Ester 1
1 Sa mga araw ni Assuero (ito ang Assuero na naghari mula India hanggang sa Ethiopia, mahigit 127 lalawigan),
Kadagidi aldaw a panagturay ni Ahasuero (daytoy ni Ahasuero a nagturay manipud India agingga iti Etiopia, kadagiti 127 a probinsia),
2 sa mga araw na iyon naupo si Haring Assuero sa kanyang maharlikang trono sa kuta ng Susa.
kadagidiay nga al-aldaw, nakatugaw ni Ari Ahasuero iti naarian a tronona iti palasiona idiay Susa.
3 Sa ikatlong taon ng kanyang paghahari, nagbigay siya ng isang pista sa lahat ng kanyang mga opisyal at kanyang mga lingkod. Ang hukbo ng Persia at Media, ang magigiting na mga lalaki, ang mga gobernador ng mga lalawigan ay nasa kanyang harapan.
Iti maikatlo a tawen a panagturayna, nangipaay isuna iti padaya para kadagiti amin nga opisial ken adipenna. Kaduana ti armada ti Persia ken Media, dagiti natatakneng a tattao, ken dagiti gobernador dagiti probinsia.
4 Ipinakita niya ang yaman ng karangyaan ng kanyang kaharian at ang dangal ng kaluwalhatian ng kanyang kadakilaan nang maraming araw, sa loob ng 180 araw.
Impakitana ti kinabaknang ti pagarianna ken ti dayaw iti dayag ti kinatan-okna iti adu nga al-aldaw, iti 180 nga aldaw.
5 Nang natapos ang mga araw na ito, nagbigay ang hari ng pista na tumagal ng pitong araw. Ito ay para sa lahat ng tao sa palasyo ng Susa, mula sa pinakadakila hanggang sa pinakahamak. Idinaos ito sa bulwagan ng hardin ng palasyo ng hari.
Idi nalpasen dagitoy nga al-aldaw, nangipaay ti ari iti padaya a nagbayag iti pito nga aldaw. Daytoy ket para kadagiti amin a tattao nga adda iti palasio ti Susa, manipud iti katatan-okan agingga iti kanununumoan. Naangay daytoy iti paraangan ti minuyungan iti palasio ti ari.
6 Ang bulwagan ng hardin ay pinalamutian ng mga kurtina na kulay puti ang tela at kulay-ube, na may mga tali ng pinong lino at kulay-ube, ibinitin sa sabitang pilak mula sa mga haliging marmol. May mga sopang ginto at pilak na nasa bangketang may dibuhong palamuti na yari sa batong kristal, marmol, ina ng perlas, at mga batong panlatag na may kulay.
Ti paraangan ti minuyungan ket naarkusan kadagiti kurtina a naaramid iti puraw a lupot ken lila nga addaan iti tali a lino ken lila, a nakabitin kadagiti singsing a pirak manipud iti adigi a marmol. Adda dagiti pagtugawan a balitok ken pirak iti pagbaddekan a nabaldusaan iti nangisit a bato, marmol, balay ti perlas, ken adda marisna a batbato.
7 Ang mga inumin ay inihain sa mga gintong tasa. Di-pangkaraniwan ang bawat tasa, at maraming maharlikang alak na dumating dahil sa pagiging mapagbigay ng hari.
Naidasar dagiti mainum kadagiti balitok a kopa. Tunggal kopa ket naidumduma, ket adda naiyeg nga adu nga arak ti ari gapu iti kinamanangited iti ari.
8 Ang inuman ay isinagawa alinsunod sa kautusang, “Dapat walang pilitan.” Nagbigay ng mga utos ang hari sa lahat ng mga tauhan ng kanyang palasyo na gawin para sa kanila ang anumang naisin ng bawat panauhin.
Ti panagiinom ket nagtultuloy kas panangsurot iti bilin, “Nasken nga awan ti pinnilitan.” Imbilin ti ari kadagiti amin a trabahador ti palasiona nga aramidenda ti aniaman a tarigagayan ti tunggal sangaili.
9 Pati si Reyna Vashti ay nagbigay ng pista para sa mga kababihan sa maharlikang palasyo ni Haring Assuero.
Nangangay met iti padaya ni Reyna Vasti para kadagiti babbai iti palasio ni Ari Ahasuero.
10 Sa ika-pitong araw, nang ang puso ng hari ay nasisiyahan dahil sa alak, sinabihan niya sina Memuhan, Biztha, Harbona, Bigtha, Abagtha, Zethar at Carcas (ang pitong opisyal na naglilingkod sa harap niya),
Iti maikapito nga aldaw, idi agragragsak ti puso ti ari gapu iti arak, imbagana kada Mehuman, Bizta, Harbona, Bigta, Abagta, Zetar, ken Carcas (dagiti pito nga opisial nga agserserbi kenkuana),
11 na dalahin si Reyna Vashti sa harap niya dala ang kanyang maharlikang korona. Gusto niyang ipakita sa mga tao at mga opisyal ang kanyang kagandahan, sapagkat ang mga katangian niya ay napakaganda.
nga iyegda ni Reyna Vasti kenkuana a nakakorona. Kayatna nga ipakita kadagiti tattao ken kadagiti opisial ti kinapintasna, ta makapasiddaaw ti langana.
12 Ngunit tumangging sumunod si Reyna Vashti sa salita ng hari na ipinadala sa kanya ng mga opisyal. Pagkatapos labis na nagalit ang hari; nag-alab ang matinding galit sa kalooban niya.
Ngem nagkedked ni Reyna Vasti a sumurot iti sao ti ari nga inyeg kenkuana dagiti opisial. Ket nakaunget unay ti ari; simged iti pungtot iti kaungganna.
