Elçilerin İşleri 10
1 Sezariye'de Kornelius adında bir adam vardı. “İtalyan” taburunda yüzbaşıydı.
Leleꞌ naa, hambu soldꞌadꞌu Roma esa, naran Kornelis. Ana leo mia kota Kaisarea. Kornelis ia, dadꞌi malangga mia soldꞌadꞌu natun esa. Ara mia dodꞌooꞌ, mia Italia rema.
2 Dindar bir adamdı. Hem kendisi hem de bütün ev halkı Tanrı'dan korkardı. Halka çok yardımda bulunur, Tanrı'ya sürekli dua ederdi.
Kornelis no basa ume isi nara rala nara hii-nau neu Lamatualain. Te atahori Roma hetar nda onaꞌ naa sa. Kornelis tulu-fali atahori hata-taaꞌ, ma ana hii hule-oꞌe neu Lamatualain.
3 Bir gün saat üç sularında, bir görümde Tanrı'nın bir meleğinin kendisine geldiğini açıkça gördü. Melek ona, “Kornelius” diye seslendi.
Faiꞌ sa, mbei ma liiꞌ telu bobꞌo na, onaꞌ a nalamein. Ana nita relo-relo Lamatualain ate Na esa mia sorga noꞌe nae, “Kornelis!”
4 Kornelius korku içinde gözlerini ona dikti, “Ne var, efendim?” dedi. Melek ona şöyle dedi: “Duaların ve sadakaların anılmak üzere Tanrı katına ulaştı.
Kornelis nita e, de namatau seli. Ana natane nae, “Taꞌo bee, malangga?” Ate naa nataa nae, “Lamatualain rena hule-oꞌe ma, ma nasanedꞌa rala malole ma neu atahori hata-taaꞌ ra. Ana o mete-seꞌu nggo boe.
5 Şimdi Yafa'ya adam yolla, Petrus olarak da tanınan Simun'u çağırt.
De ia naa, denu atahori esa kota Yope neu fo noꞌe nendi atahori esa, naran Simon Petrus.
6 Petrus, evi deniz kıyısında bulunan Simun adlı bir dericinin yanında kalıyor.”
Ana numban sia ume esa sia tasi suu na, no tukan nameu banda rouꞌ sa, naran Simon.”
7 Kendisiyle konuşan melek uzaklaştıktan sonra Kornelius, iki uşağıyla özel yardımcılarından dindar bir askeri çağırdı.
Lamatualain ate Na mia sorga olaꞌ basa ma, ana lao hela Kornelis. De Kornelis noꞌe mana tao-ues nara rua no soldꞌadꞌu na esa. Soldꞌadꞌu naa, rala na o hii-nau neu Lamatualain boe.
8 Kendilerine her şeyi anlattıktan sonra onları Yafa'ya gönderdi.
Kornelis dui basa naa ra, ma denu se risiꞌ kota Yope.
9 Ertesi gün onlar yol alıp kente yaklaşırlarken, saat on iki sularında Petrus dua etmek için dama çıktı.
Mbila reorendu na ma, Kornelis dedenu nara rae deka Yope ena. Leleꞌ naa, Petrus neu hule-oꞌe mia Simon ume nambeleon ataꞌ.
10 Acıkınca da yemek istedi. Yemek hazırlanırken Petrus kendinden geçti.
Ana hule-oꞌe te namedꞌa ndoe. Ana nahati atahori ra tao nanaat mei ata neu. Leleꞌ ana hule-oꞌe ma, Lamatualain natudꞌu e onaꞌ ana nalamein.
11 Göğün açıldığını ve büyük bir çarşafı andıran bir nesnenin dört köşesinden sarkıtılarak yeryüzüne indirildiğini gördü.
Onaꞌ lalai a sii, ma teme loa-naruꞌ sa sou, doko-doko sia buku ka haaꞌ ra. Teme loa-naruꞌ naa, loe nema.
12 Çarşafın içinde, yeryüzünde yaşayan her türden dört ayaklı hayvanlar, sürüngenler ve kuşlar vardı.
