbirini yitirmemem, son gün hepsini diriltmemdir.
and his will is this – that I should not lose one of all those whom he has given me, but should raise them up at the Last day.
40 Çünkü Babam'ın isteği, Oğul'u gören ve O'na iman eden herkesin sonsuz yaşama kavuşmasıdır. Ben de böylelerini son günde dirilteceğim.” (aiōnios g166)
For it is the will of my Father that everyone who sees the Son, and believes in him, should have immortal life; and I myself will raise him up at the Last day.’ (aiōnios g166)
41 “Gökten inmiş olan ekmek Ben'im” dediği için Yahudiler O'na karşı söylenmeye başladılar.
The people began murmuring against Jesus for saying – “I am the bread which came down from heaven.”
42 “Yusuf oğlu İsa değil mi bu?” diyorlardı. “Annesini de, babasını da tanıyoruz. Şimdi nasıl oluyor da, ‘Gökten indim’ diyor?”
‘Is not this Jesus, Joseph’s son,’ they asked, ‘whose father and mother we know? How is it that he now says that he has come down from heaven?’
43 İsa, “Aranızda söylenmeyin” dedi.
‘Do not murmur among yourselves,’ said Jesus in reply.
44 “Beni gönderen Baba bir kimseyi bana çekmedikçe, o kimse bana gelemez. Bana geleni de son günde dirilteceğim.
‘No one can come to me, unless the Father who sent me draws him to me; and I will raise him up at the Last day.
45 Peygamberlerin yazdığı gibi, ‘Tanrı onların hepsine kendi yollarını öğretecektir.’ Baba'yı işiten ve O'ndan öğrenen herkes bana gelir.
It is said in the prophets – “And they will all be taught by God.” Everyone who is taught by the Father and learns from him comes to me.
46 Bu, bir kimsenin Baba'yı gördüğü anlamına gelmez. Baba'yı sadece Tanrı'dan gelen görmüştür.
Not that anyone has seen the Father, except him who is from God – he has seen the Father.
In truth I tell you, the person who believes in me has eternal life. (aiōnios g166)
48 Yaşam ekmeği Ben'im.
I am the life-giving bread.
49 Atalarınız çölde man yediler, yine de öldüler.
Your ancestors ate the manna in the desert, and yet died.
50 Gökten inen öyle bir ekmek var ki, ondan yiyen ölmeyecek.
The bread that comes down from heaven is such that whoever eats of it will never die.
51 Gökten inmiş olan diri ekmek Ben'im. Bu ekmekten yiyen sonsuza dek yaşayacak. Dünyanın yaşamı uğruna vereceğim ekmek de benim bedenimdir.” (aiōn g165)
I am the living bread that has come down from heaven. If anyone eats of this bread, they will live for ever; and the bread that I will give is my flesh, which I will give for the life of the world.’ (aiōn g165)
52 Bunun üzerine Yahudiler, “Bu adam yememiz için bedenini bize nasıl verebilir?” diyerek birbirleriyle çekişmeye başladılar.
They began disputing with one another, ‘How is it possible for this man to give us his flesh to eat?’
53 İsa onlara şöyle dedi: “Size doğrusunu söyleyeyim, İnsanoğlu'nun bedenini yiyip kanını içmedikçe, sizde yaşam olmaz.
‘In truth I tell you,’ answered Jesus, ‘unless you eat the flesh of the Son of Man, and drink his blood, you have not life within you.
54 Bedenimi yiyenin, kanımı içenin sonsuz yaşamı vardır ve ben onu son günde dirilteceğim. (aiōnios g166)
Everyone who takes my flesh for their food, and drinks my blood, has eternal life; and I will raise them up at the Last day. (aiōnios g166)
55 Çünkü bedenim gerçek yiyecek, kanım gerçek içecektir.
For my flesh is true food, and my blood true drink.
56 Bedenimi yiyip kanımı içen bende yaşar, ben de onda.
Everyone who takes my flesh for their food, and drinks my blood, remains united to me, and I to them.
57 Yaşayan Baba beni gönderdiği ve ben Baba'nın aracılığıyla yaşadığım gibi, bedenimi yiyen de benim aracılığımla yaşayacak.
As the living Father sent me as his messenger, and as I live because the Father lives, so the person who takes me for their food will live because I live.
58 İşte gökten inmiş olan ekmek budur. Atalarınızın yedikleri man gibi değildir. Atalarınız öldüler. Oysa bu ekmeği yiyen sonsuza dek yaşar.” (aiōn g165)
That is the bread which has come down from heaven – not such as your ancestors ate, and yet died; the person who takes this bread for their food will live for ever.’ (aiōn g165)
59 İsa bu sözleri Kefarnahum'da havrada öğretirken söyledi.
All this Jesus said in a synagogue, when he was teaching in Capernaum.
60 Öğrencilerinin birçoğu bunu işitince, “Bu söz çok çetin, kim kabul edebilir?” dediler.
On hearing it, many of his disciples said, ‘This is harsh doctrine! Who can bear to listen to it?’
61 Öğrencilerinin buna karşı söylendiğini anlayan İsa, “Bu sizi şaşırtıyor mu?” dedi.
But Jesus, aware that his disciples were murmuring about it, said to them,
62 “Ya İnsanoğlu'nun önceden bulunduğu yere yükseldiğini görürseniz...?
‘Is this a hindrance to you? What, then, if you should see the Son of Man ascending where he was before?
63 Yaşam veren Ruh'tur. Beden bir yarar sağlamaz. Sizlere söylediğim sözler ruhtur, yaşamdır.
It is the Spirit that gives life; human strength achieves nothing. In the teaching that I have been giving you there is Spirit and there is life.
64 Yine de aranızda iman etmeyenler var.” İsa iman etmeyenlerin ve kendisine ihanet edecek kişinin kim olduğunu baştan beri biliyordu.
Yet there are some of you who do not believe in me.’ For Jesus knew from the first who they were that did not believe in him, and who it was that would betray him;
65 “Sizlere, ‘Baba'nın bana yöneltmediği hiç kimse bana gelemez’ dememin nedeni budur” dedi.
and he added, ‘This is why I told you that no one can come to me, unless enabled by the Father.’
66 Bunun üzerine öğrencilerinin birçoğu geri döndüler, artık O'nunla dolaşmaz oldular.
After this many of his disciples drew back, and did not go about with him any longer.
67 İsa o zaman Onikiler'e, “Siz de mi ayrılmak istiyorsunuz?” diye sordu.
So Jesus said to the Twelve, ‘Do you also wish to leave me?’
68 Simun Petrus şu yanıtı verdi: “Rab, biz kime gidelim? Sonsuz yaşamın sözleri sendedir. (aiōnios g166)
But Simon Peter answered, ‘Master, to whom would we go? Eternal life is in your teaching; (aiōnios g166)
69 İman ediyor ve biliyoruz ki, sen Tanrı'nın Kutsalı'sın.”
and we have learned to believe and to know that you are the Holy One of God.’
70 İsa onlara şu karşılığı verdi: “Siz Onikiler'i seçen ben değil miyim? Buna karşın içinizden biri iblistir.”
‘Didn’t I myself choose you to be the Twelve?’ replied Jesus, ‘and yet, even of you, one is playing the devil’s part.’
71 Simun İskariot'un oğlu Yahuda'dan söz ediyordu. Çünkü Yahuda Onikiler'den biri olduğu halde İsa'ya ihanet edecekti.
He meant Judas, the son of Simon Iscariot, who was about to betray him, though he was one of the Twelve.