13 Kaya sumangguni ang hari sa mga lalaking kilalang matalino, na nakakaintindi sa mga panahon (dahil ito ang pamamaraan ng hari sa lahat ng mga bihasa sa batas at paghahatol).
Nakiuman ngarud ti ari kadagiti lallaki a mabigbigbig a masirib, a makaawat kadagiti panawen (ta daytoy iti pamuspusan iti ari no maipapan kadagiti isu amin a nalalaing iti linteg ken panangukom).
14 Ngayon ang mga taong malapit sa kanya ay sina Carshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena at Memucan, pitong prinsipe ng Persia at Media. May paraan sila ng paglapit sa hari, at may pinakamataas na mga katungkulan sa loob ng kaharian.
Ita dagiti nasinged kenkuana ket da Carsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena, ken Memucan, dagiti pito a prinsipe iti Persia ken Media. Mabalinda iti umasideg iti ari, ken iggemda dagiti kangangatoan a akem iti pagarian.
15 “Alinsunod sa batas, ano ang gagawin kay Reyna Vashti dahil hindi niya sinunod ang utos ni Haring Assuero, na dinala sa kanya ng mga opisyal?”
“Kas panangtungpal iti linteg, ania ti maaramid kenni Reyna Vasti gapu ta saan isuna a nagtulnog iti bilin ni Ari Ahasuero, nga inyeg kenkuana dagiti opisial?”
16 Sinabi ni Memucan sa harap ng hari at ng mga opisyal, “Hindi lamang laban sa Hari nakagawa ng mali si Reyna Vashti, kundi pati na rin sa lahat ng mga opisyal at lahat ng taong nasa loob ng lahat ng lalawigan ni Haring Assuero.
Kinuna ni Memucan iti sangngoanan ti ari ken kadagiti opisial, “Saan laeng a maibusor iti ari ti biddut a naaramid ni reyna Vasti, ngem maibusor met kadagiti amin nga opisial ken amin a tattao nga adda kadagiti probinsia ni Ari Ahasuero.
17 Dahil ang paksa ng reyna ay malalaman ng lahat ng kababaihan. Magdudulot ito sa kanila na ituring nang may paghamak ang kanilang mga asawa. Sasabihin nilang, 'Inutusan ni Haring Assuero si Vashti ang reyna na pumunta sa kanyang harapan, ngunit tumanggi siya.'
Ta maamoanto dagiti amin a babbai ti inaramid ti reyna. Daytoyto ti pakaigapoan a tratoenda ti assawada nga addaan iti gura. Kunadanto, 'Imbilin iti ari nga iyegda ni reyna Vasti iti sangoananna, ngem nagkedked isuna.'
18 Bago pa matapos ang mismong araw na ito ang mararangal na mga babae ng Persia at Media na nakarinig sa paksa ng reyna ay magsasabi ng parehong bagay sa lahat ng mga opisyal ng hari. Magkakaroon ng matinding paghamak at galit.
Sakbay nga agleppas daytoy nga aldaw dagiti nataktakneng a babbai iti Persia ken Media a nakangngeg iti daytoy a banag maipangep iti reyna ket ibagadanto met kadagiti amin nga opisial iti ari. Addanto nakaro a gura ken pungtot.
19 Kung ito ay makalulugod sa hari, hayaang isang maharlikang kautusan ang palabasin mula sa kanya, at hayaan itong maisulat sa mga batas ng mga Persiano at ng mga Medeo, na hindi na maaaring pawalang-bisa, upang si Vashti ay hindi na muling makapunta sa harap niya. Hayaan ang hari na ibigay ang kanyang kalagayan bilang reyna sa ibang higit na mabuti kaysa kanya.
No makaay-ayo daytoy iti ari, mangipaulog isuna iti bilin nga aggapo kenkuana, ket mapalubusan a maisurat daytoy kadagiti linteg iti Persia ken Medes, a saanto a mabaliwan, a saanton a makaasideg ni Vasti kenkuana. Ited koma ti ari ti saadna a kas reyna iti sabali a nasaysayaat ngem isuna.
20 Nang maihayag na ang utos ng hari sa lahat ng kabuuang lawak ng kaharian, lahat ng asawa ay pararangalan ang kanilang mga asawa, mula sa pinakadakila hanggang sa pinakamaliit ang kahalagahan.”
Inton naipablaak ti bilin ti ari iti entero a nalawa a pagarianna, raemento amin dagiti babbai dagiti assawada, manipud iti katatan-okan agingga iti kanunumoan.”
21 Ang hari at kanyang mga marangal na kalalakihan ay nasiyahan sa kanyang payo, at ginawa ng hari ang panukala ni Memucan.
Naay-ayo ti ari ken dagiti natatakneng a lallaki iti daytoy a balakad, ket inaramid ti ari kas insingasing ni Memucan.
22 Nagpadala siya ng mga liham sa lahat ng maharlikang lalawigan, sa bawat lalawigan sa sarili nitong pagsulat, at sa bawat tao sa kanilang sariling wika. Iniutos niya na ang bawat lalaki ay dapat maging amo ng kanyang sariling sambahayan. Ang utos na ito ay ibinigay sa wika ng bawat tao sa imperyo.
Nangipatulod ti ari iti surat kadagiti amin a probinsia a masakupan iti pagarianna, iti tunggal probinsia iti bukodda a pannurat, ken iti tunggal tattao iti bukodda a pagsasao. Imbilinna nga amin a lallaki ket masapul nga isu iti amo iti bukodna a pagtaengan. Naited daytoy a bilin iti pagsasao iti tunggal tattao nga adda iti emperio.