Sia temeꞌ naa, nita banda mataꞌ-mataꞌ. Hambu banda ei haaꞌ, banda mana nodꞌoꞌ, ma mbuiꞌ mataꞌ-mataꞌ.
13 Bir ses ona, “Kalk Petrus, kes ve ye!” dedi.
Ana rena haraꞌ esa denu e nae, “Petrus! Fela leo! Hala banda ra fo mua!”
14 “Asla olmaz, ya Rab!” dedi Petrus. “Hiçbir zaman bayağı ya da murdar herhangi bir şey yemedim.”
Te Petrus nataa nae, “Nda bisa sa Lamatuaꞌ! Afiꞌ taꞌo naa! Au nda feꞌe ua ita banda mataꞌ naa ra sa! Hai atahori Yahudi ra miluli banda naa ra!”
15 Ses tekrar, ikinci kez duyuldu; Petrus'a, “Tanrı'nın temiz kıldıklarına sen bayağı deme” dedi.
Te hara-liiꞌ naa olaꞌ baliꞌ nae, “Mete ma Lamatualain nae saa meumareꞌ, naa afiꞌ mae manggenggeoꞌ!”
16 Bu, üç kez tekrarlandı. Sonra çarşafı andıran nesne hemen göğe alındı.
Temeꞌ naa sou lao telu ma Petrus o rena hara-liiꞌ lao telu boe, aiboiꞌ ma temeꞌ a nenebotiꞌ baliꞌ lalai ata neu.
17 Petrus şaşkınlık içindeydi. Gördüğü görümün ne anlama gelebileceğini düşünürken, Kornelius'un gönderdiği adamlar sora sora Simun'un evinin kapısına kadar geldiler.
Petrus feꞌe dudꞌuꞌa neu-nema nae nahine meit naa sosoa na, te Kornelis ana dedenu nara losa Simon ume na ena. Ara rii-rii sia lelesu mataꞌ ena.
18 Evdekilere seslenerek, “Petrus diye tanınan Simun burada mı kalıyor?” diye sordular.
Ara roꞌe tenu umeꞌ a de ratane rae, “Hai sangga fuiꞌ esa numban sia ume ia. Naran Simon Petrus. Amaꞌ nahine e, do?”
19 Petrus hâlâ görümün anlamını düşünürken Ruh ona, “Bak, üç kişi seni arıyor” dedi.
Petrus feꞌe dudꞌuꞌa saa fo nitaꞌ naa sosoan ma, Lamatualain Dula-dale Meumare Na nafadꞌe e nae, “We, Petrus. Atahori sia raeꞌ, rema sangga nggo.
20 “Haydi kalk, aşağı in. Hiç çekinmeden onlarla git. Çünkü onları ben gönderdim.”
Onda fo tungga se leo. Afiꞌ mumutau. Mae sira nda atahori Yahudi sa, ho afiꞌ melu-mudu se mae atahori manggenggeoꞌ, tungga atahori Yahudi ra adat na. Te Au, mana denu se rema haꞌi nggo.”
21 Petrus aşağı inip adamlara, “Aradığınız kişi benim” dedi. “Gelişinizin sebebi ne acaba?”
Basa ma, Petrus onda de neu nandaa no se. Natane nae, “Au ia, fo hei sanggaꞌ a. Hei parlu sa?”
22 “Doğru ve Tanrı'dan korkan, bütün Yahudi ulusunca iyiliğiyle tanınan, Kornelius adında bir yüzbaşı var” dediler. “Kutsal bir melek ona, seni evine çağırtıp senin söyleyeceklerini dinlemesini buyurdu.”
Ara rataa rae, “Malangga soldꞌadꞌu Roma esa denu hai ima. Ana malangga mia soldꞌadꞌu natun esa. Rala na ndos, ma hii-nau neu Lamatualain. Atahori Yahudi naeꞌ bubꞌuluꞌ malole na ena. Feꞌe afis sa, Lamatualain ate Na mia sorga denu hai malangga ma noꞌe amaꞌ muu sia ume na. Ana nae rena mia amaꞌ.”
