Mga Kawikaan 3

1 Aking anak, huwag kalimutan ang aking mga utos, at isapuso ang aking mga katuruan,

۱ ای پسر من، تعلیم مرا فراموش مکن و دل تو اوامر مرا نگاه دارد،

2 dahil ang haba ng mga araw at mga taon ng buhay at kapayapaan ang idadagdag ng mga ito sa iyo.

۲ زیرا که طول ایام وسالهای حیات و سلامتی را برای تو خواهدافزود.

3 Huwag hayaang lisanin ka ng pagiging tapat sa tipan at pagiging katiwa-tiwala, itali ito ng magkasama sa iyong leeg, isulat ito sa kaloob-looban ng iyong puso.

۳ زنهار که رحمت و راستی تو را ترک نکند. آنها را بر گردن خود ببند و بر لوح دل خودمرقوم دار.

4 Pagkatapos ikaw ay makakahanap ng pabor at mabuting reputasyon sa paningin ng Diyos at ng tao.

۴ آنگاه نعمت و رضامندی نیکو، درنظر خدا و انسان خواهی یافت.

5 Magtiwala kay Yahweh ng buong puso at huwag umasa sa sarili mong pang-unawa;

۵ به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما و بر عقل خود تکیه مکن.

6 sa lahat ng iyong ginagawa ay kilalanin siya at gagawin niyang matuwid ang iyong mga landas.

۶ در همه راههای خود او را بشناس، و اوطریقهایت را راست خواهد گردانید.

7 Huwag maging marunong sa iyong sariling mga mata; matakot kay Yahweh at talikuran ang kasamaan.

۷ خویشتن را حکیم مپندار، از خداوند بترس و از بدی اجتناب نما.

8 Ito ay kagalingan sa iyong laman at inuming makapagpanibagong sigla para sa iyong katawan.

۸ این برای ناف تو شفا، وبرای استخوانهایت مغز خواهد بود.

9 Parangalan si Yahweh ng iyong kayamanan at ng mga unang bunga ng lahat ng iyong ani,

۹ از مایملک خود خداوند را تکریم نما و از نوبرهای همه محصول خویش.

10 at ang iyong mga kamalig ay mapupuno at ang iyong mga bariles ay aapaw, puno ng bagong alak.

۱۰ آنگاه انبارهای تو به وفورنعمت پر خواهد شد، و چرخشتهای تو از شیره انگور لبریز خواهد گشت.

11 Aking anak, huwag hamakin ang disiplina ni Yahweh at huwag mapoot sa kaniyang pagsaway,

۱۱ ‌ای پسر من، تادیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار.

12 dahil dinidisiplina ni Yahweh ang kaniyang mga minamahal, katulad ng pakikitungo ng ama sa kaniyang anak na nakalulugod sa kaniya.

۱۲ زیرا خداوند هر‌که را دوست داردتادیب می‌نماید، مثل پدر پسر خویش را که از اومسرور می‌باشد.

13 Siya na nakasusumpong ng karunungan ay masaya, siya din ay nakakuha ng kaunawaan.

۱۳ خوشابحال کسی‌که حکمت را پیدا کند، و شخصی که فطانت را تحصیل نماید.

14 Ang matatamo ninyo sa karunungan ay mas mabuti kaysa sa maibibigay ng pilak at ang pakinabang ay mas mabuti kaysa sa ginto.

۱۴ زیرا که تجارت آن از تجارت نقره ومحصولش از طلای خالص نیکوتر است.

15 Ang karunungan ay mas mahalaga kaysa sa mga hiyas at wala sa mga ninanais mo ang maikukumpara sa kaniya.

۱۵ ازلعلها گرانبهاتر است و جمیع نفایس تو با آن برابری نتواند کرد.

16 Mayroon siyang haba ng mga araw sa kaniyang kanang kamay; sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.

۱۶ به‌دست راست وی طول ایام است، و به‌دست چپش دولت و جلال.

17 Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kabaitan at lahat ng kaniyang mga landas ay kapayapaan.

۱۷ طریقهای وی طریقهای شادمانی است و همه راههای وی سلامتی می‌باشد.

18 Siya ay isang puno ng buhay sa mga humahawak dito, ang mga kumakapit dito ay masasaya.

۱۸ به جهت آنانی که او را به‌دست گیرند، درخت حیات‌است وکسی‌که به او متمسک می‌باشد خجسته است.

