Mga Kawikaan 26

1 Tulad ng niyebe sa tag-araw o ulan sa panahon ng tag-ani, ang isang hangal na hindi karapat-dapat sa karangalan.

Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convem ao louco a honra.

2 Gaya ng isang maya na mabilis na nagpapalipat-lipat at ng layanglayang na humahagibis kapag sila ay lumilipad, gayundin hindi tatalab ang isang sumpa na hindi nararapat.

Como ao passaro o vaguear, como á andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.

3 Ang latigo ay para sa kabayo, ang kabisada ay para sa asno, at ang pamalo ay para sa likod ng mga hangal.

O açoite para o cavallo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.

4 Huwag sagutin ang isang hangal at sumali sa kanyang kahangalan, o magiging tulad ka niya.

Não respondas ao tolo segundo a sua estulticia; para que tambem te não faças similhante a elle.

5 Sumagot sa isang hangal at sumali sa kaniyang kahangalan upang hindi siya maging marunong sa kaniyang sariling paningin.

Responde ao tolo segundo a sua estulticia; para que não seja sabio aos seus olhos.

6 Sinumang magpadala ng isang mensahe sa pamamagitan ng kamay ng isang hangal ay pinuputol ang kaniyang sariling mga paa at umiinom nang karahasan.

Os pés corta, e o damno bebe, quem manda mensagens pela mão d'um tolo.

7 Ang mga binti ng isang paralitiko na nakabitin ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.

Como as pernas do côxo, que pendem frouxas, assim é o proverbio na bocca dos tolos.

8 Ang pagtatali ng bato sa isang tirador ay gaya ng pagbibigay karangalan sa isang hangal.

Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquelle que dá honra ao tolo.

9 Ang halamang tinik na hawak ng isang lasing ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.

Como o espinho que entra na mão do bebado, assim é o proverbio na bocca dos tolos.

10 Ang isang mamamana na sumusugat ng lahat ay tulad ng isang umuupa ng isang hangal o ng kahit sinumang dumadaan.

Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.

11 Gaya ng isang asong bumabalik sa kanyang sariling suka, ganoon din ang isang hangal na inuulit ang kanyang kahangalan.

Como o cão que torna ao seu vomito, assim é o tolo que reitera a sua estulticia.

12 Nakikita mo ba ang taong marunong sa kanyang sariling paningin? Higit na may pag-asa ang isang hangal kaysa sa kanya.

Tens visto a um homem que é sabio a seus proprios olhos? maior esperança ha do tolo do que d'elle.

13 Ang tamad na tao ay nagsasabing, “May isang leon sa kalsada! May isang leon sa pagitan ng mga lantad na lugar!

Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas

14 Kung paanong ang isang pinto ay bumabaling sa kaniyang bisagra, ang tamad na tao naman ay sa ibabaw ng kaniyang kama.

Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.

15 Nilalagay ng isang tamad na tao ang kaniyang kamay sa pagkain, pero wala siyang lakas na isubo ito sa kaniyang bibig.

O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de tornal-a á sua bocca.

16 Ang tamad na tao ay mas marunong sa kanyang paningin kaysa sa pitong lalaking may kakayahang kumilatis.

Mais sabio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.

17 Tulad ng isang humahawak ng mga tainga ng isang aso ay isang taong dumadaan na nagagalit sa alitan na hindi kanya.

O que, passando, se entremette em pleito alheio é como aquelle que toma um cão pelas orelhas.

18 Tulad ng isang baliw na pumapana ng nagliliyab na mga palaso,

Como o louco que lança de si faiscas, frechas, e mortandades,

19 ay ang isang nandaraya ng kanyang kapwa at nagsasabing, “Di ba't nagbibiro lang ako?”

Assim é o homem que engana o seu proximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?

20 Dahil sa kakulangan ng gatong, namamatay ang apoy, at kung saan walang tsismoso, tumitigil ang pag-aaway.

Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.

21 Tulad ng isang uling na nagbabaga at panggatong ay sa apoy, ganoon din ang isang palaaway na tao na nagpapasiklab ng alitan.

Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para accender rixas.

22 Ang mga salita ng isang tsismoso ay tulad ng masarap na mga pagkain; bumababa sila sa kaloob-loobang mga bahagi ng katawan.

As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e ellas descem ao intimo do ventre.

23 Ang pampakintab na bumabalot sa isang banga ay tulad ng nagbabagang mga labi at isang napakasamang puso.

Como o caco coberto d'escorias de prata, assim são os labios ardentes com o coração maligno.

24 Ang isang namumuhi sa iba ay kinukubli ang kanyang damdamin sa pamamagitan ng kaniyang mga labi at nag-iimbak ng panlilinlang sa kaniyang sarili.

Aquelle que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.

25 Magiliw siyang mangungusap, pero huwag siyang paniwalaan, dahil may pitong mga pagkasuklam sa kaniyang puso.

Quando te supplicar com a sua voz, não te fies n'elle, porque sete abominações ha no seu coração.

26 Kahit na natatakpan ng panlilinlang ang kaniyang pagkamuhi, ang kaniyang kabuktutan ay malalantad sa kapulungan.

Cujo odio se encobre com engano; a sua malicia se descobrirá na congregação.

27 Sinumang gumagawa ng isang hukay ay mahuhulog dito at ang bato ay gugulong pabalik sa taong tumulak nito.

O que cava uma cova n'ella cairá; e o que revolve a pedra esta sobre elle tornará.

28 Ang isang nagsisinungaling na dila ay namumuhi sa mga taong dinudurog nito at ang nambobolang bibig ay nagiging dahilan ng pagkawasak.

A lingua falsa aborrece aos que ella afflige, e a bocca lubrica obra a ruina.