Elçilerin İşleri 17
1 Amfipolis ve Apollonya'dan geçerek Selanik'e geldiler. Burada Yahudiler'in bir havrası vardı.
Lino chiindi nobakiinda mumyuunzi yaku Amfipolisi a Apoloniya, bakasika kumunzi waku Tesalonika, ooko kwakali chikombelo chaba Juda.
2 Pavlus, her zamanki gibi Yahudiler'e giderek art arda üç Şabat Günü onlarla Kutsal Yazılar üzerinde tartıştı.
Pawulu, mbubonya mbulichimbo chakwe, wakiinka kulimbabo alimwi kwamazuba aama Sabata aatatu wakambilaana aabo kuzwa mumalembe.
3 Mesih'in acı çekip ölümden dirilmesi gerektiğine dair açıklamalarda bulunuyor, kanıtlar gösteriyordu. “Size duyurmakta olduğum bu İsa, Mesih'tir” diyordu.
Wakali kujula malembe akupandulula kuti chakalelede kuti Kkilisito aapenge akubuka lubo kuzwa kulufu. Wakwamba kuti, “Jesu ooyo ngundiluula kulindinywe ngu Kkilisito.”
4 Onlardan bazıları, Tanrı'ya tapan Grekler'den büyük bir topluluk ve ileri gelen kadınların da birçoğu ikna olup Pavlus'la Silas'a katıldılar.
Bamwi babaJuda bakakombelezegwa eelyo bakajatana a Pawulu a Sayilasi kubikilizya mweelwe muunji waba Giliki balipeda, abuzuluzi bwabanakazi bayingi.
5 Yahudiler bunu kıskandı. Çarşı pazardan topladıkları bazı kötü insanlardan bir kalabalık oluşturup kentte kargaşalık çıkarttılar. Pavlus'la Silas'ı bulmak ve halkın önünde yargılamak amacıyla Yason'un evine saldırdılar.
Pesi baJuda ibatasyomi, bakali abbivwe, bakabweza bamwi bantu bamineme kuzwa kuchisambalilo, bakabungania makamu aantomwe, akubika muunzi mumbukila. kubusizya kung'anda ya Jasoni, bakali kuyandula ikuhusya Pawulu a Sayilasi aanze kuti aaye kubantu.
6 Onları bulamayınca, Yason ile bazı kardeşleri kent yetkililerinin önüne sürüklediler. “Dünyayı altüst eden o adamlar buraya da geldiler” diye bağırıyorlardı.
Pesi awo nebatakwe nobakabajana, bakakwela Jasoni abamwi bakwabo kunembo lyaba singuzu bamumuunzi, bakalilila kuti aaba bantu bakasandamwida nyika aansi alubo basika ookuno lubo.
7 “Yason onları evine aldı. Onların hepsi, İsa adında başka bir kral olduğunu söyleyerek Sezar'ın buyruklarına karşı geliyorlar.”
Aaba baalumi Jasoni mbakatambula bakazyania aamulawo wa-Siza, bamba kuti, “Kulumbi Mwami Jesu.”
8 Bu sözleri işiten kalabalık ve kentin yetkilileri telaşa kapıldı.
Bakatazya makamu abasinguzu, bamuunzi bakamvwa zintu eezi.
9 Sonunda yetkililer Yason ve öbürlerini kefaletle serbest bıraktılar.
Pesi mukwinda kwakujana kukwabililwa kuzwa kuli Jasoni akuliboonse, bakabazumizya kwiinka.
10 Kardeşler hemen o gece Pavlus'la Silas'ı Veriya Kenti'ne gönderdiler. Onlar oraya varınca Yahudiler'in havrasına gittiler.
Busiku oobo bakwabo bakatuma Pawulu a Sayilasi kuBbeliya. Nobakasika nkuko, bakayinka muchikombelo chaba Juda.
11 Veriya'daki Yahudiler Selanik'tekilerden daha açık fikirliydi. Tanrı sözünü büyük ilgiyle karşılayarak her gün Kutsal Yazılar'ı inceliyor, öğretilenlerin doğru olup olmadığını araştırıyorlardı.
Lino bantu aaba bakaliluleeme kwinda aabo bamu Tesalonika, nkambo bakatambula ijwi amizeezo ilipedelede, kulingulula malembe buzuba abuzuba kuti babone na zintu eezi zyakali mbubo.
