Juan 7
1 At pagkatapos ng mga bagay na ito si Jesus ay naglakbay sa Galilea, sapagkat hindi niya gustong pumunta sa Judea dahil ang mga Judio ay nagpaplanong patayin siya.
After this, Jesus spent his time going from place to place in Galilee. He did not want to do so in Judea because the Jews were out to kill him.
2 Ngayon, nalalapit na ang kapistahan ng mga Hudyo, na Kapistahan ng mga Kanlungan.
But as it was almost time for the Jewish festival of the Tabernacles,
3 Kaya sinabi sa kaniya ng kaniyang mga kapatid na lalaki, “Iwanan mo ang lugar na ito at pumunta ka sa Judea, upang makita din ng iyong mga alagad ang mga gawaing ginagawa mo.
his brothers told him, “You ought to leave and go to Judea so your followers will be able to see what miracles you can do.
4 Walang sinumang gumagawa ng anumang bagay na palihim kung siya mismo ay gustong makilala ng hayagan. Kapag ginawa mo ang mga bagay na ito, ipakita mo ang iyong sarili sa buong mundo.”
No one who wants to be famous keeps what they do hidden. If you can do such miracles, then show yourself to the world!”
5 Sapagkat kahit ang mga kapatid niya ay hindi naniniwala sa kaniya.
For even his own brothers really didn't believe in him.
6 Kaya sinabi ni Jesus sa kanila, “Ang aking panahon ay hindi pa dumating, ngunit ang inyong panahon ay palaging nakahanda.
Jesus told them, “This is not my time to go, not yet; but you can go whenever you want, for any time's the right time for you.
7 Hindi ka maaring kamuhian ng mundo, ngunit kinamumuhian ako nito dahil ako ay nagpatotoo tungkol dito na ang kaniyang mga gawa ay masama.
The world has no reason to hate you, but it does hate me, because I make it clear that its ways are evil.
8 Pumunta na kayo sa kapistahan; hindi ako pupunta sa kapistahang ito dahil ang aking oras ay hindi pa natutupad.”
You go on to the festival. I'm not going to this festival because this is not the right time for me, not yet.”
9 Pagkatapos niyang sinabi ang mga bagay na ito sa kanila, siya ay nanatili sa Galilea.
After saying this he stayed behind in Galilee.
10 Subalit, pagkatapos pumunta ng kaniyang mga kapatid sa kapistahan, sumunod din siya, hindi hayagan ngunit palihim.
After his brothers left to go to the festival, Jesus also went, but not openly—he stayed out of sight.
11 Hinahanap siya ng mga Judio sa kapistahan at sinabi, “Nasaan siya?”
Now at the festival the Jewish leaders were searching for him and kept on asking, “Where is he?”
12 Nagkaroon ng matinding talakayan sa maraming tao tungkol sa kaniya, sinabi ng ilan, “Siya ay mabuting tao.” Sinabi ng iba, “Hindi, nililigaw niya ang karamihan.”
Many people in the crowds were complaining about him. Some said, “He's a good man,” while others argued, “No! He deceives people.”
13 Ngunit wala ni isa na hayagang nagsalita tungkol sa kaniya dahil sa takot sa mga Judio.
But no one dared to speak openly about him because they were afraid of what the Jewish leaders would do to them.
14 Nang malapit na matapos ang kapistahan, umakyat si Jesus sa templo at nagsimulang magturo.
When the festival was halfway through Jesus went to the Temple and began to teach.
15 Namanghang ang mga Judio at sinasabi, “Paano nagkaroon ng maraming karunungan ang taong ito? Hindi naman siya nakapag-aral.”
The Jewish leaders were very surprised, and asked, “How does this man have so much learning when he hasn't been educated?”
16 Sinagot sila ni Jesus at sinabi, “Ang aking katuruan ay hindi akin, ngunit sa kaniya na nagsugo sa akin.
Jesus answered, “My teaching is not from me but from the one who sent me.
17 Kung sinuman ang nagnanais gawin ang kaniyang kalooban, malalaman niya ang tungkol sa katuruang ito, kung ito ay nangagaling sa Diyos o nanggaling sa sarili ko.
Anyone who chooses to follow what God wants will know if my teaching comes from God or if I'm only speaking for myself.
18 Sinuman ang magsalita mula sa kaniyang sarili ay naghahangad ng sariling kalulwalhatian, ngunit sinuman ang naghahangad ng kalulwalhatian sa kaniya na nagsugo sa kaniya, ang taong iyon ay totoo at walang kasamaan sa kaniya.
