సామెతలు 4

1 ౧ కుమారులారా, తండ్రి చెప్పే మంచి మాటలు విని వివేకం తెచ్చుకోండి.

Mofavre naga'nimota, negafanama rempi hugamisua kavumro kema kagesa antahi ankeresunka, antahi ama' hu antahintahia erigahane.

2 ౨ నేను మీకు మంచి మాటలు చెబుతాను. నా మాటలు పెడచెవిన పెట్టకండి.

Nagra knare antahiza negamuanki, rempi hugamisua kea kamefira huonto.

3 ౩ నేను నా తండ్రి కుమారుణ్ణి. నా తల్లికి నేను అందమైన ఏకైక కుమారుణ్ణి.

Nagrama nenfa nompima onensa mofavrema mani'norera, anta'nimofo magoke mofavre'a mani'nogeno kegava hunante'negeno,

4 ౪ ఆయన నాకు బోధ చేస్తూ ఇలా చెప్పాడు “నేను చెప్పే మాటలు శ్రద్ధగా విని వాటిని నీ హృదయంలో నిలిచిపోనివ్వు. వాటిని విని వాటి ప్రకారం నడుచుకుంటే నువ్వు జీవిస్తావు.

amanage huno nenfa'a rempi hunami'ne, Mika kema kasamisua kea kagu tumote erintenka azeri hampo'na nehunka, kasegeni'a amage'ma antesunka, knare hunka manigahane.

5 ౫ జ్ఞానం, వివేకం సంపాదించుకో. నా మాటలను విస్మరించ వద్దు, వాటినుండి తొలగిపోవద్దు.

Knare antahintahia erio, antahi amahu antahi'zana erio, kasamisua nanekea kagera okaninka, kamagena huontetfa'za huo.

6 ౬ జ్ఞానాన్ని విడిచిపెట్టకుండా ఉంటే అది నిన్ను కాపాడుతుంది. దాన్ని ప్రేమిస్తూ ఉంటే అది నిన్ను రక్షిస్తుంది.

Knare antahintahimofoma kamagenama huontesankeno'a, kagu nevazina avesima antesankeno'a, kegava hugantegahie.

7 ౭ జ్ఞానం సంపాదించుకోవడమే బుద్ధి వివేకాలకు మూలం. జ్ఞానం కోసం నీకు ఉన్నదంతా ఖర్చు పెట్టు.

Knare antahintahi'zana raza me'neanki erio. Hagi maka'zana erigahananagi agatere'nea zana knare antahi'za erio.

8 ౮ నువ్వు జ్ఞానాన్ని గౌరవిస్తే అది నిన్ను గొప్ప చేస్తుంది. దాన్ని హత్తుకుని ఉంటే అది నీకు పేరు ప్రతిష్టలు తెస్తుంది.

Knare antahintahi zana azerisga nehugeno, kagrira kazeri sga hino, agri'ma azeri akonama hanankeno'a, kagrira ran kagi kamigahie.

9 ౯ అది నీ తలపై అందమైన పాగా ఉంచుతుంది. ప్రకాశవంతంగా వెలిగే అందమైన కిరీటం నీకు దయచేస్తుంది.

Ana antahi'zamo'a, rimpa fru'zanu konariria kasenire huneganteno, kinimofo asinentike fetori kasenire resi hugantegahie.

10 ౧౦ కుమారా, నీవు నా మాటలు విని, వాటి ప్రకారం నడుచుకుంటే నీకు అధిక ఆయుష్షు కలుగుతుంది.

Mofavrenimoke, nagrama huankema antahitenka, ana kema avaririnka amage'ma antesunka, rama'a kafuzage maninka vugahane.

11 ౧౧ జ్ఞానం కలిగి ఉండే మార్గం నీకు బోధించాను. యథార్థమైన బాటలో నిన్ను నడిపించాను.

Knare antahizampi vuogu nagra kazeri fatgo nehu'na, knare fatgo kante kavare'na nevue.

12 ౧౨ నువ్వు నడుస్తూ ఉన్నప్పుడు నీ అడుగులు చిక్కుపడవు. నీవు పరుగెత్తే సమయంలో నీ పాదాలు తొట్రుపడవు.

Ana kantema kagama renakerenka vananana mago zamo'a asevazi ogantena, traginaku'ma hananana tanafara osugahane.

13 ౧౩ అది నీ ఊపిరి కనుక దాన్ని సంపాదించుకో. దాన్ని విడిచిపెట్టకుండా భద్రంగా పదిలం చేసుకో.

Kagrama hananegu'ma amama kasamua kea otrenka azeri hanavenetinka atregeno ovino. Na'ankure e'i ana kema huogu'ma rempima hunegamua kemo'a mani'zanka'agna hugahie.