23 Bunun üzerine Petrus onları içeri alıp konuk etti. Ertesi gün Petrus kalktı, onlarla birlikte yola çıktı. Yafa'daki kardeşlerden bazıları da ona katıldı.
Petrus rena nala ma, noꞌe se sungguꞌ tetembaꞌ naa sia naa. Fetu na ma, ara fela de Petrus lao no se. Lamatuaꞌ Yesus atahori Na hira sia Yope, o reu ramaloloꞌ ro se boe.
24 İkinci gün Sezariye'ye vardılar. Bu arada Kornelius, akraba ve yakın dostlarını toplamış onları bekliyordu.
Tetembaꞌ naa ara sungguꞌ sia dalaꞌ. Mbilaꞌ neu dei de ara losa Kaisarea. Ara losa Kornelis ume na, te ana nahati se ena. Ana naꞌabꞌubꞌue nala bobꞌonggi nara ma nonoo nara sia naa.
25 Eve giren Petrus'u karşıladı, tapınırcasına ayaklarına kapandı.
Petrus nae ume rala neu ma, Kornelis nelaꞌ neu, sendeꞌ lululangga na, fo beꞌutee neu e.
26 Petrus ise onu ayağa kaldırarak, “Kalk, ben de insanım” dedi.
Te Petrus nafefela e nae, “Aꞌa! Rii-rii leo. Afiꞌ beꞌutee neu au. Te au ia, atahori onaꞌ aꞌa boe.”
27 Petrus Kornelius'la konuşa konuşa içeri girdiğinde birçok insanın toplanmış olduğunu gördü.
Kornelis rena taꞌo naa ma, ana nambariiꞌ. Boe ma ruꞌa se ola-olaꞌ fo rae ume rala reu. Petrus mete neu ma, nita atahori hetar raꞌabꞌubꞌue sia naa, rahani e.
28 Onlara şöyle dedi: “Bir Yahudi'nin başka ulustan biriyle ilişki kurmasının, onu ziyaret etmesinin töremize aykırı olduğunu bilirsiniz. Oysa Tanrı bana, hiç kimseye bayağı ya da murdar dememem gerektiğini gösterdi.
Ana mete ndule se, ma olaꞌ nae, “Toronoo nggare. Hei bubꞌuluꞌ hai atahori Yahudi ra adat ma. Hai nda miꞌibꞌue mo atahori feaꞌ ra sa. Saa fai, masoꞌ ume nara rala. Te Lamatualain natudꞌu au nae, mete ma Eni olaꞌ nae saa meumareꞌ, au afiꞌ ae naa manggenggeoꞌ. De ia naa, au nda melumudꞌu atahori feaꞌ ra sa ena. Au musi tao se onaꞌ bobꞌonggi nggara.
29 Bu nedenle, çağrıldığım zaman hiç itiraz etmeden geldim. Şimdi, beni ne amaçla çağırttığınızı sorabilir miyim?”
Naa de, hei moꞌe ma, au uma neuꞌ ena. Au nda nemba-nemba sa, huu Lamatualain nafadꞌe basa au ena. Te hei mifadꞌe sobꞌa dei! Hei parlu saa mia au?”
30 Kornelius, “Üç gün önce bu sıralarda, saat üçte evimde dua ediyordum” dedi. “Birdenbire, parlak giysili bir adam önüme çıkıverdi.
Kornelis dui basa-bꞌasaꞌ e nae, “Fai haa mana laoꞌ naa, bobꞌo na, au hule oꞌe mia ume ngga. Aiboiꞌ ma, touꞌ esa ririi mia mata ngga. Bua na makahahadoꞌ.
31 ‘Kornelius’ dedi, ‘Tanrı senin duanı işitti, verdiğin sadakaları andı.
Ana noꞌe au nae, ‘Kornelis! Lamatualain rena basa hule-oꞌe ma ena, ma nasanedꞌa rala malole ma neu atahori hata-taaꞌ ra.