Those who speak for themselves want to glorify themselves, but someone who glorifies the one who sent him is truthful and not deceitful.
19 Hindi ba binigay sa inyo ni Moises ang kautusan? Gayunman wala sa inyo ang gumagawa ng batas. Bakit gusto ninyo akong patayin?”
Moses gave you the law, didn't he? Yet none of you keeps the law! Why are you trying to kill me?”
20 Sumagot ang maraming tao, “Mayroon kang isang demonyo. Sino ang may gustong pumatay sa iyo?
“You're demon-possessed!” the crowd replied. “No one's trying to kill you!”
21 Sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, “Gumawa ako ng isang bagay, at namangha kayo dahil dito.
“I did one miracle and you're all shocked by it,” Jesus replied.
22 Binigyan kayo ni Moises ng pagtutuli (hindi sa iyon ay nagmula kay Moises, ngunit nagmula sa mga ninuno), at sa Araw ng Pamamahinga tinutuli ninyo ang isang lalaki.
“However, because Moses told you to circumcise—not that it really came from Moses, but from your forefathers before him—you perform circumcision on the Sabbath.
23 Kung ang isang lalaki ay tumanggap ng pagtutuli sa Araw ng Pamamahinga upang ang batas ni Moises ay hindi malabag, bakit kayo nagagalit sa akin dahil ginawa kong ganap na magaling ang isang tao sa Araw ng Pamamahinga?
If you circumcise on the Sabbath to make sure that the law of Moses isn't broken, why are you angry with me for healing someone on the Sabbath?
24 Huwag humatol ayon sa anyo, ngunit humatol ng may katuwiran.
Don't judge by appearances; decide what is right!”
25 Sinabi ng ilan sa kanila na taga-Jerusalem, “Hindi ba ito ang siyang hinahangad nilang patayin?
Then some of those from Jerusalem began wondering, “Isn't this the one they're trying to kill?
26 At tingnan ninyo, hayagan siyang nagsasalita at wala silang sinabi sa kaniya. Hindi kaya alam ng mga pinuno na ito ang Cristo, maaari kaya?
But see how openly he's speaking, and they're saying nothing to him. Do you think the authorities believe he's the Messiah?
27 Alam natin kung saan nanggaling ang taong ito. Subalit, kapag dumating ang Cristo, walang isa man ang nakakaalam kung saan siya mangagaling.”
But that's not possible because we know where he comes from. When the Messiah comes, nobody will know where he's from.”
28 Sumisigaw si Jesus sa loob ng templo, nagtuturo at nagsasabi, “Kilala ninyo ako at alam ninyo kung saan ako nanggaling. Hindi ako pumarito sa aking sarili, ngunit ang nagsugo sa akin ay totoo at hindi niyo siya kilala.
While he was teaching in the Temple, Jesus called out in a loud voice, “So you think you know me and where I'm from? However, I did not come for my own sake. The one who sent me is true. You don't know him,
29 Kilala ko siya dahil ako ay nanggaling mula sa kaniya at ako ay isinugo niya.
but I know him, for I come from him, and he sent me.”
30 Sinusubukan nilang dakpin siya, ngunit walang sinumang nangahas na hulihin siya dahil hindi pa dumadating ang kaniyang panahon.
So they tried to arrest him, but no one laid a hand on him because his time had not yet come.
31 Subalit, marami sa mga tao ang sumampalataya sa kaniya. Sinabi nila, “Kapag dumating ang Cristo, gagawa ba siya ng mas maraming tanda kaysa sa mga ginawa ng taong ito?”
However, many of the crowd did put their trust in him. “When the Messiah appears, will he do more miraculous signs than this man has done?” they said.
32 Narinig ng mga Pariseo ang bulong-bulungan ng maraming tao tungkol kay Jesus, at ang mga punong pari at ang mga Pariseo ay nagsugo ng mga opisyal upang hulihin siya.
When the Pharisees heard the crowd whispering this about him, they and the chief priests sent guards to arrest Jesus.
33 At sinabi ni Jesus, “Sa sandaling panahon mananatili pa ako kasama ninyo, pagkatapos pupunta na ako sa nagsugo sa akin.
Then Jesus told the people, “I'll be with you just a little longer, but then I'll return to the one who sent me.
34 Hahanapin ninyo ako ngunit hindi ninyo ako makikita; kung saan ako papunta, hindi kayo makakasama.”
You'll search for me but you won't find me; and you can't come where I'm going.”