12 Böylelikle içlerinden birçokları ve çok sayıda saygın Grek kadın ve erkek iman etti.
Nkinkaako biingi babo bakasyooma, kubikilizya abamwi banakazi bayuungi ba Giliki abalumi biingi.
13 Selanik'teki Yahudiler Pavlus'un Veriya'da da Tanrı'nın sözünü duyurduğunu öğrenince oraya gittiler, halkı kışkırtıp ayağa kaldırdılar.
Pesi chiindi ba Juda baku Tesalonika nibakaziba kuti alubo Pawulu wakali kuluula jwi lya Leza ku Bbeliya, bakiinka nkuko akunyongania akukataazya makamu.
14 Bunun üzerine kardeşler Pavlus'u hemen deniz kıyısına yolladılar. Silas ile Timoteos ise Veriya'da kaldılar.
Mpawawo, bakwabo bakatumina Pawulu kuya kulwizi, pesi Sayilasi a Timoti bakakkala nkuko.
15 Pavlus'la birlikte gidenler onu Atina'ya kadar götürdüler. Sonra Pavlus'tan, Silas'la Timoteos'un bir an önce kendisine yetişmeleri yolunda buyruk alarak geri döndüler.
Aabo bakali kweenzya Pawulu bakamubweza bamutola kule kuluumbi munzi waku Atenisi. Mbubonya mbakamusiya Pawulu nkuko, bakatambula malayilile kuzwa kulinguwe kuti Sayilasi a Timoti basike chakufwambana mbuli mbubakonzya.
16 Onları Atina'da bekleyen Pavlus, kenti putlarla dolu görünce yüreğinde derin bir acı duydu.
Lino mbubonya Pawulu mbwakali kubalinda mu Atenisi, muuya wakwe wakanyemezegwa mukati kawke aawo nakabona muunzi uzwide zikozyano.
17 Bu nedenle, gerek havrada Yahudiler'le ve Tanrı'ya tapan yabancılarla, gerek her gün çarşı meydanında karşılaştığı kişilerle tartışıp durdu.
Eelyo mazuba woonse wakambilaana abaJuda abamwi bakali kukomba Leza mbonya amuchisambalilo kuba nkuko.
18 Epikürcü ve Stoacı bazı filozoflar onunla atışmaya başladılar. Kimi, “Bu lafebesi ne demek istiyor?” derken, kimi de, “Galiba yabancı ilahların haberciliğini yapıyor” diyordu. Çünkü Pavlus, İsa'yla ve dirilişle ilgili Müjde'yi duyuruyordu.
Pesi abalabo bamwi baba Epikuliya abasongo ba Sitoyiki bakaswanana aawe. Bamwi bakaamba kuti, “Niinzi ooyu utakwe makani ncheezya kwaamba?” Bamwi bakati, “Ulangika aanga nguumwi ooyo wwiita bantu kuti batobela baleza benzu, nkambo wakali kuluula makani mabotu aatala a Jesu abubuke.
19 Onlar Pavlus'u alıp Ares Tepesi Kurulu'na götürdüler. Ona, “Yaydığın bu yeni öğretinin ne olduğunu öğrenebilir miyiz?” dediler.
Bakabweza Pawulu akumuleta ku Aliyopagasi, bakati, “Ngatulaziba eeyi njiisyo mpyaa eyo njowakali kwaamba?
20 “Kulağımıza yabancı gelen bazı konulardan söz ediyorsun. Bunların anlamını öğrenmek isteriz.”
Nkaambo ulikweta zintu zyeenzu kumatwi eesu. Nkinkaako, tuyanda kuziba kuti eezi zyambanzi.”
21 Bütün Atinalılar ve kentte bulunan yabancılar, vakitlerini hep yeni düşünceleri anlatarak ve dinleyerek geçirirlerdi.
(Lino ba Atenisi aabenzu bakali kukkala nkuko bakamaninsya chiindi chabo kakutakwe anchibachita pesi kwambuula nikuba kuswilila atala achimwi chipya.)
22 Pavlus, Ares Tepesi Kurulu'nun önüne çıkıp şunları söyledi: “Ey Atinalılar, sizin her bakımdan çok dindar olduğunuzu görüyorum.
Mpawo Pawulu wakima aakati kaba Aliyopagasi akwaamba kuti, “Yobalumi baku Atenisi, ndabona kuti muli basichizuminano munzila yoonse.
23 Ben çevrede dolaşırken, tapındığınız yerleri incelerken üzerinde, BİLİNMEYEN TANRI'YA diye yazılmış bir sunağa bile rastladım. Sizin bilmeden tapındığınız bu Tanrı'yı ben size tanıtayım.