19 Sa pamamagitan ng karunungan itinatag ni Yahweh ang mundo, sa pamamagitan ng pang-unawa itinayo niya ang kalangitan.

۱۹ خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد، و به عقل خویش آسمان را استوار نمود.

20 Sa pamamagitan ng kaniyang kaalaman, ang mga kailaliman ay bumukas at ibinagsak ng mga ulap ang kanilang hamog.

۲۰ به علم او لجه‌ها منشق گردید، و افلاک شبنم رامی چکانید.

21 Aking anak, panatilihin ang mahusay na pagpapasya at talas ng pag-iisip, at huwag mawala ang paningin sa mga ito.

۲۱ ‌ای پسر من، این چیزها از نظر تودور نشود. حکمت کامل و تمیز را نگاه دار.

22 Ang mga ito ay buhay sa iyong kaluluwa at isang palamuti ng pabor para isuot sa iyong leeg.

۲۲ پس برای جان تو حیات، و برای گردنت زینت خواهد بود.

23 Pagkatapos ikaw ay lalakad sa iyong daan sa kaligtasan at ang iyong paa ay hindi madarapa;

۲۳ آنگاه در راه خود به امنیت سالک خواهی شد، و پایت نخواهد لغزید.

24 kapag ikaw ay humiga, hindi ka matatakot; kapag ikaw ay humiga, ang iyong tulog ay magiging mahimbing.

۲۴ هنگامی که بخوابی، نخواهی ترسید و چون دراز شوی خوابت شیرین خواهد شد.

25 Huwag matakot sa biglaang pagkakilabot o pagkawasak na idinulot ng mga masasama, kapag dumating ang mga ito,

۲۵ از خوف ناگهان نخواهی ترسید، و نه از خرابی شریران چون واقع شود.

26 dahil si Yahweh ay nasa iyong tabi at iingatan ang iyong paa na huwag mahuli sa bitag.

۲۶ زیرا خداوند اعتماد تو خواهد بود و پای تو را از دام حفظ خواهد نمود.

27 Huwag ipagkait ang mabuti sa mga karapat-dapat dito, kapag nasa iyong kapangyarihan upang kumilos.

۲۷ احسان را ازاهلش باز مدار، هنگامی که بجا آوردنش در قوت دست توست.

28 Huwag sabihin sa iyong kapwa, “pumunta ka, at bumalik muli at bukas ibibigay ko ito,” kapag ang pera ay nasa iyo.

۲۸ به همسایه خود مگو برو وبازگرد، و فردا به تو خواهم داد، با آنکه نزد توحاضر است.

29 Huwag gumawa ng plano para makasakit ng iyong kapwa— siya na nakatira sa malapit at nagtitiwala sa iyo.

۲۹ بر همسایه ات قصد بدی مکن، هنگامی که او نزد تو در امنیت ساکن است.

30 Huwag makipagtalo sa isang tao ng walang dahilan, kapag wala siyang ginawa para saktan ka.

۳۰ باکسی‌که به تو بدی نکرده است، بی‌سبب مخاصمه منما.

31 Huwag kainggitan ang isang marahas na tao o piliin ang kahit na ano sa kaniyang mga paraan.

۳۱ بر مرد ظالم حسد مبر وهیچکدام از راههایش را اختیار مکن.

32 Dahil ang sinungaling na tao ay kasuklam-suklam kay Yahweh, nguniit dinadala niya ang matuwid na tao sa kaniyang pagtitiwala.

۳۲ زیراکج خلقان نزد خداوند مکروهند، لیکن سر او نزدراستان است،

33 Ang sumpa ni Yahweh ay nasa tahanan ng masasamang tao, ngunit pinagpapala niya ang tahanan ng mga matuwid.

۳۳ لعنت خداوند بر خانه شریران است. اما مسکن عادلان را برکت می‌دهد.

34 Kinukutya niya ang mga nangungutya, ngunit ibinibigay niya ang kaniyang pabor sa mga taong may mababang loob.

۳۴ یقین که مستهزئین را استهزا می‌نماید، اما متواضعان رافیض می‌بخشد.

35 Ang mga marurunong na tao ay nagmamana nang karangalan, ngunit ang mga hangal ay iaangat sa kanilang kahihiyan.

۳۵ حکیمان وارث جلال خواهند شد، اما احمقان خجالت را خواهند برد.