35 Kaya nag-usap-usap ang mga Judio, “Saan papunta ang taong ito na hindi natin siya kayang hanapin? Pupunta ba siya sa Pagkakalat sa mga Griyego at tuturuan ang mga Griyego?
The Jews said to each other, “Where could he be going that we couldn't find him? Is he planning to go to those scattered among the foreigners, and teach the foreigners?
36 Ano itong salita na kaniyang sinabi, 'Hahanapin ninyo ako ngunit hindi ako makikita; kung saan ako pupunta, hindi kayo makakasama'?”
What does he mean by saying, ‘You'll search for me but you won't find me; and you can't come where I'm going’?”
37 Ngayon sa huling araw, ang dakilang araw ng kapistahan, tumayo si Jesus at sumigaw na nagsasabi, “Kung sinuman ang nauuhaw, hayaan siyang lumapit sa akin at uminom.
On the last and most important day of the festival, Jesus stood up and shouted out in a loud voice, “If you're thirsty, come to me and drink.
38 Kung sino ang sumampalataya sa akin, gaya ng sinabi ng kasulatan, mula sa kaniya dadaloy ang mga ilog ng tubig na buhay.
If you trust in me, you will have streams of life-giving water flowing out from within you, as Scripture says.”
39 Ngunit sinabi niya ito tungkol sa Espiritu na tatanggapin ng mga mananampalataya sa kaniya; ang Espiritu ay hindi pa naibibigay dahil si Jesus ay hindi pa nalululwalhati.
He was referring to the Spirit that those who trusted in him would later receive. The Spirit hadn't been given yet because Jesus hadn't yet been glorified.
40 Ang ilan sa maraming tao, nang narinig nila ang mga salitang itoay nagsabi, “Tunay nga na ito ang propeta.”
When they heard these words, some of the people said, “This man is definitely the Prophet!”
41 Sinabi ng iba, “Ito ang Cristo.” Ngunit sinabi ng iba, “Ano, ang Cristo ba ay mangagaling sa Galilea?
Others said, “He is the Messiah!” Still others said, “How can the Messiah come from Galilee?
42 Hindi ba sinabi ng mga kasulatan na ang Cristo ay manggagaling sa lahi ni David at mula sa Betlehem, ang nayon kung saan galing si David?”
Doesn't Scripture say that the Messiah comes from David's lineage, and from David's home town of Bethlehem?”
43 Kaya nagkaroon ng pagbabahagi sa maraming tao dahil sa kaniya.
So the crowd had a strong difference of opinion about him.
44 Ang iba sa kanila ay ninais sanang dakpin siya, ngunit walang isa man ang humuli sa kaniya.
Some wanted to arrest him, but nobody laid a hand on him.
45 Pagkatapos bumalik ang mga opisyal sa mga punong pari at mga Pariseo, na nagsabi sa kanila, “Bakit hindi ninyo siya dinala?”
Then the guards returned to the chief priests and the Pharisees who asked them, “Why didn't you bring him in?”
46 Sumagot ang mga opisyal, “Walang pang tao ang nagsalita kailanman ng katulad nito.”
“Nobody ever spoke like this man does,” the guards replied.
47 Kaya sinagot sila ng mga Pariseo, “Kayo ba ay nailigaw na rin?”
“Have you been fooled too?” the Pharisees asked them.
48 Mayroon ba sa mga namumuno o kahit sino sa mga Pariseo ang sumampalataya sa kaniya?
“Has a single one of the rulers or Pharisees believed in him? No!
49 Ngunit itong maraming tao na hindi alam ang batas—sila ay sinumpa.”
But this crowd that knows nothing about teachings of the law—they're damned anyway!”
50 Sinabi ni Nicodemo sa kanila, (siya na kabilang sa mga Pariseo na pumunta noong una pa kay Jesus),
Nicodemus, who had previously gone to meet Jesus, was one of them and asked them,
51 “Ang ating batas ba ay humahatol sa isang tao nang hindi muna marinig siya at nabatid kung ano ang kaniyang ginagawa?”
“Does our law condemn a man without a hearing and without finding out what he actually did?”
52 Sumagot sila at sinabi sa kaniya, “Nanggaling ka din ba sa Galilea? Saliksikin at tingnan mo na walang propetang manggagaling sa Galilea. “
“So you're a Galilean as well, are you?” they replied. “Check the Scriptures and you'll discover that no prophet comes from Galilee!”
53 [Pagkatapos bawat tao ay nagtungo sa kanilang sariling bahay.
Then they all went home,
