Exodo 20

1 Sinabi ng Diyos ang mga salitang ito:

God spoke all the following words:

2 “Ako ay si Yahweh, inyong Diyos, ang naglabas sa inyo mula sa lupain ng Ehipto, mula sa labas ng bahay ng pagkaalipin.

“I am the Lord your God, who led you out of Egypt, out of the land of your slavery.

3 Dapat wala kang ibang diyos sa harapan ko.

You must not have any other gods except me.

4 Huwag dapat kayong gumawa para sa sarili ninyo ng isang inukit na larawan ni kahalintulad ng anumang bagay na nasa itaas ng langit, o sa lupa na nasa ilalim, o sa tubig na nasa ibaba.

You must not make for yourself any kind of idol, whether in the form of anything in the heavens above, or on the earth beneath, or in the waters below.

5 Huwag dapat kayong yuyukod sa kanila o sambahin sila, dahil Ako, si Yahweh na inyong Diyos, ay selosong Diyos. Paparusahan ko ang kasamaan ng mga ninuno sa pamamagitan ng pagpapadala ng kaparusahan sa mga kaapu-apuhan, patungo sa ikatlo at ikaapat na salinlahi sa mga galit sa akin.

You must not bow down before them or worship them; for I am the Lord your God and I am passionately exclusive. I lay the consequences of the sin of those who hate me on their sons, grandsons, and great-grandsons;

6 Pero magpapakita ako ng katapatan sa tipan sa libu-libong mga nagmamahal sa akin at susunod sa aking mga utos.

but I show trustworthy love to the thousands of generations who love me and keep my commandments.

7 Hindi ninyo dapat kunin ang pangalan ko, si Yahweh ang inyong Diyos, sa walang kabuluhan, dahil hindi ko ituturing na walang pagkakakasala ang sinumang kukuha ng pangalan ko sa walang kabuluhan.

You must not use the name of the Lord your God in a wrong way, for the Lord will not forgive anyone who uses his name in a wrong way.

8 Alalahanin ninyo ang Araw ng Pamamahinga, ihandog ninyo ito sa akin.

Remember the Sabbath day to keep it holy.

9 Dapat magtrabaho kayo at gawin ang lahat ng gawain sa loob ng anim na araw.

You have six days to work and earn your living,

10 Pero ang ikapitong araw, ay isang Araw ng Pamamahinga para sa akin, si Yahweh ang inyong Diyos. Dito dapat walang gagawa ng anumang gawain, ikaw, ni ang iyong anak na lalaki, ni ang iyong anak na babae, ni iyong lalaking lingkod, ni iyong babaeng lingkod, ni iyong baka, ni ang dayuhan na nasa loob ng iyong mga tarangkahan.

but the seventh day is the Sabbath to honor the Lord your God. On this day you must not do any work—not you, not your son or daughter, not your male slave or female slave or livestock, and not the foreigner who is staying with you.

11 Dahil sa ikaanim na araw Ako, si Yahweh, ang lumikha ng langit, lupa at dagat at lahat ng bagay na nasa loob nito at nagpahinga sa ikapitong araw. Kaya nga Ako, si Yahweh, ay pinagpala ang Araw ng Pamamahinga at inihandog ito sa aking sarili.

For the Lord made the heavens and the earth, the sea, and everything in them in six days, and then rested on the seventh day. That's why the Lord blessed the Sabbath day and made it holy.

12 Igalang ninyo ang inyong ama at inyong ina, para maaari kang manirahanng mahabang panahon sa lupain na ibibigay ko sa inyo Ako, si Yahweh, ang inyong Diyos.

Honor your father and mother, so that you may live a long time in the land that the Lord your God is giving you.

13 Hindi kayo dapat pumatay ng sinuman.

You must not murder.

14 Hindi kayo dapat mangalunya.

You must not commit adultery.

15 Hindi kayo dapat magnakaw mula kaninuman.

You must not steal.

16 Hindi kayo dapat magbigay ng maling patotoo laban sa iyong kapwa.

You must not give false evidence against others.

17 Hindi ninyo dapat kainggitan ang bahay ng iyong kapwa; hindi ninyo dapat kainggitan ang asawa ng iyong kapwa, ang kaniyang lingkod na lalaki, ang kaniyang lingkod na babae, ang kaniyang baka, kaniyang asno o anumang bagay na pag-aari ng kapwa mo.”

You must not desire to have anyone else's house. You must not desire to have their wife, or their male slave or female slave, or their ox or donkey, or anything else that belongs to them.”

18 Nakita ng mga tao ang pagkulog at ang pagkidlat at narinig ang tunog ng trumpeta at nakitang umuusok ang bundok. Nang makita ito ng mga tao, nanginig sila at tumayo sa malayo.

When all the people heard the thunder and the sound of the trumpet, and saw the lightning and the smoke from the mountain, they trembled with fear and stood a long way off.

19 Sinabi nila kay Moises, “Makipag-usap ka sa amin at kami'y makikinig; pero huwag mong payagan makipag- usap sa amin ang Diyos, o lahat kami ay mamamatay.”

“You speak to us, and we'll listen,” they said to Moses. “But don't let God speak to us, or we'll die.”

20 Sinabi ni Moises sa mga tao, “Huwag kayong matakot, dahil bumaba ang Diyos para kayo ay subukin para ang karangalan na nasa kaniya ay mapasainyo at para hindi kayo magkasala.”

Moses told them, “Do not be afraid, for God has only come to test you. He wants you to be in awe of him so that you don't sin.”

21 Kaya ang mga tao ay tumayo sa malayo at lumapit si Moises tungo sa makapal na kadiliman kung saan naroon ang Diyos.

The people stood a long way off as Moses went over to the thick, dark cloud where God was.

22 Sinabi ni Yahweh kay Moises, “Ito ang sasabihin mo sa mga Israelita: 'Nakita mo na nakipag-usap ako sa iyo mula sa langit.

The Lord told Moses, “This is what you are to say to the Israelites: ‘You saw for yourselves that I spoke with you from heaven.

23 Huwag kang gagawa para sa sarili mo ng anumang mga diyos kasama ko, mga diyos ng pilak o diyos ng ginto.

You must not make any idols of silver or gold to worship in addition to me.

24 Kailangan gumawa ka ng isang makalupang altar para sa akin at kailangang ihain mo itong mga handog na susunugin, mga handog ng pagtipon-tipon, tupa at mga baka. Sa bawat lugar na kung saan pararangalan ang pangalan ko, pupuntahan at pagpapalain kita.

Make me an altar of earth, and sacrifice on it your burnt offerings and peace offerings, your sheep, goats, and cattle. Wherever I decide to be worshiped, I will come to you and bless you.

25 Kung igagawa mo ako ng isang altar mula sa bato, huwag mong itatayo mula sa hinati na mga bato, kapag ginamit mo ang iyong mga kasangkapan para dito, dinumihan mo ito.

Now if you make an altar out of stones for me, you must not build it with cut stones, because if you use a chisel to cut the stone, you make it unholy.

26 Huwag kang aakyat sa mga baitang patungo sa aking altar; ito ay hahadlang sa iyo mula sa paglantad ng pribadong bahagi ng iyong katawan.'”

Also, you must not go up to my altar using steps, so your private parts are not seen.’”