Nkambo mbubonya mbundayinda akulanga loko kuzintu zyabukombe bwanu, ndajana chipayililo chili abulemu oobu, “Kuli Leza utazibinkene.” kufumbwa nchimukomba mukutaziba, eechi ndachaambilizya kuli ndinywe.
24 “Dünyayı ve içindekilerin tümünü yaratan, yerin ve göğün Rabbi olan Tanrı, elle yapılmış tapınaklarda oturmaz.
Leza wakachita nyika azyoonse zilimulinjiyo, mbwanga ngu Mwami wajulu anyika, takkali mumaanda ayaakwa amaboko.
25 Herkese yaşam, soluk ve her şeyi veren kendisi olduğuna göre, bir şeye gereksinmesi varmış gibi O'na insan eliyle hizmet edilmez. Tanrı, bütün ulusları tek insandan türetti ve onları yeryüzünün dört bucağına yerleştirdi.
Nikuba kubelekelwa amaboko abantu, mbuli kunga ubulide chintu, mbwaanga lwakwe nguupa bantu buumi akuyooya azimwi zyonse.
26 Ulusların sürelerini ve yerleşecekleri bölgelerin sınırlarını önceden saptadı.
Kuzwa kumuntu uumwi wakachita misyobo yabantu kuti bapone aatala enyika kali wabamba kuzulila kwazyiindi amigano yamasena aabo mubakkede,
27 Bunu, kendisini arasınlar ve el yordamıyla da olsa bulabilsinler diye yaptı. Aslında Tanrı hiçbirimizden uzak değildir.
Kuchitila kuti balanguule Leza akuti ambweni ngabalakonzya kuzuzya nzila yabo nkambo kanguwe akumujana pesi talikule pe kuzwa kuluumwi wesu.
28 Nitekim, ‘O'nda yaşıyor ve hareket ediyoruz; O'nda varız.’ Bazı ozanlarınızın belirttiği gibi, ‘Biz de O'nun soyundanız.’
Nkaambo mulinguwe tulapona akweenda akujana buumi, mbubonya mbuli bamwi, simwanza ngano banu mbubakaamba, 'Nkambo alubo tuli lunyungu lwakwe.'
29 “Tanrı'nın soyundan olduğumuza göre, tanrısal özün, insan düşüncesi ve becerisiyle biçimlendirilmiş altın, gümüş ya da taştan bir nesneye benzediğini düşünmemeliyiz.
“Nkinkaako, mbokunga tulilunyungu lwa Leza, tatwelede kuyeeya anga bubotu bwabulenge bulakozyanisigwa angolida niiba nsiliva, niliba bbwe, izikozyano zyakabezwa amiyeeyo yamuntu.
30 Tanrı, geçmiş dönemlerin bilgisizliğini görmezlikten geldi; ama şimdi her yerde herkesin tövbe etmesini buyuruyor.
Nkinkaako Leza wakazileka zyiindi zyakutaziba, pesi lino ulayilila bantu boonse koonse koonse kuti basanduke.
31 Çünkü dünyayı, atadığı Kişi aracılığıyla adaletle yargılayacağı günü saptamıştır. Bu Kişi'yi ölümden diriltmekle bunun güvencesini herkese vermiştir.”
Nkambo wakabamba buzuba nayobetaeka nyika mubululami kumuntu ngwakasala. Leza wakapa chisinizyo chamuntu ooyu kuli woonse akumubusya kuzwa kubafu.”
32 Ölülerin dirilmesiyle ilgili sözleri duyunca kimi alay etti, kimi de, “Seni bu konuda bir daha dinlemek isteriz” dedi.
Lino chiindi bantu baku Atenisi nobakamvwa azyabubuke wabafu, bamwi bakamuniaka Pawulu; pesi bamwi bakati, “Tuyokuswilila lubo aatala ankani eeyi.”
33 Bunun üzerine Pavlus aralarından çıkıp gitti.
Kuzwa waawo, Pawulu wakabasiya.
34 Birkaç kişi ona katılıp inandı. Bunların arasında kurul üyesi Dionisios, Damaris adlı bir kadın ve birkaç kişi daha vardı.
Pesi bamwi bakasyoma, kubikilizya a Diyonisiyasi mu Aliyopegiti, mwanakazi utegwa Damalisi, abamwi bakalaambabo.