32 Yafa'ya adam yolla, Petrus diye tanınan Simun'u çağırt. O, deniz kıyısında oturan derici Simun'un evinde kalıyor.’
De ia naa, denu atahori risiꞌ kota Yope fo roꞌe atahori sa, naran, Simon Petrus. Ana numban ume esa sia tasi suu na, sia tukan nameu banda rouꞌ esa, nara na Simon boe.’
33 Bunun üzerine sana hemen adam yolladım. Sen de lütfedip geldin. İşte şimdi biz hepimiz, Rab'bin sana buyurduğu her şeyi dinlemek üzere Tanrı'nın önünde toplanmış bulunuyoruz.”
Naa de, au denu atahori reu roꞌe amaꞌ. Hai moꞌe makasi, huu amaꞌ nema. De ia naa, hai miꞌibꞌue, mae rena saa fo Lamatualain denu amaꞌ nafadꞌe hai.”
34 O zaman Petrus söz alıp şöyle dedi: “Tanrı'nın insanlar arasında ayrım yapmadığını, ama kendisinden korkan ve doğru olanı yapan kişiyi, ulusuna bakmaksızın kabul ettiğini gerçekten anlıyorum.
Basa ma Petrus olaꞌ nae, “Ia naa, au feꞌe bubꞌuluꞌ Lamatualain mete-seꞌu basa atahori ona esaꞌ. Nda pili-tadꞌa nae atahori Yahudi, do atahori nda Yahudi sa.
Mete ma atahori mia leo bee-bꞌee o rala na ndos, ma ana hii hule-oꞌe neu Lamatualain, ma tungga Lamatualain hiihii-nanau Na, atahori naa tao namahoꞌo Lamatualain rala Na.
36 Tanrı'nın, herkesin Rabbi olan İsa Mesih aracılığıyla esenliği müjdeleyerek İsrailoğulları'na ilettiği bildiriden haberiniz vardır.
Hei bubꞌuluꞌ saa fo Lamatualain nafadꞌe neu hai atahori Israꞌel ra, nae Eni haitua Atahori fo Eni dudꞌu basa eniꞌ a maꞌahulu na, naeni Yesus. Yesus naa, mate fo nadameꞌ atahori no Lamatualain. Ma Ana dadꞌi Malangga neu basa atahori ra.
37 Yahya'nın vaftiz çağrısından sonra Celile'den başlayarak bütün Yahudiye'de meydana gelen olayları, Tanrı'nın, Nasıralı İsa'yı nasıl Kutsal Ruh'la ve kudretle meshettiğini biliyorsunuz. İsa her yanı dolaşarak iyilik yapıyor, İblis'in baskısı altında olanların hepsini iyileştiriyordu. Çünkü Tanrı O'nunla birlikteydi.
Hei o rena saa mana dadꞌiꞌ sia nusa Yudea. Dudꞌuit na eniꞌ a Yohanis nafadꞌe atahori ra nae, ara musi raloeꞌ mia salaꞌ nara. Boe ma ara musi sarani, fo dadꞌi bukti sira dame ro Lamatualain ena.
Lamatualain fee Dula-dale Meumare Na neu Yesus, atahori Nasaret naa. Ana o fee koasa Na neu E boe. De Yesus neu sia kambo-kamboꞌ, fo tao dala maloleꞌ fee atahori ra. Ana o tulu-fali atahori fo nitu ra malangga na tao naꞌasususaꞌ ra. Ana tao taꞌo naa, huu Lamatualain no E nakandooꞌ a.
39 “Biz İsa'nın, Yahudiler'in ülkesinde ve Yeruşalim'de yaptıklarının hepsine tanık olduk. O'nu çarmıha gerip öldürdüler.
Hai ia ra, mita mo mata mara, saa fo ana tao mia Yerusalem, ma ndule atahori Yahudi ra nusa na. Te onaꞌ naa o, atahori ra feꞌe mbaku risa E mia hau ngganggeꞌ losa mate.
