Mga Kawikaan 26

1 Tulad ng niyebe sa tag-araw o ulan sa panahon ng tag-ani, ang isang hangal na hindi karapat-dapat sa karangalan.

La neige n’est pas de saison en été ni la pluie au temps de la moisson: tout aussi peu les honneurs sont faits pour le sot.

2 Gaya ng isang maya na mabilis na nagpapalipat-lipat at ng layanglayang na humahagibis kapag sila ay lumilipad, gayundin hindi tatalab ang isang sumpa na hindi nararapat.

Comme le passereau s’enfuit à tire d’aile et comme s’envole l’hirondelle, ainsi la malédiction gratuite manque son but.

3 Ang latigo ay para sa kabayo, ang kabisada ay para sa asno, at ang pamalo ay para sa likod ng mga hangal.

Le fouet pour le cheval, le licou pour l’âne, et le bâton pour l’épaule du sot.

4 Huwag sagutin ang isang hangal at sumali sa kanyang kahangalan, o magiging tulad ka niya.

Ne réplique pas au sot dans le sens de son ineptie; car toi aussi serais comme lui.

5 Sumagot sa isang hangal at sumali sa kaniyang kahangalan upang hindi siya maging marunong sa kaniyang sariling paningin.

Réplique au sot selon son ineptie, sans cela il se prendrait pour un sage.

6 Sinumang magpadala ng isang mensahe sa pamamagitan ng kamay ng isang hangal ay pinuputol ang kaniyang sariling mga paa at umiinom nang karahasan.

C’Est se couper les jarrets et s’abreuver de dépit que de charger d’une mission le sot.

7 Ang mga binti ng isang paralitiko na nakabitin ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.

Comme le boiteux cloche sur ses jambes, ainsi fait une maxime sur les lèvres des sots.

8 Ang pagtatali ng bato sa isang tirador ay gaya ng pagbibigay karangalan sa isang hangal.

Autant fixer une pierre dans la fronde que de décerner des honneurs au sot.

9 Ang halamang tinik na hawak ng isang lasing ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.

Une épine qui perce la main d’un homme ivre, telle une maxime dans la bouche des sots.

10 Ang isang mamamana na sumusugat ng lahat ay tulad ng isang umuupa ng isang hangal o ng kahit sinumang dumadaan.

Le puissant fait tout trembler: il prend à sa solde sots et vagabonds.

11 Gaya ng isang asong bumabalik sa kanyang sariling suka, ganoon din ang isang hangal na inuulit ang kanyang kahangalan.

Comme le chien retourne à son vomissement, ainsi le sot rabâche ses inepties.

12 Nakikita mo ba ang taong marunong sa kanyang sariling paningin? Higit na may pag-asa ang isang hangal kaysa sa kanya.

Vois-tu un homme qui se prend pour un sage. il y a plus à attendre d’un sot que de lui.

13 Ang tamad na tao ay nagsasabing, “May isang leon sa kalsada! May isang leon sa pagitan ng mga lantad na lugar!

Le paresseux s’écrie: "Il y a un chacal qui barre la route, un lion parcourt les rues!"

14 Kung paanong ang isang pinto ay bumabaling sa kaniyang bisagra, ang tamad na tao naman ay sa ibabaw ng kaniyang kama.

Telle la porte tourne sur ses gonds, tel le paresseux sur son lit.

15 Nilalagay ng isang tamad na tao ang kaniyang kamay sa pagkain, pero wala siyang lakas na isubo ito sa kaniyang bibig.

Le paresseux introduit sa main dans le plat: c’est trop de fatigue pour lui de la porter à sa bouche.

16 Ang tamad na tao ay mas marunong sa kanyang paningin kaysa sa pitong lalaking may kakayahang kumilatis.

Le paresseux se targue de plus de sagesse que sept conseillers avisés:

17 Tulad ng isang humahawak ng mga tainga ng isang aso ay isang taong dumadaan na nagagalit sa alitan na hindi kanya.

Saisir un chien par les oreilles, c’est le fait du passant qui se met en rage pour la querelle d’autrui.

18 Tulad ng isang baliw na pumapana ng nagliliyab na mga palaso,

Comme un dément qui lance des brandons, des flèches meurtrières,

19 ay ang isang nandaraya ng kanyang kapwa at nagsasabing, “Di ba't nagbibiro lang ako?”

ainsi fait l’homme qui dupe son prochain et dit: "Mais je plaisantais!"

20 Dahil sa kakulangan ng gatong, namamatay ang apoy, at kung saan walang tsismoso, tumitigil ang pag-aaway.

Faute de bois, le feu s’éteint, et en l’absence d’un boutefeu, les rixes s’apaisent.

21 Tulad ng isang uling na nagbabaga at panggatong ay sa apoy, ganoon din ang isang palaaway na tao na nagpapasiklab ng alitan.

Le charbon ardent donne la braise, le bois alimente le feu, et l’homme hargneux attise des querelles.

22 Ang mga salita ng isang tsismoso ay tulad ng masarap na mga pagkain; bumababa sila sa kaloob-loobang mga bahagi ng katawan.

Les paroles d’un boutefeu sont comme des coups qui retentissent au plus profond des entrailles.

23 Ang pampakintab na bumabalot sa isang banga ay tulad ng nagbabagang mga labi at isang napakasamang puso.

De l’alliage d’argent recouvrant un vase d’argile, telles sont des lèvres brûlantes d’amitié et un cœur méchant.

24 Ang isang namumuhi sa iba ay kinukubli ang kanyang damdamin sa pamamagitan ng kaniyang mga labi at nag-iimbak ng panlilinlang sa kaniyang sarili.

Un ennemi peut faire le sournois avec ses lèvres, et dans son intérieur il prépare de mauvais coups;

25 Magiliw siyang mangungusap, pero huwag siyang paniwalaan, dahil may pitong mga pagkasuklam sa kaniyang puso.

s’il prend une voix caressante, ne te fie pas à lui, car son cœur est plein d’horreurs.

26 Kahit na natatakpan ng panlilinlang ang kaniyang pagkamuhi, ang kaniyang kabuktutan ay malalantad sa kapulungan.

La haine a beau se couvrir d’un masque: sa méchanceté éclatera au grand jour.

27 Sinumang gumagawa ng isang hukay ay mahuhulog dito at ang bato ay gugulong pabalik sa taong tumulak nito.

Celui qui creuse une fosse y tombera; celui qui lance une pierre s’en trouvera atteint.

28 Ang isang nagsisinungaling na dila ay namumuhi sa mga taong dinudurog nito at ang nambobolang bibig ay nagiging dahilan ng pagkawasak.

La langue mensongère hait ses victimes et la bouche du flatteur opère des chutes.