14 ౧౪ భక్తిహీనుల గుంపులో చేరవద్దు. దుర్మార్గుల ఆలోచనలతో ఏకీభవించవద్దు.

Havi kefo avu'ava hania vahe'mofo kantera ovunka, haviza huno kefoza hu'ne'nia vahe'mo hania zana ovaririo.

15 ౧౫ అందులోకి వెళ్ళకుండా తప్పించుకు తిరుగు. దాని నుండి తొలగిపోయి ముందుకు సాగిపో.

Ana kantera ovunka, atrenka rukagesenka vugahuema hantega vuo.

16 ౧౬ ఇతరులకు కీడు చేస్తేనేగాని అలాంటి వాళ్లకి నిద్ర పట్టదు. ఎదుటి వారిని కించపరచకుండా వారు నిద్రపోరు.

Na'ankure zamagra kefo avu'ava zama osu'nesu'za zamavura ovase'za mani'ne'za kefozana hute'za zamavura masegahaze. Vahera zamazeri haviza hutesuzage, zamavura vasegahaze.

17 ౧౭ వాళ్ళు దౌర్జన్యం చేసి తమ ఆహారం సంపాదించుకుంటారు. బలవంతంగా ద్రాక్షారసం లాక్కుని తాగుతారు.

Kefo avu'ava'ma hu'zana, breti neankna nehu'za, hazenkema hu'zana waini ti ne'za negi neankna nehaze.

18 ౧౮ ఉదయాన్నే మొదలైన సూర్యుని వెలుగు మరింతగా పెరుగుతున్నట్టు నీతిమంతుల మార్గం అంతకంతకూ ప్రకాశిస్తుంది.

Hianagi fatgo vahe'mofo mani'zamo'a, zagemo zahufa nehanatino remsa hume ne-eno, eme remsa huno feru aseankna nehie.

19 ౧౯ దుష్టుల మార్గం చీకటిమయం. వాళ్ళు ఎక్కడెక్కడ పడిపోతారో వాళ్ళకే తెలియదు.

Hianagi havi avu'ava ene vahe'mofo mani'zamo'a, hani hiankna hu'neanki'za, ana vahe'mo'za na'amo zamazeri tanafa nehie nonkaze.

20 ౨౦ కుమారా, నేను చెప్పే మాటలు విను. నా నీతి బోధలు మనసులో ఉంచుకో.

Nagrama huankere mofavrenimoka kagesa antenenka, mika keni'a antahi ankero.

21 ౨౧ నీ మార్గం అంతటిలో నుండి వాటిని అనుసరించు. నీ హృదయంలో వాటిని భద్రంగా దాచుకో.

Hagi ana nanekea kavure antenenka negenka, ana mika kea kagu'afi erintenka kegava huo.

22 ౨౨ అవి దొరికిన వారికి జీవం కలుగుతుంది. వాళ్ళ శరీరమంతటికీ ఆరోగ్యం కలిగిస్తాయి.

Na'ankure iza'o ana kema erino agu'afima antemofona, mani'zama'amo'a knare hanigeno, mika avufgamo'a knare hugahie.

23 ౨౩ అన్నిటికంటే ముఖ్యంగా వాటిని నీ హృదయంలో భద్రంగా కాపాడుకో. అప్పుడు నీ హృదయంలో నుండి జీవధారలు ప్రవహిస్తాయి.

Ana mika'zana hugahananagi agatere'nea zama hananana, antahi zanka'a kegavahu so'e huo. Na'ankure e'i tamage asimu erisana tinkampui me'ne.

24 ౨౪ నీ నోటి నుండి కుటిలమైన మాటలు, మోసకరమైన మాటలు రానియ్యకు.

Havigema hu'zana netrenka, krunagema kagipinti'ma atiramizankura atregeno afete meno.

25 ౨౫ నీ కంటిచూపు సూటిగా ఉండనియ్యి. నీ ఆలోచనల్లో ముందు చూపు కలిగి ఉండు.

Kavua kegantigama osunka, ke fatgo hunka kavugage kavua kenka vuo.

26 ౨౬ నువ్వు నడిచే మార్గం సరళం చెయ్యి. అప్పుడు నీ దారులన్నీ స్థిరపడతాయి.

Kagama rentenkama vanana kana kva hu'nenka, kavua kenka nevugeno, mika zamo'a kagritera agafa huno eme hanavetigahie.

27 ౨౭ కుడివైపుకు గానీ, ఎడమవైపుకు గానీ తొలగిపోవద్దు. దుర్మార్గం వైపు నడవకుండా నీ అడుగులు తప్పించుకో.”

Kagia antifi omerege amafi emerege osunka, kagamo'ma kefo avu'avapima kavareno vuzankura kva huo.