40 Ama Tanrı O'nu üçüncü gün diriltti ve açıkça görünmesini sağladı.
Ana mate tebꞌe-tebꞌeꞌ, te finiesan ma, Lamatualain fee Ne nasodꞌa baliꞌ. Ana natudꞌu Ao na fo atahori rahine rae Ana nasodꞌa baliꞌ ena.
41 İsa halkın tümüne değil de, Tanrı'nın önceden seçtiği tanıklara –ölümden dirilmesinden sonra kendisiyle birlikte yiyip içen bizlere– göründü.
Te nda basa atahori rita E sa, akaꞌ a hai. Ana nasodꞌa baliꞌ ma, hai mia-minu mo E. Ma Lamatualain o dudꞌu hai fo mifadꞌe Yesus Dudꞌui Malole Na neu basa atahori sia bee-bꞌee.
42 Tanrı tarafından ölülerle dirilerin Yargıcı olarak atanan kişinin kendisi olduğunu halka duyurmamızı, buna tanıklık etmemizi buyurdu.
Lamatualain denu hai mi mifadꞌe relo-relo soꞌal Atahori fo Ana dudꞌu eniꞌ a maꞌahulu na, naeni Yesus. Lamatualain o soꞌu E dadꞌi mana maꞌetuꞌ dedꞌeat fo naꞌetuꞌ seka nasodꞌa nakandoo no Lamatualain, ma seka hokoꞌ. Ana o naꞌetuꞌ atahori mates ma atahori masodꞌaꞌ ra dedꞌeat nara boe.
43 Peygamberlerin hepsi O'nunla ilgili tanıklıkta bulunuyorlar. Şöyle ki, O'na inanan herkesin günahları O'nun adıyla bağışlanır.”
Mia dalahulu na neu, Lamatualain mana ola-ola Nara dudꞌu Yesus ia, rae sudꞌiꞌ a se namahere neu E, dei fo Lamatualain simbo se, ma fee ambon neu sala nara.”
44 Petrus daha bu sözleri söylerken Kutsal Ruh, konuşmayı dinleyen herkesin üzerine indi.
Petrus feꞌe olaꞌ naꞌo naa, aiboiꞌ ma Lamatualain Dula-dale Meumare Na masoꞌ basa atahori mana renaꞌ ra.
45 Petrus'la birlikte gelen Yahudi imanlılar, Kutsal Ruh armağanının öteki uluslardan olanların da üzerine dökülmesini şaşkınlıkla karşıladılar.
Petrus nonoo Yahudi nara mana rema ro e mia Yope, ara o risiꞌ Kornelis ume na sia kota Kaisarea. Ara rita atahori hetar simbo Lamatualain Dula-dale Na ma, ara titindindi, huu feꞌe rita Lamatualain fee Dula-dale Na neu atahori nda Yahudi sa.
46 Çünkü onların, bilmedikleri dillerle konuşup Tanrı'yı yücelttiklerini duyuyorlardı. O zaman Petrus, “Bunlar, tıpkı bizim gibi Kutsal Ruh'u almışlar. Suyla vaftiz olmalarına kim engel olabilir?” dedi.
Ara rena atahori mia Kornelis ume na olaꞌ dedꞌeat mataꞌ-mataꞌ ma koa-kio Lamatualain. Basa ma Petrus olaꞌ no nonoo nara nae,
“Hei mete neuꞌ ena! Atahori ia ra simbo Lamatualain Dula-dale Na onaꞌ hita boe. De ia naa, ata sarani se leo. Te esa nda ai saꞌ boe.”
48 Böylelikle onların İsa Mesih adıyla vaftiz olmalarını buyurdu. Sonra onlar Petrus'a, birkaç gün yanlarında kalması için ricada bulundular.
De Petrus denu nonoo nara fo sarani Kornelis no atahori naa ra, fo ara masoꞌ dadꞌi Lamatuaꞌ Yesus atahori Nara. Basa ma, ara roꞌe Petrus leo no sira fai hira fai, dei de feꞌe fee ne baliꞌ Yerusalem neu.
